Kudüs Krallığı

Kudüs Latin Krallığı veya Kudüs Haçlı Krallığı, 1099'da I. Haçlı Seferi'nden sonra Katolikler tarafından Kenan'da kurulmuştur. Batı Avrupa krallıklarıyla yakın bağlantıları vardı ama küçük bir krallıktı ve finansal ve askeri destekten yoksundu. En geniş sınırlarına ulaştığında Lübnan'dan Sina Yarımadası'na kadar uzanıyordu. Başlangıçta Müslümanlarda korku oluşturmuştu ama sonradan "Cihad" kavramının oluşmasıyla birlikte topraklarını kaybetmeye başlamıştır. Kudüs'ün 1187'de Selahaddin Eyyubi tarafından alınmasıyla toprakları Akdeniz kenarında küçük bir kıyı şeridine dönüşmüştür ve Memlüklerin Akka'yı 1291'de almasıyla tarihe karışmıştır.

Kudüs Krallığı Regnum Hierosolimitanum Roiaume de Jherusalem
1099-1291
Bayrak Arma
Diğer Haçlı Devletlerinin yanında Kudüs Krallığı
Başkent	Kudüs, Akkâ
Yaygın diller	Latince, Eski Fransızca, İtalyanca, Arapça, Yunanca
Hükûmet	Monarşi
Kral
• 1100-1118	I. Baudouin
• 1285-1291	Kudüslü II. Henry
Tarihçe
• Kuruluşu	1099
• Birinci Haçlı seferi	1099
• İkinci Haçlı seferi	1145
• Dağılışı	1291
Öncüller Ardıllar Fatımiler Devleti Büyük Selçuklu Devleti Memlûk Devleti

Tarih

İlk kralı, Aşağı Lorraine Dükü Godfrey de Bouillon'dır. Kudüs alındıktan sonra "Advocatus Sancti Sepulchri" olarak (Kutsal Kabrin Koruyucusu) anılmıştır. Ölümü üzerine I. Baudouin" Kudüs Latin Krallığını kurarak başına geçti. Onun ardından eski Edassa Kontu ve I. Baudouin'in kuzeni II. Baudouin Kudüs tahtına oturdu. Bu iki kral haçlı devletini iyi yöneterek en azından haçlıların ortadoğu'ya yerleşmesini kesinleştirdi. II. Baudouin'in ölümünden sonra erkek varisi olmadığından dolayı kızı Melisende ve kocası Foulques Kudüs devletini beraber yönettiler. Foulques (Kudüs kralı)Foulques'un Akka'da yapılan bir av kazasında ölümünden sonra küçük yaşta olan III. Baudouin ile Melisende devleti beraber yönettiler. III. Baudouin büyüdükten sonra annesini bertaraf ederek Kudüs tahtına tek başına hükmetmeye başladı. İkinci Haçlı seferi'yle doğuya gelen birliklerle Şam'ı kuşattı fakat başarı sağlayamadan bu seferde 1101 yılı seferi gibi başarısız oldu. Onun ardından kardeşi I. Amalrik Kudüs yönetimine geçti. I. Amalrik genellikle Fatımiler Devleti'yle Mısır hakimiyeti için savaştı. Fakat pek de hatırı sayılır başarılar sağlayamadı. Onun ölümünün ardından Cüzzamlı olarak bilinen IV. Baudouin tahta geçti. Erken yaşta Selahaddin Eyyubi'ye karşı Remle'de Montgisard Muharebesi'ni kazandı ve bir barış ortamı oluşturdu. Cüzzamlı olarak bilinen Kudüs Kralı IV. Baudouin'in ölümünden sonra Kudüs tahtına kızkardeşi Kraliçe Sibylla'nın ilk evliliğinden olan 8 yaşındaki oğlu V. Baudouin'i halefi olarak gösterdi. Fakat V. Baudouin saltanatı erken öldüğünden dolayı kısa sürdü. Onun yerine IV. Baudouin'in kız kardeşi Kraliçe Sibylla ile evliliğinden dolayı Guy de Lusignan, krallığın başına geçerek 6 yıllık Selahaddin Eyyubi ile yapılan anlaşmayı Renaud de Châtillon ve Tapınak Şövalyeleri'nin lideri Gérard de Ridefort'un kışkırtmaları sayesinde Mısır'a gitmekte olan bir ticaret kervanına saldırarak bozdu. Selahaddin ile karşılaşmaya çıkan tüm Kudüs ordusu sudan uzak kaldığı için yorgun duruma gelmişti. Selahaddin'in tuzağına düşen Guy de Lusignan 4 Temmuz 1187'de yapılan Hittin Savaşı'nda iki tepenin arasında büyük bir bozguna uğradı ve neredeyse Kudüs ordusu tamamıyla yok edildi. Selahaddin kralın hayatını bağışladı fakat Tapınak Şövalyelerinden bağlı 200 şövalyenin idamını emretti. Hıttin Savaşı'nın ardından yeni zaferler peşinde koşan Selahaddin kıyı boyunca ilerleyerek Akka'yı ele geçirdi. İbelinli Balian komutasındaki bir avuç askerle korunan Kudüs 2 Ekim 1187'de Salahaddin'e teslim oldu. Balian Kudüs'ü yağmalama tehdidiyle Selahaddin'den halkın güvenli şekilde Katolik adalarına geçişini istedi ve Selahaddin bu anlaşmayı kabul etti.

Üçüncü Haçlı Seferi'nin amacı Kudüs Latin Krallığını kurtarmaktı ama bu sefer de işe yaramadı. Aslan Yürekli Richard Selahaddin'le kırılgan bir anlaşma imzalayarak ülkesine geri döndü.

Bundan sonra Kudüs Krallığı ismen devam etti ve merkezi Haçlı Latin'lerin elinde bulunan Akka kalesi ve şehri oldu. Bu Akka merkezli krallığın başına gecen krallardan bazıları Akka'da yaşamadılar ve gittikçe küçülen Akka etrafında bulunan ve Kudüs Krallığı ülkesi kabul edilen araziler fiilen taht naipleri tarafından idare edilir oldu.

Krallar ve taht naipleri listesi

Ayrıca bakınız

• Haçlı Seferleri
• Montgisard Muharebesi
• Hıttin Muharebesi

Dış bağlantılar

• Maalouf, Amin (çev. Ali Berktay), (2006) Arapların Gözünden Haçlı Seferleri, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayınları, ISBN 975-80-121-6
• Runciman, Steven (çev. Fikret Işıltan) (1992), Haçlı Seferleri Tarihi: 3 Cilt, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları ISBN 975-16-0497-4