Serj Sarkisyan

Serj Azati Sarkisyan (Ermenice: Սերժ Ազատի Սարգսյան), 30 Haziran 1954, Hankendi), Ermeni siyasetçi ve Ermenistan eski başbakanıdır. 2008 ve 2018 yılları arasında Ermenistan'ın devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Devlet başkanlığı görevinin ardından meclis tarafından başbakan seçilen Sarkisyan'nın başbakan seçilmesine karşı başlatılan eylemler sonucunda 23 Nisan 2018'de Ermenistan başbakanlığı görevinden istifa etmiştir. Makama vekaleten Karen Karapetyan atanmıştır.

Serj Sarkisyan Սերժ Սարգսյան
11. Ermenistan Başbakanı
Görev süresi 17 Nisan 2018 - 23 Nisan 2018
Cumhurbaşkanı	Armen Sarkisyan
Yerine geldiği	Karen Karapetyan (Geçici)
Yerine gelen	Karen Karapetyan (Geçici)
Görev süresi 4 Nisan 2007 - 9 Nisan 2008
Cumhurbaşkanı	Robert Koçaryan
Yerine geldiği	Andranik Markaryan
Yerine gelen	Tigran Sarkisyan
3. Ermenistan Cumhurbaşkanı
Görev süresi 9 Nisan 2008 - 9 Nisan 2018
Başbakan	Tigran Sarkisyan Hovik Abrahamyan Karen Karapetyan
Yerine geldiği	Robert Koçaryan
Yerine gelen	Armen Sarkisyan
Kişisel bilgiler
Doğum	Serj Azati Sarkisyan 30 Haziran 1954 Hankendi, ASSC, SSCB
Partisi	Ermenistan Cumhuriyetçi Partisi
Evlilik(ler)	Rita Sarkisyan
Çocuk(lar)	Anuş Sarkisyan Satenik Sarkisyan
Bitirdiği okul	Erivan Devlet Üniversitesi
Dini	Ermeni Apostolik
İmzası

Meslek yaşamı

Sarkisyan 1974-1979 yılları arasında Erivan'daki bir elektrikli cihaz fabrikasında torna bölümünde çalışmıştır.[1] 1979 yılında Stepanakert Şehir Komünist Partisinin gençlik kolunun başkanlığını yapmıştır. Ardından Stepanakert Şehir Komitesi Propaganda Bölümü Başkanlığında, Dağlık Karabağ Bölgesel Komitesi Komünist Örgütünde sırasıyla ikinci ve birinci sekreterlik görevlerinde bulunmuştur. Bu dönemde son olarak Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın 1988-1991 yılları arasında ikinci sekreteri olan Genrih Poğosyan'ın asistanlığını yapmıştır.[1]

1991-1994 yıllarında ayrılıkçı Dağlık Karabağ Savunma Ordusu'nun başına geçti. Karabağ Savaşı sonrasında yine aynı dönemin Ermeni komutanlarından Vazgen Sarkisyan ile beraber Ulusal Kahraman Madalyası'na layık görüldü. 1996-1999 yıllarında millî güvenlik bakanlığı, 1999-2000 yılında millî güvenlik konseyi sekreterliği ve 2000 yılından itibaren de bu görevle beraber savunma bakanlığı görevini üstlendi.

2007 yılında kalp krizinden ölen Andranik Markaryan yerine Robert Koçaryan tarafından başbakanlığa atandı.

2008 başkanlık seçimleri

2008 yılında yapılan başkanlık seçiminde eski Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan ile yarıştı ve %52 oy alarak cumhurbaşkanı seçildi. Seçimler sonrasında rakibi Levon Ter-Petrosyan taraftarlarınca seçimlerde hile yapıldığı iddiasıyla 20 Şubat-1 Mart arasında büyük kitle gösterileri düzenlendi.[2][3][4]

Dış siyaset

Dağlık Karabağ konusunda tutumu

Thomas De Waal'ın eserinde aktardığına göre Serj Sarkisyan, Hocalı Katliamı ile alakalı olarak şu sözleri söylemiştir:[5][6]

“	Hocalı'dan önce, Azerbaycanlılar bizim şaka yaptığımızı sanıyordu, Ermenilerin sivil nüfusa karşı el kaldırmayacaklarını sanıyorlardı. Biz bunu kırmayı başardık ve olay işte bu. Aynı zamanda o delikanlıların arasında Bakü'den ve Sumgayıt'tan kaçanların da olmasını anlamalıyız.	„

Kosova'nın bağımsızlığına yönelik tutumu

2008 yılında bağımsızlığını ilan eden Kosova'nın kararını tanımaya yönelik sorular üzerine Sarkisyan:[7]

"Kosova'nın tanınması için soruna yönelik ciddi anlamda tartışmak gerekmektedir. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, Sovyet hukukuna uygun olarak bağımsızlığını kazanmıştır ve biz Karabağ'ın bağımsızlığını diğer anlaşmazlıklara emsal olarak görmüyoruz" demiştir.

"Biz yakın gelecekte Dağlık Karabağ'ın bağımsızlığını tanımayı düşünmüyoruz. Ancak, Ermenistan her zaman ulusların kendi kaderini tayin etme hakkını savunmuştur ve bu açıdan Kosova'nın bağımsızlığını hoş karşılıyoruz" demiştir.

Türkiye ile ilişkiler

Sarkisyan 2011 Van depremi dolayısıyla başsağlığı dilemek için Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile telefon görüşmesi yaparken. (24 Ekim 2011)

Serj Sarkisyan, Eylül 2008'de 2010 FIFA Dünya Kupası eleme maçları dolayısıyla Erivan'da yapılacak olan Ermenistan-Türkiye maçına Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü davet etmesi[8] uluslararası yankı bulmuş ve birçok ülkede yakınlaşma için "futbol diplomasisi" tanımlaması yapılmıştır.[9] 2009'un Ekim ayında Türkiye'de oynanacak Türkiye-Ermenistan rövanş maçı için kendisine Abdullah Gül tarafından gönderilen resmi daveti kabul etmiştir. Ancak, 23 Nisan 2009 tarihinde ABD'nin Wall Street Journal gazetesine verdiği röportajda, yalnız Türkiye Ekim 2009'a kadar Ermenistan'la hudutları koşulsuz şekilde açarsa rövanş maçına gideceğini söylemiştir.[10] Türkiye ise sınırın açılmasının ancak Ermenistan'ın Dağlık Karabağ'dan geri çekilmesine bağlı olduğu açıklamasında bulunmuştur. Fakat bu koşullara bağlı kalmadan Türkiye'yi ziyaret eden ilk Ermenistan devlet başkanı olmuştur.[9]

Temmuz 2011'de Ermeni dili ve edebiyatı yarışmasında öğrencilerden birinin, “Batı topraklarımızı Ağrı Dağı’yla birlikte geri alabilecek miyiz” sorusuna yanıt veren Sarkisyan, "Bu sizin neslinize bağlı. Mesela benim nesil, üzerine düşen görevi başarıyla yerine getirdi. 90’lı yıllarda vatanımızın parçası Artsah'ı düşmanın elinden kurtardık. Her neslin bir görevi vardır. Siz de ileride bizim gibi görevinizi yerine getirip getirmeyeceğiniz, birlik ve beraberliğinize bağlıdır. Biz Ermeni ulusu her zaman anka kuşu gibi küllerden dirilmeyi başarmışızdır. Ama şunu da söylemem gerek. Günümüz dünyasında ülkelerin itibarı yüzölçümüyle ölçülmüyor. Ermenistan modern, güvenli ve ekonomide başarılı ülke olursa itibarı da o denli yüksek olacaktır" demiştir.[11][12]

23 Ekim 2011 tarihinde Türkiye'nin Van ilinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki deprem nedeniyle başsağlığı dileklerini iletmek üzere Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü arayan Rusya Cumhurbaşkanı Dimitri Medvedev telefon görüşmesi yaptı. Bu sırada resmî ziyaret için Rusya'da olan Sarkisyan'ın da yanında bulunduğunu belirten Medvedev, telefonu Sarkisyan'a verdi. Başsağlığı dileklerini ileten Sarkisyan, "Yardım ekiplerimiz ne zaman isterseniz hazır" dedi. Gül, Ermenistan'ın yardım teklifini internet sayfalarında da gördüğünü belirterek, "İlginize çok teşekkür ederim" karşılığını verdi.[13][14]

13 Mayıs 2014'te ise Türkiye'nin Manisa ilinin Soma ilçesinde meydana gelen maden faciası nedeniyle Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e bir taziye mesajı gönderdi. Cumhurbaşkanı Sarkisyan, olayda hayatını kaybedenlerin yakınlarına teselli, yaralılara acil şifalar dileyerek Türkiye halkına başsağlığı dileklerini iletti.[15]

Özel yaşamı

Serj Sarkisyan 1971 yılında Erivan Devlet Üniversitesi'ne girmiştir.[1] 1971-1972 yıllarında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri'nde görev almıştır ve 1979 yılında Erivan Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden mezun olmuştur. 1983 yılında Rita Dadayan ile evlenen Sarkisyan'ın Anuş ve Satenik adlarında iki kızı dünyaya gelmiştir. Sarkisyan'ın Maryam adında bir kız torunu ve Serj ile Ara adlarında iki erkek torunu bulunmaktadır.[1] Ermeni Satranç Federasyonunun başkanı olan Sarkisyan anadili Ermenicenin yanında Rusçayı da bilmektedir.[16]

Kaynakça

1. "Serzh Sargsyan the President of Armenia" (İngilizce). president.am. 11 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2013.
2. "Erivan'da on binlerin protestosu". BBCTürkçe. 20 Şubat 2008. 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009.
3. "Ermenistan'da gösteriler sürüyor". BBCTürkçe. 1 Mart 2008. 5 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009.
4. "Armenian Police Forcibly Disperse Opposition Protesters" (İngilizce). eurasianet.org. 29 Şubat 2008. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009.
5. De Waal, Thomas (2003). Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War (PDF). New York University Press, New York and London. s. 172. ISBN 978-0814719459.
6. "Rober Koptaş yazdı: Hocalı sorumluluğu". Agos. 28 Şubat 2013. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2013.
7. "Armenia doesn't view Kosovo as precedent" (İngilizce). Pan Armenian. 12 Mart 2008. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2013.
8. Laçiner, Sedat; Necefoğlu, Hacali; Özertem, Hasan Selim, (Edl.) (Nisan 2009). TÜRK DIŞ POLİTİKASI ULUSLARARASI III. TÜRK DIŞ POLİTİKASI SEMPOZYUMU TEBLİĞLERİ. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK). s. 149. ISBN 978-605-4030-11-8.
9. "Diplomatic coup at football match" (İngilizce). BBC. 15 Ekim 2009. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2013.
10. Marc Champion. (2009) Armenia's Serzh Sargsyan: 'I was not supposed to travel to Turkey as a simple tourist or as a football fan.', Wall Street Journal, Nisan 23, 2009
11. "Karabağ'ı biz aldık Ağrı'yı size bıraktık". Hürriyet. 26 Temmuz 2011. 30 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.
12. "Karabağ'ı biz aldık; Ağrı'yı size bıraktık". ntvmsnbc. 26 Temmuz 2011. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2013.
13. "Erivan dan Ankara'ya telefon geldi..." Milliyet. 24 Ekim 2011. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2014.
14. "Serj Sarkisyan ve Dmitri Medvedev birlikte Türkiye cumhurbaşkanına telefon ettiler". News.am. 24 Ekim 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2014.
15. "Ermenistan'dan Soma faciasına taziye mesajı". Agos. 15 Mayıs 2014. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2014.
16. President of the Republic of Armenia. president.am

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Serj Sarkisyan ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

• Resmî site
• Ermenistan Devlet Başkanlığı resmî sitesi