1952 Mısır Devrimi

1952 Mısır Devrimi, 23 Temmuz Devrimi (Arapça: ثورة 23 يوليو 1952) veya bilinen adıyla Hür Subaylar Darbesi, 23 Temmuz 1952 tarihinde Mısır'da Hür Subaylar Hareketi tarafından gerçekleştirilen askerî darbe.

Başlığın diğer anlamları için Mısır Devrimi sayfasına bakınız.
1952 Mısır Devrimi

Solda Muhammed Necib, sağda Hür Subaylar Hareketi'nin gerçek lideri Cemal Abdünnasır ile birlikte devrimin ikinci yılı kutlamalarında
Tarih23 Temmuz 1952
Bölge
Mısır
Sonuç Kral Faruk I'un tahttan çekilmesi ve II. Fuad'ın tahta çıkışı
1953 yılında monraşinin sona ermesi ve Mısır Cumhuriyeti'nin ilanı
Cemal Abdünnasır'ın liderlik dönemi
Coğrafi
Değişiklikler		 Sudan'ın bağımsızlığı için referandum
Komutanlar ve liderler
Kral Faruk I
Ahmet Necib Hilali		 Muhammed Necib
Cemal Abdünnasır
Güçler
Mısır Krallığı Hür Subaylar Hareketi

Darbe
1952 Mısır Devrimi sonrası toplanan hareket üyeleri (soldan sağa): Zekeriya Muhiddin, Abdüllatif Bağdadi, Kemaleddin Hüseyin, Cemal Abdünnasır (oturan), Abdülhakim Amir, Muhammed Necib, Yusuf Sadık ve Ahmed Şevki

23 Temmuz 1952 tarihinde Hür Subaylar Hareketi, 1923 Anayasası adına hareket ettiklerini söyleyerek bir darbe gerçekleştirdi.[1] Hür Subaylar adına darbe bildirisini, gelecekte cumhurbaşkanı olacak olan Yarbay Enver Sedat okudu.[2]

Ocak 1953'te Kahire'de halk tarafından sevgi gösterileriyle karşılanan Hür Subaylar Hareketi üyeleri (arabada soldan sağa): Yusuf Sadık, Salah Salim, Cemal Abdünnasır ve Abdüllatif Bağdadi
Darbe öncesi 25 Ocak 1952 tarihinde Kahire'deki Opera Meydanı'nda düzenlenen bir gösteri.
Soldan sağa: Abdüllatif Bağdadi,Cemal Abdünnasır, Salah Salim, Abdülhakim Amir.

Cemal Abdünnasır öncülüğünde kurulmuş ve bazı genç subayların katılımıyla büyümüş Hür Subaylar Hareketi'nin gerçekleştirdiği ve mevcut hükûmeti devirdiği ve kan dökmeden gerçekleştirdiği askeri darbedir. Halktan da destek sağlamak için prestijli bir general olan Muhammed Necib'i hareketin göstermelik olarak liderliğine getirmişlerdir. Devrimin başlangıçtaki amacı mevcut hükûmeti devirmekti ancak bunun ötesinde Mısır milliyetçiliği görüşüne sahip genç subaylar, sömürgecilik kalıntılarının tasfiyesini, Mısır'daki İngiliz varlığına ve nüfuzuna son verilmesini ve ülkenin bağımsızlığın gerçekten sağlanmasını amaçlamaktaydılar.

Darbenin ardından 26 Temmuz 1952'de Kral Faruk tahttan çekilmeye zorlandı ve İtalya'ya gitmesine müsaade edildi. Yerine 6 aylık oğlu Fuad, Kral II. Fuad olarak tahta geçirildi. Kundaktaki II. Fuad için Prens Muhammed Abdülmünim başkanlığında üçlü bir Kral Naipliği oluşturuldu. 1953 yılında monarşinin kaldırılması ve cumhuriyetin ilanı sonrasında devrimin göstermelik lideri General Muhammed Necib, Mısır Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olmuştur.

Görevden ayrılması için oluşan baskıların ardından 1954 yılında istifa etmiştir. 1956 yılındaki anayasa referandumu ve cumhurbaşkanlığı plebisiti ile Hür Subaylar Hareketi'nin asıl lideri Cemal Abdünnasır resmen cumhurbaşkanı olmuş ve öldüğü 1970 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. Cemal Abdünnasır'dan sonra Mısır Cumhurbaşkanı olan Enver Sedat da Hür Subaylar içinden çıkmıştır. Böylece Mısır'ın 1952'den 1981'e kadar yönetimini Hür Subaylar Hareketi içinden gelen subaylar üstlenmiştir ve Mısır Cumhuriyeti'nin üç cumhurbaşkanını çıkarmıştır.

Hür Subaylar Devrimi olarak da anılan darbe sonrasında, özellikle Cemal Abdünnasır'ın liderliği döneminde 1970'e kadar süren dönemde Mısır dünya siyasetinin dikkat çeken ülkelerinden biri olmuştur. İç politikada 1953'te krallık yerine cumhuriyet ilan etmiş, toprak reformu gerçekleştirilmiş, kalkınmaya önem verilmiş, İngiliz varlığına son veren 1954 anlaşması imzalanmış, orduya ve bürokrasiye dayalı bir siyasal sistem kurulmuştur.[3]

Kaynakça
  1. Radikal - Murat Yetkin - 'Genç Subaylar' hastalığı
  2. İbrahim, Sammar. 'Profile: Anwar Al-Sadat' 25 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  3. İşte Mısır ordusunun darbe tarihi!, Akşam Gazetesi.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.