Mehmed Ziyaeddin Efendi

Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi (d. 26 Ağustos 1873, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 30 Ocak 1938, İskenderiye, Mısır), Osmanlı padişahı V. Mehmed Reşad'ın ve başkadınefendi Kamures Hanım'ın büyük oğludur. Çırağan Sarayı'nda doğmuştur. Şehzade olmasının yanı sıra bir asker, hekim ve müzisyendir. "Nişan-ı âli-i imtiyaz" ve "Prusya kara kartal şövalye nişânı" sahibidir.

Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi
General Şehzade Mehmed Ziyaettin Efendi
Eş(leri) Perniyan Hanımefendi
Ünsiyar Hanımefendi
Perizad Hanımefendi
Melekseyran Hanımefendi
Neşemend Hanımefendi
Hanedan Osmanlı Hanedanı
Babası V. Mehmed
Annesi Kamres Başkadınefendi
Doğum 26 Ağustos 1873(1873-08-26)
Ortaköy Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 30 Ocak 1938 (64 yaşında)
İskenderiye, Mısır
Defin Hıdiv Tevfik Türbesi, Kahire, Mısır
Dini Sünni İslam
Meslek Asker, dermatolog, müzisyen

Hayatı

Türkiye'nin ilk tıp fakültesi olan Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'den mezun oldu ve deri hastalıkları (dermatoloji) üzerine ihtisas yaptı. Bestekâr ve iyi kanûnî idi. İki şedaraban şarkısı bilinmektedir. Devrinin pek çok müzisyenini himâye etmiştir, ki bunların içinde yakın dostu olan büyük dâhi Tanburi Cemil Bey de vardı. Hatta Cemil Bey'in birkaç plağına kanunu ile eşlik etmiştir.

Devrin padişahının büyük oğlunun halka satılan plaklar için kanun çalması, o dönem pek çok kişi tarafından hoş karşılanmamıştı. Ancak Mehmet Ziyâeddin Efendi son derece mütevâzıydı ve herhangi bir vatandaştan farksız olarak rahatlıkla halk arasında dolaşmıştır. Saray fasıl heyetinin düzenlediği konserlerde de kanun çalmıştır. Sarayca hoş görülmeyen bu davranışları sebebiyle padişah tarafından mabeyncileri vasıtasıyla kendisi ihtar edilmiştir.

Haydarpaşa'daki mükellef konutunda, kalabalık ailesi ve maiyeti ile yaşamış, himaye ettiği müzisyenlerin katıldığı sanat toplantıları düzenlemiştir. İngiltere Kralı V. George'un Hindistan'a gitmek üzere İskenderiye'den geçtiği sırada padişah adına karşılamak amacıyla Mısır'a giderek Kral ile Kraliçe'ye karşı gereken resmî görevi yerine getirmiştir. Türkiye'yi terk ettiğinde "ikinci veliaht" makamında bulunuyordu. Sürgünde bulunduğu İskenderiye'de vefât etmiş ve oraya defnedilmiştir. Mısır'da krallığın kaldırılmasından sonra istimlâk edilen kabri, âilesi tarafından Kahire'de Hıdiv Tevfik Türbesi'ne nakledilmiştir.

Hanımları ve çocukları

Beş eşinden iki oğlu ve altı kızı olmuştur:

Kızları, damatları, torunları, torun çocukları, torun torunları
  • (Birinci kızı) Behiye Sultan (d. 8 Kasım 1900, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 1950, İskenderiye, Mısır), mezarı Kahire'de bulunan Hıdiv Tevfik Türbesi'ndedir. Eşleri ve çocukları:
    • (Damadı) Prens Ömer Halim, Kavalalı hanedanına mensup bir prenstir. Eşi Behiye Sultan'dan çocuğu olmamıştır.
    • (Damadı) Cemaleddin Bey, eşi Behiye Sultan'dan bir oğlu olmuştur:
      • (Torunu) Reşad Bey (1930-2002)
    • (Damadı) Dr. Hafız Zeki Bey, eşi Behiye Sultan'dan bir oğlu olmuştur:
      • (Torunu) Reşid Bey (1935-)
  • (İkinci kızı) Dürriye Sultan, (d. 3 Ağustos 1905 - ö. 15 Temmuz 1922), çocuğu olmamıştır. Genç yaşta ölmüştür. Dedesi Sultan Reşad'ın Eyüp'teki türbesinin haziresine defnedilmiştir. Eşi:
    • (Damadı) Beyzade Mehmed Cahid Bey, (1899-1977), Sultan II. Abdülhamit'in kızı Naime Sultan'ın oğludur, eşi Dürriye Sultan ile çocukları olmamıştır.
  • (Üçüncü kızı) Rukiye Sultan, (d. 11 Kasım 1906, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 20 Şubat 1927, Budapeşte, Macaristan) Budapeşte'de Gül Baba Türbesi'ne defnedilmiştir. Eşi ve çocuğu:
    • (Damadı) Sokulluzade Abdülbaki İhsan Bey (1906-1968)
      • (Torunu) Emel Hodo (1925-), İstanbul'da yaşamaktadır.
  • (Dördüncü kızı) Hayriye Sultan (d. 16 Şubat 1908, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 5 Mart 1943, Beyrut, Lübnan) Evlenmemiştir. Mezarı Kahire'de Hıdiv Tevfik Türbesi'ndedir.
  • (Beşinci kızı) Lütfiye Sultan, (d. 20 Mart 1910, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 11 Haziran 1997, Riyad, Suudi Arabistan) Türkiye'ye getirilen cenazesi dedesi Sultan Reşad'ın Eyüp'teki türbesinin hazîresine defnedilmiştir. Eşi ve üç çocuğu:
    • (Damadı) Hasan Kemal Bey (ö.1957)
      • (Torunu) Ahmed Bey (1933-1956)
      • (Torunu) Reşad Bey (1934-)
      • (Torunu) Perizad Hanımsultan (1936-)
  • (Altıncı kızı) Mihrimah Sultan, (d. 1 Kasım 1922, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 31 Mart 2000, Amman, Ürdün) Cenazesi Amman'dan İstanbul'a getirilerek dedesi Sultan Reşad'ın Eyüp'teki türbesinin hazîresine defnedilmiştir. Eşi ve iki çocuğu:
    • (Damadı) Prens Nayif (1915-1983), Ürdün Kralı (Meliki) I. Abdullah'ın oğludur.
      • (Torunu) Prens Ali (1941-)
      • (Torunu) Prens Ebubekir Asım (d.1948)

Oğulları, gelinleri, torunları, torun çocukları, torun torunları
  • (Birinci oğlu) Şehzade Mehmed Nazım Efendi (22 Aralık 1910, Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu-14 Kasım 1984, İstanbul, Türkiye), Mehmed Ziyaeddin Efendi'nin büyük oğludur. Dedesi Sultan Reşad'ın Eyüp'teki türbesinin haziresine defnedilmiştir. İki eşi, oğulları ve torunları:
    • (Gelini) Perizad Söylemezoğlu Osmanoğlu (1918) (Süleyman Şefik Paşa'nın kızı, Şehrazat'ın halası, Siham Kemali Söylemezoğlu'nun kızkardeşi, Sevinç Tevs'in görümcesi, daha sonra Mithat Perin ile evlenmiştir.) Hanımefendiden:
      • (Torunu) Şehzade Cengiz Efendi (d. 20 Kasım 1939, Kahire, Mısır- 2015 ,ABD,New York), ABD'nin New York şehrinde yaşamaktadır. Üç kez evlenmiştir. İlk eşi Eileen (1946)'den:
        • (Torununun kızı) Ayşe Sultan (d. 21 Mart 1964, ABD), William Rehm (1963) ile evlenmiştir. Çocukları: Peri Kathleen Rehm (1994) ve Zekeriya Rehm (1996).
        • (Torununun oğlu) Şehzade Eric Ziyaeddin Efendi (d. 18 Nisan 1966, ABD), dedesi Şehzade Ziyaeddin Efendi'nin adını taşıyor. ABD'de yaşamaktadır.
    • (Gelini) Halime Lima Hanımefendi (1919-2000)'den:
      • (Torunu) Şehzade Hasan Orhan Efendi (9 Eylül 1946, Kahire, Mısır- 2010 ,Kahire,Misir), iki izdivaç yapmıştır, çocuğu olmamıştır.
      • (Torunu) Şehzade Mehmet Ziyaeddin Efendi (17 Eylül 1947, Kahire, Mısır), dedesinin adını taşıyor. İkinci eşi Allyson (1951)'dan iki çocuğu olmuştur:
  • (İkinci oğlu) Şehzade Ömer Fevzi Efendi (d. 13 Ekim 1912, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 24 Nisan 1986, Amman, Ürdün), Şehzâde Ziyâeddîn Efendi'nin küçük oğludur. Evlenmemiştir. Cenazesi Ürdün'den İstanbul'a getirilerek dedesi Sultan Reşad'ın Eyüp'teki türbesinin hazîresine defnedilmiştir.

Kaynakça
  • Garnett, Lucy Mary Jane. Ottoman Wonder Tales, Kessinger Yayınevi, LLC, 28 Şubat 2008, ISBN13: 978-0-548-84021-4, ISBN 0548840210
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.