İrlanda ekonomisi

İrlanda ekonomisi, hizmet, yaşam bilimleri, yüksek teknoloji endüstrisi ve ticaret, sanayi ve yatırım odaklı modern bir bilgi ekonomisidir. İrlanda, kişi başına düşen GSYİH açısından OECD içerisinde ve 2008 yılı itibarıyla OECD-28 AB-27 sıralamasında beşinci en zengin ülkelerinden biridir.[21]

İrlanda ekonomisi
Dublin şehir merkezi
Derece	32. (nominal, 2019) 45. (SAGP, 2020)
Para birimi	Euro (EUR)
Mali yıl	Takvim yılı
Ticaret organizasyonları	AB, DTÖ ve OECD
İstatistikler
GSYİH	$384.940 milyar (nominal, 2019 tahm.)[1] $417.875 milyar (SAGP, 2019)[2]
GSYİH büyüme	%8.3 (2018) %5.5 (2019) %−6.8 (2020 tahm.) %6.3 (2021 tahm.)[2]
Kişi başı GSYİH	$77,771 (nominal, 2019 tahm.)[1] $83,399 (SAGP, 2019 tahm.)[1]
Sektörel GSYİH dağılımı	tarım: %1.2 sanayi: %38.6 hizmetler: %60.2 (2017 tahm.)[3]
Enflasyon (TÜFE)	%0.4 (2020 tahm.)[2] %0.9 (2019)[2] %0.7 (2018)[2]
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus	▼ %6.7 (tutarlı yoksulluk, 2017) 2017'deki yoksulluk sınırı: €10,926/yıl veya ~$1,003/ay[4] ▼ %21.1 yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında (2018, kesin olmayan)[5]
Gini katsayısı	▼ 28.9 düşük (2018)[6]
İşgücü	2,357,431 (2019)[7] %74.1 istihdam oranı (Hedef: %69; 2018)[8]
Sektörel işgücü dağılımı	Tarım: %5 Sanayi: %11 Hizmetler: %84 (2015 tahm.)[3]
İşsizlik	▼ %5.3 (Haziran 2020)[9] ▼ %11.2 genç işsizlik (2019, 4.Ç)[10]
Ortalama gayrisafi maaş	€3,300 / $3,694 aylık (2018)
Ortalama net maaş	€2,564 / $2,870 aylık (2018)
Ana endüstriler	bilgisayar donanım ve yazılımları, ilaçlar, kimyasallar, gıda ürünleri, içecek ve içkiler, tıbbi cihazlar
İş yapılma kolaylığı sıralaması	24. (çok kolay, 2020)[11]
Dış ticaret
İhracat	$219.7 milyar (2017 tahm.)[3]
İhraç malları	bilgisayarlar, kimyasallar, tıbbi cihazlar, ilaçlar, gıda ürünleri, hayvan ürünleri
Ana ihracat ortakları	ABD %27.2  Birleşik Krallık (Kuzey İrlanda hariç) %11.8  Belçika %11  Almanya %8.2   İsviçre %5.1  Hollanda %4.9  Fransa %4.4  Çin %4.2 (2017)[12]
İthalat	$98.13 milyar (2017 tahm.)[3]
İthalat malları	veri işleme ekipmanları, diğer makine ve ekipmanlar, kimyasallar, petrol ve petrol ürünleri, tekstil, giyim
Ana ithalat ortakları	Birleşik Krallık (Kuzey İrlanda hariç) %22.5  ABD %20.4  Fransa %12.5  Almanya %8.9  Çin %5.9  Hollanda %3.1  İtalya %2.1  Belçika %1.8 (2017)[12]
DYY sermayesi	$1.54 trilyon (31 Aralık 2017 tahm.)[3] Yurt dışı: $1.56 trilyon (31 Aralık 2017 tahm.)[3]
Gayrisafi dış borç	▲ €2 trilyon (Eylül 2016)[13]
Net uluslararası yatırım pozisyonu	−€465 milyar (Eylül 2016)[13]
Kamu maliyesi
Kamu borçları	▼ GSYİH'nın %58.8'i (2019)[14] ▼ €204.044 milyar (2019)[14]
Gelirler	GSYİH'nın %25.2 (2019)[14]
Giderler	GSYİH'nın %24.8 (2019)[14]
Ekonomik yardım	RKY: €651 milyon[15] Tarımsal yardım: $895 milyon (2010)[16]
Kredi derecelendirme	Standard & Poor's:[17] A+ (İç) A+ (Dış) AAA* (T&Ç Değerlendirmesi) Görünüm: Durağan Moody's:[18] A2 Görünüm: Durağan Fitch: A Görünüm: Durağan Scope:[19] A+ Görünüm: Olumlu
Dış rezervler	$4.412 milyar (31 Aralık 2017 tahm.)[3]
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

İrlanda'nın emek verimliliği seviyesi ("çalışılan saat başına GSYİH" değeri temel alınarak hesaplanan), Avrupa'daki en yüksek seviyedir.[20]

2005 yılında The Economist tarafından yapılan bir çalışmada İrlanda dünyanın en iyi yaşam kalitesine sahip ülkesi olarak belirlendi.[22] 1995-2007 yılları arasında yüksek büyüme oranları ile ülke Kelt Kaplanı olarak anılmıştır.[23] Bu ekonomik büyümenin anahtarlarından biri günümüzde % 12.5 standart hızında olan düşük kurumlar vergisi olmuştur.

İrlanda, Merkez İstatistik Ofisi verilerine göre resmî olarak 2008 ekonomik krizine giren ilk AB üyesi ülke olmuştur. Kriz sırasında hanehalkı borcu, harcanabilir gelirin %190'ına erişerek gelişmiş ülkeler arasında en yüksek seviyeye yükseldi.[24]

İrlanda açık bir ekonomidir (Ekonomik Özgürlük Endeksi'nde 6. sırada) ve yüksek değerli doğrudan yabancı yatırım (DYY) akışlarında ilk sırada yer almaktadır.[25] Küresel kişi başına GSYİH tablolarında İrlanda, Uluslararası Para Fonu tablosunda 187 ülke arasında 5. sırada ve Dünya Bankası sıralamasında 175 ülke arasında 6'ncı sırada yer almaktadır.

1984-2007 arasında yıllık düzeyde sürekli bir büyüme döneminin ardından, 2008 sonrası İrlanda mali krizi ekonomiyi ciddi şekilde etkilemiş ve İrlanda emlak balonunun çöküşüyle ilişkili iç ekonomik sorunları arttırmıştır. İrlanda ilk olarak 2007'nin 2. ve 3. çeyreği arasında kısa bir teknik durgunluk yaşamış, ardından 2008'in 1. çeyreği ve 2009'un 4. çeyreği arasında tekrar bir resesyon yaşamıştır.[26]

2010'da ekonomik etkinliğin durgun olduğu bir yılın ardından, İrlanda'nın reel GSYİH'si 2011'de %2,2 ve 2012'de %0,2 artmıştır; bu, esas olarak dış satımdaki iyileşmelerden kaynaklanıyordu. Avrupa'daki borç krizi, 2012 3. çeyrekten itibaren yeni bir İrlanda durgunluğuna neden oldu ve bu kriz 2013'ten sonra da devam etmekteydi.[27] 2013'ün ortalarına gelindiğinde, Avrupa Komisyonu'nun İrlanda için ekonomi tahmini, büyüme oranlarının 2013'te %1.1 ve 2014'te %2.2'ye geri döneceğini öngörüyordu.[28] 2015 yılında %26.3'lük (%18.7'lik GSMH) şişirilmiş bir GSYİH büyümesi, resmî olarak kısmen ev değiştiren çok uluslu şirketlerin vergileri ters çevirme uygulamalarına atfedildi.[29] Ekonomist Paul Krugman tarafından 'leprikon ekonomisi' olarak adlandırılan GSYİH'daki bu büyümenin, Apple'ın Ocak 2015'te İrlanda yan kuruluşunu yeniden yapılandırmasıyla yönlendirildiği gösterildi. İrlanda'nın ekonomik istatistiklerinin (GSMG, GSMH ve GSYİH dâhil) bazı çok uluslu şirketlerin Vergi Uygulamaları tarafından çarpıtılması, İrlanda Merkez Bankası'nın o yıldan itibaren ekonominin gerçek durumunu daha doğru bir şekilde yansıtmak için alternatif bir önlem (değiştirilmiş GSMG veya GSMG*)[30] önermesine yol açtı.[31][32]

Yabancı çok uluslu şirketler, İrlanda ekonomisine önemli ölçüde katkıda bulunmaya devam etmekte, en büyük 20 İrlandalı kuruluşun 14'ünü (ciro bakımından)[33] yabancılar oluşturmakta, özel kesim işgücünün %23'ünü istihdam etmekte[34] ve toplanan kurumlar vergisinin %80'ini karşılamaktadırlar.[35][36]

2019 ortalarından itibaren İrlanda'daki ekonomik büyümenin, özellikle düzensiz bir Brexit durumunda azalacağı tahmin edilmiştir.[37][38]

Ekonomik katkılar ve önlemler

Yabancı sermayeli çok uluslu şirketler İrlanda'nın GSYİH'sının önemli bir yüzdesini oluşturmaktadır. Bu çok uluslu şirketlerin bazıları tarafından kullanılan "çok uluslu vergi planları" İrlanda'nın ekonomik istatistiklerinde bir bozulmaya katkıda bulunur; buna GSMG, GSMH ve GSYİH dâhildir.[39][40] Örneğin, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), İrlanda'yı brüt kamu borcundan GSYİH'ya (2016'da %78.8) ortalama kaldıraçla gösterirken, ancak Japonya'dan sonra kişi başına brüt kamu borcuna (2016'da $62.686) göre 2. en yüksek kaldıraçla göstermektedir.[41][42][43] Bu kopukluk, İrlanda ekonomisini ölçümlemek (2016 GSYİH'sı, 2016 İrlanda GSMG'sinin %143'ü[31][32] ve OECD'ye göre İrlanda brüt kamu borcunun GSMG'ye oranı %116.5 idi.) için İrlanda Merkez Bankası tarafından değiştirilmiş İrlanda GSMG'sinin (veya GSMG*)[30] 2017 gelişimine yol açtı.[41][44][45] İrlanda'nın kişi başına düşen GSMG'si Almanya'ya çok benzer. Bir OECD raporuna göre, yabancı sermayeli kuruluşlar arasındaki verimlilik artışı 2017 yılında ortalama %10,9, yerli şirketler için ise %2,5 daha düşük gerçekleşti.[46]

İrlanda ekonomik verilerinin ABD çok uluslu vergi planları tarafından çarpıtılması, Kelt Kaplanı'ndaki kaldıraç artışına önemli bir katkıda bulunmuş ve bu hem İrlanda tüketici iyimserliğini (harcanabilir gelirin %190'ına borçlanan, OECD'nin en yükseği) hem de İrlanda ile ilgili küresel sermaye piyasaları iyimserliğini (İrlanda bankalarının mevduat tabanının %180'inden fazlasını ödünç vermesini sağladı, OECD'nin en yükseği) güçlendirmektedir.[47] İrlanda'nın özel sektör kredisini ve OECD/IMF uyarılarını görmezden gelen küresel sermaye piyasaları, İrlanda'nın GSYİH'sının yükseldiği Kelt Kaplanı döneminde, mali krizden korkuyordu. Onların geri çekilmesi, İrlanda bankacılık sisteminde bir krize yol açan derin bir İrlanda mülk düzeltmesini hızlandırdı.[40][48]

İrlanda'nın 2015 GSYİH'sında özellikle çarpıcı bir büyümenin (2013'te %1'den 2014'te %8'e, 2015'te %25'e) büyük ölçüde Apple'ın Ocak 2015'te İrlandalı bağlı kuruluşu ASI'yi yeniden yapılandırmasından kaynaklandığı görüldü. AB Komisyonu'nun İrlanda'nın ulusal hesaplarına ilişkin bir takip raporu, bundan öncesinde bile, İrlanda'nın GSYİH'sının %23'ünün çok uluslu net telif hakkı ödemeleri olduğunu göstermiş,[49] İrlanda GSYİH'sının "gerçek" GSYİH'nın %130'una (Apple'ın büyümesinden önce) şişirildiğini ima etmiştir. Bu, İrlanda Merkez Bankası'nın "gerçek" İrlanda ekonomisini daha iyi temsil etmek adına yeni bir ikâme ölçütü olarak, değiştirilmiş gayri safi milli gelir (veya GSMG*) önermesine yol açtı.[30][50]

ABD çok uluslu şirketlerinin İrlanda ekonomisi için önemi göz önüne alındığında (İrlanda çok uluslu istihdamının %80'i ve en büyük 20 İrlandalı kuruluşun 14'ü[51][52]), 2017 vergi indirimleri ve İş Yasası'nın yürürlüğe girmesi İrlanda için bir meydan okumadır.[53][54] ABD TCJA'sının bazı bölümleri İrlanda çok uluslu vergi planlarına (özellikle çağdaş bir "bölgesel vergi" sistemine[55][56] geçiş, fikrî mülkiyete daha düşük bir Yabancı Kaynaklı Maddi Olmayan Gelir (FDII, Foreign-Derived Intangible Income) vergisi getirilmesi ve İrlanda karşıtı Küresel Somut Olmayan Düşük Vergilendirilmiş Gelir (GILTI, Global Intangible Low-Taxed Income) vergisi rejimi))[57][58] yöneliktir. Buna ek olarak, AB'nin önerdiği Dijital Satış Vergisi[59] (ve Ortak Konsolide Kurumlar Vergisi Matrahı için belirtilen istek),[60] İrlanda çok uluslu vergi planlarının ABD teknoloji şirketleri tarafından kullanımını kısıtlama girişimi olarak görülüyor.[61][62][63]

İrlanda kredi balonunun istikrara kavuşturulması, özel sektör bilançosundan (en yüksek OECD kaldıraç oranı) kamu sektörü bilançosuna, İrlanda banka kefaletleri ve kamu kesimi bilançosu (neredeyse kaldıraçsız, kriz öncesi) yoluyla büyük bir borç transferi gerektirdi.[64][65] Bu borcun devri, İrlanda'nın 2017'de AB-28/OECD'de hem kamu kesimi borçluluğu hem de özel kesim borçluluğunun en yüksek seviyelerinden birine sahip olduğu anlamına gelmektedir.[42][43][66][67][68][69]

Geçmiş

Özgür İrlanda Devletinden beri

1920'lerden bu yana İrlanda, özellikle 1930'larda İngiltere ile ekonomik savaş sırasında yüksek tarifeler ve ithalat ikâmesi politikaları gibi yüksek ticaret engellerine sahipti. 1950'lerde İrlanda'dan 400.000 kişi yurtdışına göç etti.[70] Ekonomik milliyetçiliğin sürdürülemez olduğu giderek daha açık hale gelmekteydi. Diğer Avrupa ülkeleri hızlı bir büyüme yaşarken, İrlanda ekonomik durgunluk süreci yaşamaktaydı.[70] Politika değişiklikleri, ekonomik yönetimin temel hedefi olarak mali kısıtlamadan ziyade serbest ticaret, yabancı yatırım ve büyümeyi savunan, resmî olarak 1958'de yayınlanan Ekonomik Kalkınma adlı makalede bir araya getirildi.[70]

1970'lerde nüfus %15 artmış ve milli gelir yıllık %4 oranında büyümüştü. İstihdam yılda yaklaşık %1 artış kaydetmiş, ancak devlet kesimi bunun büyük bir bölümünü oluşturuyordu. Kamu kesimi istihdamı 1980 yılına kadar toplam işgücünün üçte birini oluşturmuştu. Bütçe açıkları ve kamu borcu artmış ve bu 1980'lerde krize yol açmıştı.[70] 1980'lerde, altta yatan ekonomik sorunlar belirgin hale geldi. Orta gelirli işçiler marjinal gelirlerinin %60'ına vergilendirilmiş,[71] işsizlik %20'ye yükselmiş, yıllık denizaşırı göç, nüfusun %1'inden fazlasına ve kamu açıkları GSYİH'nın %15'ine ulaşmıştı.

1987'de Fianna Fáil idaresi kamu harcamalarını azaltmış, vergileri düşürmüş ve rekabeti teşvik etmişti. Ryanair, İrlanda'nın düzensiz havacılık pazarını kullanmış ve Avrupalı düzenleyicilerin ulaşım pazarlarındaki rekabetin faydalarını görmelerine yardımcı olmuştu. Intel, 1989 yılında yatırım yaptı ve onu Microsoft ve Google gibi bir dizi teknoloji şirketi takip etti. Sürdürülebilir ekonomik büyüme konusunda tüm hükûmet tarafları arasında bir fikir birliği oluşmuştur.[70] OECD refah sıralamasında İrlanda'nın kişi başına düşen GSYİH'si, 1993'te 21'inci iken 2002'de 4. sıraya yükseldi.[72]

1985 ve 2002 yılları arasında özel sektör işleri %59 artış göstermiştir. Ekonomi, hizmetlere ve yüksek teknoloji endüstrilerine odaklanarak tarımdan bilgi ekonomisine doğru yönelmiştir. Ekonomi 1995'ten 2000'e kadar ortalama %10, 2001'den 2004'e ise ortalama %7 büyüme kaydetmiştir. GSYİH'nın %46'sını ve ihracatın yaklaşık %80'ini oluşturan sanayi, ülkenin önde gelen işkolu olarak tarımın yerini almıştı.

Kelt Kaplanı (1995–2007)

Birçok çok uluslu şirket için İrlanda'da iş yapma kararı, İrlanda Endüstriyel Kalkınma Ajansı'nın (IDA Ireland) cömert teşvikleriyle daha da kolaylaşmıştı. Tarihçi R. F. Foster, sebebin yeni bir girişkenlik duygusunun ve Intel gibi Amerikan şirketlerinin girişinin bir birleşimi olduğunu savunmaktadır. Başlıca etmenlerin düşük vergilendirme, iş yanlısı düzenleyici politikalar ve genç, teknoloji meraklısı bir işgücü olduğu sonucuna varmaktadır. Buna ek olarak, Avrupa Birliği üyeliği, ülkeye, daha önce sadece Birleşik Krallık aracılığıyla ulaştığı pazarlara kârlı erişim sağlayıp, İrlanda ekonomisine büyük para yardımları ve yatırım sermayesi pompalayarak yardımcı olmuştur.[73]

Ekonomi, tüketici harcamaları, inşaat ve iş yatırımlarındaki artıştan yararlanmıştır. 1987'den bu yana, ekonomi politikasının önemli bir parçası, hükûmet, işverenler ve sendikalar arasında neo-korporatist bir gönüllü 'ödeme anlaşmaları' kümesi olan sosyal ortaklık olmuştur. 1995-2000 arasındaki yüksek ekonomik büyüme dönemi, Doğu Asya'nın kaplan ekonomilerine atıfta bulunarak, Kelt Kaplanı olarak adlandırıldı.[23]

GSYİH büyümesi, 2001'de yaklaşık %6, 2004'te %4'ün üzerinde ve 2005'te %4.7 ile nispeten güçlü olmaya devam etmişti. Yüksek büyüme ile yüksek enflasyon görülmüştü. Dublin'deki fiyatlar, özellikle emlak piyasasında, ülkenin diğer bölgelerinden önemli ölçüde daha yüksekti.[74] Ancak son ekonomik durgunluk sonrasında emlak fiyatları düşmekteydi. Temmuz 2008 sonunda, yıllık enflasyon oranı %4.4 (TÜFE ile ölçüldüğünde) veya %3.6 (Uyumlaştırılmış TÜFE ile ölçüldüğünde) idi[75][76] ve enflasyon aslında bir önceki aya göre biraz düşmüştü.

Kişi başına düşen GSYİH açısından İrlanda, OECD ve AB-27 sıralamalarında en zengin ülkelerden biri olarak yer almakta; OECD-28 sıralamasında 4. sırada yer almaktadır. Millî gelirin daha iyi bir ölçüsü olan 'kişi başına düşen GSMG' açısından, İrlanda, son yıllardaki önemli büyümeye rağmen OECD-28 sıralamasında 10. sırada yer almaktadır. İrlanda'da bulunan çok sayıda çok uluslu kuruluş nedeniyle GSYİH, GSMG'den (Gayri safi milli gelir) önemli ölçüde daha yüksektir.[77] Economist dergisi tarafından yapılan bir 2005 çalışması, İrlanda'nın dünyanın en iyi yaşam kalitesine sahip ülkesi olduğunu bulgulamıştır.[22]

Olumlu raporlar ve ekonomik istatistikler, altta yatan bazı dengesizlikleri maskeledi. Doğası gereği döngüsel olan inşaat kesimi, İrlanda'nın GSYİH'sının önemli bir bileşenini oluşturuyordu. Konut tabanlı emlak piyasasında yakın zamanda yaşanan bir gerileme, İrlanda ekonomisinin inşaat işkoluna aşırı maruz kalmasına neden olmuş ve bu şimdilerde ekonomik büyüme için bir tehdit teşkil etmektedir.[78][79][80] 2000 yılından bu yana birkaç yıl süren ekonomik büyümeye ve önemli iyileşmelere rağmen, İrlanda nüfusu AB-15 ortalamasından marjinal olarak daha fazla yoksulluk riski altındadır ve nüfusun %6.8'i "tutarlı yoksulluk" çekmektedir.[77][81]

Ekonomik darboğaz (2008–2013)

Merkezi İstatistik Ofisi tarafından açıklandığına göre, AB'de 2008 mali kriziyle ilgili bir durgunluğa resmen giren ilk ülke İrlanda olmuştu.[82] Bu noktada, İrlanda şimdi dünyadaki ikinci en yüksek hanehalkı borcuna sahipti (hanehalkı gelirinin %190'ı).[83] Ağustos 2010'da Standard & Poor's derecelendirme kuruluşu tarafından, hükümetin orta vadede mali esnekliğini zayıflatacak olan bankaları destekleme maliyeti nedeniyle ülkenin kredi notu "AA-" seviyesine düşürüldü.[84] O dönemde bankaların yeniden sermayelendirilmesinin maliyetinin beklenenden daha yüksek olduğu ortaya çıkmış ve artan maliyetlere yanıt olarak, ülkenin kredi notu Standard & Poor's tarafından tekrar "A" seviyesine indirilmiştir.[85][86]

Küresel durgunluk İrlanda ekonomisini önemli ölçüde etkilemişti. Ekonomik büyüme 2007'de %4.7 idi, ancak 2008'de %-1.7 ve 2009'da %-7.1 oldu. 2010 yılının ortalarında İrlanda, 2009 yılının 4. çeyreğinde %0,3 ve 2010 yılının 1. çeyreğinde %2,7'lik bir büyümenin ardından durgunluktan çıkmak üzereymiş gibi bir görünüm arz ediyordu. Hükümet o yıl, %0.3'lük bir genişleme tahmin ediyordu.[87][88][89] Bununla birlikte, ekonomi ikinci çeyrekte %−1,2'lik[89] negatif bir büyüme yaşamış ve dördüncü çeyrekte GSYİH %1,6 daralmıştı. Genel olarak, GSYİH 2010 yılında %1 oranında azaldı ve bu da negatif büyümenin üst üste üçüncü yılı oldu.[90] Öte yandan, Eylül'de Ağustos ayına göre %7,9'luk büyüme ile 2010 yılında Euro bölgesindeki sanayi üretimi aylık en büyük artışı kaydederken, onu Estonya (%3,6) ve Danimarka (%2,7) izledi.[91]

Dublin, Sandyford'da bir konut inşaat alanı, 2006.

İrlanda bankalarının yönetimi, finansal düzenleyici ve İrlanda hükümeti tarafından onaylanmayan ikinci sorun,[92] ödeme gücüdür. Ödeme gücü ile ilgili soru, İrlanda emlak piyasasındaki iç sorunlar nedeniyle ortaya çıkmıştı. İrlandalı finans kurumları, kredi portföylerinde gayrimenkul geliştiricileri üzerinde önemli bir etkiye sahipti.[93] 2008 yılında, gayrimenkul geliştiricileri, talep önemli ölçüde azaldığı için satılmayan aşırı mülk arzına sahipti. Doğu Avrupa'dan birçok göçmeni çeken ve mülk talebini artıran geçmişin istihdam artışı, yerini artan işsizliğe bıraktı.[94]

İrlandalı emlak geliştiricileri, kentsel kahverengi alan ve yeşil alanlar gibi aşırı değerli arazi parsellerinde milyarlarca Euro değerinde spekülasyon yaptı. Ayrıca, 2007 yılında, diğer Avrupa ülkelerindeki eşdeğer arazinin değerinin birkaç katı olan dönüm başına €23.600 (dönüm başına $32.000 veya hektar başına €60.000)[95] ortalama bir değere sahip olan tarım arazilerinde de spekülasyon yaptılar. İnşaatçılara ve geliştiricilere verilen krediler o kadar büyümüştür ki, tüm banka kredilerinin %28'ine eşittir veya "perakende bankalardaki tüm kamu mevduatlarının yaklaşık değeri. Etkili bir şekilde, İrlanda bankacılık sistemi tüm özkaynaklarını, mevduat sahiplerinin nakit parasının önemli bir kısmını üst üste aldı ve inşaatçılara ve mülk spekülatörlerine teslim etti....Buna karşılık, 1989 sonlarında Japon balonunun patlamasından hemen önce, inşaat ve emlak geliştirme, banka kredilerinin yüzde 25'inin biraz üzerine ulaşmıştı."[96]

İrlanda bankaları, vadesi geldiğinde krediler çağrılırsa, İrlanda'da daha da ciddi bir finansal krizi tetikleyen sistematik bir riski doğru bir şekilde tanımlamaktadır. Krediler, "sözleşmeler" olarak adlandırılan hüküm ve koşullara tabidir. Bu sözleşmeler, birçok gayrimenkul geliştiricisinin (kaçınılmaz)[97] iflasını kışkırtma korkusuyla reddedilir[98] ve bankaların "bazı geliştiricilere faiz faturalarını ödemek için daha fazla nakit borç verdiğine inanılır, bu da onların bankalar tarafından 'kötü borç' olarak sınıflandırılmadığı anlamına gelir."[93] Ayrıca, bankaların "değer düşüklüğü" (kötü borç) hükümleri hala çok düşük seviyededir.[99][100] Bu, emlak piyasasının temellerinde meydana gelen gerçek olumsuz değişikliklerle tutarlı görünmüyor.

30 Eylül 2008'de İrlanda Hükümeti, İrlanda bankacılık sistemini korumayı amaçlayan bir teminat ilan etti. Vergi mükellefi fonları tarafından desteklenen İrlanda Ulusal garantisi şunları kapsar "tüm mevduatlar (perakende, ticari, kurumsal ve bankalararası), teminatlı tahviller, birinci derece borçlar ve vadeli sermaye benzeri borçlar".[101] Kurtarma karşılığında, hükümet bankalarda (hissedar değerini seyrelten) tercih edilen özkaynak hisselerini almadı ve üst düzey bankacılık yöneticilerinin maaş ve ikramiyelerinin sınırlandırılmasını veya Yönetim Kurulu üyelerinin değiştirilmesini talep etmedi.[102]

Hükümetin bankalara verdiği garantilere rağmen hissedar değerleri düşmeye devam etmiş ve 15 Ocak 2009'da hükümet,[103] 2007'deki zirvesinin %2'sinden daha az bir piyasa değerine sahip olan Anglo Irish Bank'ı kamulaştırmıştır. Bunun ardından, 19 Ocak 2009 tarihinde hisse değerleri bir günde %47 ila %50 arasında düşen[104] diğer iki büyük İrlanda bankası üzerinde daha fazla baskı vardı. 11 Ekim 2008 itibarıyla, hükümetin mülk geliştiricilerini yapay olarak desteklemek için[105] olası eylemleri hakkında sızdırılan raporlar ortaya çıktı.

Buna karşılık, 7 Ekim 2008'de, Danske Bank büyük ölçüde İrlandalı yan kuruluşu İrlanda Ulusal Bankası'ın uğradığı mülkle ilgili kayıplar nedeniyle önemli bir meblağ yazıyordu.[106] İrlanda operasyonlarının kredi defterine karşı %3.18'lik[107] bir ücret, gerçekleşen ilk önemli nottur ve aşırı maruz kalan yerli bankalar tarafından yapılacak daha önemli gelecekteki ücretlerin kapsamının mütevazı bir göstergesidir. Yurtiçinde sahip olunan İrlanda bankaları tarafından varlık yazma ve çıkarmaları sadece şimdi yavaş yavaş yer almaya başlıyor.[93]

Kasım 2010'da İrlanda hükûmeti, kamu maliyesini düzene sokmayı ve açığını 2015 yılına kadar ekonomik üretimin %3'ü olarak belirleyen AB hedefine uygun hale getirmeyi amaçlayan bir Ulusal İyileştirme planı yayınladı.[108] Taslakta dört yıllık bir dönemde 15 milyar Avro'luk (kamu harcama kesintilerinde 10 milyar Avro ve vergilerde 5 milyar Avro) bir bütçe ayarlaması öngörülüyordu. Bu, toplamda 6 milyar €'luk tedbirler gerçekleştiğinde, 2011'de önden yüklendi. Hükümet açığını GSYİH'nın %3'ünden daha azına düşürmek için 2015 yılına kadar yılda 3 milyar €'luk bütçe ayarlamaları yapılmıştı. KDV, 2014 yılına kadar %23'e çıkacaktı. Emlak vergisi 2012'de yeniden yürürlüğe girdi. Bu, başlangıçta 2012 yılında tüm mülklerde sabit bir oran olarak ücretlendirilmiş ve daha sonra 2013'ten itibaren bir mülkün tahmini piyasa değerinin %0.18'i seviyesinde ücretlendirilmiştir. Yerel su ücretleri 2015 yılında uygulamaya konacaktı.[109][110] Harcama kesintileri arasında kamu kesimi ücret seviyelerinde düşüşler, erken emeklilik programları yoluyla kamu işkolu çalışanlarının sayısında azalmalar, sosyal yardım ödemelerinin azaltılması ve sağlık harcamalarının düşürülmesi yer alıyordu. Artan vergilendirme ve hükümet harcamalarındaki düşüşün bir sonucu olarak, İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi, İrlanda hükümet açığının 2010 yılında GSYİH'nın %32.5'inden (finans işkoluna bir kerelik destek ödemeleri ile arttırılan bir seviye) 2013 yılında GSYİH'nın %5.7'sine düştüğünü bildirdi.[111] Buna ek olarak, İrlanda'nın işsizlik oranı Şubat 2012'de %15.1'lik bir zirve noktasından Aralık 2014'te %10.6'ya düştü.[112] İstihdam edilen kişi sayısı Eylül 2013'e göre 58.000 kişi (istihdam oranında %3.1 artış) artış kaydetmiştir. 27 Şubat 2014'te hükümet, 2013 ve 2012'de başlatılan benzer planları takip eden bir plan olan 2014 İstihdam Eylem Planını başlatmıştır.[113]

İyileşme belirtileri (2014–2016)

"Kelt Ankası" terimi, gazeteci ve hicivci Paul Howard[114] tarafından icat edildi. Bu terim, ara sıra bazı ekonomi yorumcuları ve medya kuruluşları tarafından 2014'ten beri İrlanda'daki bazı işkollarındaki ekonomik büyüme göstergelerini tanımlamak için kullanıldı.[115][116]

2013'ün sonlarında İrlanda, AB/ECB/IMF kurtarma programından çıktı. İrlanda ekonomisi 2014 yılında toparlanmaya başlamış ve %4.8 büyüyerek Avrupa Birliği'nde en hızlı büyüyen ekonomi haline gelmiştir.[117] Büyümeye katkıda bulunan etmenler arasında toparlanan bir yapı işkolu, parasal genişleme, zayıf bir euro ve düşük petrol fiyatları yer alıyordu.[118][119] Bu büyüme, ulusal borcun GSYİH'nın %109'una düşürülmesine yardımcı olmuş ve bütçe açığı dördüncü çeyrekte %3.1'e gerilemiştir.[120]

Manşetteki işsizlik oranı %10'da sabit kalmasına karşın, gençler arasındaki işsizlik oranı %20'den fazla olan AB ortalamasının üzerinde kaldı.[121][122] Göç oranı 2014 yılında düşmeye başlasa da, işsizlik istatistiklerinde önemli bir etken olmaya devam etmişti.[123][124]

Emlak fiyatları da 2014'te artarak Dublin'de en hızlı büyüyen fiyatları teşkil etti. Bu, özellikle Dublin bölgesindeki konut sıkıntısından kaynaklanıyordu. Konut talebi, İrlanda yapı ve emlak işkollarında bir miktar iyileşmeye neden oldu.[125] 2015'in başlarında, ev fiyatlarındaki artışlar ulusal olarak Dublin'dekileri geride bırakmaya başladı. Cork, konut fiyatlarının %7.2 oranında yükseldiğini, Galway ise %6.8 oranında arttığını gördü. Limerick'te fiyatlar %6.7 artarken Waterford'da %4.9 artış yaşanmıştı.[126] Konut krizi, Dublin Şehir Konseyi bölgesinde ilk kez 20.000'den fazla başvuru sahibinin sosyal konut listesinde yer almasına neden olmuştu.[127] Mayıs 2015'te İrlanda İflas Servisi, Oireachtas Adalet Komitesine (İrlanda yasama organı) 110.000 ipotek ödemesinin gecikmiş olduğunu ve bunlardan 37.000'inin 720 günden fazla gecikmiş olduğunu bildirmişti.[128]

14 Ekim 2014'te Maliye Bakanı Michael Noonan ve Kamu Harcamaları ve Reform Bakanı Brendan Howlin, vergi indirimleri ve harcama artışlarını içeren yedi yıl içinde ilk kez olan 2015 bütçesini uygulamaya koymuştu.[129] Bütçe, son altı yıl içinde uygulamaya konan bazı kemer sıkma önlemlerini ve harcamalarda artış ve 1 milyar Avro'nun biraz üzerinde vergi kesintisi ile tersine çevirmiştir.[130][131][132][133]

Nisan 2015'te, "İlkbahar Ekonomi Bildirimi" sırasında Noonan ve Howlin, hükümetin 2020 yılına kadar ki plan ve tahminlerini özetledi.[134][135] Genişletici bütçelerle ilgili bu politika açıklamaları, bütçe açığı yönetimi planları ve Evrensel Sosyal Yükümlülükte ve diğer vergilerde önerilen kesintileri içeriyordu.[136]

Ekim 2014'te Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble, Almanya'nın kurtarma paketinden sonra İrlanda ekonomisinin nasıl toparlandığını gördüğünde onu "kıskandığını" söyledi. Ayrıca İrlanda'nın Euro'nun istikrârına önemli bir katkı sağladığını da ekledi.[137] Taoiseach'den Enda Kenny ekonomik büyümeyi övmüş ve İrlanda'nın "ani yükseliş ve düşüş" döngüsüne geri dönmekten kaçınmaya çalışacağını söylerken, ekonominin diğer alanlarının kırılgan kaldığını belirtmiştir.[138][139][140] Avrupa Komisyonu da toparlanma ve büyümeyi kabul etmekle birlikte, ulusal borcu daha da azaltmak için herhangi bir ek devlet gelirinin kullanılması gerektiği konusunda uyarıda bulunmuştur.[141][142]

Diğer bazı yorumcular, Euro bölgesine, dünya ekonomik görünümüne ve diğer iç ve dış etkenlere bağlı olarak, İrlanda'da 2014'te ve 2015'in başlarında görülen büyümenin, sürdürülebilir ekonomik gelişme için daha uzun vadeli bir modele işaret etmeyebileceğini öne sürmüşlerdir.[143][144][145][146] Başka yorumcular ise, kurtarma rakamlarının göç, gençlik işsizliği, çocuk yoksulluğu, evsizlik ve diğer etmenleri hesaba katmadığını belirtmiştir.[147]

Birleşik Krallık, 23 Haziran 2016'da, Birleşik Krallık ile İrlanda arasındaki ticaret ve genel olarak İrlanda ekonomisi üzerinde olumsuz bir etkiye neden olma olasılığı yaygın olarak bildirilen, Avrupa Birliği'nden ayrılma kararı aldı.[148][149] Örneğin Financial Times gibi diğer bazı yorumcular, Londra merkezli bazı finans kurumlarının Brexit sonrasında operasyonlarını Dublin'e taşıyabileceğini öne sürdüler.[150]

2011'de AB'de GSMG'nin GSYİH'ye oranı (Eurostat Ulusal Hesapları, 2011)

2016 yılında resmi CSO (İrlanda'nın istatistik kurumu) rakamları, ekonomik toparlanmanın 2015 yılında GSYİH'da %26.3 ve GSMG'de %18.7'lik bir artışa yol açtığını göstermiştir.[151] Rakamlar, bunları etiketleyen Nobel Ödülü sahibi ekonomist Paul Krugman da dâhil geniş çapta bir kesim tarafından "leprikon ekonomisi"[152] söylemiyle alay konusu edildi.[153][154][155][156][157][158] Resmî açıklama, 2014 sonunda "Çifte İrlanda" düzenlemesinin kapatılmasının (2020'ye kadar aşamalı olarak kaldırıldı) bazı çok uluslu şirketlerin "maddi olmayan varlıkları" İrlanda'ya taşımasına yol açması yönündeydi.[159] Daha sonra 2018'de bunun Apple'ın Ocak 2015'te "çifte İrlanda" yapısı olan Apple Sales International'ın ("ASI") yeniden yapılandırılmasından kaynaklandığı gösterildi.[160] Piyasalar her zaman İrlanda ekonomik istatistiklerini bir dereceye kadar ihtiyatla almış olsa da (İrlanda GSMG'si ile İrlanda GSYİH/GSMH'si arasındaki artan uçurum göz önüne alındığında)[40][161], bu artışın boyutu, İrlanda'nın istatistiklerinde yer alan ABD "çok uluslu vergi programlarının ("çifte İrlanda" gibi) çarpıklık düzeyine dikkat çekti. Örneğin, "kişi başı" temelinde İrlanda, OECD'nin en yüksek kaldıraçlı ekonomilerinden biridir, "GSYİH'nın %'si" temelinde ise hızla kaldıraçlı konumundan ayrılmaktadır.[43][66]

Buna yanıt olarak, İrlanda Merkez Bankası, İrlanda ekonomi analizi için yeni bir ölçümleme yöntemi olan "değiştirilmiş gayri safi milli gelir" veya "İrlanda GSMG'si*" olarak adlandırılan özel bir yönlendirme grubu oluşturdu.[30] 2016 için, İrlanda GSMG'si* İrlanda GSYİH'sinin %30 altında olurken, İrlanda devleti net borç/GSMG* oranı %106 (%73 İrlanda net borç/GSYİH oranına kıyasla) olacaktı.[31][32] 2000'lerin ortalarında "çifte İrlanda" düzenlemesinin büyümesinden bu yana İrlanda GSMH'si ile İrlanda GSYİH/GSMH'si arasındaki genişleyen uçurumun izini süren yorumcular (tablolara bakınız)[161] ve "maddi olmayan duran varlıklar için sermaye ödenekleri" planının GSMG/GSMH/GSYİH'yi[44] daha da güçlü bozucu etkisi üzerindeki yorumlar, GSMG'nin gerçek İrlanda ekonomisini hâlâ önemli ölçüde fazla ifade ettiğini kaydetti.[44][162] 2017 yılına gelindiğinde, bir dizi İrlandalı finansal yorumcu, İrlanda'nın ekonomik GSYİH/GSMH istatistiklerinin yanlışlığından yakınmıştı.[45][163]

Düşük vergi modeline meydan okuma (2017'den ileriye)

İrlanda ekonomik krizi sırasında, İrlanda'nın borcunu yeniden dengelemek adına Yabancı Sermayeyi çekmek için belirli İrlanda vergi planları gevşetilmişti. Düşük vergili olan programlar neredeyse sıfır vergili haline geldi (2009 yılında "maddi olmayan duran varlıklar için sermaye ödenekleri"). Kısıtlanmış şemalar daha erişilebilir hale geldi (örn. 2012'de "Bölüm 110 SPV'leri"). Bu tasarılar, İrlanda'nın kriz sonrası toparlanmasına yol açan Yabancı Sermayeyi ülkeye çekmişti. Aynı zamanda İrlanda'nın kurumsal "vergi cennetleri"[164][165][166] sıralamasında yükseldiğini ve Brezilya tarafından kara listeye alındığını gördü.[167] 2017 yılında "denizaşırı finans merkezleri" üzerine yapılan büyük bir çalışma, İrlanda'yı en iyi 5 küresel 'Conduit OFC' (Deniz aşırı finans merkezi kanalı) olarak tanımladı.[168]

Bu, İrlanda'yı ABD kurumlar vergisi dönüşümleri için en popüler yer haline getirdi.[169] Pfizer ve İrlanda merkezli Allergan, tarihteki en büyük kurumlar vergisi dönüşümünü 160 milyar dolarla açıkladığında (İrlanda'nın 190 milyar avroluk 2016 GSMG*'sinin %84'ü),[170] bu Obama yönetimini ABD vergi yatırımlarını engellemeye zorlamıştı. O zamandan beri başka bir örnek gerçekleşmedi.[171]

İrlanda ayrıca çok uluslu ABD teknoloji şirketleri için bir üs haline gelmişti. 2014 yılına kadar (tabloya bakın), Apple'ın İrlandalı yan kuruluşu ASI, yıllık olarak 34 milyar Euro vergilendirilmemiş kâr elde ediyordu (İrlanda'nın 2014 GSMH*'sinin %20'si). AB, İrlanda'yı "Çifte İrlanda düzenlemesi"'ni durdurmaya zorladı,[172] ancak bu şirket değiştirilmişti (Apple'ın "sermaye ödenekleri" ve Microsoft'un "tekil maltı").[173][174]

2017 yılına gelindiğinde, İrlanda Endüstriyel Kalkınma Ajansı, çok uluslu şirketlerin İrlanda hazinesine (kurumlar vergileri, ücretler ve sermaye harcamaları) 28.3 milyar Euro nakit katkıda bulunduğunu (ABD %80'i oluşturur)[51] ve daha da büyük bir İrlanda ekonomik etkisinden sorumlu olduklarını, bunun daha sonra doğru bir şekilde ölçülebilir olduğunu tahmin etti (yani yeni ofis inşaatı, ikinci dereceden hizmetler vb.).[52] OECD, yabancı çok uluslu şirketlerin İrlanda üretiminde %80 yerli katma değer ve %47 istihdam sağladığını ve İrlanda hizmetlerinde yerel katma değerin %40'ını ve istihdamın %28'ini sağladığını tahmin ediyordu.[40] Buna ek olarak, OECD, yabancı çok uluslu şirketlerin İrlanda özel kesim işgücünün dörtte birini istihdam ettiğini tahmin etmektedir.[34]

Bununla birlikte, ABD ve AB, İrlanda'daki ABD'li çok uluslu şirketlerin aşırı vergiden kaçınma olarak gördükleri şeyi engelleme konusunda daha kararlı hale geldiler.[49][175] Uluslararası İlişkiler Merkezi aracılığıyla yayınlanan bir 2018 çalışması, ABD şirketlerinin vergi uygulamaları nedeniyle İrlanda'nın ticaret modelinin AB ülkelerinden çok NAFTA ülkeleriyle uyumlu olduğunu öne sürmüştür.[176]

2017 ABD Vergi Kesintileri ve İş Yasası, İrlanda'yı doğrudan göz önünde bulundurarak kabul edildi.[57] TCJA, ABD'yi "dünya çapında vergi" sisteminden (ABD çok uluslu şirketlerin İrlanda'yı kullanmasının nedeni budur) çağdaş bir "bölgesel vergi" sistemine (ABD dışındaki çok uluslu şirketlerin İrlanda'yı neredeyse hiç kullanmamasının nedeni budur[55] - İngiltere'nin uluslararası şirketleri ciroya göre İrlanda'nın en büyük 50 firması içindedir ve sadece bir tanesi de Alman perakendeci Lidl'dır[33]) taşır.[56] FDII vergi rejimi, ABD merkezli "fikrî mülkiyete" ("FM") düşük vergili %13,125 oranı vermektedir. GILTI (Küresel Somut Olmayan Düşük Vergilendirilmiş Gelir) vergi rejimi yabancı tabanlı FM'ye (ör. İrlanda'daki gibi) ceza vermekte ve bu da etkin oranını FDII (Yabancı Kaynaklı Maddi Olmayan Gelir) oranının (yani, fikrî mülkiyetin ABD'ye yeniden konumlandırılmasını teşvik eder) üzerine çıkarmaktadır. Uzmanlar, ABD TCJA'sının İrlanda'nın "çok uluslu vergi planlarını" etkisiz hale getirdiğine inanmaktadır.[53][54][58]

Avrupa Birliği Komisyonu'nun yaklaşan 2018 "dijital vergisi" de İrlandalı "çok uluslu vergi planlarını" frenlemek için tasarlanmıştır. Ciroyu vergilendirerek, İrlanda "çok uluslu vergi planlarında" bir "geçersiz kılma" görevi görür.[62][63] Bu İrlanda Mali Danışma Konseyi Başkanı Seamus Coffey tarafından "İrlanda için Brexit'ten daha ciddi bir tehdit" olarak tanımlanmıştır.[61]

Veri

Aşağıdaki tablo, 1980-2017 arasındaki temel ekonomik verileri göstermektedir. %2'nin altındaki enflasyon yeşil renkle gösterilmiştir.[177]

Yıl	GSYİH (milyar ABD doları, SAGP)	Kişi başına GSYİH (ABD doları cinsinden, SAGP)	GSYİH artışı (reel)	Enflasyon oranı (Yüzde olarak)	İşsizlik (Yüzde olarak)	Devlet borcu (GSYİH'nın %'si olarak)
1980	24.2	7,074	%2.9	▲%18.3	n/a	n/a
1981	27.2	7,831	%2.5	▲%20.2	n/a	n/a
1982	29.3	8,352	%1.5	▲%17.2	n/a	n/a
1983	30.2	8,559	%−0.7	▲%10.4	n/a	n/a
1984	32.3	9,082	%3.2	▲%8.6	n/a	n/a
1985	34.0	9,526	%1.9	▲%5.5	%17.7	n/a
1986	34.8	9,757	%0.4	▲%3.0	▲%18.1	n/a
1987	37.0	10,353	%3.6	▲%3.2	▲%18.8	n/a
1988	39.5	11,086	%3.0	▲%2.2	▼%18.4	n/a
1989	43.3	12,238	%5.6	▲%4.0	▼%17.9	n/a
1990	48.3	13,683	%7.7	▲%3.4	▼%17.2	n/a
1991	50.8	14,290	%1.6	▲%3.1	▲%19.0	n/a
1992	53.8	15,016	%3.6	▲%3.2	▼%16.3	n/a
1993	56.3	15,642	%2.3	%1.4	▲%16.7	n/a
1994	60.9	16,862	%5.9	▲%2.4	▼%15.1	n/a
1995	68.2	18,784	%9.6	▲%2.5	▼%14.1	%78.6
1996	75.7	20,723	%9.1	▲%2.2	▼%11.8	▼%69.9
1997	85.3	23,100	%10.7	%1.3	▼%9.9	▼%61.7
1998	93.5	25,065	%8.5	▲%2.1	▼%7.6	▼%51.5
1999	105.1	27,842	%10.6	▲%2.4	▼%5.8	▼%46.7
2000	117.8	30,757	%9.6	▲%5.3	▼%4.5	▼%36.1
2001	127.5	32,779	%5.8	▲%4.0	▼%4.2	▼%33.2
2002	137.6	34,781	%6.3	▲%4.7	▲%4.8	▼%30.6
2003	144.8	35,996	%3.1	▲%4.0	▲%4.9	▼%29.9
2004	158.8	38,728	%6.8	▲%2.3	▼%4.8	▼%28.2
2005	173.8	41,369	%6.0	▲%2.2	▼%4.7	▼%26.1
2006	189.0	43,744	%5.5	▲%2.7	▲%4.9	▼%23.6
2007	204.0	45,905	%5.2	▲%2.9	▲%5.0	▲%23.9
2008	199.9	44,259	%−3.9	▲%3.1	▲%6.8	▲%42.4
2009	192.0	42,221	%−4.7	▼%−1.7	▲%12.7	▲%61.5
2010	197.8	43,291	%1.8	▼%−1.6	▲%14.6	▲%86.1
2011	207.8	45,359	%2.9	%1.2	▲%15.4	▲%110.4
2012	211.7	46,058	%0.0	%1.9	▲%15.5	▲%119.7
2013	218.6	47,422	%1.6	%0.6	▼%13.8	▼%119.6
2014	241.0	52,133	%8.3	%0.3	▼%11.9	▼%104.7
2015	305.7	65,656	%25.5	▼%−0.1	▼%10.0	▼%77.1
2016	325.4	69,248	%5.1	▼%−0.2	▼%8.4	▼%72.9
2017	357.2	75,538	%7.8	%0.3	▼%6.7	▼%68.5

İşkolları

Uçak kiralama

Uçak kiralamada doğrudan 1.200 kişi istihdam edilmekte ve İrlandalı ev sahipleri 100 milyar avrodan fazla varlığı yönetmektedir. Bu, İrlanda'nın dünya çapında uçak filosunun yaklaşık %22'sini ve küresel kiralık uçak filosunun %40'ını yönettiği anlamına gelmektedir. İrlanda, filo büyüklüğüne göre ilk 15 kiraya verenin 14'üne sahiptir.[178][179]

Alkollü içecek endüstrisi

İçecek endüstrisi yaklaşık 92.000 kişiyi istihdam etmekte ve İrlanda ekonomisine yılda 2 milyar euro katkıda bulunmaktadır;[180] bu da onu en büyük işkollarından biri haline getirmektedir. Tarım, damıtma ve bira endüstrisindeki işleri destekler. Bira (1.800 kişiyi doğrudan ve 35.000 kişiyi dolaylı olarak istihdam ediyor),[181] elma şarabı (5.000 işi destekliyor),[182] alkollü içkiler (14.700 işi destekliyor),[183] viski (400 milyon euro ciroya sahip ve 748 kişiyi istihdam ediyor)[184] ve şarap (doğrudan 1.100 çalışanı istihdam ediyor)[185] olmak üzere 5 bölüme ayrılmıştır.

Mühendislik

Çok uluslu mühendislik işkolu 18.500'den fazla kişiye istihdam sağlamakta ve ekonomiye yılda yaklaşık 4.2 milyar avro katkıda bulunmaktadır.[186] Buna sanayi ürünleri ve hizmetler, havacılık, otomotiv ve temiz teknoloji gibi alanlarda yaklaşık 180 şirket dahildir.

Enerji üretimi

Bord Gáis Enerji, ilk olarak 1976 yılında Kinsale Head gaz sahasından karaya getirilen doğal gazın tedariki ve dağıtımından sorumludur. Turba toprağı tüketiminden elde edilen elektrik üretimi, toplam elektrik üretiminin bir yüzdesi olarak, 1990 ve 2004 yılları arasında %18.8'den %6.1'e düşürülmüştür.[187] İrlanda Sürdürülebilir Enerji Kurumunun (SEAI) 2006 tahmini, petrolün artık elektrik üretimi için kullanılmayacağını, ancak doğal gazın toplam payın %71.3'ünde, kömürün %9.2'sinde ve pazarın %8.2'sinde yenilenebilir enerjide baskın olacağını tahmin etmektedir.[187] Yeni veya yeterlikli kaynaklar arasında Corrib gaz sahası ve Shannon sıvılaştırılmış doğal gaz terminali bulunmaktadır.[188]

İrlanda, yenilenebilir enerjiye küresel bir geçişten jeopolitik olarak fayda sağlayabilecek bir grup ülkeden biridir. Enerji geçişinden sonra jeopolitik kazançlar ve kayıplar endeksinde ("GeGaLo Endeksi") 156 ülke arasında 12.sırada yer almaktadır.[189]

İhracat

Harvard Ekonomik Karmaşıklık Atlası9 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'ndan İrlanda'nın Ürüne Göre İhracat Haritası (2014)

İhracat, İrlanda'nın ekonomik büyümesinde önemli bir rol oynamaktadır. Ülke, dünyadaki en büyük ilaç, tıbbi cihaz ve yazılımla ilgili mal ve hizmet ihracatçılarından biridir.[190]

Ülkede Tara madenindeki dev cevher yatağı da dâhil bir dizi önemli temel metal yatağı keşfi yapılmıştır. Çinko-kurşun cevherleri şu anda Lisheen ve Galmoy'daki diğer iki yeraltı operasyonundan da çıkarılmaktadır. İrlanda şu anda dünyada yedinci en büyük çinko konsantresi üreticisi ve onikinci en büyük kurşun konsantresi üreticisi olarak yer almaktadır. Bu madenlerden elde edilen toplam çıktı, İrlanda'yı Avrupa'nın en büyük çinko üreticisi ve ikinci en büyük kurşun üreticisi yapmaktadır.[191]

Ocak 2011'de yayınlanan, Ernst & Young 2010 Küreselleşme Endeksi, Ekonomist İstihbarat Birimi listesinde, İrlanda, Hong Kong'un ardından ikinci sırada yer almıştır. Endeks, 60 ülkeyi GSYİH'ları temelinde küreselleşme dereceleri bakımından sıralamaktadır.[192] İrlanda ekonomisi 2011 yılında önemli borç sorunları içinde olsa da, ihracatı başarılı olmaya devam etmektedir.

Mali hizmetler

Mali hizmetler işkolu yaklaşık 35.000 kişiyi istihdam etmekte ve ekonomiye yılda 2 milyar euro vergi katkısı yapmaktadır.[193] İrlanda, Avrupa'nın en büyük yedinci toptan finansal hizmetler sağlayıcısıdır.[193] Bu kuruluşların bir kısmı Dublin'deki Uluslararası Finansal Hizmetler Merkezi'nde (IFSC) bulunmaktadır.

Bilgi ve iletişim teknolojisi

Bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT) işkolu 37.000'den fazla kişiyi istihdam etmekte ve yılda 35 milyar dolar hasıla üretmektedir. Ülkede ilk on bilişim şirketi, toplamda 200'den fazla şirketle birlikte İrlanda'da bulunmaktadır.[194] Silicon Docks gibi bu BİT şirketlerinin bir kısmı, gelişme aşamasında Dublin'de bulunmaktadır. Buna Google, Facebook, Twitter, LinkedIn, Amazon, eBay, PayPal ve Microsoft dahildir; birçoğunun EMEA (Avrupa, Orta Doğu, Afrika) merkezi İrlanda'da dır. Diğerleri, Apple, EMC ve Johnson Controls da dâhil Avrupa'daki işlerini Cork'taki merkezlerinden yönetmektedirler.

Tıbbi teknolojiler

Tıbbi teknoloji (MedTech) işkolu, yaklaşık 25.000 kişiyi istihdam etmekte ve ülkede yüzden fazla şirket ile yılda 9,4 milyar Euro hasıla üretmektedir.[195]

İlaçlar

İlaç işkolu yaklaşık 50.000 kişiyi istihdam etmekte ve 55 milyar avroluk ihracattan sorumludur.[196] Bu şirketlerin bir kısmı County Cork, Little Island ve Ringaskiddy'de yerleşiktir.

Yazılım

Yazılım işkolu yaklaşık 24.000 kişiyi istihdam etmekte ve ekonomiye 16 milyar Euro katkıda bulunmaktadır. İrlanda, dünyanın en büyük ikinci yazılım ihracatçısıdır. Aralarında Apple, Google, Facebook ve Microsoft'un da bulunduğu ilk 10 küresel teknoloji firmasının, İrlanda'da operasyonları vardır. İrlanda, 900'den fazla yazılım şirketine ev sahipliği yapmaktadır.[197]

Birincil işkolu

Ekonominin birincil işkolu (tarım, ormancılık, madencilik ve balıkçılık dâhil) İrlanda GSYİH'sının yaklaşık %5'ini ve İrlanda istihdamının %8'ini oluşturmaktadır. İrlanda'nın ana tarım kaynaklarından biri, özellikle iç ve güney bölgelerindeki geniş verimli otlaklarıdır. 2017 yılında tarımın GSYİH'nın yaklaşık %1'ine katkıda bulunduğu tahmin edilmiştir.[198]

Teagasc'a göre, İrlanda tarımsal gıda işkolu 2016 yılında brüt katma değerin %7'sini (13.9 milyar euro) üretti ve ulusal istihdamın %8.5'ini ve İrlanda mal ihracatının %9.8'ini oluşturuyordu.[199] Buna sığır, sığır eti ve süt ürünleri ihracatı dahildir. İrlanda'nın tarımsal gıda ihracatı birkaç yüksek değerli süt ürünleri markasını[200] içermekte ve bu alan Kerry Group, Glanbia, Greencore ve Ornua dahil olmak üzere bir dizi İrlandalı şirket tarafından yönetilmektedir.[201]

Ondokuzuncu yüzyılın sonlarında, ada çoğunlukla ormansızlaştırıldı. Yıllarca süren ulusal ağaçlandırma programlarından sonra, 2005 yılında İrlanda'nın yaklaşık %9'u ormanlık hale gelmişti.[202] Halen AB'deki en az ormanlık ülkelerden biridir ve ithal ahşaba büyük ölçüde bağımlıdır.[203][204] Bir zamanlar balık, özellikle morina balığı bakımından bol olan kıyı şeridi aşırı avlanma yaşamış ve 1995'ten beri balıkçılık endüstrisi daha çok su ürünleri yetiştiriciliğine odaklanmıştır. İrlanda'nın su yollarındaki tatlı su somonu ve alabalık stokları da tükenmiş, ancak bu durum günümüzde daha iyi yönetilmektedir.[205] İrlanda, AB'ye en büyük çinko ihracatçısıdır ve madencilik endüstrisi de önemli miktarlarda kurşun ve alüminyum oksit üretmektedir.[206]

Bunun ötesinde, ülke önemli miktarlarda alçıtaşı, kireçtaşı ve daha az miktarda bakır, gümüş, altın, barit ve dolomit birikintilerine sahiptir.[207] Turba çıkarımı, özellikle orta kara bataklıklarından tarihsel olarak önemli olmuştur, ancak daha verimli yakıtlar ve bataklıkların çevresel yönden korunması, turbanın ekonomi için önemini azaltmıştır.[208] Doğal gaz üretimi, 19.82 milyar metreküp kanıtlanmış rezervin bulunduğu güney ve batı ilçelerinde[209] Kinsale Gaz Sahası ve Corrib Gaz Sahası'nda gerçekleşmektedir.[207]

İkincil ve üçüncül işkolları

İrlanda'daki yapı işkolu, İrlanda emlak balonundan ve 2008-2013 İrlanda bankacılık krizinden ciddi şekilde etkilenmiş ve sonuç olarak ekonomisine 2002-2007 dönemine göre daha az katkıda bulunmuştur.

İrlanda'da 60'tan fazla kredi kuruluşu bulunurken,[210] bankacılık sistemi AIB Bank, İrlanda Bankası ve Ulster Bank tarafından yönetilmektedir.[211] Ülke içinde bankalara karşı bir seçenek sunan büyük bir kredi birliği hareketi vardır. İrlanda Menkul Kıymetler Borsası Dublin'dedir, ancak küçük boyutundan dolayı birçok kuruluş Londra Menkul Kıymetler Borsası veya NASDAQ'da da listelenir. Bununla birlikte, İrlanda Borsası sınır ötesi fonlar için bir listeleme yeri olarak öncü bir konuma sahiptir. İrlanda Borsası'na erişerek, yatırım şirketleri hisselerini daha geniş bir yatırımcı yelpazesine pazarlayabilirler (ancak bu durum MiFID kapsamında AIFM Direktifinin yürürlüğe girmesiyle biraz değişecek olsa da). Sınır ötesi fon ticareti için hizmet sağlayıcıları çoktur ve İrlanda, yakın zamanda 2012 yılında 4 DAW Endeksi puanı ile derecelendirilmiştir. Benzer şekilde, İrlanda'daki sigorta endüstrisi de uluslararası finansal hizmetler merkezi sayesinde hem perakende pazarlarında hem de AB'deki kurumsal müşterilerde önder konumdadır.[212]

Vergilendirme ve refah

Sosyal yardımlar

Aralık 2007 itibarıyla, İrlanda'nın dört aile türündeki (bekâr insanlar, yalnız ebeveynler, çocuklu tek gelirli ve çocuksuz tek gelirli çiftler) uzun vadeli işsizler için net işsizlik ödeneği, Danimarka ve İsviçre'den sonra OECD ülkeleri arasında (İzlanda ile ortaklaşa) üçüncü en yüksek seviyedeydi.[213] İrlanda'da tek bir kişi için iş arayan harçlığı veya iş arayan ödeneği, Mart 2019 itibarıyla haftada 203 Euro'dur. Devlet tarafından sağlanan yaşlılık aylıkları da İrlanda'da nispeten boldur. Devlet emekli maaşı (katkı paylı) için haftalık oran en çok, 66 ila 80 yaş arasındaki tek bir emekli için 248.30 Euro'dur. Devlet emekli maaşı (katkısız) için haftalık oran en çok 66 ila 80 yaş arasındaki tek bir emekli için 237 Euro'dur.[214]

Servet dağılımı ve vergilendirme

Diğer son derece gelişmiş ülkelere kıyasla son birkaç on yılda İrlanda için GSYİH'nın bir yüzdesi olarak toplam vergi geliri.

Göreceli yoksulluk riski altındaki nüfus 2004 yılında %21 idi – Avrupa Birliği'ndeki en yüksek oranlardan biri.[215] İrlanda'nın Gini katsayı ölçeğine göre gelir dağılımı eşitsizliği puanı, 2000 yılında OECD ortalaması olan 31 puanın biraz altında, 30.4 puan idi.[216] 1990'larda ve 2006'nın sonlarına kadar konut mülklerinin değerindeki sürekli artış, İrlanda'daki kişisel servetin artmasında önemli bir etkendi ve İrlanda, 2006'da kişisel servet açısından Japonya'dan sonra ikinci sırada yer aldı.[217] Ancak, konut mülkiyet değerleri ve hisse senetleri 2007 yılı başından bu yana önemli ölçüde düşmüş ve kişisel servette büyük düşüşler beklenmektedir.[218]

1975'ten 2005'e kadar, vergi gelirleri GSYİH'nin yaklaşık %30'unda dalgalanmıştır (sağdaki grafiğe bakınız).

Para birimi

Ocak 2002'de Euro banknotları ve madeni paralarının piyasaya sürülmesinden önce, İrlanda, İrlanda poundu veya punt kullandı. Ocak 1999'da İrlanda, Avrupa ortak para birimi olan Euro'yu kullanmaya başlayan on bir Avrupa Birliği üye ülkesinden biriydi. Euro banknotları 5 €, 10 €, 20 €, 50 €, 100 € ve 200 €'luk banknotlar olarak piyasaya sürülür ve Avrupa genelinde kullanılan ortak bir tasarımı paylaşırlar, ancak Euro bölgesindeki diğer ülkeler gibi İrlanda da madeni euro paralarının bir yüzünde kendine özgü bir tasarıma sahiptir.[219] İrlanda hükümeti, İrlanda'nın geleneksel simgesi olan Kelt arpını ve İrlanda dilinde "İrlanda" anlamına gelen Éire kelimesini içeren tüm İrlanda madeni paraları için tek bir ulusal tasarım üzerinde karar kıldı.

Ayrıca bakınız

• Dublin ekonomisi
• Cork ekonomisi
• Limerick ekonomisi
• Kuzey İrlanda ekonomisi
• İrlanda Uluslararası Finansal Hizmetler Merkezi
• İrlanda Cumhuriyeti'nde kurumlar vergisi
• İrlanda Mali Danışma Konseyi

Kaynakça

1. "World Economic Outlook Database, October 2019: 5. Report for Selected Countries and Subjects" [Dünya Ekonomik Görünüm Veritabanı, Ekim 2019: 5. Seçili Ülkeler ve Konular için Rapor]. imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2019.
2. "World Economic Outlook Database, April 2020: 5. Report for Selected Countries and Subjects" [Dünya Ekonomik Görünüm Veritabanı, Nisan 2020: 5. Seçilmiş Ülkeler ve Konular için Rapor]. imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
3. "The World Factbook". cia.gov. CIA. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2019.
4. "Poverty & Health" [Yoksulluk & Sağlık] (İngilizce). cso.ie. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2020.
5. "People at risk of poverty or social exclusion" [Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski taşıyan insanlar]. ec.europa.eu/eurostat (İngilizce). Eurostat. 13 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2020.
6. "Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey" [Eşdeğer harcanabilir gelirin Gini katsayısı - EU-SILC anketi]. ec.europa.eu (İngilizce). Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
7. "Labor force, total - Ireland". data.worldbank.org. Dünya Bankası. Erişim tarihi: 1 Kasım 2019.
8. "Employment rate by sex, age group 20-64" [Cinsiyete göre istihdam oranı, 20-64 yaş grubu]. ec.europa.eu/eurostat (İngilizce). Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019.
9. "Unemployment by sex and age - monthly average" [Cinsiyet ve yaşa göre işsizlik - aylık ortalama]. appsso.eurostat.ec.europa.eu (İngilizce). Eurostat. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020.
10. "Youth unemployment rate" [Genç işsizlik oranı]. data.oecd.org (İngilizce). OECD. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
11. "Ease of Doing Business in Ireland" [İrlanda'da İş Yapma Kolaylığı] (İngilizce). Doingbusiness.org. 16 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2019.
12. "Goods Exports and Imports December 2017 - CSO - Central Statistics Office" [Aralık 2017 Mal İhracatı ve İthalatı - CSO - Merkezi İstatistik Ofisi]. Cso.ie. 23 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2018.
13. "Quarterly International Investment Position and External Debt Q3 2016" [Üç Aylık Uluslararası Yatırım Duruşu ve Dış Borç 2016 3. Çeyrek] (İngilizce). cso.ie. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2016.
14. "Euro area and EU27 government deficit both at 0.6% of GDP" [Euro bölgesi ve EU27 hükümet açığı GSYİH'nın %0.6'sı] (PDF). ec.europa.eu/eurostat (İngilizce). Eurostat. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
15. Mac Cormaic, Ruadhán (11 Ekim 2016). "Budget 2017: State to increase overseas aid spending to €651m" [2017 Bütçesi: Devlet, yurt dışı yardım harcamalarını 651 milyon Euro'ya çıkaracak] (İngilizce). The Irish Times. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
16. "Country Statistical Profiles" [Ülke İstatistik Profilleri] (İngilizce). OECD. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2012.
17. "Standard & Poor's raises Ireland's credit rating to A+" [Standard & Poor's İrlanda'nın kredi notunu A+'ya yükseltti] (İngilizce). RTÉ. 5 Haziran 2015. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2015.
18. "Fitch restores A grade to Irish economy" [Fitch, İrlanda ekonomisine A notunu geri kazandırdı] (İngilizce). Treasury Management Agency. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.
19. "Scope affirms the Republic of Ireland's credit rating at A+; Outlook revised to Positive" [Scope, İrlanda Cumhuriyeti'nin kredi notunu A+ olarak teyit ediyor; Görünüm Pozitif olarak gözden geçirildi] (İngilizce). Scope Ratings. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2020.
20. "Productivity - GDP per hour worked - OECD Data" [Üretkenlik - çalışılan saat başına GSYİH - OECD Verileri]. data.oecd.org. OECD. 8 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
21. "Oecd Gdp". Stats.oecd.org. 29 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016.
22. "The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index" [The Economist İstihbarat Birimi'nin yaşam kalitesi endeksi] (PDF). economist.com (İngilizce). The Economist. 30 Eylül 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. (67.2 KB)
23. Charles Smith, article: 'Ireland', in Wankel, C. (ed.) Encyclopedia of Business in Today's World, California, USA, 2009.
24. Ambrose Evans-Pritchard. "Irish banks may need life-support as property prices crash" [Emlak fiyatları düştüğü için İrlanda bankalarının yaşam desteğine ihtiyacı olabilir] (İngilizce). The Daily Telegraph. 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016.
25. Taylor, Charlie (31 Ağustos 2017). "Ireland named best country for high-value FDI for sixth year in a row" [İrlanda, üst üste altıncı kez yüksek değerli DYY konusunda en iyi ülke seçildi] (İngilizce). Irish Times. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. Ülke, doğrudan yabancı yatırımdan elde edilen değer konusunda dünyaya liderlik etmeye devam ediyor. ... IBM'in 2017 Küresel Konum Eğilimleri raporu, İrlanda'nın Danimarka, Singapur, Hollanda, Macaristan, İsveç, Japonya, Kosta Rika, İsviçre ve Hong Kong'u da içeren bir listenin başında yer almaya devam ettiğini söylüyor. (Country continues to lead the world for value from foreign direct investment. ... IBM’s 2017 Global Locations Trends report says Ireland continues to lead on value coming top of a list that also includes Denmark, Singapore, the Netherlands, Hungary, Sweden, Japan, Costa Rica, Switzerland and Hong Kong.)
26. "Quarterly National Accounts - Quarter 1 2012" [Üç Aylık Ulusal Hesaplar - 2012 1. Çeyrek] (PDF). İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi. 12 Temmuz 2012. ISSN 1393-9017. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2012.
27. "Quarterly National Accounts - Quarter 1 2013" [Üç Aylık Ulusal Hesaplar - 2013 1. Çeyrek] (PDF). İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi. 27 Haziran 2013. 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2013.
28. "European Economic Forecast Spring 2013" [Avrupa Ekonomik Tahmini İlkbahar 2013]. Economic forecasts (İngilizce). European Commission. 3 Mayıs 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2013.
29. "'Leprechaun Economics' Earn Ireland Ridicule, $443 Million Bill". bloomberg.com. Bloomberg. 13 Temmuz 2016. 14 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
30. "Leprechaun-proofing economic data". RTE News. 4 Şubat 2017. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
31. "CSO paints a very different picture of Irish economy with new measure" [MİO, İrlanda ekonomisinin çok farklı bir resmini yeni bir ölçüyle çiziyor]. Irish Times. 15 Temmuz 2017. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
32. "New economic Leprechaun on loose as rate of growth plunges". Irish Independent. 15 Temmuz 2017. 25 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
33. "Ireland's Top 1000 Companies" [İrlanda'nın İlk 1000 Şirketi]. Irish Times (İngilizce). 2018. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
34. "IRELAND Trade and Statistical Note 2017" [İRLANDA Ticaret ve İstatistik Notu 2017] (PDF). oecd.org (İngilizce). OECD. 2017. 10 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
35. "20 multinationals paid half of all Corporation tax paid in 2016" [20 çok uluslu şirket 2016'da ödenen tüm Kurumlar vergisinin yarısını ödedi]. RTE News. 21 Haziran 2017. 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
36. "Most of Ireland's huge corporate tax haul last year came from foreign firms" [İrlanda'nın geçen yılki büyük kurumlar vergisi yükünün çoğu yabancı kuruluşlardan geldi]. fora.ie (İngilizce). Sunday Business Post FORA. 14 Mayıs 2016. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
37. McConnell, Daniel (19 Nisan 2019). "Downward growth predicted for economy in 2019 and 2020" [2019 ve 2020'de ekonomi için aşağı yönlü büyüme öngörülüyor]. irishexaminer.com (İngilizce). Irish Examiner. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. Bay Donohoe, "İngiltere’nin AB’den ayrılmasının İrlanda ekonomisine maliyeti ve özellikle küresel büyümedeki yavaşlama, önemli riskler oluşturuyor" dedi. ("The cost to the Irish economy of the UK’s departure from the EU and the slowdown in global growth, in particular, pose significant risks," said Mr Donohoe.)
38. Taylor, Charlie (9 Nisan 2019). "Irish economic growth to decline as IMF issues bleak global forecast" [İrlanda'nın ekonomik büyümesi IMF'nin kasvetli küresel tahminini yayınlamasıyla düşecek]. irishtimes.com (İngilizce). The Irish Times. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) yeni bir tahminine göre, İrlanda Cumhuriyeti'ndeki ekonomik büyümenin bu yıl ve önümüzdeki yıl düşmesi bekleniyor. [IMF baş ekonomisti,] "Daha fazla aşağı yönlü revizyon olasılığı yüksek ve risk dengesi aşağı yönde çarpık olarak kalıyor" dedi. (Economic growth in the Republic of Ireland is expected to decline this year and next, according to a new forecast from the International Monetary Fund (IMF). ... "The possibility of further downward revisions is high, and the balance of risks remains skewed to the downside," it said [IMF chief economist].)
39. "Quarterly Bulletin Comment (page 7)" [Üç Aylık Bülten Yorumu (sayfa 7)] (PDF) (İngilizce). İrlanda Merkez Bankası. Nisan 2017. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
40. "CRISIS RECOVERY IN A COUNTRY WITH A HIGH PRESENCE OF FOREIGN OWNED COMPANIES" [YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN VARLIĞININ YÜKSEK OLDUĞU BİR ÜLKEDE KRİZ KURTARMASI] (PDF) (İngilizce). IMK Institute, Berlin. Ocak 2017. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
41. "OECD Ireland Survey 2018 (Page 34 Debt Metrics)" (PDF). OECD. Mart 2018. 8 Mart 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
42. "Net National debt now €44000 per head, 2nd highest in the World" [Net ulusal borç şu anda kişi başına 44.000 €, Dünya'nın en yüksek 2.si]. Irish Independent (İngilizce). 7 Temmuz 2017. 14 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
43. "Who owes more money - the Irish or the Greeks?" [Kim daha fazla borçlu - İrlandalılar mı Yunanlılar mı?]. Irish Times (İngilizce). 4 Haziran 2015. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
44. "Globalisation at work in statistics — Questions arising from the 'Irish case'" (PDF). EuroStat. Aralık 2017. 12 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
45. "Lies, damned lies and the national accounts headline figures" [Yalanlar, lanet olası yalanlar ve ulusal hesapların manşet rakamları] (İngilizce). The Irish Times. 16 Aralık 2017. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
46. Burke-Kennedy, Eoin (5 Şubat 2019). "Irish workers now ranked as most productive in world" [İrlandalı işçiler şu anda dünyanın en üretkenleri arasında yer alıyor]. irishtimes.com (İngilizce). The Irish Times. 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'ne (OECD) göre İrlandalı işçiler artık resmen dünyadaki en üretken işçiler ve çalıştıkları her saat ekonominin değerine ortalama 99,50 $ (87 €) ekliyorlar. (Irish workers are now officially the most productive in the world, adding an average of $99.50 (€87) to the value of the economy every hour they work, according to the Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD).)
47. "Irish Banks continue to grow deposits as loan books shrink" [İrlanda bankalarının kredi defterleri küçüldükçe mevduatları büyümeye devam ediyor]. Irish Examiner (İngilizce). Aralık 2012. 12 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
48. "IRELAND FINANCIAL SYSTEM STABILITY ASSESSMENT 2016" [2016 İRLANDA PARASAL SİSTEMİ İSTİKRAR DEĞERLENDİRMESİ] (PDF) (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. Temmuz 2016. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
49. "Europe points finger at Ireland over tax avoidance". Irish Times. 7 Mart 2018. 7 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
50. "Report of the Economic Statistics Review Group" [Ekonomik İstatistikler İnceleme Grubu Raporu] (İngilizce). İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi. 4 Şubat 2017. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
51. "Winning FDI 2015-2019 Strategy". IDA Ireland. Mart 2015. 15 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
52. "IDA Ireland Competitiveness" [EKA İrlanda Rekabet Gücü] (İngilizce). Industrial Development Agency Ireland. Mart 2018. 5 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
53. "Trump's US tax reform a significant challenge for Ireland" [Trump'ın ABD vergi reformu İrlanda için önemli bir meydan okumadır]. Irish Times (İngilizce). 30 Kasım 2017. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
54. "US corporations could be saying goodbye to Ireland" [ABD şirketleri İrlanda'ya veda ediyor olabilir] (İngilizce). Irish Times. 17 Ocak 2018.
55. "How Tax Reform solved UK inversions" [Vergi Reformu Birleşik Krallık'taki ters çevirmeleri nasıl çözdü]. Tax Foundation. 14 Ekim 2014. 12 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
56. "A Territorial Tax System Would Create Jobs and Raise Wages for U.S. Workers" [Bölgesel Vergi Sistemi ABD İşçileri İçin İş Yaratır ve Ücretleri Arttırır] (İngilizce). The Heritage Foundation. 12 Eylül 2013. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
57. "Donald Trump singles out Ireland in tax speech" [Donald Trump, vergi konuşmasında İrlanda'yı seçti]. Irish Times (İngilizce). 29 Kasım 2017. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
58. "Breaking Down the New U.S. Corporate Tax Law" [Yeni ABD Kurumlar Vergisi Yasasının Yıkılması]. Harvard Business Review (İngilizce). 26 Aralık 2017. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
59. "MEPs approve new EU corporate tax plan which embraces "digital presence"" [Avrupa Parlamentosu üyeleri "dijital varlığı" kapsayan yeni AB kurumlar vergisi planını onayladı"] (İngilizce). European Parliament. 15 Mart 2018. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
60. "What the EU's new taxes on the tech giants mean - and how they would hurt Ireland" [AB'nin teknoloji devleri üzerindeki yeni vergileri ne anlama geliyor ve İrlanda'ya nasıl zarar verecekler] (İngilizce). thejournal.ie. 24 Mart 2018. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
61. "Shake-up of EU tax rules a 'more serious threat' to Ireland than Brexit" [AB vergi kurallarının sarsılması İrlanda için Brexit'ten daha 'ciddi bir tehdit']. Irish Independent (İngilizce). 14 Eylül 2017. 16 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
62. "Why Ireland faces a fight on the corporate tax front" [İrlanda neden kurumlar vergisi cephesinde bir kavgayla karşı karşıya]. Irish Times (İngilizce). 14 Mart 2018. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
63. "EU digital levy could hit tech FDI and tax revenue here" [AB dijital vergisi, teknik DYY'yi ve vergi gelirini burada vurabilir]. Irish Independent (İngilizce). 21 Mart 2018. 26 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
64. "Irish government debt four times pre-crisis level, NTMA says" [NTMA, İrlanda devlet borcunun kriz öncesi seviyenin dört katı olduğunu söyledi] (İngilizce). 10 Temmuz 2017. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
65. "42% of Europe's banking crisis paid by Ireland" [Avrupa'nın bankacılık krizinin %42'sini İrlanda karşıladı]. 16 Ocak 2013. 18 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
66. "Why do the Irish still owe more than the Greeks?" [İrlandalılar neden hâlâ Yunanlılardan daha fazlasını borçlu?] (İngilizce). Irish Times. 7 Mart 2017. 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
67. "Ireland's colossal level of indebtedness leaves any new government with precious little room for manoeuvre" [İrlanda'nın muazzam borç seviyesi, herhangi bir yeni hükümete manevra için çok az alan bırakıyor] (İngilizce). Irish Independent. 16 Nisan 2016. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
68. "Irish public debt levels 4th highest in EU28 June 2017 FAR Slide 7" [Haziran 2017 Mali Değerlendirme Raporu Slayt 7'ye göre İrlanda kamu borç seviyeleri EU28'de en yüksek 4.] (PDF) (İngilizce). Irish Fiscal Advisory Council. 6 Haziran 2017. 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
69. "Irish household debt still amongst the highest in Europe" [İrlanda hanehalkı borcu hâlâ Avrupa'nın en yüksekleri arasında] (İngilizce). Irish Times. 11 Eylül 2017. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
70. Dorgan, Sean (EKA genel müdürü) (23 Haziran 2006). ""How Ireland became the Celtic Tiger"" [İrlanda nasıl Kelt Kaplanı oldu?] (İngilizce). 3 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
71. O'Toole, Francis; Warrington. "Taxations And savings in Ireland" [İrlanda'daki Vergiler ve Tasarruflar] (PDF). Trinity Economic Papers Series (İngilizce). Trinity College, Dublin. s. 19. 24 Haziran 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2008.
72. De Vlieghere, Martin; Vreymans, Paul; De Wit, Willy (25 Kasım 2005). "The Myth of the Scandinavian Model" [İskandinav Modeli Efsanesi] (İngilizce). The Brussels Journal. 28 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.
73. R. F. Foster, Luck and the Irish: A Brief History of Change 1970-2000 [Şans ve İrlandalı: Değişimin Kısa Tarihi 1970-2000] (2007), ss. 7-36.
74. "Consumer Prices Bi-annual Average Price Analysis Dublin and Outside Dublin: 1 May 2006" [Tüketici Fiyatları İki Yıllık Ortalama Fiyat Analizi Dublin ve Dublin Dışı: 1 Mayıs 2006] (PDF). 6 Eylül 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020. (170 KB) – İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi
75. Guider, Ian (7 Ağustos 2008). "Inflation falls to 4.4pc" [Enflasyon yüzde 4.4'e düşüyor]. independent.ie (İngilizce). Irish Independent. 8 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2008.
76. "Consumer Price Index July 2008" [Temmuz 2008 Tüketici Fiyatları Endeksi] (PDF) (İngilizce). Dublin & Cork: Merkezi İstatistik Ofisi. 7 Ağustos 2008. ISSN 0791-3303. 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. (134 KB)
77. "Annual Competitiveness Report 2008, Volume One: Benchmarking Ireland's Performance" [Yıllık Rekabet Edebilirlik Raporu 2008, Birinci Cilt: İrlanda'nın Başarımının Kıyaslanması] (PDF). forfas.ie. National Competitiveness Council. 2009. 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2009.
78. "Economic Survey of Ireland 2006: Keeping public finances on track" [2006 İrlanda Ekonomi Anketi: Kamu maliyesini doğru yolda tutmak]. oecd.org (İngilizce). OECD. 2006. 31 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2007.
79. "House slowdown sharper than expected" [Konuttaki yavaşlama beklenenden daha keskin]. rte.ie (İngilizce). RTÉ. 3 Ağustos 2007. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2007. Baş ekonomist Dermot O'Leary, ekonominin yapı sektörüne olan yüksek bağımlılığının 'olası olarak tehlikeli bir dengesizlik' olduğunu söyledi. Ancak o, yüksek faiz oranlarının inşaat sektöründen 'şaşırtıcı derecede hızlı bir tepkiyi' tetiklediğini ve yeni tahminlere yol açtığını da ekledi. (Chief economist Dermot O'Leary said the economy's high dependence on the construction sector had been a 'potentially dangerous imbalance'. But he said higher interest rates had triggered a 'surprisingly rapid response' from the building industry, leading to the new forecast.)
80. "Latest Report: Latest edition of permanent tsb / ESRI House price index – May 2007" [Güncel Rapor: Kalıcı teknik destek bülteni / ESRI Konut fiyatları endeksinin son baskısı - Mayıs 2007] (İngilizce). Permanent TSB, ESRI. 28 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2007.
81. "EU Survey on Income and Living Conditions (EU-SILC)" [Gelir ve Yaşam Koşullarına İlişkin AB Anketi (EU-SILC)] (PDF). cso.ie (İngilizce). İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi. 2004. 7 Kasım 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2010. (161 KB)
82. "CSO – Central Statistics Office Ireland". cso.ie. İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi. 9 Kasım 2004. 11 Aralık 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.
83. Ambrose Evans-Pritchard (13 Mart 2008). "Irish banks may need life-support as property prices crash" [Emlak fiyatları düştükçe İrlanda bankalarının yaşam desteğine ihtiyacı olabilir]. telegraph.co.uk (İngilizce). Londra: The Daily Telegraph. 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2008.
84. "Ireland's credit rating downgraded" [İrlanda'nın kredi notu düşürüldü]. rte.ie (İngilizce). RTÉ. 25 Ağustos 2010. 26 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010.
85. "Ireland's credit rating downgraded" [İrlanda'nın kredi notu indirildi] (İngilizce). irishtimes.ie. 24 Kasım 2010. 26 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2011.
86. "Ireland's credit rating downgraded" [İrlanda'nın kredi notu düşürüldü]. standardandpoors.com (İngilizce). Standard & Poor's. 23 Kasım 2010. Erişim tarihi: 10 Ocak 2011.
87. "Ireland out of recession as exports jump" [İhracatta sıçrayan İrlanda durgunluktan çıktı] (İngilizce). Londra: The Independent. 1 Temmuz 2010. 25 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2010.
88. "Ireland out of recession but needs faster growth" [İrlanda durgunluktan çıktı, ancak daha hızlı büyümeye ihtiyacı var]. businessday.co.za (İngilizce). BusinessDay. 1 Temmuz 2010. 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2010.
89. "Irish economy contracts by 1.2%" [İrlanda ekonomi sözleşmeleri %1,2] (İngilizce). BBC News. 23 Eylül 2010. 27 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
90. "Shrinking Irish economy heightens debt risk" [İrlanda ekonomisinin daralması borç riskini arttırıyor] (İngilizce). Reuters. 24 Mart 2011. 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2011.
91. "Eurostat – Industrial production down by 0.9% in euro area and Ireland will exit its bail out program in December 2013" [Eurostat – Avro bölgesinde sanayi üretimi %0,9 azaldı ve İrlanda, kurtarma programından Aralık 2013'te çıkacak] (PDF). epp.eurostat.ec.europa.eu (İngilizce). Eurostat. 21 Eylül 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
92. Andras Gergely (1 Ekim 2008). "Irish finmin sees bank liquidity, not solvency issue" [İrlandalı finmin banka likiditesini değil, ödeme sorununu görür] (İngilizce). Reuters.
93. Collins, Liam (12 Ekim 2008). "Top developers see asset values dive two-thirds" [En iyi geliştiriciler varlık değerlerinin üçte iki oranında düştüğünü görüyor] (İngilizce). Irish Independent. 11 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
94. "Unemployment rising at record rate" [İşsizlik rekor oranda artıyor]. rte.ie (İngilizce). RTÉ. 1 Ekim 2008. 2 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
95. "Irish Agricultural Land Research" [İrlanda Tarımsal Arazi Araştırması] (PDF) (İngilizce). Savills Hamilton Osbourne King. Mayıs 2008. 29 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
96. Morgan Kelly, Professor of Economics, University College Dublin. "Just How Sound is the Irish Banking System?" [İrlanda Bankacılık Sistemi Ne Kadar Sağlam?] (PDF) (İngilizce). 27 Kasım 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
97. Oliver, Emmet (31 Ağustos 2008). "New waive of Irish banking" [İrlanda bankacılığının yeni dalgası] (İngilizce). Sunday Tribune. 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2008.
98. "Banks call in leading developers ahead of property write-downs" [Bankalar, önde gelen geliştiricileri gayrimenkul kayıtlarından önce çağırıyor] (İngilizce). Sunday Tribune. 12 Ekim 2008. 16 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
99. "AIB Half-Yearly Financial Report 2008" [AIB (Allied Irish Banks) Yarı Yıllık Mali Raporu, 2008] (İngilizce). Allied Irish Banks. 30 Temmuz 2008. 30 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2008.
100. "Reports and Accounts for the year ended 31 March 2008" [31 Mart 2008 tarihinde sona eren yıla ait raporlar ve hesaplar] (İngilizce). Bank of Ireland. 10 Haziran 2008. s. 73. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2008.
101. "Government Decision to Safeguard Irish Banking System" [İrlanda Bankacılık Sistemini Korumaya Yönelik Hükümet Kararı] (İngilizce). İrlanda Hükümeti, Taoiseach Dairesi. 30 Eylül 2008. 15 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
102. "Seven Deadly Sins... (of omission)" [Yedi Ölümcül Günah... (ihmalden)] (İngilizce). Sunday Tribune. 5 Ekim 2008. 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
103. "Anglo Irish directors step down, bank downgraded" [Anglo Irish yöneticileri istifa etti, banka notu düşürüldü]. irishtimes.com (İngilizce). The Irish Times. 19 Ocak 2009. 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2010.
104. "Bank shares lose half their value in market 'carnage'" [Banka hisseleri piyasa 'katliamında' değerinin yarısını kaybediyor]. irishtimes.com (İngilizce). The Irish Times. 1 Ocak 2009. 12 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2010.
105. Weston, Charlie (11 Ekim 2008). "State mortgage plan for first-time buyers" [İlk kez alıcılar için devlet ipotek planı] (İngilizce). Irish Independent. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2008.
106. Carswell, Simon; Reddan, Fiona (7 Ekim 2008). "Another traumatic day for investors in Irish banks" [İrlanda bankalarında yatırımcılar için sarsıcı bir gün daha] (İngilizce). Irish Times. 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2008.
107. "NIB figures hint at depth of bad debt problems" [İUB (İrlanda Ulusal Bankası) rakamları, kötü borç sorunlarının derinliğine işaret ediyor] (İngilizce). Sunday Tribune. 12 Ekim 2008. 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
108. "Extra year for Ireland under €85 billion plan" [85 milyar €'luk plan kapsamında İrlanda için ekstra yıl]. rte.ie (İngilizce). RTÉ. 28 Kasım 2010. 29 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2015.
109. "Govt four-year plan unveiled - As it happened - RTÉ News" [Hükümetin dört yıllık planı açıklandı - Olmuş gibi - RTÉ Haberleri]. rte.ie (İngilizce). RTÉ. 25 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
110. "Budget adjustment for 2011 to total €6bn - RTÉ News" [2011 için toplam 6 milyar Euro'ya bütçe ayarlaması - RTÉ Haberleri]. rte.ie (İngilizce). RTÉ. 12 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
111. "Government Finance Statistics October 2014" [Ekim 2014 Hükümet Finans İstatistikleri]. cso.ie (İngilizce). CSO. 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
112. "Live Register December 2014" [Aralık 2014 Canlı Kayıtları]. cso.ie (İngilizce). CSO. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
113. "Kenny, Gilmore and Bruton on hand for job actions plan launch" [Kenny, Gilmore ve Bruton iş eylemleri planının başlatılması için hazır] (İngilizce). Ireland News.Net. 4 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2014.
114. Sweeney, Tanya (16 Aralık 2014). "Soapbox... Is the boom really back? ...and Is the so-called 'Celtic Phoenix' all it's cracked up to be?" [Sokak kürsüsü... Patlama gerçekten geri mi geldi? ...ve sözüm ona 'Kelt Ankası' mı?] (İngilizce). Irish Independent. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015.
115. "Rise of the Celtic Phoenix?" [Kelt Ankası'nın Yükselişi?] (İngilizce). Shelflife Magazine. 16 Eylül 2014. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
116. "Ireland is a spending nation once again as Celtic Phoenix rises" [Kelt Ankası yükseldikçe İrlanda, bir kez daha harcama ülkesidir] (İngilizce). Irish Independent. 24 Ağustos 2014. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
117. "GDP growth of 4.8% makes Ireland fastest growing EU economy" [GSYİH'daki %4.8'lik büyüme İrlanda'yı en hızlı büyüyen AB ekonomisi yapıyor] (İngilizce). RTÉ News. 12 Mart 2015. 13 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
118. "Irish economic growth outpacing rest of Europe, says Ibec" [Ibec, İrlanda'nın ekonomik büyümesinin Avrupa'nın geri kalanını geride bıraktığını söyledi] (İngilizce). The Irish Times. 13 Nisan 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
119. "Rise of new orders for 'battered' Irish construction sector indicates recovery" ['Hırpalanmış' İrlanda inşaat işkolu için yeni siparişlerin yükselişi toparlanmayı gösteriyor] (İngilizce). Irish Independent. 10 Mart 2014. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
120. "Strong growth sees national debt fall to 109% of GDP" [Güçlü büyüme, ulusal borcun GSYİH'nın %109'una düştüğünü gösteriyor] (İngilizce). Irish Times. 20 Nisan 2015. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
121. "Unemployment steady at 10% in April - CSO" [İşsizlik Nisan ayında %10 seviyesinde sabit kaldı - CSO] (İngilizce). RTÉ News. 29 Nisan 2015. 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
122. "Ireland tops the European poll for reducing unemployment rates" [İrlanda, işsizlik oranlarını düşürmek için Avrupa kamuoyu yoklamasını yönetiyor] (İngilizce). The Irish Times. 30 Nisan 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
123. "Population and Migration Estimates" [Nüfus ve Göç Tahminleri] (İngilizce). Central Statistics Office. 26 Ağustos 2014. 31 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
124. "Emigration of Irish nationals falls 20% in year to April" [İrlanda vatandaşlarının göç oranı Nisan ayına göre %20 düştü] (İngilizce). The Irish Times. 26 Ağustos 2014. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
125. "Property prices nationally up 15 percent in 12 months" [Ulusal emlak fiyatları 12 ayda yüzde 15 arttı] (İngilizce). The Irish Times. 24 Eylül 2014. 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
126. "Dublin property price growth fell below national average in first three months of 2015" [Dublin emlak fiyatlarındaki artış, 2015'in ilk üç ayında ulusal ortalamanın altına düştü] (İngilizce). RTÉ News. 7 Nisan 2015. 8 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
127. Kelly, Olivia (25 Mayıs 2015). "Dublin city social housing list tops 20,000" [Dublin kenti sosyal konut listesi 20.000'in üzerinde] (İngilizce). The Irish Times. 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2015.
128. "37,000 mortgages in arrears of over 720 days" [720 günden fazla gecikmiş 37.000 ipotek] (İngilizce). 27 Mayıs 2015. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2015.
129. "Budget Key Points" [Bütçenin Kilit Noktaları] (İngilizce). RTÉ News. 14 Ekim 2014. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
130. "Budget 2015: Give and take" [2015 Bütçesi: Ver ve al] (İngilizce). Irish Independent. 15 Ekim 2014. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2014.
131. "Budget 2015: as it happened" [2015 Bütçesi: Olduğu gibi] (İngilizce). RTÉ News. 14 Ekim 2014. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2014.
132. "Noonan denies budget framed for election" [Noonan, seçim için çerçevelenmiş bütçeyi reddetti] (İngilizce). Irish Examiner. 14 Ekim 2014. 12 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2014.
133. "Budget 2015" [2015 Bütçesi] (İngilizce). Irish Times. 14 Ekim 2014. 14 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2014.
134. "Expansionary budgets until 2020 are possible - Spring Economic Statement" [2020 yılına kadar genişlemeci bütçeler mümkün - İlkbahar Ekonomi Bildirimi] (İngilizce). RTÉ News. 28 Nisan 2015. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
135. "Spring statement: the main points" [İlkbahar bildirimi: ana noktalar] (İngilizce). The Irish Times. 28 Nisan 2015. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
136. "Spring Economic Statement Speech by the Minister for Finance" [Maliye Bakanı'ndan İlkbahar Ekonomi Bildirisi Konuşması] (İngilizce). Department of Finance. 28 Nisan 2015. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
137. "German Finance Minister Wolfgang Schaeuble: 'Germany jealous of Irish growth figures'" [Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble: 'Almanya İrlanda'nın büyüme rakamlarını kıskanıyor'] (İngilizce). Irish Independent. 31 Ekim 2014. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
138. "Enda Kenny says Irish economy strengthening but remains fragile" [Enda Kenny İrlanda ekonomisinin güçlendiğini ancak kırılgan olmaya devam ettiğini söyledi] (İngilizce). The Irish Times. 28 Ocak 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
139. "9 Mart 2015" [Kenny, ani yükseliş ve düşüşe geri dönmek yok diyor] (İngilizce). The Irish Times. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
140. "Enda Kenny: 2015 is the year of rural recovery" [Enda Kenny: 2015, kırsal toparlanma yılıdır] (İngilizce). Irish Examiner. 6 Mart 2015. 17 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
141. "Ireland's Parliamentary Budget Office: Role and Scope in the Oireachtas" [İrlanda'nın Meclis Bütçe Ofisi: Oireachtas'taki Rol ve Kapsam]. papers.ssrn.com (İngilizce). Social Science Research Network (SSRN). 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2017.
142. "Budget 2016: European Commission warns any extra revenues be used to cut debt" [2016 Bütçesi: Avrupa Komisyonu, borçları azaltmak için ilave gelirlerin kullanılması konusunda uyarıda bulundu] (İngilizce). Irish Independent. 13 Mayıs 2015. 4 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
143. "The Myth of the Irish Recovery" [İrlanda Kurtarma Efsanesi]. counterpunch.org (İngilizce). CounterPunch. 1 Mayıs 2015. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
144. "Celtic phoenix - Ireland's economy emerges from ashes" [Kelt ankası - İrlanda ekonomisi küllerinden doğuyor]. afr.com (İngilizce). Australian Financial Review. 17 Mart 2015. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
145. "IMF sounds warning note over economic recovery" [IMF, ekonomik toparlanma konusunda uyarı notu verdi] (İngilizce). The Irish Times. 2 Mayıs 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
146. "Tánaiste Joan Burton warns Ireland's economic recovery is not secure" [İrlanda Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı (Tánaiste) Joan Burton, İrlanda'nın ekonomik toparlanmasının güvenli olmadığı konusunda uyardı] (İngilizce). The Irish Times. 29 Nisan 2015. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
147. "The Phoney Celtic Phoenix" [Sahte Kelt Ankası]. broadsheet.ie (İngilizce). Broadsheet. 20 Ocak 2016. 22 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
148. "What does 'Brexit nightmare' mean for Ireland?" ['Brexit kabusu' İrlanda için ne anlama geliyor?]. irishtimes.com (İngilizce). The Irish Times. 24 Haziran 2016. 1 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
149. "Britain votes to leave EU: What does it mean for Ireland?" [İngiltere AB'den ayrılma kararı aldı: Bu İrlanda için ne anlama geliyor?]. rte.ie (İngilizce). RTÉ News. 23 Haziran 2016. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
150. "Brexit: Move could see flood of funds shift to Dublin - FT" [Brexit: Hamle, fonların Dublin'e kaymasına neden olabilir - FT]. irishtimes.com (İngilizce). The Irish Times. 16 Haziran 2016. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
151. "The real story behind Ireland's 'Leprechaun' economics fiasco" [İrlanda'nın 'Leprikon' ekonomisi fiyaskosunun arkasındaki gerçek hikaye]. analysis.rte.ie (İngilizce). RTÉ. 25 Temmuz 2016. 24 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
152. Krugman, Paul [@paulkrugman] (12 Temmuz 2016). "Leprechaun Economics" [Leprikon Ekonomisi] (Tweet) (İngilizce) – Twitter vasıtasıyla.
153. "'Leprechaun economics' - Ireland's 26pc growth spurt laughed off as 'farcical'" ['Leprikon ekonomisi' - İrlanda'nın yüzde 26'lık büyüme atağı 'saçma' olarak tebessüm ettirdi] (İngilizce). Irish Independent. 13 Temmuz 2016. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
154. "Meat company's relocation to Ireland unlikely to affect GDP" [Et şirketlerinin İrlanda'ya taşınmasının GSYİH'yı etkilemesi olası değil]. irishtimes.com (İngilizce). Irish Times. 10 Ağustos 2016. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
155. "Irish GDP growth at staggering 26.3pc last year, economist says figures are 'meaningless'" [Geçen yıl yüzde 26.3 olan İrlanda GSYİH büyümesi ile ilgili, ekonomist rakamların 'anlamsız' olduğunu söylüyor] (İngilizce). Irish Independent. 12 Temmuz 2016. 10 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
156. "Irish tell a tale of 26.3% growth spurt" [İrlandalılar %26.3'lük büyüme atağı hakkında bir hikâye anlatıyor]. ft.com (İngilizce). Financial Times. 12 Temmuz 2016. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
157. "'Leprechaun economics' leaves Irish growth story in limbo" ['Leprikon ekonomisi' İrlanda büyüme hikâyesini belirsizlikte bırakıyor]. reuters.com (İngilizce). Reuters News. 13 Temmuz 2016. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
158. "'Leprechaun Economics' Earn Ireland Ridicule, $443 Million Bill" ['Leprikon Ekonomisi' İrlanda alay konusunu elde etmek, 443 milyon dolar para]. bloomberg.com (İngilizce). Bloomberg News. 13 Temmuz 2016. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
159. "Economy grew by 'dramatic' 26% last year after considerable asset reclassification" [Ekonomi, varlıkların önemli ölçüde yeniden sınıflandırılmasının ardından geçen yıl %26 oranda 'dramatik' bir şekilde büyüdü]. rte.ie (İngilizce). RTE News. 12 Temmuz 2016. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
160. Coffey, Seamus (24 Ocak 2014). "What Apple did next" [Apple ne yaptı] (İngilizce). University College Cork. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
161. Coffey, Seamus (29 Nisan 2013). "International GNI to GDP Comparisons" [Uluslararası GSMG - GSYİH Karşılaştırmaları] (İngilizce). University College Cork. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
162. "Ireland's deglobalised data to calculate a smaller economy" [İrlanda, daha küçük bir ekonomiyi hesaplamak için verileri küreselleştirdi.] (İngilizce). Financial Times. 17 Temmuz 2017. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
163. "Column: The Leprechauns are at it again in the latest GDP figures for Ireland" [Makale: İrlanda için son GSYİH rakamlarında leprikonlar yine iş başında] (İngilizce). thejournal.ie. 17 Mart 2017. 9 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
164. "Ireland named world's 6th worst corporate tax haven" [İrlanda, dünyanın en kötü 6. kurumlar vergisi cenneti seçildi] (İngilizce). journal.ie. 12 Aralık 2016. 26 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
165. "MANTRAS AND MYTHS: A true picture of the corporate tax system in Ireland" [SLOGANLAR VE EFSANELER: İrlanda'daki kurumlar vergisi sisteminin gerçek bir resmi] (PDF) (İngilizce). RTE News. Şubat 2017. 3 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
166. "Oxfam says Ireland is a tax haven judged by EU criteria" [Oxfam, İrlanda'nın AB kriterlerine göre değerlendirilen bir vergi cenneti olduğunu söylüyor] (İngilizce). Irish Times. 28 Kasım 2017. 24 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
167. "Blacklisted by Brazil, Dublin funds find new ways to invest" [Brezilya tarafından kara listeye alınan Dublin fonları yatırım yapmanın yeni yollarını buluyor]. Reuters (İngilizce). 20 Mart 2017. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
168. "Uncovering Offshore Financial Centers: Conduits and Sinks in the Global Corporate Ownership Network" [Deniz Aşırı Finans Merkezlerini Açığa Çıkarmak: Küresel Kurumsal Mülkiyet Ağındaki Kanallar ve Bataklıklar] (İngilizce). Nature Magazine. 24 Temmuz 2017. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
169. "Tracking Tax Runaways" [Vergi Kaçaklarının Takibi] (İngilizce). Bloomberg News. 1 Mart 2017. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
170. "Pfizer pulls out of €140bn Irish Allergan merger" [Pfizer, 140 milyar avroluk İrlandalı Allergan birleşmesinden çekildi] (İngilizce). Irish Independent. 6 Nisan 2016. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
171. "Bloomberg Special TAX INVERSION" [Bloomberg Özel VERGİ ÇEVİRMESİ] (İngilizce). Bloomberg. 2 Mayıs 2017. 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
172. "Brussels in crackdown on 'double Irish' tax loophole" [Brüksel, 'çifte İrlandalı' vergi açığına baskı yapıyor] (İngilizce). Financial Times. Ekim 2014. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
173. "Ireland's move to close the 'double Irish' tax loophole unlikely to bother Apple, Google" [İrlanda'nın 'çifte İrlandalı' vergi açığını kapatma hamlesi Apple ve Google'ı rahatsız edecek gibi görünmüyor] (İngilizce). The Guardian. Ekim 2014. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
174. "'Impossible' structures: tax outcomes overlooked by the 2015 tax Spillover analysis" ['İmkansız' yapılar: 2015 vergi yayılma çözümlemesi tarafından gözden kaçan vergi sonuçları] (PDF) (İngilizce). Christian Aid. Kasım 2017. 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
175. "The United States' new view of Ireland: 'tax haven'" [Amerika Birleşik Devletleri'nin yeni İrlanda görüşü: 'vergi cenneti'] (İngilizce). Irish Times. Ocak 2017.
176. Lavassani, Kayvan (Haziran 2018). "Data Science Reveals NAFTA's Problem" [Veri Bilimi NAFTA'nın Sorununu Ortaya Çıkardı] (PDF). International Affairs Forum (İngilizce) (Haziran 2018). Center for International Relations. Center for International Relations. 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2018.
177. "Report for Selected Countries and Subjects" [Seçili Ülkeler ve Konular için Rapor]. imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 18 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2018.
178. "Aircraft Leasing & Financing. Industry in Ireland – Facts" [Uçak Kiralama ve Finansmanı. İrlanda'da Sanayi - Gerçekler] (İngilizce). IDA Ireland. 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
179. McLoughlin, Gavin (17 Nisan 2016). "Aircraft leasing: flying into the future" [Uçak kiralama: geleceğe uçmak] (İngilizce). Irish Independent. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
180. "Alcohol Beverage Federation of Ireland (ABFI)" [İrlanda Alkollü İçecek Federasyonu]. abfi.ie (İngilizce). ABFI. 4 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
181. "Beer industry in Ireland - ABFI / Beer" [İrlanda'da bira endüstrisi - ABFI / Bira]. abfi.ie (İngilizce). ABFI. 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
182. "Cider industry in Ireland - ABFI / Cider" [İrlanda'da elma şarabı endüstrisi - ABFI / Elma şarabı]. abfi.ie (İngilizce). ABFI. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
183. "Spirits industry in Ireland - ABFI / Spirits" [İrlanda'da alkollü içkiler endüstrisi - ABFI / alkollü içki]. abfi.ie (İngilizce). ABFI. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
184. "Economic impact - ABFI / Whiskey" [Ekonomik etki - ABFI / Viski]. abfi.ie (İngilizce). ABFI. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
185. "Wine industry in Ireland - ABFI / Wine" [İrlanda'da şarap endüstrisi - ABFI / Şarap]. abfi.ie (İngilizce). ABFI. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
186. "Engineering" [Mühendislik]. idaireland.com (İngilizce). IDA Ireland. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
187. Howley, Martin, Fergal O'Leary, ve Brian Ó Gallachóir (Ocak 2006). Energy in Ireland 1990 – 2004: Trends, issues, forecasts and indicators [İrlanda'da Enerji 1990 – 2004: Eğilimler, sorunlar, tahminler ve göstergeler] (PDF), ss 10, 20, 26.
188. "Bord Gáis Homepage". bordgais.ie. Bord Gáis. 11 Şubat 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.
189. Overland, Indra; Bazilian, Morgan; Ilimbek Uulu, Talgat; Vakulchuk, Roman; Westphal, Kirsten (2019). The GeGaLo index: Geopolitical gains and losses after energy transition [GeGaLo endeksi: Enerji geçişinden sonra jeopolitik kazançlar ve kayıplar]. Energy Strategy Reviews (İngilizce). 26. doi:10.1016/j.esr.2019.100406.
190. Hoffmann, Kevin (26 Mart 2005). "Ireland: How the Celtic Tiger Became the World's Software Export Champ" [İrlanda: Kelt Kaplanı Nasıl Dünyanın Yazılım İhracat Şampiyonu Oldu?]. Der Spiegel (İngilizce). 14 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.
191. "Operational Irish Mines: Tara, Galmoy and Lisheen - Irish Natural Resources" [Operasyonel İrlanda Madenleri: Tara, Galmoy ve Lisheen - İrlanda Doğal Kaynakları]. irishresources.wordpress.com (İngilizce). Irish Natural Resources. 15 Temmuz 2008. 15 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.
192. "Winning in a polycentric world: globalization and the changing world of business - The Globalization Index 2010 summary - EY - Global" [Çok merkezli bir dünyada kazanmak - küreselleşme ve değişen iş dünyası - 2010 Küreselleşme Endeksi özeti - EY - Küresel]. ey.com (İngilizce). Ernst & Young. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
193. "Financial Services" [Mali hizmetler]. idaireland.com (İngilizce). IDA Ireland. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
194. "ICT" [BİT]. idaireland.com (İngilizce). IDA Ireland. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
195. "Medical Technology" [Tıbbi teknolojiler]. idaireland.com (İngilizce). IDA Ireland. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
196. "Bio-Pharmaceuticals" [Biyo-Farmasötik]. idaireland.com (İngilizce). IDA Ireland. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
197. "Software" [Yazılım]. idaireland.com (İngilizce). IDA Ireland. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
198. "The World Factbook - Composition, By Sector Of Origin" [The World Factbook - Menşe İşkoluna Göre Bileşim]. cia.gov (İngilizce). CIA. 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. İrlanda / tarım: %1 / sanayi: %38.2 / hizmetler: %60.7 (2017 tahm.) (Ireland / agriculture: 1% / industry: 38.2% / services: 60.7% (2017 est.))
199. "Agriculture in Ireland - The Irish Agri-Food Industry" [İrlanda'da tarım - İrlanda Tarımsal Gıda Endüstrisi]. teagasc.ie (İngilizce). Teagasc. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2019.
200. "Kerrygold becomes Ireland's first billion euro food brand" [Kerrygold, İrlanda'nın ilk milyar avroluk gıda markası oldu]. irishtimes.com (İngilizce). Irish Times. 30 Nisan 2019. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2019. [Kerrygold] tereyağı ve süt markası, imzalı altın paketi ile geçen yıl 1 milyar avroyu aştı ve devletin en başarılı gıda ihracatlarından biri olma statüsünü teyit etti. (The [Kerrygold] butter and dairy label, with its signature gold wrapping, exceeded €1 billion in revenues last year, confirming its status as one of the State’s most successful food exports.)
201. "How Ireland is turning into a food-processing giant". irishtimes.com. Irish Times. 31 Mart 2018. 1 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2019. İrlanda'nın gıda işleme devleri, Kerry, Glanbia, Greencore ve Ornua gibi büyük oyuncular [da dahil] ihracat patlamasını tetikliyor. (Ireland's food-processing behemoths have been driving the export boom [including] big players like Kerry, Glanbia, Greencore and Ornua)
202. "Forests, Grasslands and Drylands: Ireland" [Ormanlar, Meralar ve Kuru Alanlar: İrlanda]. EarthTrends (İngilizce). World Resources Institute; earthtrends.wri.org. 2006. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2006.
203. "1. Historical Context" [1. Tarihsel Bağlam]. heritagecouncil.ie (İngilizce). İrlanda Miras Konseyi. 19 Haziran 2007. 19 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2020.
204. "2. Ireland's Forestry Policy" [2. İrlanda'nın Ormancılık Politikası]. Forestry and the National Heritage (İngilizce). İrlanda Miras Konseyi; heritagecouncil.ie. 19 Haziran 2007. 19 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2006.
205. "An Economic/Socio-Economic Evaluation of Wild Salmon in Ireland" [İrlanda'daki Yabani Somonun Ekonomik/Sosyo-Ekonomik Değerlendirmesi] (PDF) (İngilizce). Indecon International Economic Consultants, for the Central Fisheries Board. Nisan 2003. 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2006.
206. Newman, Harold R. "The Mineral Industry of Ireland" [İrlanda Madencilik Endüstrisi] (PDF). U.S. Geological Survey Minerals Yearbook – 2001 (İngilizce). 7 Mart 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2020.
207. "Ireland". The World Factbook. CIA. 2006. 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2006.
208. Patrick Abbot (1997). Feehan, J.; McIlveen, S. (Edl.). "The Atlas of the Irish Rural Landscape". Cork University Press. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2020.
209. "Natural Gas In Ireland" [İrlanda'da Doğal Gaz]. Gas and the Environment (İngilizce). Bord Gáis; bordgais.ie. 2006. 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2006.
210. "Banking Sector: Some Strategic Issues" [Bankacılık İşkolu: Bazı Stratejik Sorunlar]. Report of the Department of Finance/Central Bank Working Group on Strategic Issues facing the Irish Banking Sector (İngilizce). Department of Finance. 9 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2006.
211. Adkins, Bernardine; Taylor, Simon (Haziran 2005). "Banks in Northern Ireland face Competition Commission investigation" [Kuzey İrlanda'daki bankalar Rekabet Komisyonu soruşturmasıyla karşı karşıya] (PDF). Report & Review (İngilizce). 28 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020.
212. "Insurance Supervision Report on the Observance of Standards and Codes (ROSC): Ireland > II. Insurance Supervision" [Standartlara ve Kurallara Uyulmasına İlişkin Sigorta Denetim Raporu (ROSC): İrlanda > II. Sigorta Denetimi] (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 20 Şubat 2001. 12 Mart 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2006.
213. "Encouraging employment > Benefits and Wages" [İstihdamı teşvik etmek > Yararlar ve Ücretler] (İngilizce). Finfacts Ireland. 13 Aralık 2007. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008. Yeni bir OECD raporuna göre, işgücü kıtlığı ve yaşlanan nüfus nedeniyle emeklilik finansmanı üzerindeki baskılarla karşı karşıya kalan üç OECD ülkesinden biri, işsizleri iş bulmaya teşvik etmek amacıyla son altı yılda işsizlik yardımlarını kesti. (Faced with labour shortages and pressures on pension funding due to ageing populations, one in three OECD countries has cut unemployment benefits in the last six years with a view to encouraging unemployed people to find jobs, according to a new OECD report.)
214. "Social Welfare Rates for 2019" [2019 İçin Sosyal Refah Oranları] (İngilizce). DEASP. 30 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2019.
215. "Measuring Ireland's Progress: 2005" [İrlanda'nın İlerlemesini Ölçmek: 2005] (PDF) (İngilizce). İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi. Haziran 2006. ISBN 0-7557-7142-7. 23 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020.
216. "Country statistical profiles 2006: Ireland" [2006 Ülke istatistik profilleri: İrlanda] (İngilizce). OECD; OECD İstatistikleri. 18 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2006.
217. "Bank of Ireland's Wealth of the Nation Report 2007: Tough Times in Japan - the Wealthiest Nation on Earth" [İrlanda Bankası'nın 2007 Zenginlik Raporu: Japonya'da Zor Zamanlar - Dünyanın En Zengin Milleti] (İngilizce). Finfacts Ireland. 19 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
218. "BOI Postpones Wealth Report". Sunday Tribune. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
219. "Euro Coins" [Demir Euro Paraları]. discoveringireland.com (İngilizce). Discovering Ireland Vacations. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020.

Daha fazla okuma

• Clark, Charles, Catherine Kavanagh, ve Niamh Lenihan. Measuring Progress: Economy, Society and Environment in Ireland [İlerlemeyi Ölçmek: İrlanda'da Ekonomi, Toplum ve Çevre] (Dublin: Social Justice Ireland, 2017). 2018 Sürdürülebilir İlerleme Endeksi30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Coulter, Colin, ve Angela Nagle, edt. Ireland under austerity: Neoliberal crisis, neoliberal solutions [Kemer sıkma altında İrlanda: Neoliberal kriz, neoliberal çözümler] (2015) alıntı4 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Daly, Mary E. Sixties Ireland: reshaping the economy, state and society, 1957–1973 [Altmışların İrlandası: ekonomiyi, devleti ve toplumu yeniden şekillendirme, 1957–1973] (Cambridge Üniversitesi Yayınları, 2016).
• Girvin, Brian. "Before the Celtic Tiger: Change Without Modernisation in Ireland 1959-1989." [Kelt Kaplanından Önce: İrlanda'da Çağdaşlaşma Olmadan Değişim 1959-1989] Ekonomik & Sosyal İncelemeler 41.3 (2010).
• O'Hagan, John, ve Francis O'Toole. The Economy of Ireland: Policy-making in a Global Context [İrlanda Ekonomisi: Küresel Bağlamda Politika Yapma] (Macmillan Uluslararası Yüksek Öğrenim Okulu, 2017).
• Mercille, Julien. The political economy and media coverage of the European economic crisis: The case of Ireland [Avrupa ekonomik krizinin ekonomi politiği ve medyada yer alması: İrlanda örneği] (Routledge, 2014).
• Muñoz de Bustillo, Rafael, ve José Ignacio Antón. "From sending to host societies: immigration in Greece, Ireland and Spain in the 21st century." [Gönderimden ev sahibi toplumlara: 21. yüzyılda Yunanistan, İrlanda ve İspanya'ya göç.] Industrial Relations Journal 41.6 (2010): 563-583.

Dış bağlantılar

• İrlanda Endüstriyel Kalkınma Kurumu ("IDA Ireland")10 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İrlanda Ulusal Hazine Yönetim Ajansı ("NTMA")20 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İrlanda Merkezi İstatistik Ofisi ("CSO")14 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• AB Komisyonu İrlanda Portalı26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• OECD İrlanda Portalı9 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• IMF İrlanda Portalı2 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The Economist İrlanda Portalı30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Irishecononomy.ie web sitesi23 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Finfacts İrlanda web sitesi27 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.