Kınık boyu
Kınık boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuz Türklerinin Oğuz boyları listesi'nde gösterilen 24 boyundan biridir ve Kaşgarlı Mahmud'a göre Divân-ı Lügati't-Türk'te şöyle anlatılır;
" ٱغُز Oğuz: Bir Türk boyudur. Oğuzlar Türkmendirler. Bunlar yirmi iki bölüktür; her bölüğün ayrı bir belgesi ve hayvanlarına vurulan bir alameti (tamgası) vardır. Birbirlerini bu belgelerle tanırlar. Birincisi ve başları: "قنق Kınık"lardır. Zamanımızın Hakanları bunlardandır. Hayvanlarına vurdukları işaret şudur: ......"[1] şeklinde tanımladığı bir Oğuz boyudur.
Ebu'l Gazi Bahadır Han, 17. yüzyılda yazdığı Şecere-i Terakime adlı eserinde Selçukluların padişahlığı ele geçirmelerini anlatırken onların tavrını şöyle belirtir: "Selçuklular Türkmen olup, kardeşiz deyip, ile ve halka faydası dokunmadı. Padişah olunca, Türkmen' in Kınık uruğundanız, dediler ve padişah olduktan sonra Efrasiyab'ın bir oğlu Keyhüsrev'den kaçıp, Türkmen'in Kınık uruğunun içine varıp onda büyüyüp kalmıştır. Onlar biz onun oğulları ve Efrasiyab'ın neslinden oluyoruz deyip, atalarını sayıp, 35 göbekte Efrasiyab'a eriştirdiler"[2].
Bayırbucak Türkmenleri Kınıklarla akrabadır. Cezmi Yurtsever'in Çukurova Aşiretleri kitabında Bozdoğan aşiretini Kınık boyunun bir aşireti olduğunu belirtmiştir.
Anadolu'nun batısında Kınık varlığına İzmir'in Kınık ilçesi ve Afyonkarahisar'ın Kınık kazası örnek gösterilebilir.
Anadolu’da “Kınık” toponimleri
Kınık adlı köyler
- Kınık, Afyonkarahisar ilinin Sandıklı ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Afyonkarahisar ilinin Sinanpaşa ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Bilecik merkeze bağlı bir köy.
- Kınık, Bilecik ilinin Pazaryeri ilçesine bağlı bir köy.
- Adakınık, Bolu, Bolu İlinin Dörtdivan İlçesine bağlı bir köy
- Ilıcakınık, Bolu, Bolu ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köy.
- Sazakkınık, Bolu, Bolu ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köy.
- Susuzkınık, Bolu, Bolu ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Çankırı ilinin Çerkeş ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Çorum merkeze bağlı bir köy.
- Kınık, Düzce ilinin Akçakoca ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Giresun ilinin Şebinkarahisar ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Kastamonu ilinin Devrekani ilçesine bağlı bir köy.
- Yazıkınık, Kırşehir ilinin Mucur ilçesine bağlı bir köy.
- Başkınık Malatya ilinin Hekimhan ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Şanlıurfa ilinin Halfeti ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Tokat ilinin Almus ilçesine bağlı bir köy.
- Kınık, Ankara ilinin Kalecik ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Ankara ilinin Kahramankazan ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık (Aşağı) ve Kınık (Yukarı) Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesine bağlı mahalleler.
- Kınık, Balıkesir ilinin İvrindi ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Balıkesir ilinin Sındırgı ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Bursa ilinin Büyükorhan ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Bursa ilinin İnegöl ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınıklı, Denizli ilinde merkeze bağlı bir mahalle Zamanla mahalle halini almıştır. Yine Denizli Çameli ilçesinin kınık'yeri köyü de vardır.
- Kınık, Eskişehir ilinin Sivrihisar ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Gümüşhane ilinin Şiran ilçesine bağlı Yedibölük köyü mahallelerinden biri.
- Kınık, Konya ilinin Bozkır ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Konya ilinin Selçuklu ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Manisa ilinin Selendi ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Muğla ilinin Seydikemer ilçesine bağlı bir mahalle.
- Kınık, Kütahya ilinin Merkez ilçesine bağlı bir mahalle.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-160-405-2, Cilt I, sayfa 55.
- Ebülgazi Bahadır Han, Şecere-i Terâkime, (Türklerin Soy Kütüğü) Hazırlayan Muharrem Ergin, sayfa 81.
- İbrahim Kafesoğlu, Türk Millî Kültürü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1977. sayfa 1342 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.