Sadullah Sadi Efendi
Sadullah Sadi Efendi (ǒ.21 Şubat 1539, İstanbul), Din alimi, müderrris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.
Sadullah Sadi Efendi | |
|---|---|
| Doğum | Daday, Kastamonu |
| Ölüm |
21 Şubat 1539 İstanbul |
| Meslek | Din alimi, müderrris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı. |
| Ebeveyn(ler) | İsa Çelebi |
Hayatı
Daday, Kastamonu'da doğmuştur. Babası İsa Çelebi'dir. Babası İstanbul'a gelip Aksaray'da bulunan Murad Paşa Camii'ne hoca olmuş ve oğlunu da İstnabul'a birlikte getirmiştir. Sadullah Sadi Efendi İstanbükl'da medrese tahsili alıp önce "Başçı İbrahim Efendi Medresesi", sonra Edirne "Taşlık Medresesi", daha sonrasında İstanbul'da "Mahmut Paşa Medresesi" ve "Sultanı Medresesi"'nde müderrislik yapıp sonra Sahn medrese müderrisi olmuştur. 1522'de İstanbul Kadısı görevine getirilmiştir.[1]
1527'de "Molla Kabız Meselesi"'ne karışmıştır. Molla Kabız İran'dan gelmiş ve İsa'nın bütün peygamberlerden üstün olduğu iddiasını yapıp bunu Kuran ayetleri ile kanıtlamaya kalkışmıştı. Bu Sünni ulemanın ilgisini çekip Molla Kabız tutuklanıp iki kazasker önünde yargılanmaya getirilmiştir. Molla Kabız bu yargılamada kendi teorisini uzun uzun anlatmış ise de yargıç olan iki kazasker bunlara hiç aldırış etmeden ve hiç karşılık veya yanıt vermeden onu idama mahkûm etmişlerdir. Bu yargılamayı Padişah I. Süleyman şahsen izlemişti ve bu kısa yargılamadan hoşlanmamıştı. Onun verdiği emirle ertesi gün Şeyhülislam Kemalpașazade İbn-i Kemal Efendi ve İstanbul Kadısı olan Sadullah Sadi Efendi yargıç olarak Molla Kabiz'i yeniden yargılamaya koyuldular ve gayet detaylı ve rasyonel bir şekilde Molla Kabız'ın savlarını birer birer çürüttüler. Molla Kabız batıl inançtan dönmesi için uyarıldıysa da o inancından dönmeyeceğini bildirince idama mahkûm edilip boynu vuruldu.[2]
İstanbul Kadılığı görevinden sonra Sadullah Sadi Efendi "Sahn-i Seman" müderrislik görevine dönmüştür.
I. Süleyman döneminde 1536'de Şeyhülislam İbn-i Kemal öldükten sonra onun yerine Sadullah Sadi Efendi Şeyhülislam yapılmıştır. Sadullah Sadi Efendi bu görevde 5 yıl kalmıştır. Verdiği fetvalar kılı kırk yarar şekilde çok ayrıntılı idi.[1]
21 Şubat 1539'da bu görevde iken ölmüştür. Mezarı Eyüp mezarlığındadır.
Eserleri
Yazılı eserleri arasında şunlar vardır;
- Tefsi=-i Beyzavi Hasiyesi
- Fetevay-i Sadiye
- Hasiye Ala Serhi Hidaye
Fatih'te bir "darülkurra" yaptırmıştır.
Notlar
Dış bağlantılar
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.III say.25
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi III. Cilt 2. Kısım: XVI. Yüzyıl Ortalarından XVI. Yüzyıl Sonuna Kadar , Ankara:Türk Tarih Kurumu 1995 (6. Baskı) ISBN 975-16-0014-6 s.452
| Önce gelen: İbn-i Kemal |
Osmanlı Şeyhülislamı 1534 - 1539 |
Sonra gelen: Çivizade Muhittin Mehmet Efendi |