Ahmed Vesim Paşa
Ahmed Vesim Paşa ya da Hacı Vesim Paşa (1824, İstanbul - 1910, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son Kaptan-ı Deryası, Bahriye Nazırı ve valisi.[1]
1824'te İstanbul Yeniçeşme'de doğdu. Tersâne-i Âmire kereste mahzeni emini Mehmed Reşid Efendi'nin oğludur. 1836 yılında girdiği Mekteb-i Bahriyye'yi başarı ile bitirdikten sonra 1841'de Kaptan-ı Derya Çengeloğlu Tahir Paşa'nın yanında bulundu. Damad Gürcü Halil Rıfat Paşa'nın ikinci kaptan-ı deryalığı sırasında (1843-1845) mülazım oldu. 1848 de yüzbaşılığa yükseldi. Bundan sonra çeşitli gemilerde zabitlik, süvarilik ve kumandanlık yaptı.
1849'da İngiltereye giderek Kraliyet Donanması'nda iki yıl çalıştı. Dönüşünde topçu öğretmeni oldu ve Kırım Savaşı'nda müttefik donanmasına kılavuzluk etti. I. Abdülmecit saltanatında miralaylığa yükseldi ve veliaht Abdülaziz'e tahsis edilen Peyk-i Şevket vapurunun süvariliğine tayin edildi. Abdülaziz'in tahta çıkması üzerine onun yaveri oldu (1861).
1863'de Sultan Abdülaziz'in Mısır seyahati sırasında yanında bulundu. Bu arada Mekke Emiri Şerif Abdullah Paşa'ya nişan ve hediye götürmek üzere Hicaz'a gönderildi ve bu ziyareti esnasında hac farizasını da yerine getirdiğinden Hacı Vesim Paşa diye de anılmaya başlandı.
1864 yılında müşir rütbesi ile kaptan-ı deryalığa getirildi. Dört buçuk ay kadar süren bu görevinden Sadrazam Keçecizade Fuat Paşa'nın donanma masraflarını kısma teklifine karşı çıktığı için ayrıldı. Ardından ikinci defa kısa süreliğine kaptanpaşalığa getirildi. 1868-1878 arasında devlet görevinde bulunmadı, başarıyla icra ettiği hattatlık ve ressamlık sanatları ile uğraştı.
20 Haziran 1878'de Sultan II. Abdülhamid tarafından Bahriye Nazırlığına getirildi. Padişahın donanmanın silahsızlandırılması teklifini kabul etmediği için görevinden alınarak 1879'dan itibaren on beş yıl boyunca evinde ikamete mecbur edildi (1879).
13 Eylül 1910'da Üsküdar'daki yalısında öldü ve Üsküdar Mevlevîhânesi Türbesi'ne defnedildi.
1865 yılında birkaç aylık bir süre için Kaptan-ı Deryalık, 1878 yılında Kaptan-ı Derya makamının Bahriye Nezareti'ne dönüştürülmesi sonrasında yine kısa bir süre için Bahriye Nazırlığı görevinde bulunmuştur. Bahriye Nazırlığı görevi esnasında da Kaptan Paşa unvanını resmi olarak kullanmış olduğundan son Kaptan-ı Derya kabul edilir.[2]
Üsküdar'daki yalısı ünlü ressam Hoca Ali Rıza Bey'in bir tablosuna konu olmuştur.
Kaynakça
- AHMET VESİM PAŞA (KAPTAN-I DERYA), Türk Deniz Kuvvetleri web sitesi
- Dr. Aybars Pamir. Makale "Kaptan Paşa ve Hukukî Statüsü"
|url=
değerini kontrol edin (yardım). Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2009.
Dış bağlantılar
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Damad Mehmed Ali Paşa |
Kaptan-ı Derya 1867 |
Sonra gelen: Makam kaldırıldı |