Posta ve Telgraf Nezâreti
Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.
| |
Gününümüzde Büyük Postane adıyla anılan İstanbul'un Sirkeci semtindeki Nezâret binası | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Kuruluş tarihi |
1871 1911 |
Önceki kurumlar |
|
Kapanış tarihi | 4 Kasım 1922 |
Sonraki kurum |
|
Türü | Bakanlık |
Bağlılığı | Sadaret |
Adres | Sirkeci, İstanbul, Osmanlı Devleti |
Nazırlığın kökeni 23 Ekim 1840 tarihinde kurulan Posta Nezaretine kadar uzanır 1855 yılında bu nazırlıktan ayrı olarak bir de Telgraf Nezareti kuruldu. 1871 yılında bu iki nezaretin birleştirilmesiyle Posta ve Telgraf Nazırlığı son şekline ulaştı. 19 Haziran 1882 tarihinde yayımlanan Posta Nizamnamesi ile kuruluşun çalışma prensipleri belirlendi. II. Abdülhamid dönemindeki baskı uygulamaları ile uygulanan sansür kuruma da yansıdı ve Avrupa'daki Jön Türklerce gönderilen yayınların ülkeye girmesini önlemeye yönelik çalışmalar yapılı. Kuruma genel olarak Müslüman olmayan yöneticiler görevlendirildi. 1905 yılında yapımına başlanan ve mimar Vedat Tek'in tasarladığı kurum binası 1909 yılında hizmete açıldı. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanını sonrasında kurumun yerine Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi oluşturuldu ve Maliye Nezareti'ne bağlandı. 1911'de tekrar bakanlığa dönüştürüldü, yöneticiliğe ise Talat Paşa getirildi.
Osmanlı Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasına kadar varlığını sürdürdü. 1922'de ise Ankara ve İstanbul hükûmetlerinin posta işleri tek bir genel müdürlük altında birleştirildi.
Nazırların listesi
Osmanlı Posta ve Telgraf Nazırları listesi Osmanlı Devleti döneminde Posta ve Telgraf hizmetlerinden en yüksek derecede sorumlu devlet görevlilerinin listesidir[1].
- Ahmed Şükrü Bey (1840-1842)
- Hüseyin Hasip Bey (1842-1852)
- İsmail Paşa (1852-1857)
- Billuri Mehmed Efendi (1855-1860)
- Davud Efendi (1860-1861)
- Rıza Yusuf Paşa (1861)
- Franko Efendi (1861)
- Agah Efendi (1861-1865)
- Kamil Bey (1862)
- Kadri Paşa (1865-1866)
- Abdullah Feyzi Bey (1868-1871)
- Yaver Paşa (1868-1871)
- Ahmed Şükrü Bey (1871-1872)
- İzzet Efendi (1876-1880)
- İbrahim Haydar Efendi, Terzibaşızade (1879-1880)
- İzzet Efendi (1880-1888)
- Hasan Ali Efendi Mayıs 1888-Kasım 1895
- Hüseyin Hasib Bey Kasım 1895-Ağustos 1908
- Mehmed Ata Bey Ağustos 1908
- Ali Galib Bey Ağustos 1908-Şubat 1909
- Mustafa Fuad Bey Genel Müdür Vekili Mart-Temmuz 1909
- M. Sterpen 1909-1911
- İstanbulyan Efendi Haziran-Ekim 1911
- İbrahim Selim Susa Efendi Ekim 1911-Şubat 1912
- Mehmed Talat Paşa Şubat 1912
- Ziya Paşa Genel Müdür Vekili 1912
- Hüseyin Sabri Bey Mart-Ekim 1912
- Abdurrahman Vefik Sayın (Gn. Md.Vekili) 1912
- Musurus-Gikis Bey, Vasileo Ekim 1912-Haziran 1913
- Oskan Efendi (Mardikyan) Haziran 1913-Kasım 1914
- Ahmet Şükrü Bey Genel Müdür Vekili Kasım 1914-Eylül 1917
- Hüseyin Haşim Bey (Sanver) Eylül 1917-Ekim 191
- Rıza Tevfik Bey Genel Müdür Vekili 1918
- Abdurrahman Şeref Bey (Gn. Md.Vekili) Ekim-Aralık 1918
- Yusuf Franko Paşa 1918-1919
- İbrahim Edhem Bey (Dirvana) Şubat-Mart 1919
- Refik Halit Bey 1919
- Mehmed Ali Bey Mart-Nisan 1919
- Sırrı Bey 1920
- Refet Bey 1920
- Orhan Şemsettin Bey 1920-1922
- Mehmet Sabri Bey 1920-1922
Ayrıca bakınız
Galeri
- İbrahim Selim Susa Efendi
- Agop İstanbulyan Efendi
- Oskan Efendi
Kaynakça
- "Geçmişten Günümüze Genel Müdürlerimiz, PTT Genel Müdürlüğü Web sitesi". 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2011.