Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)

Demokrat Parti veya Demokratik Parti (İngilizce: Democratic Party), Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri Cumhuriyetçi Parti'dir. Demokratlar sosyal liberal ve ilerici siyaseti destekler; ilericiler, liberaller ve merkezcilerden oluşmaktadır.[5]

Demokrat Parti
Genel başkan	Tom Perez
ABD Başkanı	Joe Biden (DE)
ABD Başkan Yardımcısı	Kamala Harris (CA)
Senato Lideri	Chuck Schumer (Azınlık Lideri) (NY) Dick Durbin (Azınlık Lideri Yardımcısı) (IL)
Meclis Lideri	Nancy Pelosi (Sözcü) (CA) Steny Hoyer (Çoğunluk Lideri) (MD)
Kuruluş tarihi	8 Ocak 1828
Öncülü	Demokratik-Cumhuriyetçi Parti
Merkez	430 South Capital Street SE, Washington, 20003
Üyelik	47,106,084[1]
İdeoloji	Çoğunluk:  • Modern liberalizm[2][3]  • Sosyal liberalizm[4] Azınlık:  • Merkezcilik[5][6]  • Muhafazakârlık[6][7]  • Sol popülizm[8]  • İlerlemecilik[9]  • Sosyal demokrasi[10]
Resmî renkleri	Mavi
Senato	48 / 100
Temsilciler Meclisi	222 / 435
Valilikler	23 / 50
Seçim sembolü
İnternet sitesi
democrats.org

Demokrat Parti son 50 yıl içinde genel olarak Cumhuriyetçi Parti'ye göre başkanlık seçimlerinde daha az bir başarı gösterdi. Fakat aynı dönemde, özellikle (1950-1990) yılları arasında, Temsilciler Meclisi ve Senato seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'ye göre çok daha başarılı oldu. Ancak 1994 yılında bu üstünlüğünü kaybeden Demokratik Parti 2001 yılında George W. Bush'un başkan seçilmesinden sonra 6 yıl süreyle devletin hem yasama hem de yürütme kanatlarında muhalefet rolüyle yetindi. 7 Kasım 2006 ara seçimlerinde bu koşullar tekrar değişti. Demokrat Parti 12 yıldan sonra ilk defa hem Senato hem de Temsilciler Meclisinde çoğunluğu ele geçirdi. 2016'da Demokratların başkan adayı Hillary Clinton seçimi kaybetti. Parti 2019 itibarıyla Temsilciler Meclisi'nde egemendir.3 Kasım 2020 seçimlerinde aday Joe Biden seçimleri kazandı.

Tarihçe

Demokrat Parti 1828 yılında kuruldu. 1860'lı yıllarda İç Savaş sırasında ikiye ayrıldı. Güneyli demokratlar kölelik yanlısıydılar. Kuzeyli demokratlar köleliğe karşı çıkıyorlardı. Cumhuriyetçi Parti bu ortam içinde köleliğe karşı olarak kuruldu ve Cumhuriyetçi aday Abraham Lincoln başkan seçildi. Güneyliler savaşı kaybettikten sonra uzun bir süre kuzeyin baskısı altında yaşadılar. Bu döneme "Yeniden Yapılanma" denir. Baskı ortamı güneyde büyük bir tepki yarattı ve bu tepkiyi kendi çıkarına kullanan Demokrat Parti güneyde özellikle beyazlar arasında büyük bir destek buldu. 1929 yılında New York Borsası'nda meydana gelen ani bir çöküntü Amerika'da 10 yıl süren bir ekonomik gerileme ve sıkıntı dönemini başlattı. Bu döneme "Büyük Buhran" (The Great Depression) adı verilir. Demokrat Parti'nin adayı Franklin D. Roosevelt bu dönemde başkanlığa seçildi ve ekonomik gerilemenin etkisini azaltmak için sosyal sigorta, işsizlik sigortası gibi alanlarda birçok reformlar yaptı. İşte bu dönemde Demokrat Parti'nin Sosyal Demokrat çizgisi belirginleşmeye başladı. İç Savaştan beri Cumhuriyetçi Parti'ye oy veren siyah Amerikalılar Demokrat Parti'ye yönelmeye başladılar. İşçi sendikaları da Demokratik Parti'nin çalışanlara kazandırdığı hakların etkisiyle üyelerini Demokrat Parti'ye yönelttiler. ABD'nin güneyinde Demokrat Parti'nin sahip olduğu destek yavaş yavaş kaybolmaya başladı. Bunun yerine büyük şehir merkezlerinin yoğunlaştığı kuzeydoğu, ortabatı eyaletleri ve Kaliforniya gibi batı bölgeleri Demokrat Parti'nin kuvvet merkezleri haline geldi.

Günümüzdeki durumu

Demokrat Parti'den seçilen başkan Bill Clinton 90'lı yıllarda çok başarılı bir başkanlık dönemi yaşadı. Kalkınma oranı yükseldi. İşsizlik oranı düştü. Bütçe açığı kapatıldı. Amerikan ordusu dünya çapında sadece insancıl amaçlarla Bosna, Kosova gibi yerlerde müdahalelerde bulunmakla kaldı, Filistin-İsrail çatışmasında daha tarafsız bir tutum izledi. 2000'li yıllarda Demokrat Parti başkan adayları Al Gore (2000) ve John Kerry (2004) seçimleri kaybettiler. 11 Eylül 2001 Saldırısı'nın toplumda yarattığı olumsuz tepkinin de etkisiyle Amerika Birleşik Devletleri Cumhuriyetçi başkan George W. Bush'un önderliği altında daha saldırgan bir dış siyaset izlemeye başladı. Fakat 2005 yılından sonra Amerikan toplumunda George W. Bush'un Irak siyasetine karşı hoşnutsuzluk düzeyi artmaya başladı. 7 Kasım 2006 tarihindeki ara seçimlerde büyük bir zafer kazanan Demokrat Parti 12 yıldan sonra tekrar hem Senato, hem de Temsilciler Meclisi'nin çoğunluğunu ele geçirmeyi başardı. 4 Kasım 2008 tarihinde Demokrat Parti adayı Barack Obama'nın Başkan seçilmesiyle Demokrat Parti ABD'nin hem Yasama, hem de Yürütme kollarını eline geçirmiş oldu. Ancak bu durum sadece 2 yıl sürdü. 2010 seçimlerinde Temsilciler Meclisi, 2014 seçimlerinde de Senato Cumhuriyetçilerin eline geçti. Şu an için ABD'de Demokrat Parti Yürütme, Cumhuriyetçi Parti ise Yasama kollarını elinde bulundurmaktadır.

İzlediği çizgi

Genelde günümüzde Demokrat Parti siyah Amerikalılar, Katolikler, Yahudiler, göçmenler, kadınlar, azınlıklar ve yüksek eğitimli kişiler arasında destek bulmaktadır. İşverenlerin ve büyük firmaların karşısında işçilerin ve çalışan kesimin yanında yer alır. Kürtaj haklarının kısıtlanmasına karşı kesin bir tavır almıştır. Eşcinsellerin ve diğer azınlıkların haklarını savunan bir siyaset izler. Devletin gerektikçe vergileri artırarak, az gelirli yurttaşlara daha geniş olanaklar sağlaması yanlısıdır. Çevre kirliliğini önleme konusunda titizlik gösterir. Dış siyaset konusunda Cumhuriyetçi Parti'ye göre daha ılımlı bir tutum sergiler. Silah serbestliği kanununa sıcak bakmaz.

Kaynakça

1. Winger, Richard. "November 2020 Ballot Access News Print Edition". Ballot Access News. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2020.
3. "President Obama, the Democratic Party, and Socialism: A Political Science Perspective". The Huffington Post. 29 Haziran 2012. 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2015.
4. Paul Starr. "Center-Left Liberalism". Princeton University. 3 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
5. Hale, John (1995). The Making of the New Democrats. New York: Political Science Quarterly. s. 229.
6. Dewan, Shaila; Kornblut, Anne E. (30 Ekim 2006). "In Key House Races, Democrats Run to the Right". The New York Times. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
7. Joe Manchin (9 Ekim 2010). "Dead Aim - Joe Manchin for West Virginia TV Ad". 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2018 – YouTube vasıtasıyla.
8. Etzioni, Amitai (8 Ocak 2015). "The Left's Unpopular Populism". The Atlantic. 26 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
9. Ball, Molly. "The Battle Within the Democratic Party". The Atlantic. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
10. Raza, Syed Ali (2012), Social Democratic System, Global Peace Trust, s. 91

Dış bağlantılar

• Resmî site