Tamarillo

Tamarillo, çiçekli bitki familyası Solanaceae'de (itüzümü ailesi) küçük bir ağaç veya çalıdır. En iyi, yumurta şeklinde yenilebilir bir meyve olan tamariloyu taşıyan tür olarak bilinir.[2] Güney Amerika'da ağaç domates, tomate de árbol, tomate andino, tomate serrano, blood fruit, tomate de yuca, tomate de españa, sachatomate, berenjena ve tamamoro ve Endonezya'da terong Belanda (Hollandalı patlıcan) olarak da bilinir. Küresel olarak, özellikle Peru, Kolombiya, Yeni Zelanda, Ekvador, Ruanda, Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde popülerdirler.

Tamarillo
Bilimsel sınıflandırma
Domain: Eukaryota
Âlem: Plantae
Klad: Tracheophytes
Klad: Angiosperms
Klad: Eudicots
Klad: Asterids
Takım: Solanales
Familya: Solanaceae
Cins: Solanum
Tür:
S. betaceum
Binomial ad
Solanum betaceum
Cav.
Sinonimler[1]
  • Cyphomandra betacea (Cav.) Sendtn.
  • Cyphomandra crassifolia (Ortega) J.F. Macbr.
  • Pionandra betacea (Cav.) Miers
  • Solanum betacea Cav.
  • Solanum crassifolium Ortega
  • Solanum insigne Lowe

Açıklama

Bitki kökeni ve yetiştirme bölgeleri

Tamarillo, Ekvador, Kolombiya, Peru, Şili, Arjantin ve Bolivya'daki And Dağları'na özgüdür. Bugün hala yerel üretim için bahçelerde ve küçük meyve bahçelerinde yetiştirilmektedir[3] ve bu bölgelerdeki en popüler meyvelerden biridir.[4] Hindistan, Nepal, Hong Kong, Çin, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Butan, Yeni Zelanda, Kenya, Ruanda, Güney Afrika, Nagaland, Darjeeling ve Sikkim gibi diğer yetiştirme bölgeleri dünya çapındaki subtropikal bölgelerdir.

1993 yılı itibariyle Yeni Zelanda'da 200 hektarlık arazide yaklaşık 2.000 ton üretildi ve Amerika Birleşik Devletleri, Japonya[5] ve Avrupa'ya ihraç edildi. İhracatta kivi meyvesi için geliştirilmiş mevcut pazarlama kanalları kullanılmaktadır.[3]

Avustralya'da uluslararası pazarlanan ilk tamarillo mahsulü 1996 civarında üretildi.

Tamarillo, Malezya ve Filipinler'in yüksek kesimlerinde ve Porto Riko'da da başarıyla yetiştirilmektedir.[4] Sıcak tropik ovalarda sadece küçük meyveler geliştirir ve meyve tutumu nadirdir.

1967'den önce, meyve "ağaç domates" olarak biliniyordu, ancak yeni adı tamarillo (ispanyolca veya başka bir dilden gelememektedir) Yeni Zelanda Ağacı Domates Promosyon Konseyi tarafından sıradan olandan ayırt edilmesi için seçildi. bahçe domatesi ve egzotik çekiciliğini arttırın.[2]

Bitki
Çiçek kümesi

Bitki, 5 metreye kadar hızlı büyüyen bir ağaçtır. Pik üretime 4 yıl sonra ulaşılır[5] ve ortalama ömrü yaklaşık 12 yıldır.[3] Ağaç genellikle yan dalları olan tek bir dik gövde oluşturur. Çiçekler ve meyveler yan dallardan sarkar. Yapraklar büyük, basit ve uzun ömürlüdür ve keskin bir kokuya sahiptir. Çiçekler pembe-beyazdır ve 10 ila 50 çiçekten oluşan kümeler oluşturur ve salkımda 1 ila 6 meyve üretirler. Bitkiler çapraz tozlaşma olmadan meyve verebilir, ancak çiçekler hoş kokuludur ve böcekleri çeker. Çapraz tozlaşma meyve tutumunu iyileştiriyor gibi görünüyor. Kökler sığdır ve çok belirgin değildir, bu nedenle bitki kuraklık stresine tolerans göstermez ve kuvvetli rüzgarlardan zarar görebilir. Tamarillolar, diğer birçok solanaceae ile melezleşebilir, ancak melez meyveler kısır olur ve bazı durumlarda tatsız olur. 

Meyve
Olgunlaşmamış meyveler
Olgun meyveler

Meyveleri yumurta şeklinde olup, yaklaşık 4–10 cm uzunluğundadır. Renkleri sarı ve turuncudan kırmızıya ve neredeyse maviye döner. Bazen koyu, uzunlamasına çizgileri vardır. Kırmızı meyveler daha ekşi, sarı ve turuncu meyveler daha tatlıdır. Etin sert bir dokusu vardır ve sıradan bir domatesten daha fazla ve daha büyük tohumlar içerir.[3] Meyveler vitamin ve demir açısından çok zengindir ve kalorisi düşüktür (meyve başına sadece yaklaşık 40 kalori).[5]

Meyve bileşimi, bazı önemli bileşenler[3]
Bileşen [g/100g] Aralık Bileşen [mg/100g] Aralık
Su içeriği 81–87 A vitamini 0,32–1,48
Proteinler 1.5–2.5 C vitamini 19.7–57.8
Yağ 0,05–1,28 Kalsiyum 3.9–11.3
Lif 1.4–6.0 Magnezyum 19.7–22.3
Toplam asitlik 1.0–2.4 Demir 0,4–0,94

Kaynakça
  1. "The Plant List: A Working List of All Plant Species".
  2. www.tamarillo.com
  3. Prohens (2001). "The Tamarillo (Cyphomandra betacea): A Review of a Promising Small Fruit Crop". Small Fruits Review. 1 (2): 43-68. doi:10.1300/J301v01n02_06.
  4. Hume (1949). "The "Palo de Tomate" or Tree Tomato". Economic Botany. 3 (2): 140-142. doi:10.1007/BF02859515.
  5. Lost Crops of the Incas. Washington D.C.: National Academy Press. 1989. ss. 307-316. ISBN 978-0-309-07461-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.