Vanî Mehmed Efendi Camisi

Vânî Mehmet Efendi Camisi ya da halk arasında bilinen ismiyle Vaniköy Camiî, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Vaniköy semtinde bulunan, 17'inci yüzyıldan kalma tarihî bir camidir.[1] Caminin bânîsi Vanî Mehmed Efendi, Padişah IV. Mehmet devrinde, Köprülüzâde Fazıl Ahmed Paşa’nın himâyesini cezbetmiş, dönemin ulema sınıfının meşhur müfessir ve vâizlerindendi.

Vaniköy Camii
Temel bilgiler
Yer	İstanbul, Türkiye
İnanç	İslam
Mimari
Mimari tür	Yalı cami [1]
Mimari biçim	Osmanlı mimarisi
Tamamlanma	1665[1]
Özellikler
Minare sayısı	1

Vanî Mehmet Efendi Camisi, 15 Kasım 2020 tarihinde ihmal ve insan kusuru nedeniyle çıkan yangında caminin ahşap kısımları yanarak kül oldu.[2] Cami ile birlikte içindeki hat ve tezhip gibi koleksiyonlar da yangın sonucu yok oldu.

Tarihi

Padişah IV. Mehmed, Üsküdar yakınlarında, o dönemde Papaz Bahçesi ya da Papaz Korusu adıyla bilinen mevkiyi, hocası Vânî Mehmed Efendi'ye hediye etmiş. Boğaziçi’nde bulunan bu semt, sonraları onun ismiyle Vaniköy olarak adlandırılmıştır. Vânî Mehmed Efendi, semti imâr etmiş. Hicrî 1076, milâdî 1665 senesinde semte bir cami yaptırmış. Caminin yanına kendi konutu olarak bir yalı ve bir de medrese inşâ ettirmiş. Câmi ve yalı bugüne kadar ayakta kalmayı başarabilmişti.

Mimarî özellikleri

Ahşap karkas camiidir.[1] Tek şerefeli minaresi kâgir zemine oturtulmuş ve betonermedir.[1] Deniz tarafından bir duvar çeşmesi bulunan caminin koru tarafı yüksek sütunlarla sundurma şeklinde inşa edilmiştir.[1]

Yanması

15 Kasım 2020 tarihinde, elektrik tesisatından kaynaklanan[3] yangın nedeniyle ahşap kısımları yandı. Yangına ilişkin bilirkişi raporunda, caminin idaresinden sorumlu vakıf sorumlu bulundu.[4] Yangından iki gün sonra açıklama yapan İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, caminin restorasyon projesinin iki yıl içerisinde tamamlanmasını öngördüklerini belirtti.[5]

Galeri

• 
  Vaniköy Camii
• 
  Camiinin deniz tarafında bulunan duvar çeşmesi

Kaynakça

1. "Vaniköy Camii". envanter.gov.tr. 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2013.
2. https://www.sabah.com.tr/gundem/2020/11/15/son-dakika-haberi-istanbulda-tarihi-camide-yangin-tarihi-vanikoy-camii-yandi
3. "VANİKÖY CAMİSİ YANGINI ELEKTRİK TESİSATINDAN ÇIKTI". İBB. 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
4. "Vaniköy Cami yangınında bilirkişi raporu açıklandı: Vakıf yönetimi kusurlu bulundu". Independent Türkçe. 8 Aralık 2020. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
5. "Tarihi Vaniköy Camisi'nin restorasyonu 2 yılda tamamlanacak". Sputnik Türkiye. 17 Kasım 2020. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.