Groupon
Groupon (grup ve kupon sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir) yerel ve uluslararası pek çok firmada kullanılmak üzere indirim kuponları sağlayan bir günlük fırsat sitesidir. Sitenin kurucusu ve CEO'su Andrew Mason'dur. Şirket, Türkiye'de Groupon ŞehirFırsatı adıyla hizmet vermektedir.
 | |
| Endüstri | Electronic commerce |
|---|---|
| Kurucu |
Andrew Mason  |
| Genel merkezi | |
| Hizmet verilen alan(lar) | Global |
| Kilit kişiler | Andrew Mason, Eric Lefkofsky, Brad Keywell |
| Gelir | US$ 1.854 milyar (2012) |
| Sahibi | ThePoint, Inc. |
| Çalışan sayısı | 14,985 (2013) |
Kasım 2008'de Amerika Birleşik Devletleri'nin Chicago eyaletinde hizmet vermeye başlayan Groupon, kısa bir süre içinde hizmet alanını Boston, New York ve Toronto'ya kadar genişletmiştir.
Ekim 2010 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde 150, Avrupa'da 100 ayrı pazarda hizmet vermeye başlayan Groupon, Asya ve Güney Amerika da dahil olmak üzere toplam 35 milyon ziyaretçiye ulaşmıştır.
Aralık 2010'da Forbes dergisi ve Wall Street Journal tarafından yayımlanan bir rapora göre Groupon, bu güne kadar 1 milyon dolarlık satış rakamına en hızlı şekilde ulaşmayı başaran şirkettir.
Tarihi
Groupon bir kampanya sitesi olan ThePoint.com'dan 2008 Kasım'ında doğmuştur. Groupon ismi, "group" ve "coupon" kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Groupon tarafından sunulan ilk kampanya, şirketin Chicago'daki binasının 1. katında bulunan restoranın pizzalarında %50 indirim sağlayan kupon olmuştur.
Groupon'un pek çok uluslararası kolu bulunmaktadır. Groupon iş modelini örnek alan Avrupa menşeli CityDeal (17 Mayıs 2010), Güney Amerika menşeli ClanDescuento (22 Haziran 2010), Japonya menşeli Qpod.jp ve Rusya menşeli Darberry.ru (Her ikisi de 17 Ağustos 2010) ve Singapur menşeli Beeconomic.com (30 Kasım 2010) Groupon bünyesine katılarak şirketin uluslararası ayaklarını oluşturmuştur.
Ayrıca Groupon 2011 yılında Hindistan menşeli günlük fırsat sitesi SoSasta.com'u "Crazeal by Groupon Inc" adıyla, hizmete almıştır. Aynı yıl içerisinde Hong Kong'da hizmet veren uBuyiBuy ve Malezya'da hizmet veren GrouposMore.com da Groupon himayesinde hizmet vermeye başlamıştır.
Tüm bu yatırımların yanı sıra Groupon mobil teknoloji şirketi Mob.ly'i ve Facebook üzerinden hizmet veren "sosyal alışveriş" platformu Mertado'yu da satın almıştır.
Şirket
İş Modeli
Şirket, hizmet verdiği pek çok alanda her gün "Groupon" adı verilen kuponlar sunmaktadır. Milyonlarca üyesine en az %50 indirim sağlayan kampanyalar sunan Groupon sayesinde, sitede yayımlanan firmalar da şirketlerini milyonlarca insana tanıtma ve yeni müşteri kazanma şansı bulmaktadır. Groupon, her iki tarafın da kazandığı bu iş modelinde, anlaşmalı firmadan sözleşmeyle belirlenmiş bir komisyon ücreti talep etmektedir.
Örneğin 80 TL değerindeki masaj hizmeti, bir Groupon üyesi tarafından 40 TL'ye satın alınabilmektedir. Groupon, bu 40 TL üzerinden belirlenen komisyon değerini kestikten sonra, anlaşmalı şirkete ödeme yapmaktadır.
Klasik reklam modelinin tersine anlaşmalı şirket, kampanya oluşturmak için herhangi bir ücret ödememektedir.
Groupon, her gün yayımlanan yeni kampanyalarını, e-posta grubuna kayıtlı üyelerine günlük postalarla bildirmektedir ve kampanya sayfalarını olabildiğince profesyonel şekilde ve iş ortağının reklamını yapmaya yönelik oluşturmak için, oldukça yüksek sayıda profesyonel reklam yazarına iş imkânı sunmaktadır.
Bu iş modeliyle ilgili potansiyel problemler de mevcuttur. Örneğin kimi zaman başarılı bir kampanyaya imza atan küçük çaplı şirketler, çok fazla müşteri akınına uğrayıp, bu yoğunluğa yetişemeyerek tüm müşterilere yeteri kadar özenli hizmet verememekte ya da yeterli sayıda ürün sunamakta, bu durum da memnuniyetsiz üyelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Ünlü giyim markası Gap ulusal bir Groupon kampanyasında 445.000 adet kupon satıp herhangi bir problem yaşamazken (Sitelerini ziyaret eden üyeler nedeniyle yaşanan server problemi dışında), küçük bir şirket için bu kadar büyük bir talebi karşılamak kimi zaman güç olabilmektedir. Bu tarz problemlerin önüne geçmek için Groupon, iş ortağına özel çözümler sunmakta, sunduğu kampanyaları iş ortağının karşılayabileceği ölçülerle limitleyerek sorunun önüne henüz oluşmadan geçmeyi hedeflemektedir.
Şirketin, kampanyaların takibini ve kuponların satın alınmasını kolaylaştırmak için sunduğu; Wap, Android, Blackberry, iPhone ve Windows 7 tabanlı telefonlarda çalışan bir de mobil uygulaması bulunmaktadır.
Coğrafi Pazarlar
Groupon başarılı yerel şirketlerin ve yerel marketlerin takibini yaparak öne çıkan ve kaliteli hizmet veren iş yerlerini araştırmakta, ardından bu iş yerlerine satış görevlileri yoluyla iş modelini anlatarak kampanya kurguları oluşturmaktadır.
Groupon 2012 yılı itibarıyla merkezi Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere toplam 48 ülkede hizmet vermektedir: Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Brezilya, Tayvan, Almanya, Yunanistan, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Belçika, İngiltere, Hindistan, İrlanda, İsrail, İtalya, Polonya, Portekiz, İspanya, Porto Riko, Japonya, Türkiye, Meksika, Peru, Şili, Kolombiya, Güney Kore, İsveç, İsviçre, Arjantin, Birleşik Arap Emirlikleri, Norveç, Romanya, Singapur, Malezya, Hong Kong, Çin, Rusya, Güney Afrika, Avustralya, Avusturya, Yeni Zelanda.
Rakipler
Dünya çapında, 100'ü Amerika Birleşik Devletleri'nde olmak üzere, 500'e yakın Groupon benzeri site bulunmaktadır.
Bununla birlikte Aralık 2010'da Living Social rakip şirketi Amazon firmasından aldığı 175 milyon dolarlık yatırımla, diğer rakip şirketler arasından sıyrılmayı başarmıştır.
Şubat 2011'de, Google firması Groupon'u 6 milyar dolar ödeyerek satın alma isteğinin reddedilmesinin ardından, "Google Offers" adındaki benzeri ürününü yayımlamayı planladığını açıklamıştır.
Nisan 2011'de de ünlü sosyal paylaşım platformu Facebook, benzeri bir sosyal satın alma uygulamasını test etmeye başlamıştır. Bu hareketi Facebook'un Groupon'a rakip olma amacını düşündürse de, Facebook uygulamaya Ağustos 2011'de son vermiştir.
Finans
New Enterprise Associates, Eric Lefkofsky ve Brad Keywell Groupon'un yatırımcısıdır. Ayrıca Groupon Nisan 2011'da Rusya'da hizmet veren Digital Sky Technologies şirketinden 135 milyon dolar yatırım almıştır.
2 Haziran 2011 yılında Groupon GRPN ticker sembolüyle halka açılmıştır. Halka arz işlemlerini Morgan Stanley, Goldman Sachs Group ve Credit Suisse Group yürütmüştür.
Ocak 2010'dan Ocak 2011'e kadar Groupon'un Amerika'daki aylık geliri 11 milyon dolardan 89 milyon dolara yükselmiştir.