Zeynelâbidîn
Zeynelâbidîn[1] (Arapça: زين العابدين), Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar (659-713) İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir.[2][3][4] İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.
Zeynelâbidîn | |
---|---|
| |
Doğum |
659 Medine, Emevi Devleti |
Ölüm |
713 Medine |
Diğer isim(ler)i | Ali bin Hüseyin |
Meslek | Şîʿa İslâm İmâmı |
İmân ve İtîkâd |
---|
İslâm'ın beş şartı |
Dört Halife |
İslam mezhepleri |
İtikadî mezhepler |
Dini-Siyasî hareketler |
Hadis külliyatı |
İslam portalı |
|
|
Kutsal kadınlar
|
İslam portali |
Ailesi
Zeynelâbidîn, İslam peygamberi Muhammed'in damadı Ali'nin oğlu olan Hüseyin'in iki oğlundan birisidir. Diğer oğlu Ali (el-Ekber) ile aynı isme sahip olup karışmaması için literatürde Ali el-Asgar ismiyle daha çok da Zeynelâbidîn lakabıyla anılır. 'Zeynelâbidîn' Arapçada 'ibadet edenlerin süsü, değerlisi' anlamına gelir.
Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin bin Ali ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehr-i Bânû Gazele'dir.
Kerbela Olayı
Zeynelâbidîn, Kerbela Olayı'na ağır hasta olduğu için katılmamıştır. Emevi askerleri tarafından öldürülmek istense de komutan Ömer bin Sa'd tarafından kurtarıldı. Diğer Ehl-i Beyt fertleriyle beraber Şam'a Yezid'in yanına gönderildi. Burada Yezid tarafından iyi karşılandı ve dilerse yanında kalabilceği söylendi. Ama o Medine'ye dönmeyi tercih etti.
Medine yaşamı ve ölümü
Buradan Medine'ye dönen Zeynelâbidîn, burada Yezid'e karşı ayaklanan Medinelilere katılmayarak olaylardan uzak durdu. Tüm 'fitne'lerin siyasi menfaatlerden kaynaklandığını düşündüğünden Emevilere onlara karşı ayaklanan gruplara da hep mesafeli durmuştur. Ömrünü ibadetle geçiren Zeynelâbidîn Aralık 712 yılında Medine'de ölmüştür. Baki Mezarlığı'ndaki amcası Hasan'ın mezarının yanına defnedildi.[5] Şii kaynaklarında Emevi halifesi Hişam bin Abdülmelik tarafından zehirletilerek öldüğü yer alır.
Çocukları
Kaynaklarda on beş çocuğu olduğu geçmektedir.[6] Bu çocuklarından Muhammed el-Bakır Şiilerin beşinci imamıdır. Diğer çocuklarının isimleri: Abdullah, Hasan, Hüseyin, Ömer, Hüseyin Esğer, Abdurrahman, Süleyman, Ali, Muhammed Esger, Hadice, Fatıma, Aliyye, Ümm-ü Gülsüm.
Şiîlikteki önemi
Başlıca Şia mezhepleri onun imâmetini kabul eder; On İki İmâmlar'ın dördüncü imamıdır. Diğer imamlar da olduğu gibi 'İmam Ali Zeynelâbidîn' Şia için önemli bir kişidir. Tabiin'den olan birçok tanınmış sahabeyi görmüştür.
Eserleri
- es-Sahifetu'l-kâmiletu's-Seccâdiyye
- Risâletü’l-Hukuk
- ez-Zühd ve’l-vasıyye
- Duâü’l-cevâhiri’l-kebîr
- Belâġatü’l-İmâm Alî b. Hüseyn
- Dîvân-ı Eş'âr
- Müsnedü’l-İmâm es-Seccâd
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=440365
- WOFIS (2001). A Brief History of the Fourteen Infallibles (3rd bas.). Tahran: World Organization for Islamic Services.
- İbn Hallikân. Ibn Khallikan's biographical dictionary. 2. s. 209.
- Tabataba'i, Muhammad Husayn (1979). Shi'ite Islam. State University of New York Press. s. 201.
- Keşf’ul-Ğumme, c. 2, s. 294.
- İrşad, c. 2, s. 155.
Şii İslam unvanları | ||
---|---|---|
Önce gelen Hüseyin bin Ali İkinci Mustali/Nizari Üçüncü Zeydi/Karmatî/İsnâaşeriyye Şîʿa İslâm İmâmı |
Zeynelâbidîn Üçüncü Mustali/Nizari Dördüncü Zeydi/Karmatî/İsnâaşeriyye Şîʿa İslâm İmâmı 669 - 680 |
Sonra gelen Muhammed el-Bakır Dördüncü Mustâ‘lîyye/Nizâr’îyye Beşinci Karmat’îyye/İsnâ‘aşer’îyye İmâmı |
Sonra gelen Zeyd bin Ali eş-Şehîd Beşinci ve son Zeyd’îyye İmâmı |