Mehmet Ağar
Mehmet Kemal Ağar (d. 30 Ekim 1951, Çankaya, Ankara), Türk, emniyet mensubu, siyasetçi ve devlet adamı. Emniyet Genel Müdürü, Adalet ve İçişleri Bakanı olarak görev yapmış, 2002 ile 2008 arasında Doğru Yol Partisi ve Demokrat Parti genel başkanlıklarını yürütmüş ve 22 Temmuz 2007 seçimleri’nde barajı geçemeyen partisinden istifa etmiştir.
Mehmet Ağar | |
---|---|
Doğru Yol Partisi Genel Başkanı | |
Görev süresi 14 Aralık 2002 - 27 Mayıs 2007 | |
Yerine geldiği | Tansu Çiller |
Yerine gelen | Çetin Özaçıkgöz |
Demokrat Parti Genel Başkanı | |
Görev süresi 27 Mayıs 2007 - 6 Ocak 2008 | |
Yerine geldiği | Makam Oluşturuldu |
Yerine gelen | Süleyman Soylu |
Türkiye İçişleri Bakanı | |
Görev süresi 28 Haziran 1996 - 8 Kasım 1996 | |
Başbakan | Necmettin Erbakan |
Yerine geldiği | Ülkü Güney |
Yerine gelen | Meral Akşener |
Türkiye Adalet Bakanı | |
Görev süresi 6 Mart 1996 - 28 Haziran 1996 | |
Başbakan | Mesut Yılmaz |
Yerine geldiği | Firuz Çilingiroğlu |
Yerine gelen | Şevket Kazan |
T.C. Emniyet Genel Müdürü | |
Görev süresi 10 Temmuz 1993 - 31 Ekim 1995 | |
Yerine geldiği | Yılmaz Ergün |
Yerine gelen | Alaaddin Yüksel |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 20., 21. ve 22. dönem milletvekili | |
Görev süresi 8 Ocak 1996 - 23 Temmuz 2007 | |
Seçim Bölgesi | 1995 - Elazığ 1999 - Elazığ 2002 - Elazığ |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 30 Ekim 1951 Çankaya, Ankara, Türkiye |
Partisi | Doğru Yol Partisi (1995-1997, 2002-2007) Demokrat Parti (2007-2008) |
Evlilik(ler) | Emel Ağar (1974-) |
Çocuk(lar) | Zülfü Tolga Yasemin |
Hayatı
Ağar, 30 Ekim 1951'de Ankara'da babasının görev yaptığı Çankaya Köşkü'nde doğdu. Emniyet Müdürü olan babasının memuriyeti dolayısıyla 1957 yılında Urfa'da başladığı ilkokulu, Gümüşhane, Bolu, Adana, Ankara ve Erzincan'da; Erzincan'da başladığı ortaokulu, Kayseri, Diyarbakır ve Uşak'ta bitirdi. Liseye Ankara'da başladı ve 1968 yılında Haydarpaşa Lisesi'nden mezun oldu. Aynı yıl girdiği Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde Emniyet Genel Müdürlüğü bursu ile okudu ve 1973 yılında Maliye bölümünden mezun oldu. İlk devlet memuriyeti Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Dairesi'nde ve ardından Cumhurbaşkanlığı Koruma Müdürlüğünde Komiserlik yaptı.
Mehmet Ağar, 1974 yılında Emel Ağar'la evlendi, bu evlilikten Tolga Ağar ve Yasemin Ağar isimli iki çocuğu oldu.
1976'da Ankara vilayeti kaymakam adayı olarak İçişleri Bakanlığında göreve başladı. İznik ve Selçuk ilçelerinde kaymakam vekili olarak, Torul ve Delice ilçelerinde kaymakam olarak görev yaptı. 1980 ocak ayında İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele şube müdür muavini, 1981 mayıs ayında asayiş şube müdürü oldu.
1984-88 arasında terör ve asayişten sorumlu İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı olarak çalıştı. 1988'de Ankara Emniyet Müdürlüğü'ne 1990'da İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne, 1992'de Erzurum Valiliği'ne, 1993 temmuz ayında Emniyet Genel Müdürlüğüne, atandı. Erzurum Valisi iken, o dönem firarda olan Bahçelievler katliamı sorumlularından Haluk Kırcı'nın nikâh şahitliğini yaptı.[1] 1993 yılında Hizbullah ile ilgili olarak "Hizbullah devlet aleyhine eylemlerden kaçınmaktadır. Örgüt üyelerini yakalamak fayda sağlamaz" demiştir.[2]
Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde Özel Harekat Dairesi'nin kurulmasını ve PKK'ya karşı polisin de kırsal alanda Jandarma ile birlikte operasyonlara katılmasını sağladığı için "polisin genelkurmay başkanı" diye anılan Ağar, 24 Aralık 1995 genel seçimlerinde Doğru Yol Partisi'nden Elâzığ milletvekili oldu.
Siyasi Kariyeri
1996'da 53. Hükümet'te Adalet Bakanı, 54. Hükümet (Refah-Yol Koalisyonu) bünyesinde ise İçişleri Bakanı olarak görevinde bulundu. Başbakan Necmettin Erbakan'ın Libya gezisini onaylamayan Ağar, 8 Kasım 1996 tarihinde görevinden istifa etti. Ağar 18 Nisan 1999 seçimlerinde Elazığ’dan 68.540 oy alarak bağımsız milletvekili seçildi. Aldığı oy Türkiye'de bir bağımsız adaya verilen en yüksek oy olarak tarihe geçti.
Emniyet Genel Müdürü, Adalet Bakanı ve İçişleri Bakanı olarak görev yaptığı yıllar, terörle mücadelenin yoğun olduğu dönemlerdi. 14-15 Aralık 2002 tarihleri arasında yapılan DYP 7. Olağan Kongresi'nde ilk turda salt çoğunluğu sağlayarak Doğru Yol Partisi'nin genel başkanı seçildi. 14-15 Mayıs 2005 tarihlerinde yapılan 8. Olağan Büyük Kongre'de 1071 oyla tekrar genel başkanlığa seçildi.
22 Temmuz 2007 Türkiye genel seçimleri sonuçları açıklanmaya başladıktan az sonra saat 19:30 sularında partisinin barajı geçemeyeceği anlaşılınca genel başkanlıktan istifa ettiğini, basın danışmanı aracılığıyla duyurdu. Ancak daha sonra resmi olarak istifa etmediğinden yeni genel başkan seçmek için partinin kongre yapamadığı ve kendisinden yazılı istifa mektubu beklendiği ifade edildi.
Hakkındaki suçlamalar ve Susurluk Davası
27 Aralık 1996'da ANAP Lideri Mesut Yılmaz, uyuşturucu kaçakçılığından Türkiye tarafından aranan, ve yatmakta olduğu Hollanda'daki cezaevinden salıverilen Hüseyin Baybaşin'e ait 90'ar dakikalık iki video kasetle ses bantlarının Meclis Araştırma Komisyonu'na vereceği belgeler arasında olduğunu söyledi.
İddialara göre bantlarda Baybaşin, Hollanda'da kendisiyle görüşenlere yaptığı itiraflarda, 1980'den itibaren, Şükrü Balcı ve eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar'ın kendisine verdiğini öne sürdüğü polis kimlikleriyle, polise ait silahlarla ve yeşil pasaportlarla nasıl rahat dolaştığını anlatıyordu.[3]
21 Ocak 1997'de Frankfurt Eyalet Mahkemesi 17. Ceza Dairesi Başkanı Yargıç Rolf Schwalbe, üç eroin kaçakçısının davasında sunulan delillere dayanılarak mahkemenin "Türkiye cumhuriyeti devleti ve eroin kaçakçıları arasında yakın bağların var olduğunu" bulduğunu belirtti.
Yargıç Rolf Schwalbe, basında yer alan demeçlerinde Türkiye'den eroin geçiren iki Kürt aşireti üyelerinin "Türkiye cumhuriyeti devleti ile harika ilişkiler içerisinde olduğunu" ve "devletteki bir bayan bakan ile kişisel iletişimlerinin olduğunu" söyledi. Daha sonra Türkiye'den gelen baskılar üzerine yargıç bu bayanın Tansu Çiller olduğunu açıkladı.[4]
26 Ocak 1997'de İngiltere'de kaçakçılıktan sorumlu içişleri bakan yardımcısı Tom Sackville Türkiye'yi son zamanlarda eroinin en önemli geçiş noktası olarak belirlediklerini, ellerinde Türk hükûmeti ve polisinden bazı kişilerin uyuşturucu isine karıştığı yolunda iddia ve bulgular olduğunu söyledi.[5]
20 Mart 1997 tarihinde mülkiye müfettişlerine verdiği yazılı ifadesinde kayıp silahlar olarak adlandırılan silahların nerede ve hangi amaçla kullanılacağını bildiğini ve bu konuda Korkut Eken’e yazılı bir emir verdiğini ancak konunun devlet sırrı kapsamında olduğunu ve bu nedenle daha fazla açıklama yapamayacağını belirtti.
İstanbul DGM Başsavcılığı Ağar hakkında, Sedat Edip Bucak ile birlikte ‘cürüm işlemek için çete kurmak, hakkında yakalama ve tevkif müzakeresi bulunan kişileri yetkili mercilere haber vermemek ve görevi kötüye kullanmak’ iddiasıyla 6 yıldan 12 yıla kadar ağır hapis cezasıyla dava açtı. 11 Aralık 1997’de dokunulmazlığı kaldırılan Mehmet Ağar, Anayasa Mahkemesinin itirazını reddetmesinden sonra, 10 Ocak 1998’de DGM’de üç saat süreyle sanık sıfatıyla ifade verdi. Ağar ifadesinde, kayıp silahlar konusunun devlet sırrı olduğunu ileri sürdü ve olayların meydana geldiği tarihte bakanlık görevini sürdürdüğü ve bu nedenle de ancak Yüce Divan tarafından yargılanabileceğini söyledi. DGM önce ‘görevsizlik’ ve 9 Temmuz tarihinde Yargıtay 8. Ceza Dairesi’nin kararı bozma kararından sonra da ‘yargılanmanın durdurulması’ kararlarını aldı.
Ağar, 15 Haziran 2000 tarihinde ise "Suç işlemek amacıyla teşekkül oluşturmak" iddiasıyla hakkında oluşturulan Meclis Soruşturma Komisyonu tarafından 8’e karşı 6 oyla Yüce Divan’a sevkine gerek olmadığına karar verilerek aklandı.
DGM ve TBMM Susurluk Kazası Araştırma Komisyonu’nda verdiği ifadelerinde sürekli olarak devlet sırrı olduğu için açıklama yapamayacağını söyledi.
Mehmet Ağar Kasım 2008'de tekrar yargılanmaya başlandı. İlk duruşmaya sağlık sorunları nedeniyle katılamayan Ağar hakkında görevsizlik kararı verildi. Hakkındaki suçlamalarsa şöyle:
1993-1996 arasında
- Cürüm işlemek için silahlı teşekkül meydana getirmek;
- Gıyabi tutuklu sanık Abdullah Çatlı'nın saklı bulunduğu yeri bildiği halde yetkili mercilere haber vermemek ve gizlenmesine yardım etmek;
- Yasalara aykırı olarak Abdullah Çatlı ve Yaşar Öz'e silah taşıma izin belgesi vermek ve hususi damgalı (yeşil) pasaport verilmesini sağlamak suretiyle görevi kötüye kullanmak.
15 Eylül 2011 günü; Ankara Özel Yetkili 11'inci Ağır Ceza Mahkemesi, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, parti liderliği, Valilik ve Emniyet Genel Müdürlüğü yapan Mehmet Ağar'ın "suç örgütü yöneticisi" olduğuna karar verdi ve Susurluk davasında 5 yıl hapse mahkûm etti.
5 yıllık cezanın 3 yılını infaz yasası nedeniyle yatmış gibi kabul edilen Ağar geriye kalan iki yıl cezasını yatmak üzere Aydın iline bağlı Yenipazar ilçe cezaevini seçmişti. İki yıllık cezasının bitmesine henüz bir yıl kalan Ağar kamuoyunda 3. Yargı paketi olarak bilinen yasada yer alan denetimli serbestlik hakkında yararlanarak cezasının bitmesinden 361 gün önce tahliye edildi.[6] Ağar cezasını yasalar uyarınca kısmen çektiği Yenipazar ilçesindeki cezaevi kendisi cezaevine teslim olmadan önce boyama bahanesiyle boşaltılmıştı ve Ağar mahkûmiyeti süresince İlçe cezaevinde üç mahkûmdan ayrı koğuşta kalarak çekti.[6]
Kaynakça
- Bu halk sizi affeder mi? 12 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 26 Nisan 2002, URL erişim tarihi: 7 Nisan 2008.
- 9 Ocak 2011 tarihli soL haberi 9 Ocak 2011 tarihinde erişilmiştir
- Milliyet Yilmaz in cantasindaki itiraflar
- The Seattle Times ve Washington Post
- Kacakcilara bilgi siziyor Mithat Bereket Pusula Milliyet
- "Mehmet Ağar'ın 369 günlük cezaevi macerası". aksam. 29 Nisan 2013. 3 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2013.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Firuz Çilingiroğlu |
Türkiye Adalet Bakanı 6 Mart 1996 - 29 Haziran 1996 |
Sonra gelen: Şevket Kazan |
Önce gelen: Ülkü Güney |
Türkiye İçişleri Bakanı 26 Haziran 1996 - 8 Kasım 1996 |
Sonra gelen: Meral Akşener |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Önce gelen yoktur. |
Demokrat Parti Genel Başkanı 27 Mayıs 2007 - 6 Ocak 2008 |
Sonra gelen: Süleyman Soylu |
Önce gelen: Tansu Çiller |
Doğru Yol Partisi Genel Başkanı 14 Aralık 2002 - 27 Mayıs 2007 |
Sonra gelen: Sonra gelen yoktur. |
Polis | ||
Önce gelen: Yılmaz Ergün |
T.C. Emniyet Genel Müdürü 10 Temmuz 1993 - 31 Ekim 1995 |
Sonra gelen: Alaaddin Yüksel |