Rum Mehmet Paşa Camii
Rum Mehmet Paşa Camii ya da Rumi Mehmet Paşa Camii, İstanbulun Üsküdar ilçesinde yer alan, Osmanlı döneminden kalma tarihî bir ibadethanedir. Rum asıllı Osmanlı veziri Rum Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul'un Anadolu Yakası'na yaptırılan ilk cami olma özelliğini taşımaktadır. Ters T planlı, zaviyeli bir camidir. İki yanında ikişerden toplam dört oda bulunmaktadır. Sağdaki odalar geçişlidir. Soldaki büyük oda mutfak olarak düzenlenmiştir.[1] Yapımına 1469 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinin ardından 1471 yılında tamamlanarak ibadete açıldı. Cami, mimari olarak Bizans ve Osmanlı esintilerini bir arada taşımaktadır. Cami son kapsamlı onarımını 1953 yılında geçirmiştir.[2]
| Rum Mehmet Paşa Camii | |
|---|---|
 Camiden bir görünüm | |
| |
| Temel bilgiler | |
| Yer | Üsküdar, İstanbul |
| Koordinatlar | 41°1′28.74″K 29°0′39.09″D |
| İnanç | İslam |
| Mimari | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Bizans-Osmanlı mimarisi |
| İnşaat başlangıcı | 1469 |
| Tamamlanma | 1471 |
Özgün planda bir külliye olarak tasarlanan caminin medresesi, hamamı ve imareti günümüze ulaşamamıştır. Ancak, cami çevresindeki bazı duvar kalıntılarının hamam ve imarethaneye ait olduğu bilinmektedir.[2] Cami, İstanbul Boğazı'nı gören bir tepe üzerinde bulunmaktadır. Caminin bulunduğu bölge 2008 yılındaki yönetsel düzenlemelere değin, Rumi Mehmed Paşa Mahallesi olarak anılıyordu. Cami, kendisinden sonra yapılan Şemsipaşa Camii ve Hüsrevağa Camii gibi diğer tarihî Osmanlı camilerine ile hâlen yapımı sürmekte olan deniz altı raylı sistem hattı Marmaray'a oldukça yakın bir konumda bulunmaktadır.
Caminin bânisi Rum Mehmet Paşa, caminin yapımı tamamlanmadan idam edildi ve naaşı camiinin kıble duvarına bitişik haziresine yaptırılan sekizgen planlı, kesmetaştan yapılma bir türbede toprağa verilmiştir. Paşa'nın kendinden sonra ölen yakınları da, camiinin arkasında küçük bir mezarlığa gömülmüştür.[2]
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Rum Mehmed Pasha Mosque ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- Göncüoğlu, Süleyman Faruk (2010). "Anadolu Yakası'nın ilk camisi". İstanbul'un İlkleri Enleri. İstanbul: Ötüken. s. 83. ISBN 978-975-437-753-8.
- "Rum Mehmed Pasa Mosque". 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2010.(WebCite® 5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) (İngilizce)
