Gülnar
Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesi. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuş, üzümü ile tanınan Gülnar, doğal güzellikleri ile görülmeye değer bir Türkmen yayla kentidir. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.
Gülnar | |
---|---|
| |
Ülke | Türkiye |
İl | Mersin |
Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Mustafa Ayvat [1] |
• Belediye başkanı | Alparslan Ünüvar (MHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1.669 km² (644 mil²) |
Rakım | 950 m (3.110 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 25,865 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
Posta kodu | 33700 |
İl alan kodu | 0324 |
İl plaka kodu | 33 |
Resmî site Belediye |
Tarihçe
Gülnar'ın geçmişi Hititler'e kadar dayanmakta, daha sonra da bu bölgeye Asurlular'ın hakim oldukları bilinmektedir. Kısa süreler de İran ve Mısırlılar'ın egemenliğinde kalan Gülnar, daha sonra Antik Romalılar'ın yönetimine girmiştir. Gülnar'ın bugünkü halkı, 1230 yılında Orta Asya Balkaş gölü kıyısındaki Gülnar'dan göç ederek bu çevreye yerleşen Türkmenlerdir. Anayurtlarından zorunlu olarak göç etmek zorunda kalan göçerlerin ataları, Gülnar Hatun önderliğinde büyük savaşlar ve uğraşlar vererek, Mersin (İçel) bölgesine gelerek yerleşirler. Göçerler, yerleştikleri bu yere, Orta Asya'dan geldikleri yörenin adı olan ve aynı zamanda kendilerine Orta Asya'dan gelmelerine önderlik ederek, ulusu için canını feda eden liderleri Gülnar Hatun'un ismini vererek şimdiki Gülnar kazasının yerleşimcileri ve kurucuları olmuşlardır. 1461 yılında Gülnar, Silifke ve Mut ile birlikte Fatih Sultan Mehmet'in komutanlarından Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı yönetimine katılmıştır. 1900'lü yıllarda Adana valilik, Silifke mutasarrıflık, Gilindire (Aydıncık) ilçe, Zeyne (Sütlüce) bucak merkezi iken Gülnar, Yörüklerin alım satım yaptıkları (bir adı da Anaypazarı olan) bir köydür. Gilindire'den (Aydıncık'tan) yaz aylarında Gülnar yaylasına çıkan ilçe yöneticileri, Gülnar'ın ilçe olmasını istediler. 3 Haziran 1916 tarihinde yapılan bir törenle Gülnar, resmen ilçe olmuştur.
Coğrafi yapı ve nüfus
Gülnar; doğuda Silifke, batıda Anamur ve Bozyazı, kuzeyde Mut, kuzeybatıda Karaman, güneyde Aydıncık ilçesi ile çevrilidir. Gülnar Akdeniz'e kıyısı olan bir ilçedir.Mersin'in güneybatısında Mersin merkeze 150 km uzaklıkta, Taşeli Platosu üzerinde yer alır.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[2] | 36.373 | 4.983 | 31.390 |
1970[3] | 36.570 | 5.072 | 31.498 |
1975[4] | 41.945 | 6.344 | 35.601 |
1980[5] | 42.668 | 6.837 | 35.831 |
1985[6] | 44.897 | 7.511 | 37.386 |
1990[7] | 33.714 | 7.550 | 26.164 |
2000[8] | 38.292 | 10.503 | 27.789 |
2007[9] | 33.785 | 11.021 | 22.764 |
2008[10] | 30.304 | 8.826 | 21.478 |
2009[11] | 30.441 | 8.357 | 22.084 |
2010[12] | 28.551 | 8.078 | 20.473 |
2011[13] | 27.450 | 7.841 | 19.609 |
2012[14] | 26.433 | 7.504 | 18.929 |
2013[15] | 26.451 | 26.451 | veri yok |
2014[16] | 26.029 | 26.029 | veri yok |
2015[17] | 25.452 | 25.452 | veri yok |
2016[18] | 25.300 | 25.300 | Veri yok |
2019[19] | 25.420 | 25.420 | Veri yok |
Eğitim ve sağlık
Gülnar'ın eğitim seviyesi yüksek olup, okuryazar oranı %97'dir. İlçe merkezinde Mersin Üniversitesi'ne bağlı meslek yüksek okulu, genel lise, Anadolu lisesi, imam hatip lisesi, çok programlı lise ve ticaret lisesi, pratik kız sanat okulu; Sütlüce kasabasında 1 çok programlı lise, 3 ilköğretim okulu; diğer köy ve kasabalarda ise toplam 25 ilköğretim okulu bulunmaktadır. Bu okullarda toplam 1454 öğrenci ve 271 öğretmen ile eğitim ve öğretim hizmetleri verilmektedir.
Sağlık hizmetleri ilçe merkezinde 1 devlet hastanesi, 1 sağlık ocağı ve ona bağlı 8 sağlık evi ile; köy ve kasabalarda, 8 sağlık ocağı ve 4 sağlık evi ile verilmektedir.
Ekonomi
Yüzölçümü 166.900 hektar olan ilçede, tarım alanı 35.110 hektardır. Orman ve fundalık alan 84.809 hektar, çayır ve mera alanı 130 hektar, tarım dışı arazi 46.851 hektardır. Tarıma elverişli olan arazide tarla tarımı, bağcılık, meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır. Dağlık bölgelerde tahıllardan buğday ve nohut ekilir; bağcılık da önemli bir geçim kaynağıdır. Son yıllarda elma, armut ve şeftali de yetiştirilmektedir. Sulak alanlarda turfanda sebzecilik ve seracılık yapılmaktadır. Gülnar halkı geçimini çoğunlukla tarımdan sağlar. Köylerde "ıstar" ve "çulhalık" denilen dokuma tezgâhlarında, yöreye özgü halı, kilim, çul, çuval, heybe, bez gibi çeşitli dokumalar imal edilir (dokunur).
Kaynakça
- http://www.gulnar.gov.tr/
- "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
- "2019 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Ekim 2010.
Dış bağlantılar
- Gülnar Belediyesi 19 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gülnar Kaymakamlığı 21 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.