2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi

2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye cumhurbaşkanını belirlemek için 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan seçimdir.[1] 2018 Türkiye genel seçimleri ile aynı gün yapıldı. Normal şartlarda 3 Kasım 2019'da yapılması gereken seçim, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin önerisi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kabulüyle erkene alındı.

Eş zamanlı yapılan milletvekili seçimleri için 2018 Türkiye genel seçimleri sayfasına bakınız.
2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi
24 Haziran 2018 (1. tur)
Kamuoyu yoklamaları
Katılım %86,24

 
Aday Recep Tayyip Erdoğan Muharrem İnce Selahattin Demirtaş
Parti Adalet ve Kalkınma Partisi Cumhuriyet Halk Partisi Halkların Demokratik Partisi
İttifak Cumhur İttifakı
Aldığı oy 26.330.823 15.340.321 4.205.794
Oran %52,59 %30,64 %8,40
■ – Recep Tayyip Erdoğan'ın kazandığı iller (63)
■ – Muharrem İnce'nin kazandığı iller (8)
■ – Selahattin Demirtaş'ın kazandığı iller (10)
Önceki Cumhurbaşkanı

Recep Tayyip Erdoğan
Adalet ve Kalkınma Partisi

 Seçilen Cumhurbaşkanı

Recep Tayyip Erdoğan
Adalet ve Kalkınma Partisi

Görevdeki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanlığına bir kez daha aday oldu. Selahattin Demirtaş ikinci defa aday olur iken Muharrem İnce, Meral Akşener, Temel Karamollaoğlu ve Doğu Perinçek de seçimde cumhurbaşkanı adayı olduklarını duyurdular. Seçimi ilk turda oyların salt çoğunluğunu alan Erdoğan kazandı.[2]

Arka plan

2016 Türkiye askerî darbe girişiminin ardından ülkede olağanüstü hâl ilan edildi. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu ile ülkenin yönetim şekli başkanlık sistemi olarak belirlendi. Kasım 2017'de Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin Adalet ve Kalkınma Partisi ile ittifak yapmayı önermesi sonucunda Şubat 2018'de Cumhur İttifakı kuruldu.[3] Seçimin normal şartlarda 3 Kasım 2019'da yapılması gerekiyordu ancak Bahçeli'nin erken seçimi gerekli gördüğünü belirtmesi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 18 Nisan 2018'de buna olumlu yaklaştığını açıklaması ile seçim tarihi erkene alındı.[4] Aynı gün olağanüstü hâl seçim tarihini de içine alacak şekilde üç ay daha uzatıldı.[5] 20 Nisan 2018'de erken seçim önerisi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.[6]

Adaylar

Adaylık kriterleri

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 101. maddesine göre cumhurbaşkanı, "40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir".[7] En son yapılan genel seçimlerde "toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüz bin seçmen", cumhurbaşkanlığına aday gösterebilir.[7]

Adayların belirlenmesi
Ana madde: 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde adayların belirlenmesi

Cumhur İttifakı

Mevcut Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, sağ olması ve partisinin kendisini aday göstermesi durumunda aday olabileceğini ifade etti.[8] Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 8 Ocak 2018'de kendisinin seçimlerde aday olmayacağını, partisinin Recep Tayyip Erdoğan'ı destekleyeceğini açıkladı.[9] Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Mustafa Destici, 19 Nisan 2018'de yaptığı açıklamada Erdoğan'ı destekleyeceklerini belirtti.[10] Erdoğan, milletvekillerinin kendisini aday gösterebilmesi için gereken muvafakatnameyi 27 Nisan 2018'de imzaladı.[11] MHP, Erdoğan'ı aday göstermek için 2 Mayıs 2018'de grup kararı aldı.[12] AK Parti de 3 Mayıs 2018'de 316 milletvekilinin imzasıyla aldığı grup kararıyla Erdoğan'ı aday gösterdi.[13] MHP'den Genel Başkan Devlet Bahçeli ve AK Parti'den Başbakan Binali Yıldırım, 4 Mayıs 2018'de Erdoğan'ın adaylık başvurusunu Yüksek Seçim Kurulu'na teslim etti.[14][15]

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri Öztürk Yılmaz ve Didem Engin, 20 Nisan 2018'de aday adayı olduklarını ilan etti.[16] Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, Yılmaz ve Engin'in açıklamalarının ciddiye alınmaması gerektiğini belirtti.[17] CHP Parti Meclisi, cumhurbaşkanı adayını belirleme yetkisini Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'na verdi.[18] Kılıçdaroğlu, kendisinin aday olmayacağını, belirlenecek aday için çalışacağını açıkladı.[19] CHP, 4 Mayıs 2018'de 110 milletvekilinin imzasıyla aldığı grup kararıyla Muharrem İnce'yi aday gösterdi.[20] Bir gün sonra İnce'nin adaylık başvurusu YSK'ya iletildi.[21]

Halkların Demokratik Partisi

Halkların Demokratik Partisi, Selahattin Demirtaş'ı aday göstereceğini açıkladı.[22] Resmî adaylık açıklaması 4 Mayıs 2018'de yapıldı.[23] 11 Mayıs 2018'de Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri Ümit Yalım, Demirtaş'ın Kandil Dağları'nda PKK'lılar ile çektirdiği fotoğrafları gerekçe göstererek cezaevinde tutuklu bulunan Selahattin Demirtaş'ın adaylığının iptal edilmesi için Yüksek Seçim Kuruluna başvurdu. YSK yapılan başvuruyu reddetti.[24]

İYİ Parti

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, 100.000 imza toplayabilmesi hâlinde cumhurbaşkanlığına aday olacağını duyurdu ve resmî adaylık başvurusunu 2 Mayıs 2018'de yaptı.[25][26] Seçmenlerin aday teklifinde bulunabildiği ilk gün olan 4 Mayıs 2018'de gerekli 100.000 imzaya ulaşarak aday olmaya hak kazandı.[27]

Saadet Partisi

Saadet Partisi, muhalefet partileriyle ortak aday çıkarmak için görüşmeler gerçekleştirdi ve 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün aday gösterilmesini önerdi. CHP, bu öneriye olumlu yaklaştı.[28] Ancak Akşener adaylıktan çekilmeyeceğini açıkladı.[29] Bunun üzerine Gül, 28 Nisan 2018'de yaptığı açıklamada geniş bir mutabakat sağlanamadığı için aday olmayacağını duyurdu.[30] Gül'ün adaylığının gerçekleşmemesi üzerine Temel Karamollaoğlu, 1 Mayıs 2018'de Saadet Partisi'nin cumhurbaşkanı adayı oldu.[31] Karamollaoğlu, resmî adaylık başvurusunu 2 Mayıs 2018'de yaptı.[32] Seçmenlerin aday teklifinde bulunabildiği üçüncü gün olan 6 Mayıs 2018'de gerekli 100.000 imzaya ulaşarak aday olmaya hak kazandı.[33]

Diğerleri

Vatan Partisi, Genel Başkanı Doğu Perinçek'i aday göstereceğini ilan etti ve 1 Mayıs 2018'de Perinçek'in adaylık başvurusu gerçekleşti.[34][35] Perinçek, seçmenlerin aday teklifinde bulunabildiği altıncı ve son gün olan 9 Mayıs 2018'de gerekli 100.000 imzaya ulaşarak aday olmaya hak kazandı.[36] Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz'ün Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi'nin de desteğiyle cumhurbaşkanlığına aday olacağını açıkladı.[37] 2 Mayıs 2018'de resmî adaylık başvurusunu yapan Öz, 4-9 Mayıs 2018 tarihlerinde yalnızca 3.030 seçmenin desteğini alabildi ve aday olamadı.[38][39]

Resmî adaylar

Yüksek Seçim Kurulu, resmî adayları 13 Mayıs 2018'de ilan etti.[40]

Oy pusulasındaki sıralamaya göre resmî adaylar:[41]
1 2 3 4 5 6
Muharrem İnce Meral Akşener Recep Tayyip Erdoğan Selahattin Demirtaş Temel Karamollaoğlu Doğu Perinçek
CHP İYİ Parti
DP		 Cumhur İttifakı HDP SAADET Vatan Partisi

Kampanyalar

Erdoğan'ın kampanyası

Recep Tayyip Erdoğan, ilk mitingini 28 Nisan 2018'de İzmir'de yaptı.[42] 6 Mayıs 2018'de İstanbul'da seçim manifestosunu açıkladı.[43] Erdoğan'ın seçime kadar 55 ilde miting düzenleyeceği açıklandı.[44] Ayrıca 20 Mayıs 2018'de Avrupa'da yaşayan Türklerle buluşmak için Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'da miting yaptı.[45][46] Ancak Erdoğan'ın planlanan gezisi Bosna-Hersek'teki bazı siyasetçilerce tepkiyle karşılandı ve geziden ne Bosna-Hersek Dışişleri Bakanlığı'nın ne de Cumhurbaşkanlığı'nın bilgisi olduğu belirtildi.[47][48] Bosna-Hersek ziyareti sırasında Erdoğan'a karşı suikast yapılacağı iddia edildi.[49][50] Erdoğan, 24 Mayıs 2018'de Ankara'da partisinin seçim beyannamesini açıkladı.[51] Erdoğan'ın sloganı ise DEVAM oldu.

İnce'nin kampanyası
İnce'nin 21 Haziran'da İzmir'de gerçekleştirdiği mitingden bir görüntü.

Muharrem İnce, adaylığının ilan edildiği 4 Mayıs 2018'de TBMM'nin ilk binasının önünde toplanan kalabalığa bir konuşma yaptı.[52] İlk mitingini ise 5 Mayıs 2018'de Yalova'da gerçekleştirdi.[53] 10 Mayıs 2018'de mal varlığını basına açıkladı.[54] Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda CHP üyeliğini bırakıp tarafsız olacağını, ülkenin yönetim şeklini yeniden parlamenter sistem yapacağını, olağanüstü hâli kaldıracağını, Cumhurbaşkanlığı Sarayı yerine Çankaya Köşkü'nde ikamet edeceğini ve sarayı öğrencilerin kullanımına tahsis edileceğini, gençlere her yıl 19 Mayıs ve 29 Ekim'den önce 500 lira burs verileceğini ve Türk Ceza Kanunu'nda yer alan cumhurbaşkanına hakaret suçunun kaldırılacağını duyurdu.[53][55][56] İnce'nin kampanyası için "Türkiye'ye Güvence, Muharrem İnce" sloganı seçildi.[57] 19 Mayıs 2018'de Samsun'da seçim manifestosunu açıkladı.[58] Kampanya boyunca 107 miting yaptı.[59]

Demirtaş'ın kampanyası

Selahattin Demirtaş, Kasım 2016'dan beri tutuklu olduğu için kampanyasını avukatları aracılığıyla yürütmektedir.[60][61] Kampanya boyunca "Yurttaş, yoldaş, arkadaş Demirtaş", "Tu Dıkarî" (Yapabilirsin) ve "Mırovekî Baş Demirtaş" (İyi İnsan Demirtaş) sloganlarının kullanılacağı açıklandı.[62]

Akşener'in kampanyası

Meral Akşener, 100.000 bin imza ile cumhurbaşkanı adayı olduktan sonra ilk mitingini 5 Mayıs 2018'de Kahramanmaraş'ta yaptı.[63][64] Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda Türkiye Dayanışma Fonu adını verdiği bir fon kurup 4,5 milyon kişinin borcunun %80 ila %100'ünü sileceğini vadetti.[65] 6 Mayıs 2018'de Akşener için imza toplanan İYİ Parti standına saldırı düzenlendi.[66] Akşener, seçim kampanyasını 14 Mayıs 2018'de Ankara'da düzenlediği toplantı ile başlattı ve "Yüzünü Güneşe Dön Türkiye" sloganını kullandı. 30 Mayıs 2018'de Ankara'da seçim beyannamesini açıkladı.[67]

Karamollaoğlu'nun kampanyası

Temel Karamollaoğlu'nun adaylığı için Kızılay Meydanı'nda kurulan imza toplama standına 3 Mayıs 2018'de saldırı düzenlendi.[68] Karamollaoğlu, ilk mitingini 13 Mayıs 2018'de Sivas'ta yaptı.[69] Seçim sloganı ise #DEĞİŞTİR oldu.

Perinçek'in kampanyası

Doğu Perinçek, 20 Mayıs 2018'de Ankara'da seçim manifestosunu açıkladı.[70] Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda Türkiye'yi NATO'dan çıkartıp Şanghay İşbirliği Örgütü'ne üye yapacağını vadetti.[71]

Tartışmalar

Erken seçim kararı

Erken seçim kararının açıklanmasından iki gün sonra Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, olağanüstü hâl yürürlükteyken özgür, adil ve şeffaf bir seçim düzenlemenin zor olduğunu belirtti.[72] Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, bu açıklamayı kabul edilemez olarak değerlendirdi.[73] Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, ülkenin içinde bulunduğu koşullarda yapılacak seçimin 'Avrupa kriterlerine' uygun olmayacağını gerekçe göstererek seçimin ertelenmesi yönünde çağrı yaptı.[74] AK Parti ve MHP milletvekilleri bu çağrıyı "siyasi, haksız, yersiz ve hadsiz" olarak niteledi.[75] Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid bin Ra'ad al-Hussein de benzer bir açıklama yaparak seçimden önce olağanüstü hâlin kaldırılmasını talep etti.[76]

Medya sansürü

The Washington Post, The Economist ve El-Monitor gazeteleri kampanya sürecinde, Türkiye'deki medyanın neredeyse tamamen Erdoğan'ın etkisi altında yayın yaptığını, bu durum muhalefetin sesini duyurmasını zorlaştırdığını açıkladılar.[77][78][79] CHP adayı Muharrem İnce'nin Yalova'daki ilk mitingini TRT, CNN Türk, NTV ve Habertürk gibi önde gelen kanalların hiçbiri canlı olarak yayınlamadı.[80] Bunun üzerine İnce, TRT başta olmak üzere kanallara tepki gösterdi, medya ambargosu devam ederse mitingleri televizyon kanallarının önünde yapacaklarını söyledi.[81][82] Benzer şekilde mitingleri televizyonlara yansımayan[83] Akşener, bir "karartma" yaşandığını, bir kanalda mitingini 10 saniye gösteren çalışanların işten atıldığını iddia etti.[84] HDP adayı Demirtaş ise, cezaevinden mesajlarını sadece avukatı aracılığıyla sosyal medyaya aktarabilirken, ana akım kanallarda HDP'lilere yer verilmedi.[85]

Uluslararası Şeffaflık Derneği tarafından yayımlanan bir araştırmada 4 Mayıs-31 Mayıs tarihleri arasında TRT Haber ana haber bülteninde Erdoğan'a 105 dakika, İnce'ye 37 dakika, Akşener'e 14 dakika, Karamollaoğlu'na 5 dakika, Perinçek'e 2 dakika ve Demirtaş'a 3 saniye ayrıldığı belirtilmiştir.[86] Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK), CHP kontenjanından seçilen iki üyesi İlhan Taşçı ve İsmet Demirdöğen tarafından yapılan araştırmaya göre TRT 1, TRT Haber ve TRT Kurdî'den oluşan üç TRT kanalı 14 Mayıs ile 30 Mayıs tarihleri arasındaki dönemde Cumhur İttifakı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a toplamda 67 saat 58 dakika; CHP ve cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce'ye 6 saat 43 dakika; İYİ Parti ve Meral Akşener, Saadet Partisi ve Temel Karamollaoğlu, HÜDA-PAR ile Vatan Partisi ve Doğu Perinçek'e toplam 45 dakika ayırdı.[87] Aynı araştırmada Halkların Demokratik Partisi ve Selahattin Demirtaş'a ise TRT 'de hiç süre ayrılmadığı açıklandı.

Sahte broşürler

22 Haziran'da, seçimlere iki gün kala, Ankara'nın bazı semtlerinde CHP, İYİ Parti ve HDP adına sahte broşürler bulundu. CHP'nin adayı Muharrem İnce adına «Biz gelİNCE türbana son», HDP adına basılan sahte broşürde «Neden güneyimizde Kürt Devleti olmasın, TSK Afrin ve Münbiç'ten çıksın» gibi ifadelerin kullanıldığı görüldü. İYİ Parti adına basılan broşürlerde ise Fethullah Gülen'in Meral Akşener'e benzetildiği görseller paylaşıldı. Ancak broşürleri kimin bastığı tespit edilemedi.[88]

Anketler
Ana madde: 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi için yapılan anketler

Oy verme
Seçimlerde kullanılan oy pusulaları.

Yüksek Seçim Kurulu, yurt dışında yaşayan seçmenlerin 7-19 Haziran arasında oy kullanabileceklerini, gümrük kapılarında oy verme işlemlerinin ise 24 Haziran'a kadar devam edeceğini açıkladı.[89][90]

Sonuçlar

Kullanılan oyların geçerliliği ve adaylara göre dağımı şu şekildedir:[91]

Aday Yurt içi oy % Yurt dışı oy % Gümrük oy % Toplam oy %
Recep Tayyip Erdoğan25.436.23852.39807.97460.2486.61152.3926.330.82352.59
Muharrem İnce14.951.78830.79328.93424.5359.59936.0515.340.32130.64
Selahattin Demirtaş4.039.3908.32157.11111.719.2935.624.205.7948.40
Meral Akşener3.603.8587.4236.8962.758.2765.013.649.0307.29
Temel Karamollaoğlu434.8820.907.7300.581.0920.66443.7040.89
Doğu Perinçek95.9280.202.5730.194540.2798.9550.20
Geçersiz/boş oy1.109.260—17.366—2.706—1.129.332—
Toplam56.322.6321003.044.837100165.32510059.367.469100
Kayıtlı seçmen/katılım48.562.08488.191.341.21844.62——50.068.62786.24

Kaynakça
  1. Kolcu, Gamze (18 Nisan 2018). "Seçimler ikinci tura kalırsa hangi tarihte yapılacak?". Hürriyet. Ankara. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
  2. "YSK Başkanı Sadi Güven: Erdoğan geçerli oyların salt çoğunluğunu aldı". Habertürk. 25 Haziran 2018. Erişim tarihi: 25 Haziran 2018.
  3. "AK Parti Genel Sekreteri Şahin: Cumhur ittifakı, milletimizin ortak iradesinin sonucudur". Anadolu Ajansı. 25 Şubat 2018. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  4. "Erdoğan erken seçim tarihini açıkladı". Cumhuriyet. 18 Nisan 2018. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
  5. "Son Dakika: OHAL uzatıldı!". Sabah. 18 Nisan 2018. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  6. "Erken seçim teklifi TBMM'de kabul edildi". Cumhuriyet. 20 Nisan 2018. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  7. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 101. maddesi.
  8. "'ABD'li askerler ile YPG'liler yan yana'". Türkiye. 5 Ocak 2018. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018.
  9. "Bahçeli'den 'Cumhurbaşkanlığı adaylığı' açıklaması". Anadolu Ajansı. 8 Ocak 2018. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018.
  10. "BBP Genel Başkanı Destici: Seçimlerde Erdoğan'ı destekliyoruz". Milliyet. 19 Nisan 2018. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
  11. "Cumhurbaşkanı Erdoğan imzayı attı, Twitter'dan paylaştı". Hürriyet. 27 Nisan 2018. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018.
  12. "Son dakika! MHP grubu Erdoğan'ı aday gösterme kararı aldı". Habertürk. 2 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
  13. "AK Parti'nin Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan". NTV. 3 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
  14. "Cumhur İttifakı YSK'da: Tarihi bir gün yaşıyoruz". Hürriyet. 4 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  15. Karakış, Gizem (4 Mayıs 2018). "Cumhur İttifakı'nın protokolü belli oldu". Hürriyet. Ankara. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  16. "CHP'li Öztürk Yılmaz ve Didem Engin cumhurbaşkanlığı için adaylıklarını açıkladı". NTV. 20 Nisan 2018. 29 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  17. "Öztürk Yılmaz ile Didem Engin CHP'yi karıştırdı". Yeni Şafak. 21 Nisan 2018. 29 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  18. "CHP PM, Kılıçdaroğlu'na ittifak yetkisi verdi". Cumhuriyet. 24 Nisan 2018. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  19. "Kılıçdaroğlu'ndan aday tarifi: Kavgacı olmayacak, başarı öyküsü olacak". CNN Türk. 26 Nisan 2018. 28 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  20. Başaran, Rıfat; Sönmez, Selahattin; Kolcu, Gamze (4 Mayıs 2018). "CHP'nin adayı resmen Muharrem İnce... İnce'den ilk sözler". Hürriyet. Ankara. 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  21. "CHP, İnce için YSK'ya adaylık başvurusu yaptı". NTV. 5 Mayıs 2018. 5 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  22. "HDP'nin Cumhurbaşkanı adayı Demirtaş oldu". Sözcü. 25 Nisan 2018. 25 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  23. "HDP Cumhurbaşkanı adayı olarak Selahattin Demirtaş'ı gösterdi". Habertürk. 4 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  24. "YSK, Demirtaş'ın adaylığının iptali için yapılan başvuruyu reddetti". Sputnik. 11 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2018.
  25. "Meral Akşener'den Cumhurbaşkanlığı adaylığı açıklaması". Sözcü. 22 Aralık 2017. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018.
  26. "İYİ Parti lideri Meral Akşener cumhurbaşkanı adaylığı için YSKya başvurdu". CNN Türk. 2 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
  27. "Meral Akşener 100 bin imzayı geçti". Cumhuriyet. 4 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  28. "CHP Gül'de ısrarlı". Cumhuriyet. 25 Nisan 2018. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  29. "Akşener: Keşke Abdullah Gül de aday olsa". Cumhuriyet. 25 Nisan 2018. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  30. "Abdullah Gül günlerdir beklenen açıklamayı yaptı: Adaylığımla ilgili bir süreç artık söz konusu değil". Hürriyet. 28 Nisan 2018. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  31. Keskin, Nursima; Karadağ, Gizem (1 Mayıs 2018). "Son dakika... Saadet Partisi cumhurbaşkanı adayını açıkladı". Hürriyet. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  32. "Karamollaoğlu YSK'ya başvurdu". CNN Türk. 2 Mayıs 2018. 2 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
  33. "İmzada son durum... Hangi aday ne kadar topladı?". Hürriyet. 6 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2018.
  34. "2019 başkanlık seçimlerinde Vatan Partisi'nin adayı Doğu Perinçek". Sputnik. 3 Ağustos 2017. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018.
  35. "Vatan Partisi lideri Doğu Perinçek cumhurbaşkanı adayı oldu". NTV. 1 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  36. "'İmza'da son gün: Doğu Perinçek de 100 bin imzayı geçti". Diken. 9 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2018.
  37. Dalmaz, Behçet (23 Nisan 2018). "AP, DYP ve ANAP'tan ortak cumhurbaşkanı adayı". Hürriyet. Van. 24 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
  38. "Adalet Partisi (AP) Genel Başkanı Vecdet Öz 100 bin imza ile cumhurbaşkanı adaylığı için Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) başvurdu". İHA. 2 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
  39. "YSK, Cumhurbaşkanı adaylarını açıkladı". Cumhuriyet. 9 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2018.
  40. "Karar No: 472" (PDF). YSK. 12 Mayıs 2018. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2018.
  41. "Adayların oy pusulasındaki yerleri belli oldu". NTV. 14 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2018.
  42. "Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk mitingi İzmir'de yaptı... Tatlıses sürprizi!". Hürriyet. 28 Nisan 2018. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018.
  43. "Cumhurbaşkanı Erdoğan AK Parti'nin seçim manifestosunu açıklıyor". Hürriyet. 6 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2018.
  44. "Cumhurbaşkanı Erdoğan, İzmir'de start verecek, 55 ile gidecek". Habertürk. 26 Nisan 2018. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018.
  45. "Bosna Hersek'te Erdoğan'ın seçim etkinliği planlarına tepki". Deutsche Welle. 5 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  46. "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa'daki Türklere seslendi". Hürriyet. 20 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018.
  47. "Bosna Hersek'te Erdoğan'ın seçim etkinliği planlarına tepki". Deutsche Welle Türkçe. 5 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  48. "Hoće li najavljeni Erdoanov miting u Sarajevu biti zabranjen?". Dnevni Avaz. 6 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  49. "Son dakika... Bosna Hersek ziyareti öncesi Recep Tayyip Erdoğan'a Balkanlar'da suikast ihbarı". Habertürk (gazete). 19 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018.
  50. "Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Balkanlar ziyaretinde suikast ihbarı". Star (gazete). 19 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018.
  51. "AK Parti Seçim Beyannamesi ve Aday Tanıtım Toplantısı". Habertürk. 24 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018.
  52. Sönmez, Selahattin (4 Mayıs 2018). "Muharrem İnce 1. Meclis'in önünde konuştu". Hürriyet. Ankara. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  53. "Muharrem İnce seçim startını Yalova'dan verdi". Hürriyet. Yalova. 5 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  54. "Muharrem İnce mal varlığını açıkladı". NTV. 10 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018.
  55. "Muharrem İnce ilk vaadini açıkladı". Hürriyet. 7 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2018.
  56. "Muharrem İnce, 'cumhurbaşkanı olursa': İlk iş OHAL'i kaldırmak". Diken. 8 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2018.
  57. "İşte Muharrem İnce'nin afişi ve sloganı". Cumhuriyet. 3 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  58. "İşte Muharrem İnce'nin seçim manifestosu". Hürriyet. 19 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018.
  59. "İnce 107; Akşener 71, Erdoğan 43 miting yaptı..." T24. 24 Haziran 2018. Erişim tarihi: 25 Haziran 2018.
  60. "HDP'nin adayı Demirtaş'tan ilk mesaj". Deutsche Welle. 4 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  61. "Demirtaş için YSK'ya başvuru". Sputnik. 4 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  62. "Demirtaş, HDP'nin cumhurbaşkanı adayı olarak resmen açıklandı". Sputnik. 4 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.
  63. "Meral Akşener: 24 Haziran'a kadar o fabrikalara sakın eliniz sürmeyin". Sözcü. 5 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  64. "Akşener: 24 Haziran'da cumhurbaşkanı seçileceğime inanıyorum". CNN Türk. 5 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  65. Turapoğlu, Mustafa (7 Mayıs 2018). "Akşener'den 'borç silme' vaadi..." Hürriyet. Ankara. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2018.
  66. "İstanbul'da İYİ Parti standına bıçaklı saldırı". BBC. 7 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2018.
  67. Kolcu, Gamze; Özel, Rıza (30 Mayıs 2018). "İYİ Parti seçim beyannamesini açıkladı". Hürriyet. Ankara. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2018.
  68. "Ankara'da Saadet Partisi standına saldırı gerçekleştirildi". Sözcü. 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
  69. Avcı, Hüsnü Ümit; Özşeker, İrfan (13 Mayıs 2018). "Temel Karamollaoğlu'ndan ilk miting". Hürriyet. Sivas. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2018.
  70. "Son Dakika: Vatan Partisi seçim bildirgesini açıkladı". Ulusal Kanal. 20 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018.
  71. "Perinçek'ten 'Türkiye NATO'dan çıkacak, ŞİÖ'ye üye olacak' vaadi". Sputnik. 20 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018.
  72. "ABD'den 'erken seçim' açıklaması: Endişeliyiz". Posta. 20 Nisan 2018. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  73. "Son dakika: ABD'ye 'OHAL'de seçim' yanıtı". Habertürk. 20 Nisan 2018. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  74. "Avrupa'dan Türkiye'ye 'seçimleri erteleyin' çağrısı". Sputnik. 24 Nisan 2018. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  75. "AKPM'nin 'seçimi erteleyin' çağrısına AK Parti ve MHP'den tepki: Siyasi, haksız, yersiz ve hadsiz karar". Sputnik. 25 Nisan 2018. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  76. "U.N. rights chief urges Turkey to end state of emergency before vote" (İngilizce). Cenevre. Reuters. 9 Mayıs 2018. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2018.
  77. "Turkey's president hopes to turn huge building projects into votes". The Economist. 26 Nisan 2018. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. Armed with emergency powers, in control of nearly all media outlets and state institutions, and enduringly popular with conservative voters, Mr Erdogan is expected to win easily in a contest that no one expects to be fair.
  78. "Turkish election not fair, says jailed presidential hopeful". Washington Post. 11 Mayıs 2018. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. With Turkey’s media largely under government control, opposition parties face an uphill battle to make their voices heard.
  79. "Calls mount for Turkey to release jailed Kurdish politician ahead of vote". Al-Monitor. 16 Mayıs 2018. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018. “Recent reforms have made election-day manipulation more likely, but ballot stuffing is not the only basis for determining whether an election is fair,” Eissenstat told Al-Monitor, pointing to emergency rule and a de facto media blackout on opposition candidates.
  80. "İnce'den Erdoğan'a: Akşener'in imzasıyla uğraşma, Demirtaş'ı hapiste tutma". Sputnik. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  81. "İnce'den TRT'ye: Bu son uyarım, TRT 80 milyonundur". Sputnik Türkiye. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
  82. "Muharrem İnce resmî twitter hesabı". Twitter. 26 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.
  83. "Erdogan Challengers Decry Media Blackout Before Election". VOA News. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018.
  84. "Meral Akşener seçim vaatleri hakkında konuştu". Sözcü. 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018.
  85. "Medyaya muhalefetin adaylarına sansür eleştirisi". Deutsche Welle. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2018.
  86. "2018 Seçimleri İzleme Sürecinde TRT İzleme Çalışması". 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018.
  87. Köker, İrem. "RTÜK'ün CHP'li üyelerinden YSK'ya resmi başvuru: TRT Genel Müdürü derhal görevden alınsın". BBC Türkçe. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018.
  88. "Ankara'da 3 parti adına sahte broşür!". T24. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
  89. "YSK, 24 Haziran seçim takvimini tamamladı". NTV. 26 Nisan 2018. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
  90. "Erken seçim 2018: YSK seçim takvimini açıkladı". BBC. 26 Nisan 2018. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018.
  91. "Seçim 2018 Cumhurbaşkanlığı Sonuçları". www.haberturk.com.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.