Ogur öbeği

Ogur öbeği, Oğur öbeği, Ön Bulgar grubu ya da Lir Türkçesi Türki diller ailesinin bir koludur. Bu grubun günümüzde tek hayatta kalmış olan dili, yaklaşık iki milyon kişinin konuştuğu Çuvaşçadır. Gruba ait tarihi bir dil olan Ön Bulgarca (Tuna Bulgarcası ile İtil Bulgarcasına ayrılır) bugün ölü dillerdir.

Oğur Türkçesi
Ana dili olanlar Rusya, Çuvaşistan
Dil ailesi
Türk dilleri[1]
  • Oğur Türkçesi
Diyalektler
Avarca? (ölü dil)[2] (Avarca genellikle İber-Kafkas dil ailesinde sınıflandırılmaktadır.)
Dil kodları
ISO 639-3 –
650 yılında Oğur dilleri konuşan Bulgarlar ve Hazarların dağılımı

Türkologlar, dilsel sınıflandırma için z > r (=rhotacisme) ve ş > l (=lambdaisme) değişimlerini daha esaslı saydıklarından, Türki dilleri bu esasa göre ikiye ayırmışlar ve z-ş esaslı lehçeler grubuna “Doğu Türkçesi” (Oğuz grubu), r-l esaslı lehçelere de “Batı Türkçesi” (Ogur grubu) demişlerdir.[3] Bu L-R paralelliğine Oğuz grubunda kız kelimesi Ogur grubundaki kır kelimesi örnek verilebilir.

Yayılış

Bu kavrama göre adlandırılan Oğur Türkleri, merkezleri Orta Asya olan Oğuz Türklerinden eski bir devirde ayrılarak batıya doğru göç etmişlerdir. Birçok Oğur boyu -ogur ile biten adlar taşımıştır. Bu ad r: z mutabakatına göre, Oğuz Türklerine ismini veren Oğuz adının karşılığıdır.[3]

Alt grupları
Türk dillerini konuşanların sayısı birbirini anlayabilen dillerden oluşan gruplara ayrıldığında böyle bir paylaşım ortaya çıkmaktadır.

Oğur dillerinin başlıca alt kolları şunlardır:

Bu diller arasında varlığını koruyan tek dil Çuvaşçadır.

DilKonuşanların sayısıKonuşulan ülkeler (ve sayıları)
Çuvaşça2 Milyon Rusya (Çuvaşistan yklş. 1,8 Milyon)

 Kazakistan 22.000

Sınıflandırma

Türkçe

  • Ogurca (Ön Bulgarca)

Ölü Diller

Günümüzde Konuşulan

Çuvaşça

Kaynakça
  1. https://glottolog.org/resource/languoid/id/bolg1249
  2. Golden, Peter B. An introduction to the history of the Turkic peoples : ethnogenesis and state-formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East. Wiesbaden: O. Harrassowitz, 1992.
  3. "Agop Dilâçar, Batı Türkçesi, TDAY Belleten (1953), Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 75, 78" (PDF). 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013.
  4. Golden 1992, s. 110.
  5. Sinor 1990, s. 201.
  6. Pronk-Tiethoff 2013, s. 58.

Ayrıca bakınız
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.