Semah
Semah, Alevi ve Bektaşi topluluklarında yaygın olan ve müzik eşliğinde uygulanan tören nitelikli Tarîkat Âyini'dir.
Nizârî Bâtınî-İsmâ‘îl’îyye, Hurûf’îyye, Keysân’îyye ve İmâm’îyye-i İsnâ‘aşer’îyye Şîʿîliğiyle ilgilidir. |
Alevîlikte Önderler
Alevîlikte etkin kişiler
Diğer etkileşim grupları
|
Uygulama
Semah'ın Alevi ve Bektaşi Cem'lerinde yaygın olarak ve müzik eşliğinde dönüldüğü doğrudur, fakat semah bir dans değildir. Semah, Hâkk'a yaklaşmaktır, semah insanın maneviyatıyla yüzleşmesi ve maddi dünyadan uzaklaşmasıdır.
Kökeni
Semahın kaynağı Kırklar meclisine dayanır. Bu meclise gelen Muhammed’e Salmân-ı Fârisî tarafından bir üzüm tanesi verilir ve Salmân-ı Fârisî kendisinden bunu paylaştırmasını ister. Muhammed, Cebrail’in getirdiği tabakta bu üzüm tanesini sıkar. Bunu içen Kırklar "Ya Allah" deyip Semah dönmeye başlarlar.
Zamanı
Semah yalnız Cemler'de dönülür. Bunun dışında günümüzde olduğu gibi asla düğünlerde ve benzer eğlencelerde dönülmez. Semah'ın dönüldüğü ortam mutlaka özel ve dinsel anlamı olan bir ortam olmalıdır.
Benzerlikler
Semah, Sema ile karıştırılmamalıdır. Sema Mevleviler'in yapmakta olduğu âyindir. Ama sonuçta özellikleri (Allah'a yaklaşmak) aynıdır.
Müzik
Alevi semahlarındaki en önemli çalgı bağlamadır. Bağlamayı çalan ve deyiş söyleyen kişilere Zakir denir.
- Alevilikte semah dansı