Varol Ürkmez
Varol Ürkmez (1 Ocak 1937, Adapazarı - 29 Ocak 2021, İstanbul), Türk eski millî futbolcu. Kaleci pozisyonunda görev almıştır.
| Kişisel bilgileri | |||
|---|---|---|---|
| Tam adı | Varol Ürkmez | ||
| Doğum tarihi | 1 Ocak 1937 | ||
| Doğum yeri | Adapazarı, Türkiye | ||
| Ölüm tarihi | 29 Ocak 2021 (84 yaşında) | ||
| Ölüm yeri | İstanbul, Türkiye | ||
| Boyu | 1,75 m (5 ft 9 in) | ||
| Mevkii | Kaleci | ||
| Kulüp bilgileri | |||
| Kulübü | Emekli | ||
| Altyapı kariyeri | |||
| 1950-1952 | Selimiye | ||
| 1952-1953 | Sultantepe | ||
| 1953-1954 | Beşiktaş JK | ||
| Profesyonel kariyeri* | |||
| Yıllar | Takım | Maç | (Gol) |
| 1954-1960 | Beşiktaş | 67 | (0) |
| 1960-1968 | Altay | 256 | (0) |
| 1968-1971 | Galatasaray | 5 | (0) |
| 1970-1971 | → Manisaspor (kiralık) | 14 | (0) |
| 1971-1972 | Gençlerbirliği | 10 | (0) |
| 1972-1973 | Manisaspor | 3 | (0) |
| 1974-1977 | Tekelspor | ||
| Toplam | 355 | (0) | |
| Millî takım kariyeri | |||
| 1954-1955 |
 Türkiye U-18 | 7 | (0) |
| 1960 |
Türkiye B | 1 | (0) |
| 1958-1965 |
Türkiye | 4 | (0) |
|
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. | |||
1960'lı yıllarda ise sahip olduğu ünden dolayı dönemin pek çok sinema filminde de oynamıştır. Bu filmlerden başlıcaları, Sırrı Gültekin'in yönettiği Kavgasız Yaşayalım (1963) ve Şekerli Misin Vay Vay (1965), Kenan Pars'ın yönettiği Aklın Durur (1965) ve Veli Akbaşlı'nın yönettiği Tavan Arası (1965) olarak sayılabilir. Gece hayatına düşkün olan Varol Ürkmez'in en hatırda kalan özelliklerinden biri, içinde Fatma Girik gibi ünlülerin de yer aldığı nişanlılar ve sevgililer listesiydi. Beşiktaş dışında Altay, Manisaspor, Galatasaray ve Tekelspor'da oynamıştır.
Kanser tedavisi gören Varol Ürkmez, 29 Ocak 2021'de geçirdiği ani kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.[1]
Kulüp takımları kariyeri
Beşiktaş JK
Futbola 1950 yılında Selimiye Spor Kulübü'nde başladı. 1952'de Sultantepe Spor Kulübü'ne geçti. 1953'te Beşiktaş'ın seçmelerine katıldı ve bu takıma transfer oldu. İlk sezonunu Beşiktaş'ın genç takımında geçirdi. Bir yandan da Fıstıkağacı Ortaokulu'nda okuyor ve diğer spor dallarıyla da ilgileniyordu. 1954-55 sezonu ile itibaren İstanbul liginde forma giymeye başladı. Bülent Gürbüz'ün arkasında, takımın ikinci kalecisiydi. Beşiktaş, kalesini korumaya başladığında 17 yaşındaydı.
1956-57 sezonunda daha 19 yaşındayken Beşiktaş'ın as kalecisi olmayı başardı. Beşiktaş ile ilk kupası Federasyon Kupası (Türkiye) oldu. Aynı kupayı 1957-58 sezonunda da kazandılar.
1958-59 sezonu öncesi Beşiktaş, tarihinde ilk kez katılacağı Şampiyon Kulüpler Kupası'nı da düşünerek kaleye Necmi Mutlu'yu transfer etti. Beşiktaş, o sezon kupayı alacak Real Madrid ile eşleşti. Varol Ürkmez, İspanya'ya gidebilmek iyi antrenmanlarda kendini gösterip, İspanya'ya giden kadroda yer aldı. Dönemin teknik direktörü Leandro Remondini yöneticilerin isteğine karşın kalede Varol'u oynatmak istedi.[2] Varol, dönemin yıldızları Alfredo di Stéfano ve Ferenc Puskás karşısında çok etkili bir performans gösterdi. İlk yarı gol yemeyen kaleci, iki gol yemekten kurtulamadı. İkinci gol sonrası sakatlanıp sahayı terk etmek zorunda kaldı. Ürkmez, maçtan sonra Real Madrid ile anlaşsa da ailevi problemleri nedeniyle bu transfer gerçekleşemedi. Varol Ürkmez, Milliyet Gazetesi tarafından 1958 yılının en iyi sporcusu ödülünü kazandı.
1959'da düzenlenen ilk profesyonel ligde Beşiktaş forması giyse de özel hayatındaki düzensizlik performansına yansıyınca, kaleyi Necmi Mutlu'ya kaptırdı. 1959-60 sezonunda takımın ikinci kalecisi olan Varol, hiçbir lig maçında forma giyemeden şampiyonluk yaşadı.
Altay
1960'ta bir başka Siyah-Beyazlı kulüp olan Altay Spor Kulübü'nün kalesine geçti. 8 sene boyunca takımın kalesini başarıyla korudu. Ligde olmasa da Türkiye Kupası'nda başarı gösterdiler. 1963-64'te ikinci kez düzenlenen kupada finale çıktılar. Varol, finale kadar sadece eski takımı Beşiktaş'tan bir gol yemişti. Finalin ilk maçında Galatasaray ile 0-0 berabere kaldılar. Ancak ikinci maça Altay, Federasyonla yaşadığı sorun nedeniyle çıkmadı. 1966-67'de ise kupayı müzelerine götürdüler. Varol, 6 maçın 5'inde forma giymişti. Sonraki sezon ise bu sefer Fenerbahçe'ye kupayı finalde kaybettiler.
Altay forması giyerken, tekrar Avrupa Kupaları'nda boy gösterdi. 1962-63 sezonunda Fuar Şehirleri Kupası ilk turunda İtalyan AS Roma ile eşleştiler. Roma'nın o dönemki teknik direktörü Luis Carniglia, Varol'un yıldızlaştığı Real Madrid maçında da İspanyol ekibinin teknik direktörüydü. Ancak Varol, İstanbul'da alınan 3-2'lik yenilgiye engel olamadı. Rövanş maçında ise kalesinde 10 gol gördü ve bir Türk takımının Avrupa'da aldığı en farklı yenilgideki kaleci oldu. Altay'daki son sezonunda ise bu sefer Kupa Galipleri Kupası mücadelesinde R. Standard de Liège karşısında kaleyi korudu. Altay, rakibine 2-3 ve 0-0'lık skorlarla elendi.
Galatasaray
Varol Ürkmez, 1968'de bir başka İstanbul büyüğü Galatasaray'a transfer oldu. Sezonun ikinci ve üçüncü maçlarında kaleyi korusa da iyi performans gösteremeyince yerini genç kaleci Nihat Akbay'a bıraktı. Toplamda 4 maç oynadığı sezon sonunda Galatasaray ile kariyerinin ikinci Türkiye Ligi şampiyonluğunu yaşadı. 1969-70 sezonunda takıma Yasin Özdenak'ın alınması ile yedekteki yerini de kaybetti. Bir dönem cezaevinde bulunduğu için takımdan koptu. 17 Mayıs 1970'te Altay'a 1-0 yenildikleri maçta sezondaki ilk ve son maçını oynadı. Bu maç, Varol'un son 1. lig maçı oldu.
Son yılları
Galatasaray, Varol'u 1970'te Manisaspor'a kiraladı. Burada sezona iyi başlasa da yine cezaevine düşen Ürkmez, futbola ara vermek zorunda kaldı. 3 yıl aradan sonra 1974'te İstanbul Yerel Lig takımlarından Tekel Spor Kulübü'nde forma giymeye başladı. Eski takımı Beşiktaş ve Fenerbahçe ile yapılan hazırlık maçlarında forma giydi. Tekelspor'un Amatör Küme'de mücadele ettiği takımlardan biri de İETT Spor Kulübü'ydü. Bu takımla yapılan bir maçta, o dönem İETT Spor'da forma giyen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan gol yedi.[3]
14 Mayıs 1975'te düzenlen bir jübile maçıyla futbolu bıraktı. Altay ile oynanan maçta, Tekel Spor'da Varol ile birlikte Cemil Turan, Sanlı Sarıalioğlu, Yasin Özdenak, Gökmen Özdenak, Vedat Okyar, Ziya Şengül gibi isimler forma giydi. Ancak yöneticilerinin ısrarı nedeniyle Temmuz 1975'te futbola geri dönme kararı aldı. 40 yaşına kadar futbol hayatını sürdürdü.
Millî takım kariyeri
Millî takımda kendini 1954'te Almanya'da düzenlenen Avrupa 19 Yaş Altı Futbol Şampiyonası'nda gösterdi. Ürkmez'li, Metin Oktay'lı genç millî takım Dünya dördüncüsü oldu. Ürkmez, 5 maçta sadece 4 gol yiyerek dikkat çeken isimlerdendi. Avrupa Gençler Şampiyonası elemelerinde de iki maç U-18 forması giyse de maçlarda büyük başarılara imza atamadı. Ürkmez, bir kez de B millî takım forması giydi.
18 Aralık 1958'de Çekoslovakya ile oynanan hazırlık maçında ilk kez Türkiye A Millî Futbol Takımı forması giydi. Maçı Türkiye, 1-0 kazandı. Bu maç sonrası uzun süre millî takımdan uzak kalan Ürkmez, 1964'te Altay'da oynarken Bulgaristan ile oynanan hazırlık maçında forma giydi. Son iki maçı 1966 FIFA Dünya Kupası eleme maçları olan Portekiz ve Çekoslovakya olmuştu. Ancak sırasıyla 5 ve 6 gol yedi. Bu maçlardan sonra millî formayı giyemedi.
Sinema kariyeri
1963 yılında Altay'da oynadığı dönemde Sırrı Gültekin filmi Kavgasız Yaşayalım'da Varol adında bir genci oynayarak Yeşilçam'a adım attı. Ürkmez, filmde oynamak için Leyla Sayar ve Suzan Avcı'nın da filmde oynamasını şart koşmuştu. Film, iyi bir hasılat getirince Ürkmez sinema hayatına devam etti.
1965 yılında 3 sinema filminde oynadı. 1975'te oynadığı Şiribim Şiribom ile film hayatını sonlandırdı. 5 filmlik macerasında Münir Özkul, Ali Şen, Sami Hazinses, Sevda Ferdağ, Ahmet Mekin, Kenan Pars, Selma Güneri, Tanju Okan, Öztürk Serengil, Güzin Özipek, Meral Orhonsay, Tamer Yiğit ve Selçuk Ural gibi ünlü isimlerde perdeyi paylaştı.
Özel hayatı
1957'de Emel Ürkmez ile ilk evliliğini yapan Ürkmez'in bu evlilikten 1 Temmuz 1958 günü Sibel isimli kız çocuğu dünyaya geldi.[4] Suzan Avcı ile bir Beşiktaş-Altay maçından sonra evlenmeye karar verseler de ilişkileri evlilikle sonuçlanamadı. Toplamda 5 nikâh, 52 nişan yapmıştır.
1964-65 sezonu sonrası bir grup tarafından maç sattığı iddiası ile dövülmüştü. Ürkmez, bu nedenle "Şikeci Varol" lakabını almışsa da asla böyle bir olayın gerçekleştiğini kabul etmemiştir. 1967'de ise rakip takımdan bir futbolcuyu yumrukladığı için ceza aldı. 1968'de Altay tarafından kadro dışı bırakıldı. 1969'da adı bir kaçakçılık davasına karışan futbolcu hapse atıldı. Tutukluluğu yaklaşık 2 ay boyunca sürdü. 1971'te yine bir otomobil kaçakçılığı suçundan yakalanıp hapse atıldı.
Filmografi
| Yıl | Film | Rol | Notlar ve Ödüller |
|---|---|---|---|
| 1963 | Kavgasız Yaşayalım | Varol | |
| 1995 | Tavan Arası | ||
| Aklın Durur | |||
| Şekerli Misin Vay Vay | |||
| 1974 | Şiribim Şiribom |
Başarılar
- Türkiye 1. Futbol Ligi (2):
- Beşiktaş - 1959-60
- Galatasaray - 1968-69
- Türkiye Federasyon Kupası (2):
- Beşiktaş - 1956-57, 1957-58
- Türkiye Kupası (1):
- Altay - 1966-67
- Cumhurbaşkanlığı Kupası (1):
- Galatasaray - 1969
Kaynakça
- "Varol Ürkmez hayatını kaybetti!". fanatik.com.tr. 29 Ocak 2021. Erişim tarihi: 29 Ocak 2021.
- "'Başka kulüpten para aldıysam şerefsizim'". 28 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2011.
- "Onunkisi 'hatır şikesi'ydi". 12 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2011.
- "Nüfus kütüğü". Milliyet. 14 Temmuz 1958. s. 3.