T1 (İstanbul metrosu)

T1 (Bağcılar - Kabataş) Tramvay Hattı, İstanbul'da yer alan tramvay hatlarından birisidir. T1 hattı, Günlük ortalama 350 bin yolcuyla, İstanbul ulaşımında en çok kullanılan raylı sistemdir. Topkapı istasyonu dışındaki tüm istasyonları yer üstünden geçen hattın kullanımda olan 31 istasyonu vardır. İlk etapları Yapı Merkezi tarafından anahtar teslim olarak inşa edilmiştir. 1992 ve 2011 yılları arasında hatta yapılan yeni eklemelerle hat toplamda 19,3 kilometre uzunluğa erişmiş ve İstanbul'un en yoğun bölgelerinde toplu taşımacılığa büyük katkılar sağlamıştır. T1 hattı, hafta içi 06:00 - 00:00 saatleri arasında yoğun zamanlarda 5 dakikada bir sıklıkla çalışır.


T1 (Bağcılar - Kabataş) Tramvay Hattı
Genel bilgiler
Tip Tramvay
Sistem İstanbul metrosu
Durum İşletmede
Bölge İstanbul, Türkiye
Terminal Bağcılar
Kabataş
İstasyonlar 31
Sefer sıklığı 5 dakika
Yolculuk süresi 1 saat 2 dakika
Website www.metro.istanbul
İşletim
Açılış T1 hattı:
13 Haziran 1992 (Aksaray - Beyazıt-Kapalıçarşı)
10 Temmuz 1992 (Beyazıt-Kapalıçarşı - Sirkeci)
29 Aralık 1992 (Aksaray - Topkapı)
10 Mart 1994 (Topkapı - Zeytinburnu)
20 Nisan 1996 (Sirkeci - Eminönü)
30 Ocak 2005 (Eminönü - Fındıklı-MSÜ)
29 Haziran 2006 (Fındıklı-MSÜ - Kabataş)
T2 hattı:
14 Eylül 2006 (Zeytinburnu - Bağcılar)
Birleşme:
3 Şubat 2011 (Bağcılar - Kabataş)[1]
Kapanış T2 hattı: 3 Şubat 2011
Sahibi İstanbul Büyükşehir Belediyesi
İşletmeci(ler) Metro İstanbul
Depo Merkezleri Zeytinburnu, Topkapı
Teknik
Hat uzunluğu 19,3 km (12,0 mi)
Hat açıklığı Standart (1435 mm)
Güzergâh haritası
Bağcılar
Güneştepe
Yavuz Selim
Soğanlı
Akıncılar
Güngören
Merter Tekstil Merkezi
Mehmet Akif
E-5 Karayolu-Metrobüs
M1ᴀ hattı
Zeytinburnu
Depo
Mithatpaşa
Seyitnizam - Akşemsettin
Merkez Efendi
Cevizlibağ - Atatürk Öğrenci Yurdu
Topkapı
Pazartekke
Çapa - Şehremini
Fındıkzade
Haseki
Yusufpaşa
Aksaray
Laleli - İstanbul Üniversitesi
Beyazıt - Kapalıçarşı
Çemberlitaş
Sultanahmet
Gülhane
Sirkeci
Eminönü
Galata Köprüsü (Haliç)
Karaköy
Tophane
Fındıklı - Mimar Sinan Üniversitesi
Kabataş

Tarihçe

Eski Hatlar

1920'de Istanbul'daki tramvay hatları

İstanbul'da, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti iken, Asya ve Avrupa yakasında iki büyük tramvay şebekesi vardı. İlk olarak atlı tramvay olarak başlayan hatlar ve zamanla yerini elektrikli tramvayla değiştirdi ve İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri A.Ş. (İETT) kuruldu. Yıllar içinde adım adım inşa edilen tramvay hatları, 1956 yılında 56 hatta 270 tren ve 108 milyon yolcu ile zirve yıllarını yaşadı. 1960'larda 27 Mayıs Darbesi, sonrası şehirdeki tramvay hizmeti kapanmaya başladı ve 1966 yılında tamamen durduruldu. Hatlar sökülerek yerine o günün şartlarında daha hızlı ve seri hareket edebilen motorlu taşıtların ilerleyebileceği yollar inşa edildi.

T1 hattı

13 Haziran 1992'de Aksaray - Beyazıt-Kapalıçarşı arasında hizmete giren T1 hattı, modern anlamda İstanbul'da hizmete giren ilk tramvay hattıdır. T1 hattına 10 Temmuz 1992'de Beyazıt-Kapalıçarşı - Sirkeci, 29 Aralık 1992'de Aksaray - Topkapı, 10 Mart 1994'te Topkapı - Zeytinburnu, 20 Nisan 1996'da Sirkeci - Eminönü, 30 Ocak 2005'te Eminönü - Fındıklı ve 29 Haziran 2006'da Fındıklı - Kabataş uzatmaları eklenmiştir. 14 Eylül 2006 tarihinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın da katılımıyla T1 (Zeytinburnu - Kabataş) Tramvay Hattı hizmete girmiştir.[1]

Kabataş istasyonunun hizmete girmesiyle birlikte T1 hattı, İDO Kabataş Terminali'ne ve F1 (Taksim - Kabataş) Füniküler Hattı aracılığı ile M2 (Yenikapı - Hacıosman Metro Hattı'na entegre hâle gelmiştir. Ayrıca hizmete girdiğinde M7 (Kabataş - Mahmutbey - Esenyurt) Metro Hattı'na da entegre olacaktır.

T2 hattı

14 Eylül 2006'da Zeytinburnu - Bağcılar arasında T2 (Zeytinburnu - Bağcılar) Tramvay Hattı hizmete girmiştir. İstanbul'un ikinci modern tramvay hattı olarak anılan hat 5.2 kilometre uzunluğunda olup üzerinde 587 metre viyadük, 4 bin 35 metre hemzemin bulunmaktaydı. T2 hattında yüksek tabanlı tramvay araçları çalıştırılmaktaydı ve istasyonlar da bu araçlara göre inşa edilmişti.

T2 hattı, Zeytinburnu'nda, T1 (Zeytinburnu - Kabataş) Tramvay Hattı ve M1ᴀ (Yenikapı - Atatürk Havalimanı) Metro Hattı ile aktarma yapılacak şekilde tasarlanmıştı. Bu entegrasyon ile birlikte Bağcılar ve Güngören bölgesinden sadece raylı sistem aktarmaları kullanılarak kesintisiz yolculuk yapmak mümkün hale gelmiştir. Güzergâh 5 dakika sefer aralığı ile hizmet vermekte olup tek yönde sefer süresi 20 dakika olarak belirlenmişti. T2 hattı için alınan ve Ocak 2011'de İstanbul'a getirilen Alstom Citadis İstanbul markalı alçak tabanlı tramvay araçlarının T1 hattına verilmesi T2 hattının da kaderini belirlemiştir.[1]

Birleşme

T2 hattı istasyonlarının alçak tabanlı araçlara uygun istasyon haline getirilmesine için yapılan çalışmalar tamamlandıktan sonra 3 Şubat 2011'de T1 (Zeytinburnu - Bağcılar) Tramvay Hattı ile T2 (Zeytinburnu - Kabataş) Tramvay Hattı birleştirilerek T1 (Bağcılar - Kabataş) Tramvay Hattı oluşturulmuştur. Zeytinburnu - Bağcılar Tramvay Hattı'na ait olan T2 kodu ise Taksim - Tünel Nostaljik Tramvay Hattı'na verilmiştir.[1]

Güzergâh

Hattın toplam uzunluğu 13.2 kilometredir. Hemen hemen tümüyle daha önceden planlanmamış bir güzergâhla, özellikle tarihî yarımada içinde yerleşim birimlerinin arasından geçtiği için bu uzunluğun büyük bir bölümü diğer motorlu taşıtlarla ortaklaşa kullanılan hemzemin yollardır. Tramvay yolu Zeytinburnu Tramvay İstasyonu'ndan başlayarak yerleşim birimleri içinde, D-100 Karayolu'nun paralelinden Topkapı'ya ulaşır. Burada Turgut Özal (Millet) Caddesi'ne giriş yapar. Pazartekke, Çapa - Şehremini, Fındıkzade, Haseki ve Yusufpaşa istasyonlarını geçerek Aksaray istasyonunda Ordu Caddesi'ne katılır. T1 hattı tümüyle yer üstünden geçer. Yalnızca Topkapı istasyonunda üstünden yol geçen yarı kapalı bir alanda yolcu indirir ve bindirir. Tramvay hattında son yapılan eklemelerle istasyon sayısı 31'e yükselmiştir. Hat içinde alçak tabanlı cadde tramvayları işlemektedir. 2001 yılında, bugün hatta kullanılmakta olan araçlar satın alınmadan önce, ABB araçları hizmet veriyordu. Bugün kullanımda olan araçlar getirildikten sonra hat 2 gün süreyle seferlere kapatılarak yüksek boylu peronlar yıkılmış ve yerlerine alçak tabanlı cadde tramvayına uygun boydaki mevcut peronlar yapılmıştır. Hattın tüm istasyonlarında engellilerin ve bebek arabalı yolcuların yararlanabileceği rampalı giriş-çıkışlar bulunmaktadır. T1 hattı, yolcu yoğunluğunun yüksek olduğu bir aksta, özellikle tarihî yarımada içinde İstanbul ulaşımına büyük katkı sağlamaktadır. Binlerce öğrencisi bulunan İstanbul Üniversitesi yerleşkelerinin dağıldığı Laleli semti ve dolayları, Kapalıçarşı ve Mahmutpaşa gibi İstanbul ticaretinin candamarlarının olduğu bölgeler, Sultanahmet Meydanı, Gülhane Parkı, Karaköy gibi tarihî değeri bulunan turistik bölgeler ve Beşiktaş ile Taksim Meydanı gibi İstanbul'un çok yoğun iki merkezine kolay ulaşım olanağı bulunan Kabataş istasyonları ile T1 hattı İstanbul toplu taşımacılığında en çok kullanılan araç durumuna gelmiştir.

Aktarma olanakları

T1 hattı İstanbul'un en işlek bölgelerinden geçerek İstanbul'un iki ayrı yoğun nüfuslu bölgesini birbirine bağlar. Zeytinburnu istasyonundan M1 hattına aktarma yapılabilmektedir. Araç içi bilgilendirme duyurularında yolculara M1 hattına ayrıca Yusufpaşa istasyonunda da aktarma yapabilecekleri bildirilmektedir. Yusufpaşa istasyonunda aktarma yapmayı seçen yolcular kısa süreli bir yürüyüş ile M1 hattının, Aksaray istasyonuna ulaşırlar. M1 hattına aktarma yapan yolcular Büyük İstanbul Otogarı ve Atatürk Havalimanı gibi İstanbul'un iki önemli ulaşım üssünden yararlanabilirler. Tramvay hattının Zeytinburnu ve Cevizlibağ-AÖY istasyonlarında İstanbul ulaşımındaki payını her geçen gün arttıran ve İETT tarafından işletilmekte olan metrobüs hattına da aktarma yapabilirler. Araçlar Topkapı'ya geldiklerinde T4 hattına kolayca ulaşabilirler. Ayrıca İETT'nin Topkapı garajından kalkan çok sayıda otobüs hattı vardır. Hattın bir sonraki önemli aktarma noktası da Galata Köprüsü'nün güney ucunda yer alan Eminönü istasyonudur. Burada yolcular için İDO'nun Eminönü-Kadıköy ve Eminönü-Üsküdar vapur hatlarına aktarma yapılabilir. Galata Köprüsü'nün kuzey ayağında Karaköy istasyonundan, Şehir Hatları'nın Karaköy İskelesi'ne geçilebilir. Ayrıca yine Eminönü ve Karaköy'de Haliç içinde Üsküdar, Eminönü, Kasımpaşa, Fener, Hasköy, Ayvansaray, Sütlüce rotasında işleyen yolcu motorlarına geçmek de mümkündür. Yine İDO tarafından düzenlenen Boğaziçi Özel Gezisi ve Mehtap Gezisi adlı özel turların da tekneleri Eminönü'nden kalkmaktadır. T1 hattının son önemli aktarma merkezi ise 2006 yılından bu yana son istasyon olan Kabataş'tır. Buradan F1 hattına aktarma yapılarak M2 hattı ve Taksim'den kalkan İETT otobüslerine geçilebilir. Beşiktaş ve Akaretler semtlerindeki İDO iskelelerine ve Şehir Hatları vapurlarına ve özel yolcu motorlarına aktarma imkânı vardır. T1 hattına yakın gelecekte Dolmabahçe ve Beşiktaş istasyonları eklenerek, hattın Beşiktaş ilçesine kadar uzatılması düşünülmektedir. Ayrıca hizmete girdiğinde M7 (Kabataş - Mahmutbey - Esenyurt) Metro Hattına da aktarma yapmak mümkün olacaktır.

İstasyonlar ve Özellikleri

İstasyonlar

Sayı İstasyon Aktarma Tür Notlar
1 Bağcılar (Bağcılar Meydan Metro İstasyonu) Hemzemin İstasyondan Bağcılar Meydan Metro İstasyonu'na yaklaşık 400 metre yürüme mesafesi bulunmaktadır.
2 Güneştepe
3 Yavuz Selim
4 Soğanlı
5 Akıncılar
6 Güngören
7 Merter Tekstil Merkezi
8 Mehmet Akif
9 Zeytinburnu
10 Mithatpaşa
11 Seyitnizam - Akşemsettin
12 Merkez Efendi
13 Cevizlibağ - Atatürk Öğrenci Yurdu
14 Topkapı Yer altı Panorama 1453 Tarih Müzesi
15 Pazartekke Hemzemin
16 Çapa - Şehremini İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi
17 Fındıkzade
18 Haseki
19 Yusufpaşa
20 Aksaray (Yenikapı Aktarma Merkezi) Aksaray Yeraltı Çarşısıİstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
İstasyondan Yenikapı Aktarma Merkezi'ne yaklaşık 750 metre yürüme mesafesi bulunmaktadır.
21 Laleli - İstanbul Üniversitesi (Vezneciler - İstanbul Üniversitesi Metro İstasyonu) İstanbul Üniversitesi Laleli ve Vezneciler Yerleşkeleri
22 Beyazıt - Kapalıçarşı Kapalıçarşıİstanbul Üniversitesi Beyazıt Yerleşkesi
23 Çemberlitaş Çemberlitaş Sütunu
24 Sultanahmet Ayasofya CamiiSultanahmet CamiiSultanahmet MeydanıTopkapı SarayıYerebatan Sarnıcı
25 Gülhane Gülhane Parkı
26 Sirkeci İDO (Sirkeci Terminali) Sirkeci Garı
27 Eminönü Şehir Hatları (Eminönü İskelesi) Mısır ÇarşısıGalata KöprüsüYeni Cami
28 Karaköy (Karaköy Füniküler İstasyonu)・Şehir Hatları (Karaköy İskelesi)
29 Tophane
30 Fındıklı - Mimar Sinan Üniversitesi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
31 Kabataş ・İDO (Kabataş Terminali)・Şehir Hatları (Kabataş İskelesi)

Özellikleri

Görseller

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta T1 (İstanbul metrosu) ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.