Hotakîler

Hotakî hanedanı (1709 - 1738) Afgan kökenli Gilzai Boyu'ndan(Halaçlar) gelen Mir Üveys Han Hotak tarafından, bugünkü Afganistan'ın Kandahar şehrinde kurulmuştur. Mirüveys ve destekçileri 1709 yılında İran'da hüküm süren Safevî yönetimi zamanında ortaya çıktılar. Mirwais Han yönetime Pers Kralları'nı temsilen gelen Gürcistan doğumlu Kandahar valisini öldürerek başladı. Ardından Mirüveys bölgede bulunan diğer valilerin de öldürülmesini istesi, bunun ile birlikte Afganlar tüm Iran ordusunu mağlup etti ve ordu Safeviler'in başkenti İsfahan'ı da terk etmek zorunda kaldı.

Ghilzai dynasty Hotaki Hanedanı
1709-1738
Hotakilerin en geniş sınırları (1722-1729)
Başkent	Kandehar İsfahan
Yaygın diller	Peştuca Farsça
Hükûmet	Wolesi (birinci) Monarşi (ikinci)
Woles Mashar (first) Shah (second)
Tarihçe
• Kuruluşu	1709
• Dağılışı	1738
Öncüller Ardıllar Safevî Devleti Babür İmparatorluğu Afşar Hanedanı

Afganistan Şahı Mahmut Hotaki

Mirüveys Han 1715 yılında sağlık problemleri nedeni ile yaşamına yitirdi ve yerine Afganlar'dan oluşan bir ordu ile İran'ı işgâl eden bir komutan olan oğlu Mir Mahmud Hotakî geçti. Mir Mahmud 1722 yılında İsfahan şehrini ele geçirdi ve kendini İran Şahı ilân etti. Fakat büyük çoğunluk Fars kökenli olduğundan Mir Mahmud'un hükümdarlığı tepki topladı ve tanınmadı. Hotakî hanedanının egemenliği süresince bu nedenle büyük isyanlar yaşandı ve mutlak hâkimiyeti kurmayı zorlaştırdı. Aynı süreçte süregelen kan davaları nedeni ile oldukça zayıflayan hanedan İsfahan'da yerlilerin çıkardığı isyanın ardından Safevî soyundan gelen 3.000'den fazla kişinin de öldürüldüğü bir isyanla tamamen ortadan kalktılar. Hotakîler 1729'da Afşar hanedanının önderi Nadir Şah tarafından Damgan Savaşı'nda yenildiler ve Afganistan'a geri püskürtüldüler.[1][2]

Notlar

1. Prof. D. Balland, "Ašraf Ghilzai", in Encyclopædia Iranica, Online Edition 2006, (LINK 11 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
2. Encyclopaedia Britannica - The Hotakis (from Afghanistan)...Link 11 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

• (İngilizce)Encyclopaeda Britannica - The Hotakis (from Afghanistan)11 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (İngilizce)Afghan Hero and National Leader - Mirwais Neeka (Mirwais Khan)9 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (İngilizce)Aryana Site - Mir Wais Hotaki
• (İngilizce)Afghanland - Mirwais Khan Hotak11 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (İngilizce)Aryana Site - Mir Mahmud Hotaki