Oltu Muharebesi
Oltu Muharebesi, 25 Temmuz-5 Eylül 1920 tarihlerinde Ankara Hükûmeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında yapılan savaştır. Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir komutasındaki Türk Ordusu'nun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.
Oltu Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Ermenistan | Ankara Hükûmeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Hovsepian Mazmanian Shahbudaghian Nesterovskii |
Kâzım Karabekir Paşa Halid Bey Ali Rıza Bey |
Arka plan
I. Dünya Savaşı'na giren Osmanlı İmparatorluğu ve müttefikleri savaşı kaybetmişti. Rus İç Savaşı sırasında Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan, Rus İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti. Osmanlı İmparatorluğu için sınırları düzenleyen Sevr Barış Antlaşması imzalanmamıştı. 1878 yılında Oltu ilçesi 93 Harbi sonucu Rusya tarafından ilhak edilmişti. Rus İç Savaşı sırasında Gürcistan 26 Mayıs 1918 tarihinde bağımsızlığını ilan etti. İki gün sonra 28 Mayıs 1918 tarihinde Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ilan edildi.
Birinci Muharebe
Gürcistan ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti onların batı eyaleti, Oltu ilçesi üzerinde kontrol sahibi olmada başarısız olunca, Bölgeyi ortaya çıkan yerel Müslüman savaş ağaları bölgeyi kontrol altına aldı.
İkinci Muharebe
Yerel Türk boyları ve Ermeni sınır birliklerinin birbirleriyle çatışmasının bir sonucu olarak yerel Ermeni komutanı Oltu ilçesine cezalandırma seferi başlattı. 16 Haziran 1920'de Ermeni kuvvetleri ve Oltu ilçesini işgal etti. Bu toprakların işgal edilmesi Sevr Antlaşması'ndaki Ermeni topraklarını değiştirmedi hatta Woodrow Wilson'un çizdiği Doğu Anadolu'daki Ermeni haritasından bile daha az toprak verildi.
Buna karşılık, Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir 3 Eylül'de Oltu'ya dört Türk taburu yolladı ve Ermenileri geri püskürttü. Karabekir sonra 20 Eylül'de Ermeni birliklerini takip ederek Ermenistan'ın Gümrü kentine kadar ilerledi.