Korfbol
Korfbol, erkeklerle kadınların birlikte oynadıkları tek takım sporudur. Oyun basketbol ve hentbola benzer olsa da, belirgin özelliklerle onlardan ayrılır. Oyunun amacı, topu rakip takımın korf denilen, sepete benzer yüksek potasına atmaktır. Korfbol her yaştaki kadın ve erkeklerin oynayabilecekleri bir spordur. Kapalı alanlarda oynanmasının yanı sıra, çimde, kumda veya suda da oynanabilir.
Köken bilimi
Korfbol sözcüğü, Felemenkçede korfbal sözcüğünden gelir. Korf, Felemenkçede sepet, bal ise top anlamına gelir.[1]
Tarihçe
Korfbolun mucidi Hollandalı bir öğretmen olan Nico Broekhuysen'dir. Broekhuysen İsveç'te oynadığı bir oyundan esinlenmiş ve Korfbol oyununu 1903 yılında Amsterdam'da tasarlamıştır.
Hollanda Korfbol Birliği 1903 yılında, "Uluslararası Korfbol Federasyonu" 1933 yılında kurulmuştur. Birlik, Uluslararası Spor Federasyonları Birliği ile Dünya Oyunları Birliği'ne bağlı olarak faaliyet göstermektedir.
Korfbol sporunun gelişimi son yıllarda olmuştur. 1970 yılında Uluslararası Korfbol Federasyonu'nun sadece Avrupa'da 4 üyesi varken, Korfbol 1992 yılında 4 kıtada 30'dan fazla ülkede oynanmaya başlamıştır.
IKF, 1993 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi (UOK) tarafından resmen tanınmıştır. Aynı zamanda, Uluslararası Genel Spor Federasyonları Birliği (GAISF), UOK'nın tanıdığı Uluslararası Spor Federasyonları Birliği (ARISF) ve Uluslararası Dünya Oyunları Birliği'ne (IWGA) katılmıştır.
Türkiye'de 1995 yılında faaliyet göstermeye başlayan korfbol özellikle üniversiteler arasında hızla yayılmaya başlamıştır, ilk yıllarında Marmara Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi'nde takımlar kurulmuş ve özel maçlar oynanmıştır. Daha sonra çeşitli üniversitelerin özellikle beden eğitimi bölümlerinde ilgi görmüştür. 5-10 Nisan 2010 tarihinde Türkiye Üniversiteler Korfbol şampiyonası düzenlenmiştir.
Korfbol, dört yılda bir yapılan Dünya Oyunları kapsamında yer almaktadır.
Amacı
Amaç rakip takımın potasına (korf) topu atarak sayı elde etmektir. Her iki sayıdan sonra takımlar bölge değiştirirler yani defans oyuncuları hücuma, hücum oyuncuları ise defansa geçerler. Devre arasında ise saha değişimi yapılır.
Korfbol bir takım sporudur ve takım çalışması gerektirir; topla koşmaya veya top sürmeye izin verilmez. Koşarken top yakalanırsa durup pas verilmesi gerekmektedir.
Korfbol sporunda bir erkek bir erkeğe, bir kadın bir kadına savunma yapabilir ve bir kişiye karşı iki kişi savunma yapamaz.
Saha ve malzemeler
Sahanın boyutları kapalı alanda 40x20 metre, açık alanda 60x30 metredir (kumda 20x20). Saha eşit olarak iki bölgeye ayrılmıştır.
Her takımın 3.5 metre uzunluğunda bir direğin ucuna takılmış sepetten oluşan ve korf adı verilen bir potası vardır.
5 numaralı futbol topuna benzer bir top kullanılır.
Oyunun özellikleri
Bir takım 4 kadın 4 erkek oyuncudan oluşur. Her bir bölgede 2 erkek 2 kadın oyuncu yer alır.
Sadece kadınlardan veya erkeklerden oluşan bir takımla oynanmaz. Korfun etrafında 360 derecelik açıdan atış yapma olanağı vardır. Potanın arkasında da oyun devam eder.
Kolektif (ortaklaşa) oynamak zorunludur. Topa sahip olan oyuncunun topla koşmasına veya topu sürmesine izin verilmez. Her oyuncunun belirli bir rakibi vardır. Oyunun özelliğinden dolayı korfbol oyuncusu rakibini gölge gibi takip etmelidir.
Defans yapılırken atış yapmaya izin verilmez fakat defans oyuncusu potaya hücum oyuncusundan daha yakın olmalıdır. Ayrıca bir kol mesafesinde olmalı, yüzü hücum oyuncusuna dönük olmalı ve gerçekten topa blok yapmaya çalışmalıdır.
Korfbol çok yönlülük gerektirir. Korfbol hem hücumun hem de defansın önemli olduğu bir spordur ve bir oyuncu bu iki başlıca görevin birinden kaçınamaz çünkü oyuncular her iki sayıdan sonra bölge ve görev değiştirirler. Bu nedenle her oyuncu hem hücum hem de savunma becerilerini geliştirmelidir.
Fiziksel temasa izin verilmez. Rakip oyuncuyu tutmaya, itmeye veya çekmeye izin verilmez. Arkadaşlık ve yardımlaşma ön plandadır.
Uluslararası Korfbol Federasyonu'na üye ülkeler (46 ülke)
- Çin
- Hong-Kong
- Kıbrıs
- Aruba
- Çek Cumhuriyeti
- Hindistan
- Kore
- Avustralya
- Danimarka
- İtalya
- Lüksemburg
- Almanya
- Ermenistan
- İsveç
- Macaristan
- Belçika
- Endonezya
- İngiltere
- Makau
- Brezilya
- Finlandiya
- Japonya
- Papua Yeni Gine
- Bonaire
- Fransa
- Kanada
- Portekiz
- Bulgaristan
- Güney Afrika
- Katalonya
- Polonya
- Bosna-Hersek
- Hollanda
- Kurasao
- Romanya
- Rusya
- Sırbistan-Karadağ
- Singapur
- Slovakya
- Surinam
- Yunanistan
- Tayvan
- Türkiye
- Yeni Zelanda
- Zimbabve
Uluslararası Korfbol Federasyonu tarafından düzenlenen yarışmalar
- IKF Dünya Şampiyonası
- IKF Dünya Gençlik Şampiyonası
- IKF Avrupa Gençlik Şampiyonası (21 Yaş Altı)
- IKF Avrupa Şampiyonası
- IKF Avrupa Bowl
- IKF Avrupa Kupası
- Avrupa Kupası
- Üniversite Dünya Kupası
- Genç Yetenekler Kupası (16 Yaş Altı)
- Gençler Dünya Kupası (19 Yaş Altı)
- Gençler Dünya Kupası (23 Yaş Altı)
- Avrupa Üniversiteler Şampiyonası (EUCK)
- AOKF Asya-Okyanusya Şampiyonası
- Asya Korfbol Şampiyonası
- Özel Düzenlenen Turnuvalar
Karşılaşma sonuçları
Uluslararası Korfbol Federasyonu'nun 4 yılda bir yaptığı maçların kazananları şöyledir:
- 2003- Hollanda
- 1999 - Hollanda
- 1995 - Hollanda
- 1991 - Belçika
- 1987 - Hollanda
- 1984 - Hollanda
- 1978 - Hollanda
Daha fazla bilgi için
- Crum, B., Korfball Made Simple, KNKV, Bunnik, August 1994.
- Emmerik, R., Keizer, F., Troost, F., Korfball An Insight, Koninklijk Nederlands Korbalverbond & the International Korfball Federation, Bunnik.
- Güler, L., “Türkiye’de Yeni Bir Spor Dalı”, Spor Bilim Dergisi, Yıl:8, Mart 1998, Sayı: 20-21-22, s: 43-47.
- The Rules of Korfball, I.K.F., The Netherlands, 1996.
Kaynakça
- Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003, "korfball" maddesi