Metrobüs (İstanbul)

Metrobüs, Türkiye'nin İstanbul şehrinde toplu ulaşım hizmeti veren ve İETT tarafından işletilen metrobüs sistemidir.

Metrobüs
Genel
Sahibi İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Hizmet alanı İstanbul, Türkiye
Bölge Söğütlüçeşme - Beylikdüzü Sondurak (TÜYAP)
Taşıma türü Metrobüs
Hat sayısı 8
İstasyon sayısı 44
Günlük yolcu sayısı 800.000
Web sitesi iett.istanbul
Hizmet
İnşaata başlama Mayıs 2006
Hizmete giriş 17 Eylül 2007
İşletmeci(ler) İETT
Taşıt sayısı 535
Teknik
Sistem uzunluğu 40 km (24,9 mi)
Yol sayısı 2

Söğütlüçeşme - Beylikdüzü Sondurak (TÜYAP) güzergâhında D-100 Karayolu'nun ortasında kendisine ayrılan gidiş ve geliş olmak üzere iki şeritli yoldan oluşan sistemin toplam uzunluğu 40 km'dir. 37'si Avrupa, 7'si Anadolu yakasında olmak üzere toplam 44 istasyondan oluşan sistemde, metrobüs araçları, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü üzerinden geçerek şehrin Avrupa ve Anadolu yakalarını birbirine bağlar. Kesintisiz, tek bir yol üzerinde seferlerin gerçekleştiği sistemde, farklı istasyonlar arasında sefer gerçekleştiren 9 farklı hat bulunmaktadır.

İnşaat çalışmalarına Mayıs 2006'da başlanan sistem, dört farklı etap sonunda günümüzdeki şeklini aldı. Avrupa Yakası'nda Topkapı - Avcılar arasında olması planlanan ilk etap, Avcılar'a giden kısımdaki düzenlemelerin tamamlanamaması sebebiyle Topkapı - Küçükçekmece arasında 17 Eylül 2007'de faaliyete girdi. 12 Ekim'de Avcılar'a giden kısmın açılmasıyla ilk etap tamamlandı. İkinci etap olan Topkapı - Zincirlikuyu arası 8 Eylül 2008'de hizmete girdi. 3 Mart 2009'da hizmete giren üçüncü etap ile Zincirlikuyu - Söğütlüçeşme arası 15 Temmuz Şehitler Köprüsü üzerinden birbirine bağlanmış ve böylece de metrobüs Anadolu Yakası'na uzatılmıştır. Son etap ise yine Avrupa Yakası'nda Beylikdüzü istikametinde oldu ve 19 Temmuz 2012'de sistem Beylikdüzü Sondurak (TÜYAP)'a uzatıldı. Günümüzde Metrobüs, günde ortalama 800.000 kişi taşımaktadır.[1]

Tarihi
Mecidiyeköy Metrobüs İstasyonu üst geçidinden metrobüs hattı ve Metrobüs'e giriş-çıkış yapılan gişelerin görünümü
Altunizade Metrobüs İstasyonu üst geçidinden metrobüs hattının görünümü
Sefaköy Metrobüs İstasyonu

İETT tarafından işletilen Metrobüs'ün geçeceği yol olan D-100 Karayolu üzerindeki düzenleme çalışmalarına Mayıs 2006'da, Kalyon İnşaat tarafından başlandı.[2][3] Yoldaki gidiş ve geliş istikametlerinin arasına, birer gidiş ve geliş olmak üzere iki şerit eklenerek metrobüsler için ayrı bir kısım oluşturuldu. Hattın ilk etabının 18,6 km'lik[4] Topkapı ile Avcılar arasında gerçekleştirilmesi hedeflense de, Avcılar'a kadar giden kısımdaki yol çalışmalarının devam etmesi sebebiyle ilk aşamada seferlerin Küçükçekmece'ye kadar gerçekleştirileceği açıklandı.[2] 16 Eylül 2007'de yapılan deneme sürüşleri sonrasında, 17 Eylül'de seferlere başlandı.[5] 12 Ekim'de seferlerin Avcılar'a kadar uzatılmasıyla hattın ilk etabı tamamlandı.[6] Hattın ilk etabı için D 100 karayolunun ortasına 14 istasyon, yayaların bu istasyonlara ulaşması için ise üst geçitler inşa edildi. Seferler ilk hafta ücretsiz, daha sonrasındaki dönemde ise 2008 yılı başına kadar %50 indirimle gerçekleştirildi.[7] 1 Ocak 2008'den itibaren normal fiyat tarifesine geçilip İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sağlanan diğer toplu taşıma araçlarıyla aynı olacak şekilde güncellendi.[8]

Zincirlikuyu'ya kadar uzanan hattın ikinci etabı 8 Eylül 2008'de hizmete girdi.[9] 10,5 km'lik uzatmayla birlikte hattın toplam uzunluğu 29 km'ye, eklenen 11 istasyonla birlikte toplam istasyon sayısı ise 25'e yükseldi.[4] İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, ikinci etabın tamamlanmasıyla birlikte, yaklaşık ₺150 milyona mâl olan ilk etaba ek olarak yaklaşık ₺120 milyon daha harcama yapıldığını ve iki etabın toplamda yaklaşık ₺270 milyona mâl olduğunu söyledi.[10] Birkaç gün sonrasındaki açıklamasında ise toplam proje maliyetinin ₺276 milyon olduğunu söyledi.[11] Metrobüs öncesinde 2x3 kesitli, orta refüj genişliği 3 metre olan ve emniyet şeridine sahip D 100 karayolu, Metrobüs sonrasında 2x3 normal şerit, 2x2 yanyol şeritli ve yol ortasından geçen 2 metrobüs şeritli oldu, emniyet şeritleri de kaldırıldı.[12]

İstanbul'un Anadolu Yakası'ndaki Söğütlüçeşme'ye kadar uzanan Metrobüs'ün üçüncü etabı 3 Mart 2009'da hizmete girdi.[13] Yapılan 11 km'lik uzatmayla hattın toplam uzunluğu 40 km'ye ulaştı[4] ve hatta 7 istasyon eklendi.[14] Avrupa Yakası'ndaki son istasyon olan Zincirlikuyu istasyonundan ayrıldıktan sonra yaklaşık 1,5 km boyunca ayrılmış yoldan devam eden taşıtlar; 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nden yaklaşık 1 km önce normal trafiğe dahil olmakta, köprüyü trafiğin arasında geçmekte, Anadolu Yakası'na geldiğinde ise köprü çıkışından yaklaşık 700 metre sonra kendilerine tahsis edilen yola dönmekteydi.[15] Üçüncü etabın maliyetinin yaklaşık ₺90 milyon olduğu açıklandı.[16] Ocak 2010'da, istasyonlardaki geçişleri kontrol eden ve istasyonlardaki güvenliği sağlayan güvenlik görevlileri çalışmaya başladı.[17] Temmuz 2009'da Bahçelievler durağının açılmasıyla hattaki durak sayısı 33'e ulaştı.

15 Mart 2011'de, Beylikdüzü Sondurak (TÜYAP)'a kadar uzanan ve yaklaşık 10 km uzunluğundaki hattın dördüncü etabının temeli bir törenle atıldı.[18] Dördüncü etaptaki seferlere 19 Temmuz 2012'de başladı.[4][19] Dördüncü etap kapsamında hatta 11 istasyon eklenirken, hattaki toplam istasyon sayısı 44'ü buldu.[4] 15 Ekim 2011'de Beşyol istasyonu hizmete girerken[20] 2014 Ekim'inde Vatan durağı kullanıma kapatıldı.[21]

Filo
Metrobüs olarak görev yapan ve İstanbul'un Fethi'nin 559. yıldönümü sebebiyle Türk bayrakları ile süslenmiş bir Mercedes-Benz Citaro.
Metrobüs ağında faaliyet gösteren bir Phileas'ın iç görünümü.

Günümüzde Metrobüs filosunda; 165 kişi kapasiteli 249 adet Mercedes-Benz CapaCity, 160 kişi kapasiteli 217 adet Mercedes-Benz Conecto, 258 kişi kapasiteli 48 adet Phileas olmak üzere toplam 515 taşıt bulunmaktadır.[22]

İstasyonlar ve hatlar

40 kilometre uzunluğunda ve 44 istasyona sahip Metrobüs sisteminde; Beylikdüzü, Avcılar, Cevizlibağ, Zincirlikuyu ve Söğütlüçeşme kalkış/varışlı sefer yapan 9 hat vardır. 26 Ocak 2020 tarihi itibarıyla günün 24 saati boyunca Söğütlüçeşme'den Beylikdüzü'ne doğrudan seferler ile farklı araç aktarması yapmadan da kesintisiz olarak seyahat edilmektedir. Ayrıca araçların ön yazı tabelalarında da artık hat numarası yerine aracın gideceği son durak yazılmaya başlanmıştır.[23] Metrobüs'ün bazı istasyonlarında, şehirdeki diğer toplu taşıma sistemlerine bağlantısı bulunmaktadır. Metrobüs sisteminde hizmet veren hatlar, istasyonlar ve aktarmaları şu şekildedir:[24]

İstasyon Aktarma Engelli Desteği Hatlar Notlar
34 34A 34AS 34B 34BZ 34C 34G 34T 34Z
Söğütlüçeşme ・
Fikirtepe
Uzunçayır (Ünalan Metro İstasyonu) İstasyondan Ünalan Metro İstasyonu'na yaklaşık 700 metre yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı vardır.
Acıbadem İstasyondan Acıbadem Metro İstasyonu'na yaklaşık 2 km. yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı yoktur.
Altunizade İstasyondan Altunizade Metro İstasyonu'na yaklaşık 300 metre yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı vardır.
Burhaniye
15 Temmuz Şehitler Köprüsü 15 Temmuz Şehitler Köprüsü
Zincirlikuyu  · (Gayrettepe Metro İstasyonu)
Mecidiyeköy ・
Çağlayan
Okmeydanı Hastane Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi
Darülaceze - Perpa
Okmeydanı
Halıcıoğlu
Ayvansaray - Eyüpsultan (Ayvansaray Tramvay İstasyonu) İstasyondan Ayvansaray Tramvay İstasyonu'na yaklaşık 1 km. yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı vardır.
Edirnekapı (Şehitlik Tramvay İstasyonu) İstasyondan Şehitlik Tramvay İstasyonu'na yaklaşık 150 metre yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı vardır.
Bayrampaşa - Maltepe İstasyondan ・ Bayrampaşa - Maltepe Metro İstasyonu'na yaklaşık 1,5 km. yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı yoktur.
Topkapı - Şehit Mustafa Cambaz ・ İstasyondan ・ Topkapı Tramvay İstasyonu'na yaklaşık 300 metre yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı vardır.
Cevizlibağ (Cevizlibağ - AÖY Tramvay İstasyonu) İstasyondan Cevizlibağ - AÖY Tramvay İstasyonu'na yaklaşık 120 metre yürüme mesafesi bulunmakta olup, istasyonlar arası aktarma imkânı vardır.
Merter
Zeytinburnu ・
İncirli ・
Bahçelievler
Şirinevler
Yenibosna ・
Sefaköy
Beşyol
Florya
Cennet Mahallesi
Küçükçekmece (Küçükçekmece Tren İstasyonu)
İBB Sosyal Tesisleri
Şükrübey
Avcılar Merkez - Üniversite Kampüsü
Cihangir - Üniversite Mahallesi
Mustafa Kemal Paşa
Saadetdere Mahallesi
Haramidere Sanayi
Haramidere
Güzelyurt
Beylikdüzü
Beylikdüzü Belediye
Cumhuriyet Mahallesi
Beykent
Beylikdüzü Sondurak (TÜYAP)
İstasyon sayısı 26 16 33 12 37 26 44 15 8

Ücretlendirme

10 Şubat 2020 (2020-02-10) itibarıyla metrobüs sistemindeki ücret tarifesi aşağıdaki gibidir:[25]

Durak Sayısı Tam Öğrenci Sosyal Abonman Elektronik Bilet
1 ₺ 2,50 ₺ 1,10 ₺ 1,55 1 2
2 ₺ 3,00 ₺ 1,20 ₺ 1,85
3 ₺ 3,50 ₺ 1,40 ₺ 2.15
4-9 ₺ 4,00 ₺ 1,60 ₺ 2,50 2
10-15 ₺ 4,40 ₺ 1,70 ₺ 2,55
16-21 ₺ 4,60 ₺ 2,70
22-27 ₺ 4,75
28-33 ₺ 4,85 ₺ 2,85
34-43+ ₺ 5,20

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  • Yurdagül, Erman (Ocak 2012). İstanbul Avcılar - Söğütlüçeşme Metrobüs Sisteminin Bileşenlerinin Değerlendirmesi ve Dünyadaki Metrobüs Sistemleri ile Karşılaştırılması. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  1. "İstanbul'da Toplu Taşıma". İETT.gov.tr. 11 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  2. "Metrobus'te ilk sefer 15 Eylül'de..." İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 28 Ağustos 2007. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  3. "Bir yolu bulunur". Takvim. 26 Şubat 2007. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  4. "Beylikdüzü metrobüs hattında deneme sürüşü". Hürriyet. 19 Temmuz 2012. 22 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  5. Kara, Osman (17 Eylül 2007). "Metrobüs trafikte". Milliyet. İstanbul. s. 5.
  6. "Metrobüs Topkapı-Avcılar hattı açıldı". Zaman. 12 Ekim 2007. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  7. "Metrobüs ilk deneme seferini yaptı". İstanbul: NTV.com.tr. 17 Eylül 2007. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  8. "İstanbul`da ulaşım devrimi!". İETT.gov.tr. 28 Haziran 2006. 25 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  9. "Topkapı-Zincirlikuyu metrobüs hattı tamamlandı". Milliyet. 6 Eylül 2008. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  10. "Metrobüs 45 saniyede bir sefer yapacak". İstanbul: NTV.com.tr. 4 Eylül 2008. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.
  11. "Avcılar-Zincirlikuyu arası metrobüsle 38 dakika!..." İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 7 Eylül 2008. 12 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  12. Yurdagül, Erman; ss. 68
  13. "Başbakan, Zincirlikuyu-Söğütlüçeşme metrobüs hattını açtı". Zaman. 3 Mart 2009. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  14. "Zincirlikuyu-Söğütlüçeşme hattı açıldı". CNN Türk. 3 Mart 2009. 20 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  15. Yurdagül, Erman; ss. 70
  16. "Metrobüs ile Avcılar-Kadıköy arası 63 dakikaya indi!..." İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 3 Mart 2009. 6 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  17. "Metrobus hattında güvenlik elemanları göreve başladı..." İstanbul: İETT.gov.tr. 11 Ocak 2010. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  18. "Avcılar-Beylikdüzü metrobüs hattının temeli atıldı". T24. 15 Mart 2011. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  19. "Beylikdüzü metrobüs seferleri başladı". Haber7.com. 19 Temmuz 2012. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  20. "Beşyol metrobüs istasyonu açıldı". İstanbul: Gazete Küçükçekmece. 17 Ekim 2011. 28 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  21. "Bu metrobüs durağı diğerlerinden farklı!". Haberturk.com. 26 Ekim 2014. 30 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  22. "Metrobüs Filosu". İETT.gov.tr. 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
  23. "Metrobüs Hattında Aktarmalar Azalacak". İETT. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021.
  24. "Metrobüs Hatları". İETT. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.
  25. https://www.iett.istanbul/tr/main/pages/iett-toplu-ulasim-ucret-tarifesi/42 İETT Toplu Ulaşım Ücret Tarifesi

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.