Romanya'daki Kırım Tatarları
Romanya'daki Kırım Tatarları, Romanya'da yaşayan Kırım Tatarı azınlığıdır. Yapılan nüfus sayımına göre 2011 yılında ülkede 20.282 Tatar yaşamaktadır ve bunların büyük çoğunluğu Kırım Tatarı'dır.
1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı ile Kırım'ın Rusya'nın eline geçmesi sonrasında Kırım Tatarlarının göçleri başladı. Bu göçlerden Romanya da payını aldı. Romanya'da yerleşik Kırım Tatarlarının çoğu, 1860'lı yıllarda Rusya'dan ülkeye gelmişlerdir.[1] Osmanlı Devleti bu dönemde Kırım Tatarlarını özellikle Dobruca bölgesine yerleştirmişti. 19. yüzyılın son çeyreğinde, Dobruca'da ilk Kırım Tatar etnik kimliği ortaya çıkmaya başladı.[2] Ancak, 1877-1878 yıllarında Romanya'nın bağımsızlığından sonra 80.000 ile 100.000 arasında Kırım Tatarı geniş bir zaman içinde devam eden bir göçle Anadolu'ya taşındı.
Bu süreç sonrasında, Kuzey Dobruca'daki Tatar oranı 1880'de %21 iken, 1912'de %5.6'ya düştü. 2002'de ise nüfusun ancak %2.4'ünü oluşturuyorlardı.[3][4]
Çoğunluk tarafından Kırım Tatar milliyetçiliğinin babası olarak kabul edilen İsmail Gaspıralı, 1895'te Köstence'yi ziyaret ettiği zaman, Tercüman gazetesini çoktan yayımlamaya başlamıştı. Ancak, Dobruca Tatarları arasında milliyetçi fikirlerin yayılmasıyla en çok tanınan şair Mehmet Niyazi idi. Kırım Tatarı hükûmetinin yıkılışının ardından, Dobruca bölgesi, Kırım'dan gelen Tatarlar için önemli bir sığınak yeri oldu. Bu mültecilerin birçoğu, Sovyet milletlerinin bağımsızlığını amaçlayan Avrupa'daki Prometeus hareketi'ne katılmaya karar verdi.
Romanya'daki Kırım Tatarları'nın en çok yaşadığı bölge Dobruca ve kentler Ciocârlia, Valu lui Traian, Techirghiol ve Independența'dır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Kırım'dan Türkiye'ye Kırım Tatar Göçleri". vatankirim.net. 30 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2010.
- "Romanian Tatars' Site" (Rumence). 14 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018.
- 10. Türk Tarih Kongresi, Cilt 5. Türk Tarih Kurumu. 1994. s. 1494. ISBN 975-16-0260-2.
- Aydıngün, Ayşegül ve İsmail (2004). Kırım Tatarlarının vatana dönüşü: kimlik ve kültürel canlanma. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. ISBN 975-16-1727-8.