Ermeni-Frig
Ermeni-Frigler, Tarih öncesi devirlerde, Anadolu da yaşadığı düşünülen varsayımsal insanlardır.
Hint-Avrupa konuları |
---|
|
Filoloji
|
Kökenler
|
Arkeoloji
Kafkasya Doğu Asya Doğu Avrupa
Kuzey Avrupa
Pontus stepleri
Kuzey/Doğu stepleri Avrupa
Güney Asya Step
Avrupa Kafkas Hint
|
Halklar ve toplumlar
Hint-Aryanlar İrani Doğu Asya Avrupa
Doğu Asya Avrupa
Hint-Aryan
İrani |
Din ve mitoloji
Hint İrani Diğer Avrupa
|
Bu varsayımsal topluluğun kökenlerine dair, birbiriyle çelişen iki çeşit görüş ve iddia vardır.
- Antik Yunan tarihçi Herodot'a göre; Frigler, Bryges veya Briges ismi ile anılan eski bir Balkan halkının, Anadoluya göç edip yerleşen bir kolu olduğu ve klasik antik dönem de Anadolu da kurulan Frigya Krallığının, MÖ 7.yy sonlarına doğru Kimmerli istilacılar tarafından yıkılmasından sonra, bir kısım Frigler'in Doğuya, Ermenistana göç edip orada Ermeni halkının etnogenezini oluşturduğudur.
- Bazı modern akademisyenler ise Herodotun aksine, "Proto-Ermeni/Frig" nüfusunun, Ermeni Yaylaların'da doğduğuna ve daha sonra Friglerin batıya göç ettiklerine inanır.[1]
Ermeni-Frig adı aynı zamanda, bu topluluğun varsayımsal dillerini içerecek şekilde Hint-Avrupa dil ailesinin bir dalını ve yahut tartışmalı da olsa, dil bilimciler tarafından önerilmiş olan varsayımsal "Greko-Ermeni-Aryan" ya da "Ermeni-Aryan" dil şubelerinin veya dallarının bir alt dalı olacak şekilde, varsayımsal bir dil grubunu belirtmek içinde kullanılır. Sınıflandırma zordur, çünkü Frigce hakkında günümüzde çok az şey bilinir. Ayrıca Proto-Ermenice tartışmalı olarak Yunanca veya Proto-Hint-İran bir alt grubuna yerleştirilir.
Söz konusu Ermeni-Frig varsayımı ile ilintili olarak, Demir Çağı döneminde Anadolu yaşamış, Asur kaynaklarında görülen fakat Hitit kaynaklarında görülmeyen Muşki veya Muşkiler isimli topluluğun ise, hem Proto-Ermeniler hem de Frigler anlamına gelme olasılığı yüksektir.[2] Farklı kaynaklarda ve de farklı zamanlar'da bu atıflar uygulanmıştır. Muşki'nin üçüncü ve muhtemelen orijinal gibi görünen genel bir kullanımı ise, Kafkasya bölgesin'den, Anadolu'ya yerleşmiş bir insan topluluğunu ifade etmesidir.
Eleştiriler
Yapılan modern çalışmalar[3][4][5] Ermenice ile Frigce'nin dilsel yakınlığına ilişkin teorilerin temelsiz olduğunu göstermekte olup. Ermenice'nin Hint-İran dillerine yakınlığının Yunanca ve Frig diline olan yakınlıkla aynı olduğu vurgulanmaktadır. Cambridge Üniversitesin'den dilbilimci ve Hint-Avrupa uzmanı, araştırmacı James Clackson, Yunan ve Ermeni arasındaki yakın ilişkiyi ise reddetmiştir.[6].
Proto-Ermeni dilinin kökenine ilişkin bir zamanlar öngürülmüş olan, Paleo-Balkan hipotezi ise tarihsel dil bilimciler; Russell Grey ve Quentin Atkinson tarafından yürütülen modern Glottokronolojik çalışmalarla reddedilmektedir. Bu teoriye göre, Ermeni dili, Anadolu topraklarında ve de bitişik alanlarda görülür durumdadır ve ayrıca MÖ:7300 yıllarından beri bölgede varlığını sürdürmektedir.[7]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Historical Data". 1 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2011.
- I. M. Diakonoff The Problem of the Mushki 25 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in The Prehistory of the Armenian People
- Vavroušek P. (2010). "Frýžština". Jazyky starého Orientu. Univerzita Karlova v Praze. s. 129. ISBN 978-80-7308-312-0.
- J. P. Mallory, Douglas Q. Adams. (1997). Encyclopedia of Indo-European culture. Fitzroy Dearborn Publishers. ss. 419. ISBN 9781884964985.
- Brixhe C. (2008). "Phrygian". The Ancient Languages of Asia Minor. Cambridge University Press. s. 72.
- James Clackson (1995). The Linguistic Relationship Between Armenian and Greek. Publications of the Philological Society.
- Gray, Russell D.; Atkinson, Quentin D. (Kasım 2003). "Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin" (PDF) (journal) (İngilizce). Cilt 426 (Nature bas.). ss. 435—439. doi:10.1038/nature02029. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
27