Pasifik gagalı balinası
Pasifik gagalı balinası[1] (Indopacetus pacificus), veya Longmann gagalı balinası[2], Indopacetus cinsine ait balina türü. Yakın zamana kadar dünyada görülen ender balina türlerinden biri olarak kabul edilmiş, ancak günümüzde kürek dişli gagalı balina bu konuma sahip olmuştur. 2010 yılı itibarıyla, türlerin kıyılarda bir düzine kadar yaşadığı bildirilmiş ve toplam sayılarının 65 civarında olduğu ifade edilmiştir.[3]
Pasifik gagalı balinası | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
(Longman, 1926) | ||||||||||||||||||||
Indopacetus pacificus'un yaşadığı alanlar | ||||||||||||||||||||
Sinonimler | ||||||||||||||||||||
Mesopoldon pacificus | ||||||||||||||||||||
Keşif
Pasifik gagalı balinası türü, uzun yıllar boyunca yanlış tanımlamalara maruz kalmış, fakat günümüzde bu sorunlar büyük oranda çözülmüştür. 1882 yılında Avustralya'nın Mackay şehri sahillerinde bulduğu kafatası ve çene kemikleri, Albert Heber Longman'ın 1926 yılında türün tanımlamasında öncü rol oynamıştır.[4] Fakat dönemin araştırmacıları bunun yeni bir tür olabileceğine ihtimal vermemişler ve bu tür kemiklerin True gagalı balinasına veya dişi bir şişe burunlu balinaya ait olabileceğini öne sürmüşlerdir. Longman'in orijinal yayınından uzun yıllar sınra (29 yıl), 1955 yılında Somali'de, Danane yakınlarında ikinci bir kafatası bulunmuştur. Bu kalıntılar muhtemelen kıyıya vuran bir balinaya aitti ve gövdesinin tamamı yok olmuştu, yalnızca kafatası kalmıştı. Biyolog Joseph C. Moore, bu türün Longman'ın da keşfettiği benzersiz bir tür olduğunu ifade etmiş, Mackay'daki orijinal örnekle birlikte bu türün yeni bir tür olduğunu deklare etmiştir.
Daha sonraki gelişme Dalebout ve arkadaşları tarafından 2003 yolunda ortaya konulmuştur.[5] Bu araştırmada genetik ve morfolojik analiz yöntemleri kullanılmış ve Ocak 2000'de Maldivlerde bulunan bir cenin incelemeye alınmıştır. Çalışmada Kenya'da 1968 öncesinde bulunan bir kafatası ve Güney Afrika'da 1976 ve 1992 yıllarında bulunan iki kafatası incelenmiştir. Morfolojik incelemeye göre Indopacetus cinsinin geçerli bir cins olduğu ortaya konulmuştur.
Popülasyon ve dağılım
2002 yılında yapılan bir araştırmaya göre Hawaii civarında 766 Pasifik gagalı balinasının yaşadığı ifade edilmiştir.[6] Ayrıca Tokara Adaları[7] Ogasawara Adaları[8] ve Yeni Kaledonya'da[9] yaşadığına dair çalışmalar mevcuttur.
2009 yılında ilk kez Bengal Körfezi'nin güneyinde Pasifik gagalı balinalarının olduğu doğrulandı.[10] 2010 yazında bir araştırma gemisi olan McArthur II Hawaii'de bu balina türünden iki gruba rastladığını rapor etmiştir.[11] Rapora göre "aktif" ve "kalabalık" olan birinci grup 70 civarı balinadan oluşmaktaydı. İkinci grup ise görüldükten sonra hızla uzaklaşmıştı. Daha sonra Tayvan'daki Yeşil Ada[12] ve Orchid Adası [13][14][15] civarlarında da görüldüğü bildirilmiştir. Bir Pasifik gagalı balina Pakistan'daki yerel balıkçılar tarafından kurtarılmıştır.[16]
Dalebout ve arkadaşlarının 2003 yılındaki çalışmalarından bu yana Filipinler (2004), Tayvan ve Myanmar (2005) kıyılarında[17], Andaman Adaları ve Maui Adası'nda[18] görüldüğü rapor edilmiştir.
Davranışları
Pasifik gagalı balinaları, diğer gagalı baline türlerine oranla daha büyük gruplar halinde dolaşmakta ve seyahat etmektedirler. Grup sayısı genelde 15 ile 20 arasında değişmekle birlikte 100'e kadar çıkabilir. Gruplar kaynaşmış bir şekilde görünür. Gruplarda bazen pilot balina, şişe burunlu yunus, dönücü yunus ve kambur balina türlerine rastlanılabilir.[3] Yüzeyde nefes almalarıyla ve normal olarak kısa sürelerle yüzeyde görünmeleriyle bilinmektedir.<ref=Hiceas /> Dalışları 11 ila 33 dakika arasındadır, fakat bireysel dalışlar 45 dakikaya kadar çıkmaktadır.[19]
Koruma
Henüz Pasifik gagalı balinalarının avlandığına dair bir kanıt yoktur. Bununla birlikte 2005 yılında Sri Lanka ve Tayvan'da civardaki gemi hareketliliği nedeniyle balıkçıların ağlarına takıldığı rapor edilmiştir.[20] Nadir olmalarının bilinmesine rağmen koruma durumu halen belirsizdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Takım Cetacea" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı-CITES Türkiye. s. 2. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- "Takım Cetacea" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı-CITES Türkiye. s. 112. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- Pitman, R. L. (2009). "Indo-Pacific beaked whale – Indopacetus pacificus". In Perrin, W. F.; Würsig, B.; Thewissen, J. G. M. Encyclopedia of Marine Mammals (2nd ed.). Amsterdam: Academic Press. s. 600–602. ISBN 9780123735539.
- Reeves, R., Stewart, B., Clapham, P. & Powell, J. (2002). Guide to Marine Mammals of the World. New York: A.A. Knopf. s. 266. ISBN 0-375-41141-0.
- Dalebout, M. L., Baker, C. S., Anderson, R. C., Best, P. B., Cockcroft, V. G., Hinsz, H. L., ... & Pitman, R. L. (2003). Appearance, distribution, and genetic distinctiveness of Longman's beaked whale, Indopacetus pacificus, (İngilizce) Marine Mammal Science, 19(3), s. 421-461.
- "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- http://www.researchgate.net/publication/230094679_SIGHTINGS_AND_POSSIBLE_IDENTITY_OF_A_BOTTLENOSE_WHALE_IN_THE_TROPICAL_INDOPACIFIC_INDOPACETUS_PACIFICUS
- http://www.owa1989.com/admin/wp-content/uploads/gogai001.pdf
- http://www.lejsl.com/actualite/2013/11/19/nouvelle-caledonie-des-baleines-d-une-espece-rare-s-echouent-sur-une-plage
- Afsal, V.V, P. P. Manojkumar, K.S.S.M. Yousuf, B. Anoop and E. Vivekanandan (2009). The first sighting of Longman’s beaked whale, Indopacetus pacificus, in the southern Bay of Bengal. Marine Biodiversity Records, s. 1-3.
- HICEAS 2010: Weekly Blog from NOAA Ship McArthur II, Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- 蘭嶼鯨魚擱淺 台東黃牛落井 平安脫困, Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- http://simagaga1972.pixnet.net/blog/post/29807235-%E8%99%9F%E5%A4%96%EF%BC%81%E8%99%9F%E5%A4%96%EF%BC%81%E5%A4%A7%E9%AF%A8%E9%AD%9A%E6%93%B1%E6%B7%BA%E8%98%AD%E5%B6%BC%E7%B4%85%E9%A0%AD%E7%81%98(11-20-04%3A54
- https://www.youtube.com/watch?v=lfJEbtNwunQ
- https://vimeo.com/119522377
- Indopacetus pacificus stranding at the Yangon River mouth, Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- Search the Division of Mammals Collections 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
- Anderson, R. C.; Clark, R.; Madsen, P. T.; Johnson, C.; Kiszka, J.; Breysse, O. (2006). "Observations of Longman's Beaked Whale (Indopacetus pacificus) in the Western Indian Ocean". Aq. Mamm. 32 (2): 223–231. doi:10.1578/AM.32.2.2006.223.
- WC, Chou LS, Jepson PD, Brownell RL Jr, Cowan D, Chang PH, Chiou HI, Yao CJ, Yamada TK, Chiu JT, Wang PJ, Fernández A.(2008). Unusual cetacean mortality event in Taiwan, possibly linked to naval activities. Vet. Rec. 162:184-6.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Tropical bottlenose whale (Indopacetus pacificus) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |