Kurudere, Şavşat
Kurudere, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Kurudere | |
---|---|
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
• Toplam | 210 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0466 |
Posta kodu | 08700 |
Resmî site - |
Tarihçe
Eski adı Morğeli'dir. Bu ad, "tomruk dere" anlamına gelen Gürcüce Morğele'den (მორღელე) gelir.[1] Türkçeye Morğel (مورغل) olarak girmiştir.[2]
Morğeli, erken ve geç orta çağda Gürcü devletleri yönetiminde bulunuyordu. 16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlıların eline geçti. Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sora 93 Harbi'nde köyü Ruslar ele geçirdi. Rus idaresinin Morgel (Моргель) olarak kaydettiği köy, Artvin sancağına (okrug) bağlı Şavşat-İmerhevi kazasında (uçastok) yer alıyordu. Satlel-Rabat nahiyesinin köylerinden biri olan Morğeli'nin nüfusu 1886'da 175 kişiden oluşuyordu.[3]
Morğeli, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra bağımsız olan Gürcistan'ın sınırları içinde yer aldı. Kızıl Ordu’nun Gürcistan’ı işgali sırasında Ankara Hükümeti tarafından fiilen yeniden Türkiye’ye katıldı. 16 Mart 1921’de Sovyet Rusya'yla imzalanan Moskova Antlaşması’yla da köy Türkiye'ye bırakıldı.[4] Artvin livasının (vilayet) Şavşat kazasının merkez nahiyesine bağlı Morğeli'de 1922 yılı nüfusu tespitine göre 56 hanede 373 kişi yaşıyordu.[5] 1925 yılında köyün adı Kurudere olarak değiştirildi. Bu sırada köyün Gürcüce adındaki "dere" kelimesi korunmuştur.[6] Köyde "Çalaçalati", "Nashevi", "Çitikana", "Pirdapiray" gibi Gürcüce mevki adları bugün de kullanılmaktadır.[7]
Coğrafya
Artvin iline 74 km, Şavşat ilçesine 9 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 210 |
1997 | 167 |
Kaynakça
- Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 194. ISBN 9786058624818.
- Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 160.
- Şavşat-İmerhevi kazası (1886 Yılı)” (Rusça).
- Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- Gök, Nurşen (2008). "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler" (PDF). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41. ankara.edu.tr. s. 89-104. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 188, ISBN 9789944197526.
- "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 188". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020.