Oleg (Novgorod knezi)
Oleg (Eski Nors dili: Helgi, Slav dilleri: Олег; d. ? – ö. 912 ya da 922); 879–913 yılları arasında Novgorod knezi, 882-913 yılları arasında ise Kiev knezi.
Kendisi komutan yönetici ve aynı zamanda savaşçı denizci Vareg(bir nevi Viking)'tir. Rusların ilk yazılı metinlerinde adı geçen ama kişiliği ile bilgilerin tam netlik kazanmadığı Oleg, isminin ve menşeinin konusunda da pek çok teori vardır. Bunlar İskandinav, İtalyan, Bizans ve Slav kaynaklarında farklıdır. Ancak bu kişi Rus ve Ukrayna tarihi açısından çok önemli izler bırakmış Rus tarihini şekillendiren liderlerden birisi olmuştur. 907 yılında Bizans'a sefer düzenlemiş pek çok ağır ve kanlı çarpışmalardan sonra Bizans'ı barış yapmak zorunda bırakmış ve kendini "Büyük Rusya hakimi"[1][2][3][4] olarak tanıttırmıştır. Zehirlenerek öldüğüne ve bunda Bizans'ın parmağının olduğu hakkında rivayetler vardır.[5][6][7]
Rurik'in yerine geçen Oleg, Hazarların Polyan, Severyan ve Vyatiçler'den vergi almasına bir son vermek için 884 yılında Severyanların üzerine gidip, onların Hazarlara vergi ödemelerini istemediğini söylemiştir.[8]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Arkheograficheskoĭ kommissii. Летописи по Ипат Cкому Список, Saint Petersburg, 1871
- Artamonov, Mikhail Istoriya Khazar. Leningrad, 1962.
- Barthold, W.. "Khazar". Encyclopaedia of Islam (Brill Online). Eds.: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 1996.
- Kafesoğlu, İbrahim. Türk Millî Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1999. ISBN 9754372366
- Subtelny, Orest. Ukraine: A History. Toronto: University of Toronto Press, 1988. ISBN 0-8020-5808-6
- Parkomenko V.A. У истоков русской государственности. Leningrad, 1924.
- Petrukhin V.Ya. "Князь Олег, Хелгу Кембриджского документа и русский княжеский род". Древнейшие государства Восточной Европы. 1998. Памяти А.П. Новосельцева. Moscow, Russian Academy of Sciences, 2000: 222-230.
- Togan, Zeki Velidi. Hazarlar md. İslam Ansiklopedisi, Cilt V, İstanbul, 1970
- Вещий — происх. от слова «ведающий», родств. слова «вещун», «ведьма» См. напр. Словарь М. Фасмера
Dipnotlar
- Андреев, Йордан; Андреев, Андрей (2001). Великите князе, царете и императорите на Русия. Велико Търново: Абагар. ISBN 978-954-427-446-7.
- "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- Ал-Масуди так указывает дату набега: «и год известен; это было после 300 (хиджры), только от меня ускользнуло определение года.» На основании рассказа историки определяют дату 913—914 гг.
- "Arşivlenmiş kopya". 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2009.
- "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- Arkheograficheskoĭ kommissii, s.55-60
Dış bağlantılar
- Новгородская первая летопись старшего и младшего изводов. — М.-Л.: «Издательство Академии Наук СССР», 1950. — 659 с. //«Ізборник». Історія України IX—XVIII4 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ПОЛНОЕ СОБРАНІЕ РУССКИХЪ ЛЂТОПИСЕЙ. Томъ 2. ИПАТЬЕВСКАЯ ЛЂТОПИСЬ. Изданіе второе. С.-ПЕТЕРБУРГЪ.Типографія Александрова.1908//«Ізборник». Історія України IX—XVIII22 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Об Олеге и Одде5 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — статья Е. А. Рыдзевскойj
Önce gelen: Rurik |
Novogorod Büyük Prensi Novgorod Knezliği 879 – 912 |
Sonra gelen: I. İgor |
Önce gelen: Askold ve Dir |
Kiev Büyük Prensi Kiev Knezliği 882 – 912 |
Sonra gelen: I. İgor |