David Hume

David Hume (d. 26 Nisan 1711 – ö. 25 Ağustos 1776), İskoç filozof, ekonomist ve tarihçi.

David Hume
Doğumu 7 Mayıs 1711(1711-05-07)
Edinburgh, İskoçya
Ölümü 25 Ağustos 1776 (65 yaşında)
Edinburgh, İskoçya
Çağı 18. yüzyıl felsefesi
Bölgesi Batı felsefesi
Okulu Doğalcılık, kuşkuculuk, deneycilik, İskoç Aydınlanması, Klasik liberalizm
İlgi alanları Epistemoloji, metafizik, zihin felsefesi, etik, siyaset felsefesi, estetik, din felsefesi, klasik iktisat
Önemli fikirleri Nedensellik problemi, bundle theory, indüksiyon, is-ought problem, yarar

İnsan zihninde olup bitenleri Newton'un deneysel yöntemini uygulayarak, yeni bir insan bilimi kurmayı ve geliştirmeyi öneren Hume, tüm iyi niyetine ve yüksek amaçlarına rağmen, İngiliz empirizminin temel tezlerini koruduğu için son çözümlemede kuşkuculuğa düşmekten kurtulamamıştır. Bizim yalnızca, kendi zihnimizde doğrudan ve aracısız olarak tecrübe ettiğimiz ideleri, duyum ve izlenimleri bilebileceğimizi, bilgide kendi zihnimizin ötesine geçemediğimizi ve bundan dolayı herhangi bir şeyin insan zihninden bağımsız olarak varolduğunu söyleyemeyeceğimizi belirten Hume, insan zihnini bilgi bakımından analiz ettiği zaman, insan zihninin tüm içeriklerinin bize duyular ve deney tarafından sağlanan malzemeye indirgenebileceğini görmüştür, bu malzeme ise algılardan başka hiçbir şey değildir.

Kısacası, David Hume düşüncenin insanlıktaki en önemli şey olduğunu söyleyen bir insandır.

Gilles Deleuze'e göre, "Hume için söz konusu olan zihin psikolojisini, zihnin duygulanımlarının psikolojisiyle ikame etmektir. Zihin psikolojisi imkânsız, kurulamaz olandır, çünkü nesnesinde ne gerekli istikrarı ne de gerekli evrenselliği bulabilir; insanın gerçek bilimini yalnızca bir duygulanımlar psikolojisi kurabilir."

Başlıca Eserleri
  • A Treatise of Human Nature (1739-1740, İnsanın Doğası Üzerine Bir İnceleme)
  • Essays Moral, Political and Literary (1742, Ahlak, Siyaset, Yazın Denemeleri)
  • An Enquiry Concerning Human Understanding (1751, İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, çev. Oruç Aruoba, Hacettepe Üniversitesi Yayınları)
  • Political Discourses (1752, Siyasal Söylevler)
  • History of England (1754-1762, İngiltere Tarihi)

Ölümünden sonra çıkan eserleri
  • Dinin Doğal Tarihi (Natural History of Religion)
  • Tabiî Din Üzerine Diyaloglar (Dialogues on Natural Religion) (Bu iki kitabı beraber olarak çevrilmiştir: DİN ÜSTÜNE Çev. Mete Tunçay, İmge Yayınları)
  • İntihar ve Ruhun Ölümsüzlüğü Üstüne Deneme (On Suicide and On The Immortality of The Soul).

Hume üzerine yazılan kitaplar
  • Gilles Deleuze, Empirisme et subjectivité, PUF, 1953 (Türkçesi: Ampirizm ve Öznellik, Ece Erbay (çev.), Norgunk Yayıncılık, İstanbul, 2008).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.