Tanınmayan veya sınırlı şekilde tanınan devletler listesi

Bu tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi çağdaş siyasi ve iktisadi coğrafya üzerindeki yönetimler hakkında genel bir bakış sağlaması için, egemen devletlerin uluslararası teamül hukuku (Montevideo Konvansiyonu prensipleri üzerinden) çerçevesinde tanınma durumunu ve tüm dünya üzerinde diplomatik olarak tanınmayan ülkelerin listelendiği maddedir.

  Hiçbir ülke tarafından tanınmamaktadır.
  Sadece BM üyesi olmayan ülkeler tarafından tanınıyor.
  BM üyesi, en az bir diğer üye tarafından tanınmıyor.
  Statüsü tartışılan, BM üyesi olmayan devletler; en az bir BM üyesi tarafından tanınıyor.

Çoğunlukla iki kategoride incelenir. İlk olarak, bu oluşumlar kendi hakları olduğu iddia ettikleri toprakları tam veya kısmi olarak kontrol ederler, de facto olarak kendi kendilerini yönetirler ve bu tam bağımsızlık için bir arzu ifade var. İkincisi ise, bu oluşumlar kendi hakları olduğu iddia ettikleri toprakları tam kontrole sahip olmayan varlıklardır, ancak bu topraklar için de jure olarak haklı talebe sahip ülke olarak kabul edilir. Liste üzerindeki Kıbrıs Cumhuriyeti, Çin ve Kore Cumhuriyeti gibi bazı ülkeler, Birleşmiş Milletler üyesi olup çoğunluk ülkeler tarafından tanınmasına rağmen az sayıdaki ülke tarafından tanınmadığından bu listede yer almaktadır.

Bu madde üzerindeki devletler gibi geçmişte var olmuş yönetimler için tarihteki tanınmayan ülkelere bakın ve kontrolünde olmayan toprakları yönettiğini iddia eden tanınmayan kabineler için sürgündeki hükümetler listesine bakınız.

Birleşmiş Milletler'de (BM) 193 üye ülke vardır. Ayrıca Vatikan (Holy See) genellikle uluslararası hukukta egemen bir ülke olarak görülür, fakat Birleşmiş Milletlere üye değildir.[1]

Günümüzde jeopolitik varlık olarak tanınma durumları

Hiçbir devlet tarafından tanınmayan
İsim Kuruluş tarihi Tanınma durumu Daha fazla bilgi Referanslar Harita
Somaliland 1991 Hiçbir ülke tarafından tanınmayan Somaliland, de jure olarak bağımsız Somali'ye bağlı. Somaliland'ın dış ilişkileri [2][3][4][5]

BM üyesi olmayan devletler tarafından tanınan
İsim Kuruluş tarihi Yıkılış tarihi Tanınma durumu Daha fazla bilgi Referanslar Harita
Transdinyester 1990 - Transdinyester'in bağımsızlığı BM üyesi olmayan Abhazya, Dağlık Karabağ ve Güney Osetya tarafından tanınmaktadır. Tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Moldova'ya bağlı bölge kabul edilmektedir. Transdinyester'in dış ilişkileri [6]
Artsah Cumhuriyeti 1992 10 Ekim 2020 Artsah Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı BM üyesi olmayan Abhazya, Transdinyester ve Güney Osetya tarafından tanınmaktadır. Tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Azerbaycan'a bağlı bölge kabul edilmektedir. Fransa senatosu tarafından sembolik tanınma kararı alınmıştır.

BM tarafından tanınmayan ancak BM üyesi bazı ülkelerce tanınan
İsim Kuruluş tarihi Tanınma durumu Daha fazla bilgi Referanslar Harita
Abhazya Cumhuriyeti 1992 Abhazya'nın bağımsızlığı BM üyesi olan 6 devlet Rusya, Suriye, Nikaragua, Venezuela, Nauru, Vanuatu ve Tuvalu [7] ile BM üyesi olmayan üç devlet Güney Osetya, Dağlık Karabağ ve Transdinyester tarafından tanınmaktadır.[8] Diğer tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Gürcistan'a bağlı bölge kabul edilmektedir. Abhazya'nın dış ilişkileri, Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarının uluslararası tanınması [9][10][11][12]
Çin Cumhuriyeti (Tayvan) 1949 Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Çin Cumhuriyeti (ÇC; "Tayvan" olarak anılır)'nin destekledikleri tek Çin politikası nedeniyle de jure olarak Tayvan ve civarındaki sular Çin Halk Cumhuriyeti'nin egemenliğinde ama de facto olarak ise Çin Cumhuriyeti'nin kontrolündeki topraklardır. Çin Cumhuriyeti'ni Çin'in tek meşru hükûmeti olarak 22 BM üyesi devlet ve BM üyesi olmayan Vatikan tanımakta, Birleşmiş Milletler'de ise gözlemci ülke konumundadır.II Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 2758 sayılı kararı ile, ÇHC tüm Çin'in yasal tek meşru hükûmetidir, diğer BM üyesi devletler tarafından da böyle tanınmaktadır. Birçok devletin Çin Cumhuriyeti ile gayriresmî ilişkileri vardır. Tayvan'ın siyasi durumu, Çin Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri [13][14]
Kosova 2008 Kosova'nın bağımsızlık ilanı 108 BM üyesi, BM üyesi olmayan Çin Cumhuriyeti ve çeşitli uluslararası kuruluş tarafından tanınmaktadır.I Diğer tüm BM üyeleri de jure olarak Sırbistan'a bağlı olduğunu kabul etmektedir. Birleşmiş Milletler bölgeyi 1999 tarihinden beri Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetimi Misyonu (UNMIK) aracılığıyla kontrol etti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1244 sayılı kararına göre "tüm üye ülkeler Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini taahhüt eder," denilmekte ve Sırbistan onun şu anki ardıl yönetimidir. Kosova'nın dış ilişkileri, Kosova'nın bağımsızlık bildirisine uluslararası tepkiler [15][16]
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 1983 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, BM üyesi olan Türkiye tarafından tanınmaktadır. Diğer tüm BM ülkeleri de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'ne bağlı bölge kabul etmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İslam İşbirliği Teşkilatı'nda ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nda gözlemci üye olarak yer almaktadır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri [17][18]
Filistin Devleti 1988 Filistin Devleti 103 BM üyesi devlet, BM üyesi olmayan Vatikan (Holy See), Arap Birliği ve İslam Konferansı Örgütü tarafından tanınmaktadır, daha sonradan Filistin Bağımsızlık Deklarasyonu, Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından ilan edilmiştir. Filistin misyonlukları, diplomatik veya özel durum amaçlı olarak diğer 22 BM üyesi ülkelerde ve Avrupa Birliği'nde bulunmaktadır.[19] İsrail yönetimi Filistin Devleti'ni tanımamaktadır. Bununla birlikte Oslo Anlaşması ve İsrail-Filistin Geçici Anlaşması'nın bir sonucu ile, İsrail hükûmeti bazı yetkileri ve kendi sorumluluklarını kendi kendilerini yönetebilmeleri için Filistin Yönetimi hükûmetine verdi ve günümüzde Batı Şeria ve Gazze Şeridi alanlarında etkisi bulunmaktadır. BM'de üye devlet olarak tanınmayan Filistin, gözlemci üye olarak Birleşmiş Milletler görüşmelerinde yer alır. Filistin'in dış ilişkileri [20]
Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti 1976 Batı Sahra üzerinde hak iddiaları vardır: Fas tüm ülkenin kendi hakkı olduğunu iddia ederken, Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti sadece Serbest Bölge'yi kontrol edebilmektedir ama tüm bölge üzerinde hak iddia etmektedir. Batı Sahra'nın SADC'nin kontrolündeki bağımsızlığını 49 BM üyesi ve Afrika Birliği tarafından tanınmaktadır. Batı Sahra'nın de jure olarak Fas'a ait olduğunu 25 BM üyesi ve Arap Birliği kabul etmektedir. Diğer tüm BM üyelerine göre ise de jure olarak sorun bölgeyi kontrol eden hükûmeti ilgilendirmektedir; çünkü 1960'lı yıllarda İspanyol Sahrası olarak Birleşmiş Milletler kendi kendini yönetemeyen bölgeler listesine eklenmişti. Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri [21]
Güney Osetya Cumhuriyeti 1991 Güney Osetya'nın bağımsızlığı BM üyesi olan 5 devlet Rusya, Suriye, Nikaragua, Venezuela ve Nauru[22] ile BM üyesi olmayan üç devlet Abhazya, Dağlık Karabağ ve Transdinyester tarafından tanınmaktadır.[8] Diğer tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Gürcistan'a bağlı bölge kabul edilmektedir. Güney Osetya'nın dış ilişkileri, Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarının uluslararası tanınması [10][12][23][24]

BM üyesi olan fakat bazı ülkelerce tanınmayan
İsim Kuruluş tarihi Tanınma durumu Daha fazla bilgi Referanslar Harita
Çin 1949 Çin Halk Cumhuriyeti, BM üyesi olmayan Çin Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır. Ayrıca tek Çin politikası nedeniyle, ÇHC'yi 22 BM üyesi ve BM üyesi olmayan Vatikan (Holy See) tanımamaktadır. ÇHC'nin diplomatik ilişkileri, Çin'in dış ilişkileri [25][26]
Ermenistan 1991 Ermenistan'ın bağımsızlığı Karabağ Savaşı sebebiyle Pakistan tarafından tanınmamaktadır. Ermenistan'ın dış ilişkileri [27][28]
Kıbrıs Cumhuriyeti 1960 Türkiye ve BM üyesi olmayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır.IV Türkiye tarafında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi şeklinde hitap edilmektedir.[29] Kıbrıs Cumhuriyeti'nin dış ilişkileri [30][31][32]
İsrail 1948 İsrail, 26 BM üyesi ile BM üyesi olmayan Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır.III Bunların yanında Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından tanınır. İsrail'in dış ilişkileri [33]
Kuzey Kore 1948 Kuzey Kore; Fransa,[34] Japonya[35] ve Güney Kore tarafından tanınmamaktadır.[36] Kuzey Kore'nin dış ilişkileri [37][38][39][40]
Güney Kore 1948 Güney Kore, Kuzey Kore tarafından tanınmamaktadır. Güney Kore'nin dış ilişkileri [41][42][43]

Ayrıca bakınız

Dipnot

Kaynakça
  1. "Non-member States and Entities" (İngilizce). Birleşmiş Milletler. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  2. "Somaliland: Ten Years On" (İngilizce). BBC World Service. 30 Nisan 2001. 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  3. Gettleman, Jeffrey (7 Mart 2007). "Somaliland is an overlooked African success story" (İngilizce). International Herald Tribune. 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  4. Farah, Mohamed Abdi (2 Ekim 2006). "Somalia: Galmudug state condemns Puntland ban on flights from southern Somalia" (İngilizce). SomaliNet.com. 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009.
  5. CIA World Factbook (27 Mayıs 2009). "Somalia" (İngilizce). Amerikan Merkezi Haber Alma Ajansı. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
  6. -eo/1cbc0583298a23831612/transnistria-europe-s-black-hole-2-4.html "Abkhazia: Ten Years On" |url= değerini kontrol edin (yardım) (İngilizce). BBC 2. 2001. Erişim tarihi: 16 Haziran 2008.
  7. "Georgia mocks Nauru's recognition of Abkhazia" (İngilizce). Globak Security. 15 Aralık 2009. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  8. "South Ossetia opens embassy in Abkhazia" (İngilizce). The Tiraspol Times. 31 Ağustos 2008. 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  9. Clogg, Rachel (2001). "Abkhazia: Ten Years On" (İngilizce). Conciliation Resources. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  10. "Russia recognises Georgian rebels" (İngilizce). BBC News. 26 Ağustos 2008. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  11. "Venezuela Recognizes South Ossetia and Abkhazia Independence" (İngilizce). novinite.com. 31 Ağustos 2008. 8 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  12. "Венесуэла признает Южную Осетию и Абхазию - Чавес" (Rusça). РИА Новости. 10 Eylül 2009. 13 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2009.
  13. Lewis, Joe (4 Ağustos 2002). "Taiwan Independence" (İngilizce). Digital Freedom Network. 31 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  14. "Африканская республика Малави перестала признавать суверенитет Тайваня" (Rusça). NEWSru.com. 14 Kasım 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009.
  15. "Kosovo MPs proclaim independence" (İngilizce). BBC News. 17 Şubat 2008. 25 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  16. CIA World Factbook (6 Mayıs 2009). "Kosovo" (İngilizce). Amerikan Merkezi Haber Alma Ajansı. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
  17. Hadar, Leon (16 Kasım 2005). "In Praise of 'Virtual States'" (İngilizce). AntiWar. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  18. "Абхазия откроет свое представительство в Северном Кипре" (Rusça). Lenta.ru. 10 Ocak 2008. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009.
  19. "International Recognition of the State of Palestine" (İngilizce). Palestinian National Authority. Erişim tarihi: 5 Haziran 2009.
  20. "3.10 - How many countries recognize Palestine as a state?" (İngilizce). Institute for Middle East Understanding. 2007. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  21. Sahrawi Arab Democratic Republic (27 Şubat 1976). "Sahrawi Arab Democratic Republic" (İngilizce). Western Sahara Online. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  22. "Республика Науру признала независимость Южной Осетии" (Rusça). Lenta.ru. 16 Aralık 2009. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2009.
  24. Stojanovic, Srdjan (23 Eylül 2003). "OCHA Situation Report" (İngilizce). Center for International Disaster Information. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  25. "Constitution of the People's Republic of China" (İngilizce). International Human Rights Treaties and Documents Database. 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  26. The World Factbook (27 Mayıs 2009). "China" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
  27. Pakistan Worldview - Report 21 - Visit to Azerbaijan 19 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Senate of Pakistan - Senate foreign relations committee, 2008
  28. Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognize Armenia as a country" 13 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 September 2006 [14:03] - Today.Az
  29. "Güney Kıbrıs Rum Yönetimi´nin Doğu Akdeniz´deki Ülkelerle Deniz Yetki Alanlarını İlgilendiren İkili Anlaşmalar Yapma Gayretlerini hk". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 30 Ocak 2007. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
  30. CIA World Factbook (28 Mayıs 2009). "Cyprus" (İngilizce). Amerikan Merkezi Haber Alma Ajansı. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  31. "Cyprus exists without Turkey's recognition: president" (İngilizce). XINHUA. 1 Ekim 2005. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2008.
  32. "ЕС: Турцию не примут в Евросоюз, пока она не признает Кипр" (Rusça). Grani.ru. 21 Eylül 2005. 12 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2009.
  33. Government of Israel (14 Mayıs 1948). "Declaration of Israel's Independence 1948" (İngilizce). Yale Üniversitesi. 1 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  34. "Address of the North Korean diplomatic representation in France" (Fransızca). North Korean diplomatic representation in France. 25 Mayıs 2005. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
  35. "Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea" (İngilizce). Tokyo Üniversitesi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2008.
  36. "Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea" (İngilizce). 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2008.
  37. "Declaration of Independence" (İngilizce). TIME. 19 Ağustos 1966. 27 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008.
  38. Scofield, David (4 Ocak 2005). "Seoul's double-talk on reunification" (İngilizce). Asia Times. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008.
  39. "12ème législature" (Fransızca). French National Assembly. 25 Mayıs 2005. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
  40. The World Factbook (13 Mayıs 2009). "Korea, North" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
  41. US Library of Congress (7 Ekim 2000). "World War II and Korea" (İngilizce). Country Studies. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008.
  42. Sterngold, James (3 Eylül 1994). "China, Backing North Korea, Quits Armistice Commission" (İngilizce). The New York Times. 5 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008.
  43. The World Factbook (30 Nisan 2009). "Korea, South" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.