Afrika kökenli Türkler

Türkiye'deki Afrika asıllı Türkler veya Afro-Türkler, genellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli dönemlerinde işçi olarak veya açık köle olarak (köle olarak alıp hemen veya kısa bir müddet sonra azat etmek, isterse ücreti mukabili iş/görev vermek)[1] getirilen ya da kendi istekleriyle Afrika'dan Anadolu'ya veya Kıbrıs'a[2][3] gelerek yerleşenlerin çocukları ve torunlarına verilen addır. Bir kısmı sonradan ülkelerine dönmüş, kalanları Ege ve Akdeniz bölgesinde yerleşerek tarım alanında çalışmış, köyler oluşturmuşlardır. Afrika asıllı Türklerden yaşlı kuşak kendisini genelde Arap olarak tanımlarken kentte yaşayan genç kuşak ise ‘Afrika kökenli’ demeyi tercih etmektedir.

Afrika kökenli Türkler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Türkçe
Din
İslam
Tuğçe Güder

Osmanlı döneminde Nijer, Suudi Arabistan, Libya, Kenya ve Sudan'dan Afrika asıllılar, genellikle Zanzibar üzerinden Dalaman, Manavgat, Çukurova, Menderes ve Gediz ovasına getirilmişti.[4] Bazı Afrika asıllılar ise 1923 Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi sırasında Girit'ten gelmiş, Ege bölgesine, çoğunlukla da İzmir'e yerleşmiştir.[4] Ayvalıklı Afrika kökenliler Girit'ten gelen atalarının Yunanca konuştuğunu, Türkçeyi sonradan öğrendiklerini söylemektedirler.[5]

Kimi kaynaklarda 19. yüzyılda İzmir’in Sabırtaşı, Dolapkuyu, Tamaşalık, İkiçeşmelik ve Ballıkuyu gibi semtlerinde yoksul siyahi mahalleleri olduğundan söz edilmektedir ayrıca Manisa'nın Yarhasanlar Mahallesi'nde bir dönem yoğun bir şekilde siyahi nüfus olduğu bilinmektedir.[6] Manisa ve İzmir’de Afrikalılara özgü bahar bayramı, ‘Dana Bayramı’ (Arap Bayramı, Arap Kabağı olarak da adlandırılmaktadır) adıyla 1880'lerden 1920'lerin sonuna kadar kutlandığı belirtilmiştir.[7] Üç hafta süren kutlamalarda godyaların (Afrikalı topluluğun ileri gelenleri) topladığı parayla dana alınır ve Mayıs ayının ilk cumartesi kurban edilirdi. Günümüzde de bu kutlama sadece iki gün sürmekte ve artık kurban kesilmemektedir.[4]

Sayıları yaklaşık 5000 kişi civarındadır.[8]

Afrika kökenli bazı ünlü Türkler

Galeri

Kaynakça
  1. 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Osmanlı İmparatorluğu’nda Köle, Türkiye Cumhuriyeti’nde Evlatlık: Afro-Türkler, Mustafa Olpak, AÜ Siyasal Bilimler Fak.
  2. http://tr.allreadable.com/2d97AUiL
  3. "Geçmişle hesaplaşma zamanı, Ertanç Hidayettin, 20 Ocak 2011, Kıbrıs Postası". 9 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2016.
  4. "www.todayszaman.com". 27 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2011.
  5. "Yerleşim Yerleri ve Göç: Balıkesir/Ayvalık, afroturk.org, retrieved 25 January 2009". 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2011.
  6. Radikal, Afro-Türklerin Tarihi, 30 Ağustos 2008
  7. Hüseyin Akgül (1987). Manisa folkloru. Manisa Turizm Derneği. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2020.
  8. "Afrikanet.info, "Schwarze Türken und die nationale Identität in der Türkei", Alev Deniz, 23.01.09". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
  9. Yeşilçam’ın Afrika Kökenli Oyuncuları

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.