Triton (uydu)

Triton Neptün’ün en büyük uydusudur. Triton'un karmaşık bir jeolojik tarihi vardır ve yüzeyinin göreli olarak genç olduğuna inanılmaktadır. Neptün'ün Alman gökbilimci Johann Gottfried Galle tarafından keşfedilmesinden yalnızca 17 gün sonra, 10 Ekim 1846'da İngiliz gökbilimci William Lassell tarafından keşfedilmiştir. Triton'un Neptün'ün çekimine yakalanmış bir Kuiper kuşağı nesnesi olduğuna inanılmaktadır.

Triton

Triton'un Voyager 2 tarafından elde edilen fotomozaik görüntüsü.
Keşif
Keşfeden	William Lassell
Keşif tarihi	10 Ekim 1846
Adlandırmalar
Alternatif adlar	Neptune I
Sıfatlar	Tritonian
Yörünge özellikleri
Ana eksen	354759 km
Dış merkezlik	0.000016[1]
Yörünge periyodu	-5.876854 g (ters)[1][2]
Ortalama yörünge hızı	4,39 km/sn
Eğiklik	129,812° (tutuluma) 156,885° (Neptün ekvatoruna)[3][4] 129,608° (Neptün yörüngesine)
Doğal uydusu	Neptün
Fiziksel özellikler
Ortalama yarıçap	1353.4±0.9 km[5] (0,2122 Dünya)
Yüzey alanı	23018000 km^2
Hacim	10384000000 km^3
Kütle	2.14×10^22 kg (0,00359 Dünya)
Ortalama yoğunluk	2.061 g/cm^3[5]
Yüzey kütle çekimi	0,779 m/sn^2 (0.0794 g) (0,48 Ay)
Kurtulma hızı	1.455 km/sn
Dönme periyodu	eşzamanlı
Yıldız dönme dönme periyodu	5 g, 21 s, 2 dk, 53 sn[6]
Eksen eğikliği	0
Albedo	0,76[5]
Sıcaklık	38 K (−235,1° C[6]
Görünür büyüklük	13,47[7]
Mutlak parlaklık (H)	−1,2[8]
Atmosfer
Yüzey basıncı	1,4–1,9 Pa[6] (1/70000 Dünya yüzey basıncı)[9]
Bileşimleri	nitrojen; metan işaretleri.[10]

İsim

Triton, Neptün'ün oğlu olan Yunan deniz tanrısı Triton'un ardından isimlendirilmiştir. İsim 1880 yılında Camille Flammarion tarafından önerilmiştir.

Yörünge

Triton yörüngede dönüşü bakımından, güneş sistemindeki bütün diğer büyük uydulardan farklıdır. Triton, Neptün'ün aksi yönünde dönmektedir. Uranüs'ün üç dış uydusu gibi Jüpiter ve Satürn'ün dış uydularının büyük kısmı da ters bir yörüngeye sahiptir; ancak bu uyduların hepsi çok küçüktür, en büyüklerinin (Phoebe) çapı ve kütlesi sırasıyla Triton'un çapının ve kütlesinin %8'i ve %0.03'üdür. Ters yörüngesi olan uyduların, yörüngelerine girmiş oldukları gezegenler gibi solar nebula bölgesinin bir parçası olması mümkün değildir, başka bir yerlerden gezegenlerin çekim gücüne kapılmış ya da bir çarpışma yoluyla ters yöne dönmeye başlamış olmalılardır. İkinci senaryo Triton için en az olasılığı olan senaryodur; bu yüzden Triton'un Neptün'ün çekim gücüne kapılan bir Kuiper kuşağı nesnesi olduğundan kuşkulanılmaktadır.

Resimler

• 
  Triton'un Kuzey Kutbu
• 
  Triton Voyager 2 tarafından

Kaynakça

1. Williams, David R. (23 Kasım 2006). "Neptunian Satellite Fact Sheet". NASA. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2008.
2. Overbye, Dennis (5 Kasım 2014). "Bound for Pluto, Carrying Memories of Triton". New York Times. 6 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2014.
3. Jacobson, R. A. — AJ (3 Nisan 2009). "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". JPL satellite ephemeris. JPL (Solar System Dynamics). 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2011.
4. Jacobson, R. A. (3 Nisan 2009). "The Orbits of the Neptunian Satellites and the Orientation of the Pole of Neptune". The Astronomical Journal. 137 (5). ss. 4322-4329. Bibcode:2009AJ....137.4322J. doi:10.1088/0004-6256/137/5/4322.
5. "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL (Solar System Dynamics). 18 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2011.
6. McKinnon, William B.; Kirk, Randolph L. (2014). "Triton". Tilman Spohn; Doris Breuer; Torrence Johnson (Edl.). Encyclopedia of the Solar System (3rd bas.). Amsterdam; Boston: Elsevier. ss. 861-882. ISBN 978-0-12-416034-7.
7. "Classic Satellites of the Solar System". Observatorio ARVAL. 25 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2007.
8. Fischer, Daniel (12 Şubat 2006). "Kuiperoids & Scattered Objects". Argelander-Institut für Astronomie. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2008.
9. "Neptune: Moons: Triton". NASA. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2007.
10. Broadfoot, A. L.; Atreya, S. K.; Bertaux, J. L.; Blamont, J. E.; Dessler, A. J.; Donahue, T. M.; Forrester, W. T.; Hall, D. T.; Herbert, F.; Holberg, J. B.; Hunter, D. M.; Krasnopolsky, V. A.; Linick, S.; Lunine, J. I.; McConnell, J. C.; Moos, H. W.; Sandel, B. R.; Schneider, N. M.; Shemansky, D. E.; Smith, G. R.; Strobel, D. F.; Yelle, R. V. (1989). "Ultraviolet Spectrometer Observations of Neptune and Triton". Science. 246 (4936). ss. 1459-66. Bibcode:1989Sci...246.1459B. doi:10.1126/science.246.4936.1459. PMID 17756000.