Søren Kierkegaard
Soren Aabye Kierkegaard (Danca telaffuz: [ˈsœːɐn ˈkʰiɐ̯g̊əˌg̊ɒːˀ]; Türkçe telaffuz önerisi: Sörın Kirkıgor) (5 Mayıs 1813-11 Kasım 1855), Danimarkalı filozof ve teolog.
| Søren Aabye Kierkegaard | |
|---|---|
 Kierkegaard | |
| Tam adı | Søren Aabye Kierkegaard |
| Doğumu |
5 Mayıs 1813 |
| Ölümü |
11 Kasım 1855 (42 yaşında) |
| Çağı | 19. yüzyıl felsefesi |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Varoluşçuluk |
| İlgi alanları | Teoloji, Estetik, Etik, Psikoloji |
| Önemli fikirleri | İroni, Umutsuzluk, Kaygı |
|
Etkilendikleri
| |
|
Etkiledikleri
| |
Yaşamı
Kierkegaard dindar babasının etkisiyle din eğitimi alarak ve katı bir dini atmosfer içinde yetişti. Tüm yaşamında bu çocukluğun etkisi görülür. Kendisi de dinsel düşünceleri olan birisi olmakla birlikte sürekli din adamlarıyla, kurumlarıyla ve düşünceleriyle çatışma halinde oldu. Mevcut Hristiyanlığın yozlaşmış olduğunu ileri sürdü ve Hristiyan inancının tamamen yenilenmesine yönelik eleştiriler geliştirdi. Kierkegaard, din ve Tanrı'yı tamamen bireysel bir konu olarak değerlendirdi. Bu yönde giderek sistematik felsefenin bireyi göz ardı eden bütüncüllüğünü de reddetti. Felsefesinde bireyi merkeze aldı.
Felsefesi
Kierkegaard, varoluşçuluğun öncülerinden sayılır. Varoluşçu felsefe bir bakıma her varoluşçu filozofta kendine özgü bir nitelik kazanarak ayrıca tanımlanır, ancak bilinen genel nitelikleri ve felsefi özgürlüğü açısından varoluşçuluğun kurucu isimlerinin başında Kierkegaard sayılmaktadır. Kierkegaard'ın belli bir felsefî sistematik geliştirmediği doğru olmakla birlikte (Kierkegaard bu anlamda Nietzsche gibi bağımsız ve dizgesiz filozoflardandır), kullandığı kavramlar ve felsefe yapma tarzı sonradan varoluşçu felsefelerde görülen nitelikleri barındırır. Kierkegaard'ın itiraz ettiği ve sürekli eleştirdiği filozof Hegel'dir. Hegel'in rasyonalist ve sistematik felsefesi Kierkegaard için kabul edilemezdir. Varoluşçu felsefelerde görülen kavramların çoğunluğu öncül olarak Kierkegaard'da görülür: saçma, bunaltı, korku ve kaygı. Kierkegaard'ın felsefî sorunsalı bir bakıma mevcut Hristiyanlık içinde ve hatta karşısında nasıl iyi bir Hristiyan olunacağı noktasına da bağlıdır. Kierkegaard, felsefe tarihinin soyut mantıksal kurgularla geliştiğini ve bu nedenle bireyi, bireyin gerçek yaşamını gözden kaçırdığını düşünür. Ona göre varoluş, somut ve öznel insanın yaşamıdır. Bu nedenle felsefe somut düşünmeye, yani varoluşa yönelmelidir.
Kaynakça
- Kierkegaard, Olivier Cauly, çeviren:Işık Ergüden, Dost Kitabevi.