Müstazî
Mûstezî veya El-Hasan "el-Mûstezî biʿEmr i’l-Lâh" Tam Adı : Ebû Muhammed "el-Mûstezî biʿEmr i’l-Lâh" el-Hasan bin Yûsuf el-Mûstencid (Arapça: أبو محمد "المستضئ بأمر الله" الحسن بن يوسف المستنجد; Ebū muḥammed el-mustaḍʾî bi-ʾemr allāh el-ḥasan bin Yûsuf el-mûstencîd) (d. 1142 - ö. 1180) Otuzüçüncü Abbâsî Hâlifesi.
| Mûstezî Mûstezî biʿEmrillâh | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Abbâsî Halifesi | |||||
| Hüküm süresi | 1170-1180 | ||||
| Önce gelen | Mûstencid | ||||
| Sonra gelen | Nâsır | ||||
| |||||
| Hanedan | Abbâsî Hanedanı | ||||
| Babası | Mustencid | ||||
| Doğum | 23 Mart 1142 | ||||
| Ölüm | 30 Mart 1180 | ||||
| Dini | Sünni İslam | ||||
Yaşamı
Halife Mustancid (1160-1170) ile Ermeni asilli Ghadda adli bir cariyenin oglu olarak 23 Mart 1142'de dogdu. Babasi halife olan Mustancid ve Veziri kendini oldurteceklerinden korkan Turk asilli bir kolemen asker olan Kutb Halifeddin Kaymaz tarafından 20 Aralik 1170'te bir suikasta hedef oldu. Halife Mustancid saray hamamina kapatilip ölünceye kadar orada birakildi. Mustadi babainin yerine 28 yasinda halife gorevini uzerine aldi. Komployu planlayanlardan biri olan "Aduddein" Vezir oldu.
Eylul 1171 tarihli elde olan bir belgeye gore halife Mustadhi Misir'da Fatimiler eline bulunmaktaydi.
Babasina karşı komplo yapan klik uyelerin arası sonradan bozuldu. Vezir olan Aduddedin Abbasiler kolemen ordusu komutani olan Emir Kutb Halifeddin Kaymaz tarafından Vezirlikten uzaklastirldi.
1173'te Abbasi halifeligi ile Kuzistan Emiri oaln Ibni Sanka arasında bir savaş basladi. Kuzistan Emiri oaln Ibni Sanka maglup dustu; Abbasiler tarafından esir olarak yakalandi ve idam edildi.
Mayis 1175'te Emir Kutb Halifeddin Kaymaz devlet hazine naziri olan Zahir El-Din Ibni Al-Attar'i tutuklamak istedi ama hazine naziri sarayda halife Mustadhi yanina siginmayi basardi. Bunun uzerine Emir Kutb Halifeddin Kaymaz halifenin sarayını askerleyle sardi. Halife Mustadhi bu kusatmadan kendini kurtarmak icin Bagdad halkindan destek ve yardım istedi. Bagdad halki bu istege cevap verip Emir Kutb Halifeddin Kaymaz'in evine saldirip evi talan ettiler. Emir Kutb Halifeddin Kaymaz Bagdad'dan kacmak zorunda kaldı. Surgunde iken Emir Kaymaz çok gecmeden oldu.
Bundan sonra Adud El-Din tekrar Vezir olarak gorevlendirildi.
30 Mart 1180'de Halife Mustadhi hayata gozlerini yumdu. Yerine oglu El-Nasir Abbasi halifesi oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Hitti, Philip H. (çev. Salih Tuğ),(1968) Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (İV Cilt), İstanbul:Boğaziçi Yayınları.
- Üçok, Bahriye (1979) İslam Tarihi Emeviler-Abbasiler, Devlet Kitapları, Ankara: Milli Eğitim Basımevi (1.Basım:1968)
- Muir, Wiiliam (1924), The Caliphate, its rise, decline and fall, Edinburgh Bolum 76 17 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:1.4.2013)
- Boyle, J. A. (ed) (1968) The Cambridge history of Iran, Cilt:5 Cambridge: University of Cambridge Press ISBN 978-0521069366 24 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Hanne, Eric J. (2007) Putting the caliph in his place: power, authority, and the Late Abbasid, Fairleigh Dickinson University Press,U.S. ISBN 978-0838641132 24 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . (İngilizce)
Müstazî Doğumu: 1142 Ölümü: 1180 | ||
| Sünni İslam unvanları | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Mûstencid |
Abbâsî Halifesi 1170 - 1180 |
Sonra gelen Nâsır |