Taşınmaz Mal Komisyonu

Taşınmaz Mal Komisyonu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti topraklarındaki taşınır ve taşınmaz mallar üzerinde iddia edilen haklar üzerinde değerlendirme yapmak ve bunun sonucunda mal iadesi, takas veya tazminata ilişkin bağlayıcı kararlar vermek amacıyla[1][2] Aralık 2005'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi'nin kabul ettiği 67/2005 sayılı yasa ile kurulan[3] ve 17 Mart 2006 tarihinde faaliyete geçen komisyondur.[4] Taşınmaz Mal Komisyonunun değerlendirme kapsamına giren mallar, 1974 Kıbrıs Harekâtı öncesinde sahipli olan, ancak Kıbrıs Türk Federe Devletinin ilan edildiği 13 Şubat 1975 tarihinde terk edilmiş bulunan veya bu tarihin sonrasında KKTC yasalarınca, terk edilmiş ya da sahipsiz olarak nitelenen mallardır.[1]

Komisyonun meşruluğu

Komisyonun geçerliliğini Aralık 2006'da kabul eden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Taşınmaz Mal Komisyonu'nun hak sahibi Kıbrıslı Rumlara ödeme yapabileceğine hükmetmiştir.[5][6][7] Komisyonun yasadışı olduğunu iddia eden Kıbrıs Cumhuriyeti yönetimi ise,[5] Kıbrıslı Rumlardan Taşınmaz Mal Komisyonuna başvurmamalarını istemiş ve eğer başvuru yapılırsa, bunun "Kıbrıs sorununun bir tazminat sorunu olduğu izlenimi vereceği"ni öne sürmüştür.[8]

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, son olarak Mart 2010'da verdiği kararda Taşınmaz Mal Komisyonu'nun "etkin iç hukuk yolu" olduğunu belirterek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki taşınmazlar üzerinde hak iddia eden 8 Kıbrıslı Rum'un Türkiye aleyhinde AİHM'de açtığı davaları reddetmiştir.[9][10]

Komisyon üyeleri

Yasaya göre, komisyon en az 5, en çok 7 üyeden oluşur. Komisyon üyelerinin en az 2'si Kıbrıslı Türk, Kıbrıslı Rum, Türk, Yunan veya Britanyalı olmayan kişiler arasından atanır.[1]

Şu anki komisyon 6 üyeden oluşmaktadır. Bu üyelerden üçü Kıbrıslı Türk, diğer üçü ise başka uluslardandır.[11]

Adı ve soyadı	Komisyon görevi
Güngör Günkan	Başkan
Ayfer Said Erkmen	Başkan yardımcısı
Sümer Erkmen	Üye
Daniel Tarschys	Üye
Hans Christian Kruger	Üye
Romans Mapolar	Üye
Saskia Yorucu	Üye

Ödemeler

Taşınmaz Mal Komisyonu'nun açıkladığı istatistiklere göre, 17 Mart 2006'dan 5 Mart 2010'a dek komisyona toplam 455 adet başvuru yapıldı. Bu başvurulardan 94 tanesi dostane çözüm yoluyla, 4 tanesi de duruşma yoluyla sonuçlandırıldı. Komisyon, toplam 40.062.100 İngiliz sterlini tazminat ödedi. Ayrıca, bir başvuru için iade, iki başvuru için takas ve tazminat, beş başvuru için de iade ve tazminat kararı verildi. Bir başvuru için çözümden sonra iade ve bir başvuruda da kısmi iade doğrultusunda karar verildi.[4]

Kaynakça

1. "Anayasanın 159'uncu Maddesinin (1)'inci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamına Giren Taşınmaz Malların Tazmini, Takası ve İadesi Yasası" (PDF).
2. "KKTC Rumlara 10 milyon Sterlin ödedi". NTVMSNBC.com. 6 Mayıs 2009. Erişim tarihi: 13 Haziran 2009.
3. Sezer, Sema (9 Mayıs 2006). "KKTC'de Taşınmaz Mal Komisyonu Görev Başında". Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2009.
4. "Ana sayfa". Taşınmaz Mal Komisyonu. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010.
5. "AİHM'den KKTC Mal Tazmin Komisyonuna Onay". VOANews.com. 7 Aralık 2006. Erişim tarihi: 13 Haziran 2009.
6. "Mal Tazmin Komisyonu'na başvuru uzatılıyor". Lefkoşa: NTVMSNBC.com. 10 Ağustos 2007. Erişim tarihi: 13 Haziran 2009.
7. "AİHM'nin Arestis Davası ile ilgili kararı... Taşınmaz Mal Komisyonu "İç Hukuk" yolu olarak kabul edildi". Kuzey Kıbrıs Tanıtım Dairesi. 8 Aralık 2006. Erişim tarihi: 13 Haziran 2009.
8. "Galanos Kıbrıslı Rumlardan sözde tazmin komisyonuna başvurmamalarını istedi". Lefkoşa: Kıbrıs Haber Ajansı. 29 Mart 2010. Erişim tarihi: 7 Nisan 2010.
9. "Admissibility decision: Demopoulos v.Turkey and 7 other cases" (İngilizce). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi. 5 Mart 2010. Erişim tarihi: 5 Mart 2010.
10. "Rumlara AİHM kapısı kapandı". NTVMSNBC.com. 5 Mart 2010. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010.
11. "Üyeler". Taşınmaz Mal Komisyonu. 19 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2010.

Dış bağlantılar

• Resmî site