1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri
1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri, 1917 Rus Devrimi dönemindeki gelişmeler sonucu, Rusya Cumhuriyeti içinde 25 Kasım 1917 tarihinde (bazı bölgelerde farklı tarihlerde) Rusya Kurucu Meclisi'nin oluşturulması amacıyla düzenlenen seçimlerdir.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rusya Kurucu Meclisi'nin 703 sandalyesi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katılım | % 48.44 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Seçim sonuçları
Parti | Oy[1] | % | Sandalye |
---|---|---|---|
Sosyalist Devrimci Parti (SRlar) | 17.100.000 | 41,0 | 380 |
Bolşevikler | 9.800.000 | 23,5 | 168 |
Anayasal Demokrasi Partisi (Kadetler) | 2.000.000 | 4,8 | 17 |
Menşevikler | 1.360.000 | 3,3 | 18 |
Diğerleri | 11.140.000 | 26,7 | 120 |
Toplam (katılım %48,44) | 41.700.000 | 100 | 703 |
Parti | Oy | % |
---|---|---|
Sosyalist Devrimci Parti (SRlar) | 17.943.000 | 40,4 |
Bolşevikler | 10.661.000 | 24,0 |
Ukrayna Sosyalist-Devrimci Parti | 3.433.000 | 7,7 |
Anayasal Demokrasi Partisi (Kadetler) | 2.088.000 | 4,7 |
Gürcistan Sosyal Demokrat Partisi (Menşevik) | 662.000 | 1,5 |
Müsavat Partisi (Azerbaycan) | 616.000 | 1,4 |
Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnagsütün) (Ermenistan) | 560.000 | 1,3 |
Sol SR (Borotbistler) | 451.000 | 1,0 |
Alaş Orda (Kazakistan) | 407.000 | 0,9 |
Çeşitli liberal partiler | 1.261.000 | 2,8 |
Çeşitli milliyetçi etnik partiler | 407.000 | 0,9 |
Çeşitli sosyalist partiler | 401.000 | 0,9 |
Açıklanmamış | 4.543.000 | 10.2 |
Bölge | Bolşevik Oyları %[4] |
---|---|
Toplam | 23.4 |
Baltık Filosu | 62.6 |
Karadeniz Filosu | 20.5 |
Kuzey Cephesi | 56.1 |
Batı Cephesi | 66.9 |
Güneybatı Cephesi | 29.8 |
Romanya Cephesi | 14.8 |
Petrograd | 45 |
Moskova | 47.9 |
Transkafkasya | 4.6 |
Estonya | 40.4 |
Livonya | 71.9 |
Vitebsk | 51.2 |
Minsk | 63.1 |
Smolensk | 54.9 |
Belarusya | 57.5 |
Sibirya | 9.9 |
İşçiler | 86.5 |
Parti | % Kafkasya Oyları[4] |
---|---|
Menşevikler | 30.1 |
Taşnaklar (Ermeni milliyetçileri) | 18.5 |
Sosyalist Devrimci Parti | 5.6 |
Bolşevikler | 4.6 |
Anayasal Demokrasi Partisi (Kadetler) | 1.3 |
Diğerleri | 39.8 |
Seçim sonrası
Ekim Devriminde iktidarın ana gücü haline gelen Bolşevikler, iktidarlarını daha da güçlendirebileceklerine ve mutlak bir yönetim için yeterli bir halk desteğine sahip olduklarını bu seçimlerle birlikte ispatlayabileceklerene inanıyorlardı. Ayrıca Şubat Devrimi sonrasında Geçici Hükûmet'i sıkıştırmak için sürekli seçim ve meclisin açılması eleştirilerini dile getirmekteydiler. 1917 boyunca oluşturdukları söylemin tersini halka açıklamaları kolay olmayacaktı. Bolşeviklerin beklentilerinin aksine seçim, Bolşeviklerin neredeyse iki katı oy kazanan Sosyalist Devrimci Parti (SRlar) için net bir zafer olarak sonuçlandı. Bununla birlikte, aday listeleri SR bölünmesinden önce hazırlandığından, sağ SRlar oylarına göre çok daha büyük çoğunlukla temsil edildi ve Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi adlı mevcut koalisyon hükümetinin içinde Bolşeviklerle birlikte bulunan sol SRlardan ayrıldılar.[5]
Aslında Geçici Hükûmet'in daha önce almış olduğu karara göre Meclis 28 Kasım tarihinde toplanmalıydı. Fakat o gün sadece 60 milletvekili toplantı salonunda hazır bulundu. Oysa 26 Kasım'da Geçici İşçi ve Asker 5ovyeti Hükûmeti, meclisin açılması için en az 400 milletvekilinin toplanması gerektiğine dair bir karar yayınlamıştı. Bu nedenle 28 Kasım günü meclis toplanamadı.[6]
5 Ocak 1918 tarihinde Kurucu Meclis toplandı. Toplantıda diğer partilerin, Bolşevik lider Vladimir Lenin'i ve onun Sovyet Sovyet Cumhuriyeti adlı iktidar modelini desteklemedikleri görüldü. Ertesi gün Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi koalisyonu meclisi feshetti ve iktidarı Tüm Rusya Sovyetler Kongresi'ne bıraktı.
Önemi
Rusya tarihindeki ilk serbest seçim olarak kabul edilir. Hatta 1990 Rusya yasama seçimleri'ne kadar son serbest seçim olarak kalmıştır. Zira 1918 sonuna gelindiğinde tüm muhalefet partilerinin seçimlere girmesi yasaklanmıştı.
Bu seçim, 15 Mart 1917 tarihinden Ekim Devrimi'ne kadar eski Rus İmparatorluğu topraklarında varlığını sürdüren Rusya Cumhuriyeti yönetiminin de sona ermesi anlamına gelmiştir.
Şubat Devrimi sonrası iktidar olan Geçici Hükûmet, Kurucu Meclis seçimlerinin yapılmasına kesin kararını vermişti. Fakat Ekim Devrimi ile hükûmet değişmiş, iktidara gelen Bolşevikler gerçekte istemeseler bile seçimlerin açıklanan tarihte yapılmasına engel olmamış, ancak sonuçların istediği gibi çıkmaması üzerine Kurucu Meclis'i feshederek Rusya'nın demokratik gelişimine büyük bir darbe vurmuşlardır.[6]
Meclisin feshedilmesi, Rus İç Savaşı'nın başlamasını adeta kaçınılmaz duruma getirdi.
Okuma listesi
- Kurucu Meclis Seçimleri Ve Proletarya Diktatörlüğü bölümü, Viladimir İliç Lenin Burjuva Demokrasisi ve Proletarya Diktatörlüğü, Sol Yayınları, kutuphane.halkcephesi.net, Haziran 1977. (Türkçe)
- Badcock, Sarah. "'We're for the Muzhiks' Party!'Peasant Support for the Socialist Revolutionary Party During 1917." Europe-Asia Studies 53.1 (2001): 133-149. (İngilizce)
- Rabinovitch, Simon. "Russian Jewry goes to the polls: an analysis of Jewish voting in the All‐Russian Constituent Assembly Elections of 1917." East European Jewish Affairs 39.2 (2009): 205-225. (İngilizce)
- Radkey, Oliver Henry. Russia goes to the polls: the election to the all-Russian Constituent Assembly, 1917 (Cornell University Press, 1989) (İngilizce)
- Smith, Scott Baldwin. Captives of Revolution: The Socialist Revolutionaries and the Bolshevik Dictatorship, 1918–1923 (University of Pittsburgh Pre, 2011) (İngilizce)
- Von Hagen, Mark. Soldiers in the proletarian dictatorship: the Red Army and the Soviet socialist state, 1917-1930 (Cornell University Press, 1990) (İngilizce)
Kaynakça
- Caplan, Bryan. "Lenin and the First Communist Revolutions, IV" (İngilizce). George Mason University. 14 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.
- "Constitutional Assembly in the History of Russian Parliament". Echo of Moscow (Rusça). 3 Mart 2008. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.
- "Electoral System of Russia". Bestreferat.ru (Rusça). 3 Mart 2008. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.
- Oliver Henry Radkey, The Election to the Russian Constituent Assembly.
- Sheila Fitzpatrick, The Russian Revolution, Oxford: Oxford University Press (2008), s. 66.
- Sadıgov, Ramin. "Rusya Kurucu Meclisi: Tarihi Gelişimi ve Bolşevikler Tarafından Feshi" [The Russian Constituent Assembly: Its Historical Development and Abrogated by the Bolsheviks] (Türkçe ve İngilizce). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research). s. Cilt:9, Sayı:43, Nisan 2016. ISSN 1307-9581. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016.