Böhmermann olayı
Böhmermann olayı (Erdogate olarak da bilinir[1]), Mart 2016 sonlarında Alman hicivci Jan Böhmermann'ın hiciv gösterisi Neo Magazin Royale programında Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği iddia edilen deneysel bir şiirinin ardından meydana gelen bir politik olaydı.
Erdoğan, daha sonra Erdowie, Erdowo, Erdoğan adında bir başka hiciv gösterisinde bir müzik videosundan şikayetçi olması üzerine Türk Dışişleri Bakanlığı Alman büyükelçisini çağırdı.[2] Böhmermann, ifade özgürlüğü ile o sırada Almanya'da hala cezalandırılabilir bir suç olan yabancı bir devlet adamına (Lèse-majesté) yönelik kötü niyetli eleştiri (Almanca: Schmähkritik) ile korunan çizgiyi bulmaya devam etti. Bu deneyin kasten rahatsız edici ve yasak olduğunu açıkça kabul eden Böhmermann, Erdoğan'ı sadece insan hakları için sert bir şekilde eleştirmekle kalmayıp aynı zamanda liberal olarak küfürle de terbiye edilmiş bir şiir sunmaya devam etti.
Gösteri, Alman kamu televizyon kanalı ZDFneo'da yayınlandıktan sonra Türk hükûmeti Alman hükûmetinin Böhmermann'ı cezai kovuşturmaya başlatmasını talep eden sözlü bir nota yayınladı. Almanya şansölyesi Angela Merkel, Böhmermann'ın kasıtlı olarak zarar verici şiirinden özür dilemesi durumu daha da tırmandırdı. Merkel, daha sonra bunu bir hata olarak tanımladı.[3] 15 Nisan'da Merkel bir basın toplantısında Alman hükûmetinin Böhmermann'ın cezai kovuşturmasını onayladığını, ancak 2018'den önce Alman ceza kanununun 103. paragrafını kaldıracağını duyurdu. Şansölye'nin kararını, Almanya'nın Türkiye ile mülteci anlaşmasını korumak için kovuşturmaya izin vermeye karar verdiği yönünde yoğun bir eleştiri izledi.[4] Dava, Ekim 2016 tarihinde düştü.[5]
Kaynakça
- "Nach "Erdogate": Böhmermann macht mal Pause". DiePresse.com (Almanca). 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- "Dışişleri Bakanlığı'ndan Almanya'ya nota". OdaTV. 28 Mart 2016. 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- Gedicht über Erdogan: Merkel räumt Fehler in Böhmermann-Affäre ein 10 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Der Spiegel, (Almanca)
- Sauerbrey, Anna (15 Nisan 2016). "Erdogan and Merkel's Comic Comeuppance". 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020 – NYTimes.com vasıtasıyla.
- "German comedian escapes prosecution". BBC News. 4 Ekim 2016. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.