Yahudi Bağdat Arapçası
Bağdat Yahudi Arapçası Bağdat ve diğer Güney Irak'taki şehirlerde Yahudilerin konuştuğu Arapça lehçesidir. Bu lehçe Musul ve Anah gibi Kuzey Irak'taki Yahudilerin konuştukları Arap lehçelerinden farklıdır. Bağdat ve Kuzey lehçeleri Yahudi Irak Arapçası'nın alt kolu olarak görülebilir.
 |
|
Diğer
 |
Bağdat Yahudi Arapçası, Müslümanların konuştuğu Bağdat Arapçası'ndan çok Kuzey Irak Arapçasına hatta Suriye Arapçasına benzer.
Müslümanlarınki gilit (Türkçe: "Dedim") lehçesi ve diğerleri keltu (qeltu) lehçesi olarak sınıflandırılır. Keltunun eski Mezopotamya Arapçasından, gilitin de Bedevi Arapçasından geldiği düşünülür. Olası başka bir etken ise Irak'ta 1258'deki Moğol kontrolünden sonra Yahudilerin Musul ve Halep'ten gelmiş olmasıdır.
Müslümanlarla Müslüman lehçesiyle konuşan Yahudiler, cemaatlerinde ve evde Yahudi Bağdat Arapçasıyla konuşurlardı. 18. yüzyıl ila 20. yüzyıl arasında Mumbai, Kalküta, Singapur, Hong Kong, Manchester'da kurulan cemaatlerle bu lehçe dünyanın farklı yerlerinde konuşulmaya başlandı.
Yahudilerin Irak'tan İsrail'e göçüyle bu dilin ana merkezi İsrail haline geldi. Bağdat Yahudi Arapçası'nı kusursuz olarak konuşabilenler genelde yaşlı nesillerdir ve bu yaşlı neslin bu dili anadil olarak konuşan son nesil olduğuna inanılır.
İbrani alfabesi kullanılan bu dilde birçok dini eser ve tercümeler yazılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Blanc, Haim, Communal Dialects in Baghdad: Harvard 1964
- Kees Versteegh, et al. Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics: Brill 2006
- Mansour, Jacob, The Jewish Baghdadi Dialect: Studies and Texts in the Judaeo-Arabic Dialect of Baghdad: The Babylonian Jewry Heritage Centre 1991