Yenipazar, Bilecik

Bilecik ilinin bir ilçesidir. 1926'ya dek Söğüt’e bağlı, 1926'dan sonra Gölpazarı ilçesine bağlı bir bucak iken, 3392 sayılı yasa ile ilçe statüsüne alınmış, 11 Ağustos 1988’den itibaren ilçe olmuş. 26 Mart 1989’da Belediye olmuştur.[2]

Yenipazar
İlçe
Türkiye'de yeri
Ülke	Türkiye
İl	Bilecik
Coğrafi bölge	Marmara Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Kadir Apaydın [1]
• Belediye başkanı	İlhan Özden (MHP)
Yüzölçümü
• Toplam	272 km² (105 mil²)
Rakım	550 m (1.800 ft)
Nüfus  (2018)
• Toplam	2,965
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu	11780
İl alan kodu	0228
İl plaka kodu	11
Resmî site http://www.bilecikyenipazar.gov.tr

Tarihçe

Eski adı Kırka olan ilçe toprakları sırasıyla Hititler, Frigler, Lidyalılar, Perslerden sonra MÖ 336 yılında Büyük İskender'in eline geçmiştir. Helenistik dönemde Bitinya Krallığı'na bağlanan bölge, M. Ö. birinci asırda Pers asıllı fakat Yunanca konuşan Pontus Devleti'nin saldırısına uğradı. Bitinya'nın son kralı Üçüncü Nikomedes Romalıları yardıma çağırdı. Pontus Krallığı yenildi. Bitinya Kralı Üçüncü Nikomedes ölünce vasiyeti icabı bu yöre Roma İmparatorluğuna katıldı. Daha sonra Bizans İmparatorluğuna bağlanan bölge, 1074 yılında Anadolu Selçukluları tarafından fethedildiyse de bu egemenlik kısa sürdü. 1097 yılında bölge yeniden Bizans'ın eline geçti. Daha sonra İznik Rum İmparatorluğu'na bağlanan bölge, 1323 yılında Osmanoğulları bölgeyi ele geçirdi. 1402 yılında Candaroğullarının eline geçen bölge, 1419 yılında yeniden Osmanlıların eline geçti.

Osmanlı döneminde önce Sultanönü (Eskişehir) sancağına bağlandı. 15. yüzyılın başlarında Anadolu eyaletine bağlı Bursa sancağının Göynük kazasına bağlı bir köydü. Daha sonra Göynük kazası 16. yüzyılın yarısında Bolu sancağına bağlandı. 1694 yılında Bolu sancağı voyvodalığa yani bağımsız kazaya, Göynük de kazalıktan bucaklığa indirildi. Bu durum 1811'e kadar sürdü. 1811'de Bolu bağımsız sancak yani Mutasarraflık oldı. 1864 yılında Bolu sancağı Kastamonu vilayetine bağlandı. Bu dönemde Yenipazar ismini alan Kırka, Bolu Sancağının Göynük Kazasına bağlı köydü. 1894'te bugünkü Mihalgazi ve Sarıcakaya ilçeleriyle birlikte merkezi Bilecik olan Ertuğrul sancağının Söğüt kazasına bağlandı.

Tarım

İlçe tarım alanları dağılımı^a
Yıllar	Toplam alan (dekar)	Ekilen tarla alanı (dekar)	Nadas alanı (dekar)	Sebze bahçeleri alanı (dekar)	Meyve alanı (dekar)
2010	70.020	57.387	4.000	4.000	7.716
2009	74.378	63.322	4.350	4.350	5.776
2008	74.378	63.322	4.350	4.350	5.776
2007	79.482	68.470	5.000	5.000	5.082
2006	64.667	59.906	1.000	1.000	2.666
a. Kaynak: TÜİK istatistikleri:[3]

Yıllara sarî Yenipazar'da ekilen alan toplamı yukarıdaki tablodaki gibidir. (Tablodaki 2010 verileri kesin olmayıp değişebilirler.) Ekilen tarla alanının %1,4'ü baklagiller, %67'si tahıllar, %15.5 yağlı tohumlar, %15.5 ise yem bitkileri tarımı için kullanılır. 2010 yılı için Yenipazar'da ekilen tarlanın üretime göre dağılımı ise şöyledir:

İlçe tarla ürünleri dağılımı^b
Grup adı	Ürün adı	Ekilen tarla alanı (dekar)	Üretim (ton)	Verim (kg/da)
Baklagiller	Nohut	650	58	89
	Fasulye (Kuru)	150	14	93
Tahıllar	Yulaf (Dane)	152	53	349
	Tritikale (Dane)	50	10	200
	Bugday	26.437	4.514	171
	Arpa	11.000	1.662	151
Yağlı Tohumlar	Ayçiçegi (yağlık)	6.000	627	105
	Ayçiçegi (çerezlik)	2.669	525	197
Yem Bitkileri	Korunga (Yeşil Ot)	550	440
	Fig (Yeşil ot)	7.000	5.600
b. Kaynak: TÜİK istatistikleri:[4]

Nüfus

İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 23 köyden oluşmaktadır. İlçe; kuzeyde ve doğuda Bolu ili'nin Göynük, doğuda Eskişehir ilinin Sarıcakaya, batısında Gölpazarı, kuzeybatısında Sakarya ilinın Taraklı, güneyde İnhisar ve Eskişehir'in Mihalgazi ilçeleriyle çevrilidir.

1894'te Bilecik'in Söğüt ilçesine bağlanan yöre, 1926 yılında ilçe yapılan Gölpazarı ilçesine bucak olarak bağlanmış, 1988 yılında ilçe olmuştur. 1997'de Göynük'ün Kösüre köyünün katılımıyla şimdiki sınırlara ulaşmıştır. Coğrafyasının dağlık ve iş imkânlarının kısıtlı olması nedeniyle ilçe göç vermektedir.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1990[5]	5.970	1.609	4.361
2000[6]	4.916	1.369	3.547
2007[7]	3.952	1.169	2.783
2008[8]	3.812	1.131	2.681
2009[9]	3.732	1.115	2.617
2010[10]	3.555	1.061	2.494
2011[11]	3.454	1.048	2.406
2012[12]	3.311	1.011	2.300
2013[13]	3.266	1.064	2.202
2014[14]	3.106	975	2.131
2015[15]	3.021	979	2.042
2015[16]	3.021	979	2.042
2016[17]	3.078	1.069	2.009

Seçimler

2009 yerel yönetim seçimleri

29 Mart'ta yapılan seçimlerde Yenipazar belediye başkanlığını Adalet ve Kalkınma Partisi'nden Cengiz Arıkan kazanmıştır. Merkez belediye oy dağılımı şöyle gerçekleşmiştir:[18]

Parti	Aldığı oy sayısı	Aldığı oy oranı
AKP	300	%38,56
CHP	244	%31,36
MHP	233	%29,95
SP	1	%0,13
Toplam	2710	%100.00

2011 Türkiye genel seçimleri

12 Haziran seçimlerinde seçmen kütüğünde 3030 kişi kayıtlıydı. 2782 kişi ise oy kullandı. Oy kullanma oranı %91,82'dir. İlçenin %61,6'i seçmen olup %38,4'ü seçmen olma vasıfları taşımamaktadır. 12 Haziran seçimlerinde partilerin ilçe seçmenlerinden aldıkları oyların dağılımı şu şekildedir.

Parti	Aldığı oy sayısı	Aldığı oy oranı
AKP	1310	%48,34
DP	25	%0,92
CHP	680	%25,09
EMEP	10	%0,37
MİLLET	4	%0,15
LDP	1	%0,04
SP	30	%1,11
HEPAR	4	%0,15
HAS	23	%0,85
MHP	605	%22,32
DYP	5	%0,18
Türkiye Komünist Partisi|TKP	0	%0
MMP	2	%0,07
BBP	9	%0,33
DSP	2	%0,07
	Geçersiz oy sayısı	Geçersiz oy oranı
	72	%2.58
Toplam	2710	%100.00

• YSK'nın belirlediği sıralamadır..[19]

Önemli gezi yerleri

İnkaya Mağarası

İlçenin Karahasanlar köyüne 15 dakika mesafede bulunur. Tek bir galeride (40x44 m), 40 m'yi bulan tavan yüksekliği vardır.[20] Eski zamanlarda iskan edildiği düşünülen mağarada; taban kalın bir fosil toprak ile kaplıdır. Duvarlarda da küçük oyuntular ve kazıntılar bulunmaktadır.

Yenipazar kanyonu

Kanyon, İnhisar ilçesi ile Yenipazar arasında 2896 metre boyunca uzanır.[21] Kanyonun Yenipazar giriş yüksekliği 538 m olup Gedikkaya diye adlandırılırken, Harmanköy'e ulaşan çıkış yüksekliği 385 m'dir ve Harmankaya olarak anılır.

Kaynakça

1. "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.
2. "Yenipazar". Bilecik belediyesi resmi sitesi. 22 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2011.
3. TÜİK (Türkçe). "[[Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması|ISIC Sınıflamasına göre]]". 27 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2011. URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
4. TÜİK (Türkçe). "[[Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması|ISIC Sınıflamasına göre]]". 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2011. URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
5. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
6. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
7. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
8. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
9. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
10. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
11. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
12. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
13. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
14. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
15. "2015 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2016.
16. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
17. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
18. "Yenipazar Belediyesi". YerelNET internet sayfası. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2011.
19. "Yenipazar ilçesi XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Sandık Sonuçları". Yüksek Seçim Kurulu. 2011. 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2011.
20. "İnkaya Mağarası". TAY Projesi internet sitesi. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2011.
21. "T.C. Yenipazar kaymakamlığı". Yenipazar Kaymakamlığı resmi sitesi. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2011.

Dış bağlantılar