Lyndon B. Johnson
Lyndon Baines Johnson (d. 27 Ağustos 1908; Stonewall, Teksas – ö. 22 Ocak 1973; Stonewall, Teksas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 36. başkanıdır. Genellikle Lyndon B. Johnson veya kısaca LBJ olarak anılır. Başkanlığa John F. Kennedy'nin suikast sonucu öldürülmesi üzerine gelmiştir. Bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilmiştir.
| Lyndon B. Johnson | |
|---|---|
 | |
| 36. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
| Görev süresi 22 Kasım 1963 - 20 Ocak 1969 | |
| Başkan Yardımcısı | Yok (1963-1965) Hubert Humphrey (1965-1969) |
| Yerine geldiği | John F. Kennedy |
| Yerine gelen | Richard Nixon |
| 37. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı | |
| Görev süresi 20 Ocak 1961 - 22 Kasım 1963 | |
| Başkan | John F. Kennedy |
| Yerine geldiği | Richard Nixon |
| Yerine gelen | Hubert Humphrey |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 27 Ağustos 1908 Stonewall, Teksas, ABD |
| Ölüm | 22 Ocak 1973 (64 yaşında) Stonewall, Teksas, ABD |
| Partisi | Demokrat Parti |
| Evlilik(ler) | Lady Bird Taylor |
| Çocuk(lar) | Lynda Luci |
| Bitirdiği okul |
|
| Mesleği | Öğretmen |
| İmzası |  |
Siyasi hayatı
1908 yılında Teksas eyaletinde 6 çocuklu bir ailenin üyesi olarak dünyaya geldi. Babası iş adamı ve politikacı Samuel Ealy Johnson Jr. annesi ise Rebekah Baines Johnson'dır. Kendisi İngiliz, Alman, İskoç ve İrlanda kökenlidir. 1934 yılında genç yaşta Teksas'tan Temsilciler Meclisine üye seçildi. 1948 yılında Teksas'tan Senatoya seçildi. 1960 yılında başkan adayı John F. Kennedy tarafından Demokratik Parti'den başkan yardımcılığına aday gösterildi. Çok çekişmeli olan bu başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Richard Nixon'dı. Seçimi John F. Kennedy-Lyndon B. Johnson ikilisi az bir farkla kazandılar. Başkan yardımcılığı döneminde Kennedy, Johnson'a fazla bir yetki vermedi. Sonuç olarak Johnson, Kennedy'nin başkanlığı döneminde arka planda kaldı. Ancak 22 Kasım 1963 tarihinde Kennedy'nin suikastı sonucu kendini beklenmedik bir şekilde başkanlık koltuğunda buldu.
Türkiye ile ilişkiler
İlk sınavını Kıbrıs'ta verdi. O tarihte Kıbrıs'ta hava gergindi ve iki NATO müttefiki Türkiye ve Yunanistan savaşın eşiğindeydi. Bu krizde Yunanistan'ı destekleyerek Türk hükûmetine "Kıbrıs'a bir müdahalede bulunulduğu takdirde, ABD'nin sattığı silahların kullanılamayacağı"nı belirten çok ağır bir mektup yazdı.
Vietnam Savaşı
Başkanlığa geldiğinde Amerika Birleşik Devletleri o zamanlar ikiye ayrılmış olan Vietnam'da SSCB ve Çin destekli Kuzey Vietnam'a karşı Güney Vietnam'ı desteklemekteydi. Aslında ABD'nin Vietnam'daki iç savaşa karışması konusunda isteksizdi. Ancak Güney Vietnam'ın kuzeye yenik düşmesi halinde bütün uzak doğu ülkelerinin domino taşları gibi doğu blokunun eline düşeceğinden korkuyordu. 1964 yılında Tonkin Körfezi'nde Kuzey Vietnam'ın bir ABD destroyerine saldırdığı gerekçesiyle ABD kongresi Johnson'a Vietnam'daki Amerikalı güçlerini arttırması yetkisini verdi. Bu olay ABD için Vietnam'da bir dönüm noktası oldu. Bu olaydan sonra ABD giderek kendisini çok kanlı bir savaş olan Vietnam Savaşı'nın içinde buldu.
İç siyaset
Aslında en büyük ideali ABD'de Refah Toplumu (Great Society) adını verdiği yoksulluktan arındırılmış herkesin yeterli sağlık koşullarına sahip olduğu müreffeh bir ülke kurmaktı. Bu amaçla Medicare adı verilen engellilere ve 65 yaşın üzerindeki yurttaşlara ücretsiz sağlık hizmetleri getiren bir sağlık sigortası sistemi kurdu. Ancak Vietnam Savaşı Johnson'un bu yöndeki amaçlarını gerçekleştirmesine fırsat vermedi. Vietnam'da Amerikalı askerlerin kayıplarının artmasıyla halk Johnson'a karşı döndü. 1968 yılındaki seçimlerde bir kez daha başkan seçilme hakkına sahip olmasına rağmen adaylığını koymamaya karar verdi. 1973 yılında da öldü.
New Deal politikalarının devamını ve genişlemesini istiyordu ve radikal bir program uyguladı. Kennedy gibi, ırkçılık ve yoksullukla mücadeleyi politikasının temel taşı yapmıştır. Irkçılığı ortadan kaldırmak için, 1964 ve 1968'de iki yurttaşlık hakları yasasının çıkmasını sağladı ve 1965'te siyahilerin oy kullanımı önündeki engelleri kaldıran bir başka yasayı onayladı. Yoksullukla mücadelede Büyük Toplum ve Yoksullukla Savaş sloganları kullandı. Engellilere, yaşlılara ve yoksullara ücretsiz sağlık programları, yoksul öğrencilere devlet yardımı, eğitime federal yardım, işsizlere iş eğitimi verecek ve iş bulmalarını sağlayan kurumlar (Head Start ve Job Corps), gençlere iş bulma programları,asgari ücretin yükseltilmesi, göçmenleri destekleyen bir kanun, silah kontrol yasaları,çevre koruma yasaları ve gıda yardımı programlarının devam ettirilmesi yine Johnson'ın eseridir. Johnson programının hemen hemen tamamını gerçekleştirmiştir. Onun döneminde yoksulluk belirgin oranda düşmüş ve siyahilerin ekonomik durumunda düzelme gözükmüştür. Daha sonra gelen Richard Nixon ve Gerald Ford hükûmetleri bile bu programları devam ettirmiş ve genişletmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Richard Nixon |
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı 1961–1963 |
Sonra gelen Hubert Humphrey |
| Önce gelen John F. Kennedy |
Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1963–1969 |
Sonra gelen Richard Nixon |
| Parti siyasi görevi | ||
| Önce gelen Ernest McFarland |
Demokratik Parti Senato Lideri 1953–1961 |
Sonra gelen Mike Mansfield |
| Önce gelen Estes Kefauver |
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Adayı Demokratik 1960 |
Sonra gelen Hubert Humphrey |
| Önce gelen John F. Kennedy |
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı Demokratik 1964 | |
|  | |