Bill Clinton
William "Bill" Jefferson Clinton (19 Ağustos 1946; Hope, Arkansas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 42. başkanı.
Bill Clinton | |
---|---|
42. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
Görev süresi 20 Ocak 1993 - 20 Ocak 2001 | |
Başkan Yardımcısı | Al Gore |
Yerine geldiği | George H. W. Bush |
Yerine gelen | George W. Bush |
40. ve 42. Arkansas Valisi | |
Görev süresi 11 Ocak 1982 - 12 Aralık 1992 | |
Vekil | Winston Bryant Jim Guy Tucker |
Yerine geldiği | Frank D. White |
Yerine gelen | Jim Guy Tucker |
Görev süresi 9 Ocak 1979 - 19 Ocak 1981 | |
Vekil | Joe Purcell |
Yerine geldiği | Joe Purcell |
Yerine gelen | Frank D. White |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | William Jefferson Clinton 19 Ağustos 1946 Hope, Arkansas |
Partisi | Demokrat Parti |
Evlilik(ler) | |
Çocuk(lar) | Chelsea Clinton |
Bitirdiği okul | Georgetown Üniversitesi (BS) University Kolej, Oxford Yale Üniversitesi (JD) |
Mesleği | Hukukçu |
İmzası |
1993 ile 2001 yılları arasında başkanlık görevini sürdürdü. ABD Başkanı seçilmeden önce Arkansas'ın 40. ve 42. valisi olarak yaklaşık 12 yıl görev yaptı. Bill Clinton şu anda kurucusu olduğu William J. Clinton Foundation (William J. Clinton Vakfı) başkanlığını yapmaktadır.
Bill Clinton'un başkan olduğu dönemde, ülkesi tüm tarihinin en barışçı ve en parlak ekonomik dönemlerinden birini yaşadı. Franklin Roosevelt'ten bu yana ilk defa bir demokrat parti adayı ikinci kez başkan seçildi.
Tarihinin en düşük işsizlik oranlarından birine, 30 yılın en az enflasyonuna, halkın en fazla ev sahibi olduğu, suç oranının en fazla düştüğü ve insanların ekonomik olarak en güçlü olduğu dönemlerden birine imzasını attı. Uzun yıllardır ilk defa bütçenin eşitlendiği ve hatta bütçe fazlası yaşandığı günler getirdi.
2000 yılı kutlamalarını Clinton, ırk farklılıklarını yok etme yolunda önemli gelişmeler katedilen bir dönem olarak tarihe geçirdi. Başkanlığının ikinci yılında halka sağlık reformu başarısızlığa ulaşınca, Clinton bir dönemi değiştirerek; “büyük devlet dönemi sona ermiştir” diyerek; kanunları insanların işlerini koruyabileceği, ailelerin hasta çocuklarına ücretsiz olarak bakabileceği, silah satışlarının sınırlandırıldığı, eğitime yeni katkılar sağlayarak doğa koruma planlarına adım attı.
Hayatı
Clinton, 19 Ağustos 1946 yılında Arkansas'ın Hope şehrinde dünyaya geldi. Doğumundan 3 ay sonra babası bir trafik kazasında öldü. 4 yaşındayken annesi üvey babası Roger Clinton ile evlendi. Lise döneminde, William Jeferson kendi isteğiyle üvey babasının soyadını aldı. Okulu birçok defa profesyonel bir müzisyen olmak için bırakmayı düşündü; ancak Boys Nation üyesiyken Beyaz Saray'da Başkan John F. Kennedy ile tanıştı. Bu da onun halk hizmetine ilk adımı atmasını sağladı.
1968 yılında Georgetown Üniversitesinden mezun olduktan sonra; burslu olarak Oxford Üniversitesinde okudu. 1973 yılında Yale Üniversitesinden hukuk eğitimi aldıktan sonra politikaya atıldı. İlk kez seçimlere 1974'te Arkansas'ta girdi ve başarılı olamadı. Bir sonraki sene Hillary Rodham ile evlendi. Chelsea isimli bir kızları oldu.
1976 yılında Arkansas'ta bölge savcısı olduktan sonra; 1978 yılında vali seçildi. 1980'de dönemi bittiğinde tekrar aday olmasına rağmen seçilemedi. Fakat 2 yıl sonra 1982'de tekrar vali oldu ve 1992 yılında başkan seçilene kadar valilik görevine devam etti. 1992’de başkanlık dönemi bitmek üzere olan George H. W. Bush'u yenerek Amerika Birleşik Devletleri'nin 42. başkanı oldu.
1998 yılında, Monica Lewinsky ile olan ilişkisini yalan söyleyerek gizlemekten dolayı Beyaz Saray tarihinde ikinci kez resmen suçlanan (İngl. impeach) başkan oldu. ABD senatosunda yapılan yargılama sonucunda aklandı. Tüm halktan bu ilişki yüzünden özür diledi ve işine devam etti.
Dünyada; Bosna’da zor da olsa barışı sağladı, Saddam Hüseyin'in Birleşmiş Milletler karşısında aldığı kararlardan sonra Irak’ı bombaladı (Yine de asker göndermeye ihtiyaç duymadı). NATO’nun gelişmesini sağlayarak daha açık bir uluslararası ticaret sağladı, uyuşturucu karşısında uluslararası anlamda savaştı. Güney Amerika, Avrupa, Rusya, Afrika ve Çin'e yaptığı gezilerle Amerika'nın dış dünya ile ilişkilerinin en iyi olduğu döneme imzasını attı.
Hâlen liderlik ve yöneticilik üzerine seminerler vermekte, birçok insan tarafından Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en büyük başkanlarından biri olarak kabul edilmektedir.
Beyaz Saray'dan ayrıldıktan sonra da William J. Clinton Vakfı'nı kurarak ABD ve dünya halklarının küresel karşılıklı-bağımlılık çağının zorluklarına karşı güçlenmesini sağlama misyonunu üstlendi. Bugün Vakıf, dünya çapında acil çözümler ve ölçülebilir sonuçlar bekleyen sorunları gündemine almaktadır; bunların arasında iklim değişimi, gelişmekte olan dünyada HIV/AIDS, ABD'de çocuk obezitesi ve ekonomik fırsat eşitliği ve Afrika ve Latin Amerika'da ekonomik yer almaktadır. Clinton bunlara ek olarak, Clinton Küresel İnisiyatif Üniversitesi yoluyla üniversite öğrencilerini bu çabaya dâhil etmeye ve Clinton Vakfı ve Amerika Kalp Cemiyeti arasında bir ortaklık olan Daha Sağlıklı Bir Kuşak İçin İttifak yoluyla da öğrenciler ve eğiticiler için daha sağlıklı eğitim ortamları yaratmak amacıyla okulları desteklemeye de çalışmaktadır.
2009 yılında Haiti Cumhurbaşkanı ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından BM Haiti Özel Elçisi olarak görevlendirilmiştir. Ocak 2010'daki Haiti depreminden sonra Başkan Obama'nın isteğiyle, eski Başkan George W. Bush ile birlikte Haiti'ye acil insani yardım ve uzun vadeli yeniden yapılandırma amacıyla Clinton-Bush Haiti Fonu'nu kurmuştur. Mart ayında Başkan Clinton Haiti hükûmetinin ricasıyla, ülkenin yeniden yapılanmasını yönetecek olan Geçici Haiti İyileşme Komisyonu eş başkanlığı görevini üstlenmiştir.
Bill Clinton, Nisan 2010'da Laureate International Universities ağının Onursal Başkanlığı görevini kabul etmiştir. Türkiye'den İstanbul Bilgi Üniversitesinin de dâhil olduğu bu üniversiteler ağı içinde 50'den fazla üniversite yer almaktadır. Clinton Laureate International Universities network'ün Onursal Başkanı olarak, farklı ülkelerdeki üniversiteleri ziyaret etmekte, öğrencilerle buluşmakta ve farklı düzeylerdeki deneyimlerini gençlerle paylaşmaktadır. 2016 Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık Seçimleri'nde karısı Hillary Clinton'u desteklemiştir.
Sağlık sorunları
Eylül 2004'te bypass ameliyatı geçirdi. Mart 2005'te de kısmi olarak işgörmez olan akciğeri için ameliyata girdi. Şubat 2010'da göğüs ağrıları şikâyetiyle gittiği Columbia Presbyterian Hospital'da (New York) kalbine iki adet koroner stent yerleştirildi. Bütün bu deneyimlerin ardından, doktorları Dean Ornish ve Caldwell Esselstyn'in tavsiyesine uyarak eti ve diğer tüm hayvansal besinleri bıraktı, vegan beslenmeye başladı.[1]
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Bill Clinton ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
Hukuki görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Jim Tucker |
Arkansas Başsavcısı 1977–1979 |
Sonra gelen Steve Clark |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen Joe Purcell Geçici |
Arkansas Valisi 1979–1981 |
Sonra gelen Frank White |
Önce gelen Frank White |
Arkansas Valisi 1983–1992 |
Sonra gelen Jim Tucker |
Önce gelen George H. W. Bush |
Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1993–2001 |
Sonra gelen George W. Bush |
Diplomatik görevi | ||
Önce gelen Jacques Chirac |
G-8 Başkanı 1997 |
Sonra gelen Tony Blair |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen David Pryor |
Arkansas Vali Adayı Demokrat 1978, 1980, 1982, 1984, 1986, 1990 |
Sonra gelen Jim Tucker |
Önce gelen Michael Dukakis |
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı Demokrat 1992, 1996 |
Sonra gelen Al Gore |