Türkiye'deki herbaryumlar listesi
Bu madde, Türkiye'deki herbaryumların bir listesini içermektedir. Herbaryumlar, genellikle üniversitelere bağlı fakülte ve enstitüler bünyesinde kurulurlar. Botanik, ekoloji, biyocoğrafya ve iklim bilimi gibi doğa bilimlerinin bir parçası olan bölümlerde oluşturulanlar, daha çok bitkinin genetiğini araştırma, belirli bir coğrafya üzerindeki dağılış ve yayılışını inceleme ve gelecek nesiller adına koruma altına alma amacıyla kullanılırken eczacılık gibi daha çok uygulamaya dayalı bölümlerde ilaç üretim teknikleri ve aşamaları konusunda kaynaklık etmesi için yararlanılır.
Türkiye'deki ilk herbaryum; Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi bünyesinde 1933 yılında açılmıştır. Kuruculuğunu Kurt Krause ve Hikmet Birand'ın üstlendiği bu herbaryum, ülkedeki muadilleri arasında en eskisi ve 200 bin parçalık koleksiyonuyla en çok örneğe sahip olanıdır. Bu yüzden Herbarium Turcicum (Türk Herbaryumu) olarak da anılır.[1][2] Şeker Enstitüsü Herbaryumu, Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu ve Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu fiili olarak ziyarete ve bilimsel araştırmalarda kullanmaya kapalıdır. Fakat özel olarak oluşturulan internet sitesi sayesinde EÜEF bünyesindeki herbaryuma ait tüm verilere interaktif olarak erişim sağlamak mümkündür.[3] 2018 yılında açılan Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu ise bir vakıf üniversitesi tarafından kurulan ilk herbaryum olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca; Anadolu, Ankara, Ege, Marmara, Onsekiz Mart ve Siirt Üniversiteleri ikişer herbaryuma sahipken Hacettepe, İstanbul ve Yüzüncü Yıl Üniversiteleri bünyesinde üçer adet herbaryum bulunmaktadır. 2020 yılı itibarıyla ülkenin 34 farklı ilinde, toplamda 55 adet herbaryum bulunmaktadır.
İsimlendirme ve kısaltma
Bir herbaryum oluşturmak için; ciddi bir araştırma, arşivleme ve muhafaza tekniğine sahip olunması gerekir. Herbaryumlar genellikle üniversitelerin fen ve eczacılık fakülteleri bünyesinde kurulsalar da botanik bahçeleri ya da doğa tarihi müzeleri gibi kurumlar da kendi koleksiyonlarını oluşturabilirler. Fakat yapılan bilimsel çalışmaların ve tutulan kayıtların korunması kadar bunların evrensel bilim camiasıyla paylaşılması da önem arz etmektedir. Bu yüzden; kayıt altına alınan bir bitki örneğinin bilgi etiketi oluşturulur ve saklandığı herbaryumun kısaltması not edilir. Resmi herbaryumların isimleri ve kısaltmaları, 1935 yılından beri faaliyette olan Index Herbariorum adındaki uluslararası bir veri sisteminde kayıt altına alınır. Uluslararası kodlar tayin edilirken genellikle herbaryumun bulunduğu şehrin adı baz alınsa da bağlı olduğu kurumdan gelen teklifler de göz önünde bulundurulur. Herbaryum kısaltmaları daima büyük harfle yazılır, en az bir en çok sekiz harften oluşur ve sonuna nokta konmaz.[4]
Bu sistem sayesinde, dünya üzerinde etkin olan bütün herbaryumlar sadece kendilerine ait olan bir tanımlayıcı koda sahip olurlar ve barındırdıkları koleksiyonlar da ortak bir bilgi havuzuna aktarılır. 1952-1974 yılları arasında Uluslararası Bitki Taksonomisi Derneği tarafından idare edilen sistem, bu yıldan beri New York Botanik Bahçesi tarafından işletilmektedir. 2020 yılı itibarıyla dünyanın çeşitli ülkelerinden 3 bin 100 kadar herbaryum ve bunların barındırdıkları toplamda 390 milyondan fazla örnek bu sistemde kayıt altına alınmıştır.[5]
Liste
Adı | Örnek sayısı | Kodu | Bağlı olduğu kurum | Bulunduğu il | Açılışı[lower-alpha 1] | Durumu |
---|---|---|---|---|---|---|
Kırıkkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Herbaryumu | 10.000[6] | ADO | Kırıkkale Üniversitesi | Kırıkkale | 2000[6] | Aktif |
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 25.000[7] | AEF | Ankara Üniversitesi | Ankara | 1978[7] | Aktif |
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Herbaryumu | 14.300[8] | AIBU | Abant İzzet Baysal Üniversitesi | Bolu | 1994[8] | Aktif |
Aksaray Üniversitesi Herbaryumu | 5.000[9] | AKSU | Aksaray Üniversitesi | Aksaray | 2006[9] | Aktif |
Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 19.525[10] | ANES | Anadolu Üniversitesi | Eskişehir | 1994[10] | Aktif |
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 200.000[11] | ANK | Ankara Üniversitesi | Ankara | 1933[11] | Aktif |
İç Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü Herbaryumu | 5.830[12] | ANKO | Orman Genel Müdürlüğü | Ankara | 1959[12] | Aktif |
Artvin Çoruh Üniversitesi Herbaryumu | 30.000[13] | ARTH | Çoruh Üniversitesi | Artvin | 2013[13] | Aktif |
Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 3.000[14] | ATA | Atatürk Üniversitesi | Erzurum | 1969[14] | Kapalı[15] |
Adnan Menderes Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi |
10.120[16] | AYDN | Adnan Menderes Üniversitesi | Aydın | 1998[16] | Aktif |
Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü Herbaryumu | 6.000[17][18] | BIA | Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü | Ankara | 1970[17][18] | Aktif |
Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Herbaryumu | 55.000[19] | BULU | Uludağ Üniversitesi | Bursa | 1984[19] | Aktif |
Çanakkale Botanik Bahçesi Herbaryumu | 25.000[20] | CBB | Onsekiz Mart Üniversitesi | Çanakkale | 2015[20] | Aktif |
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Herbaryumu | 5.468[21] | CNH | Onsekiz Mart Üniversitesi | Çanakkale | 1999[21] | Bilinmiyor |
Çukurova Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 2.000[22] | CUEF | Çukurova Üniversitesi | Adana | 2015[22] | Aktif |
Cumhuriyet Üniversitesi Herbaryumu | 25.000[23] | CUFH | Cumhuriyet Üniversitesi | Sivas | 1983[23] | Aktif |
Dicle Üniversitesi Herbaryumu | 4.804[24] | DUF | Dicle Üniversitesi | Diyarbakır | 1974[24] | Aktif |
Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Herbaryumu | 5.400[25] | DUOF | Düzce Üniversitesi | Düzce | 2009[25] | Aktif |
Dumlupınar Üniversitesi Herbaryumu | 11.000[26] | DUP | Dumlupınar Üniversitesi | Kütahya | 1992[26] | Aktif |
Trakya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Herbaryumu | 5.790[27] | EDTU | Trakya Üniversitesi | Edirne | 1983[28] | Aktif |
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 35.000[29] | EGE | Ege Üniversitesi | İzmir | 1964[29] | Aktif |
Erciyes Üniversitesi Herbaryumu | 7.308[30][31] | ERCH | Erciyes Üniversitesi | Kayseri | 1996[30][31] | Aktif |
Şeker Enstitüsü Herbaryumu | 725[32] | ESK | Ankara Şeker Fabrikası | Ankara | 1956[32] | Kapalı[33] |
Anadolu Üniversitesi Herbaryumu | 13.983[34] | ESSE | Anadolu Üniversitesi | Eskişehir | 1979[34] | Aktif |
Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 6.750[35] | FUH | Fırat Üniversitesi | Elâzığ | 1987[36] | Aktif |
Gazi Üniversitesi Herbaryumu | 30.929[37] | GAZI | Gazi Üniversitesi | Ankara | 1985[37] | Aktif |
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Herbaryumu | 8.300[38] | GOPU | Gaziosmanpaşa Üniversitesi | Tokat | Bilinmiyor | Aktif |
Gül Herbaryumu | 25.000[39] | GUL | Süleyman Demirel Üniversitesi | Isparta | 2009[39] | Aktif |
Harran Üniversitesi Herbaryumu | 7.000[40] | HARRAN | Harran Üniversitesi | Şanlıurfa | 2017[40] | Aktif |
Hacettepe Üniversitesi Biyolojik Çeşitlilik Araştırma ve Uygulama Merkezi Herbaryumu |
5.000[41] | HBH | Hacettepe Üniversitesi BIOM | Ankara | 2008[42] | Aktif |
Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 500[43] | HERA | Altınbaş Üniversitesi | İstanbul | 2018[43] | Aktif |
Hacettepe Üniversitesi Herbaryumu | 42.000[44] | HUB | Hacettepe Üniversitesi | Ankara | 1977[44] | Aktif |
Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 6.000[45] | HUEF | Hacettepe Üniversitesi | Ankara | 1975[45] | Aktif |
İnönü Üniversitesi Herbaryumu | 8.000[46] | INU | İnönü Üniversitesi | Malatya | 2008[47] | Aktif |
İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 90.000[48] | ISTE | İstanbul Üniversitesi | İstanbul | 1956[48] | Aktif |
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 40.000[49] | ISTF | İstanbul Üniversitesi | İstanbul | 1956[49] | Aktif |
İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Herbaryumu | 41.500[50] | ISTO | İstanbul Üniversitesi | İstanbul | 1956[50] | Aktif |
Aegean Agricultural Research Institute Herbaryumu | 21.500[51] | IZ | Ege Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü | İzmir | 1964[51] | Aktif |
Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 6.051[52] | IZEF | Ege Üniversitesi | İzmir | 1990[53] | Kapalı[54][lower-alpha 2] |
Karadeniz Teknik Üniversitesi Herbaryumu | 23.240[56] | KATO | Karadeniz Teknik Üniversitesi | Trabzon | 1973[56] | Aktif |
Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu | 24.000[57] | KNYA | Selçuk Üniversitesi | Konya | 1975[58] | Aktif |
Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 16.575[59] | MARE | Marmara Üniversitesi | İstanbul | 1985[59] | Aktif |
Mersin Üniversitesi Herbaryumu | 7.810[60] | MERA | Mersin Üniversitesi | Mersin | 1996[60] | Aktif |
Bitki Sağlığı Kliniği Uygulama ve Araştırma Merkezi Herbaryumu | 250[61] | MKUBK | Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi | Hatay | 2020[61] | Aktif |
Marmara Üniversitesi Herbaryumu | 19.984[62] | MUFE | Marmara Üniversitesi | İstanbul | 1984[62] | Aktif |
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Herbaryumu | 6.000[63] | NAKU | Namık Kemal Üniversitesi | Tekirdağ | 2012[63] | Aktif |
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Herbaryumu | 8.500[64] | NGBB | Ali Nihat Gökyiğit Vakfı | İstanbul | 2010[64] | Aktif |
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Herbaryumu | 7.500[65] | OMUB | Ondokuz Mayıs Üniversitesi | Samsun | 1985[65] | Aktif |
Pamukkale Üniversitesi Herbaryumu | 5.000[66] | PAMUH | Pamukkale Üniversitesi | Denizli | 2008[66] | Aktif |
Siirt Üniversitesi Herbaryumu | 2.000[67] | SIIRT | Siirt Üniversitesi | Siirt | 2015[67] | Aktif |
Siirt Üniversitesi Flora ve Fauna Merkezi Herbaryumu | 2.000[68] | SUFAF | Siirt Üniversitesi | Siirt | 2015[68] | Aktif |
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Herbaryumu | 23.500[69] | VANF | Yüzüncü Yıl Üniversitesi | Van | 1982[69] | Aktif |
Van Gölü Havzası Sanal Herbaryumu | 22.996[70] | VHLV | Yüzüncü Yıl Üniversitesi | Van | 1982[71] | Aktif |
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu | 1.200[72] | VPH | Yüzüncü Yıl Üniversitesi | Van | 2015[72] | Aktif |
Bülent Ecevit Üniversitesi Bryofit Herbaryumu | 10.500[73] | ZNG | Bülent Ecevit Üniversitesi | Zonguldak | 2009[73] | Aktif |
Notlar
- "Açılışı" sütununda belirtilen yıllar, ilgili herbaryumun uluslararası herbaryum kodunu aldığı yıl baz alınarak belirtilmiştir. Söz konusu tarih herbaryumun fiili veya resmi olarak kurulduğu yılı değil, uluslararası arenada bilimsel olarak tescillendiği yılı göstermektedir.
- IZEF kodlu Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu fiili olarak kapatılmasına karşın, herbaryumun sahip olduğu tüm örnekler internete yüklendiği için varlığını interaktif olarak devam ettirmektedir. Bu bağlamda "IZEF", Türkiye'nin ilk sanal herbaryumu olarak tarihe geçmiştir.[3][55]
Harita
Kaynakça
- Çelebioğlu, Sarım (1958). "Prof. Dr. Kurt Krause Ankaradaki Türkiye Herbariumunu (Herbarium Turcicum) Kuran Değerli Türk Dostu". Acta Biologica Turcica. 8 (4). Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- Baytop, Asuman (2009). "Hikmet Birand'ın (1904-1972) Anadolu Bitkileri Koleksiyonu" (PDF). Osmanlı Bilimi Araştırmaları. ss. 321-329. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- Bintuğ Öztürk; Mehmet Ali Ege (2014). "Türkiye'nin ilk sanal herbaryumu IZEF örneği ve sanal herbaryumların bitkisel ilaç hammaddesi araştırmaları açısından önemi" (PDF). Marmara Pharmaceutical Journal, 18. Marmara Üniversitesi. ss. 79-84. doi:10.12991/mpj.2014186124. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020.
- Baytop, Asuman. Botanikte Adlandırma. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- "History". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020.
- "Kirikkale University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Herbaryum". Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. Ankara Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı. 2019. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Abant Izzet Baysal Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- "Aksaray University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Anadolu University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu (ANK) "Herbarium Turcicum"". Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü. 2019. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Silvikültür ve Orman Botaniği". Orman Genel Müdürlüğü İç Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Orman Genel Müdürlüğü Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Artvin Çoruh Üniversitesi Herbaryumu (ARTH)". Artvin Çoruh Üniversitesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı. 2019. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Atatürk Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Atatürk Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Adnan Menderes University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "British Institute of Archaeology". Global Biodiversity Information Facility (İngilizce). 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "British Institute of Archaeology". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Herbaryum (BULU)". Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Herbaryum". Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığ. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Çanakkale Onsekiz Mart University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Herbaryum". Çukurova Üniversitesi. Çukurova Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Cumhuriyet University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "University of Dicle". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Tarihçe". Düzce Üniversitesi. Düzce Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Dumlupinar University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Koleksiyon". Edirne Trakya Üniversitesi Herbaryumu. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "EDTU Herbaryumu". Trakya Üniversitesi. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Ege University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Erciyes University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "ERÜ Herbaryum Merkezi, Uluslararası Herbaryum İndeksi'nde". Cappadocia explorer. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Şeker Pancarı Araştırma Enstitüsü Herbaryumu: ANKŞ". Acta Biologica Turcica. ss. 12-13. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Seker Enstitüsü". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Anadolu University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Firat Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Fırat Üniversitesi Herbaryumu'nun (FUH) Zenginleştirilmesi ve Modernizasyonu Projesi". Fırat Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Otomasyonu. Fırat Üniversitesi. 2014. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Herbaryum Dökümü". Gazi Üniversitesi Herbaryumu. 1 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- "Gaziosmanpasa University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Gül Herbaryumu'nun Tarihçesi". Süleyman Demirel Üniversitesi. SDÜ Bilgi İşlem Daire Başkanlığı. 2019. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Harran Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Hacettepe University Biodiversity Advanced Research Center Herbarium". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Hacettepe Üniversitesi Biyolojik Çeşitlilik Araştırma ve Uygulama Merkezi Yönetmeliği". T.C. Resmî Gazete, 26964. 11 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Altinbas University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Botanik Anabilim Dalı". Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü. Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Bölüm Başkanlığı. 24 Mart 2018. 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Farmasötik Botanik Anabilim Dalı Herbaryum". Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Inonu University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- Şanlı Kabaktepe; Zeliha Bahçecioğlu; Birol Mutlu; Şükrü Karakuş; Turan Arabacı (23 Haziran 2008). "Türkiye İçin Yeni Bir Herbaryum: İnönü Üniversitesi Herbaryumu (INU)" (PDF). 19. Ulusal Biyoloji Kongresi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Biyoloji Bölümü. s. 350. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu – ISTE". İstanbul Üniversitesi. 2019. 21 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Koleksiyonun Kısa Tanıtımı". İstanbul Üniversitesi Müze ve Kültür Miraslarının Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi. İstanbul Üniversitesi. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Herbaryumun Kısa Tanıtımı". İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa. 2019. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Aegean Agricultural Research Institute". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "IZEF Uluslararası Herbaryumu". Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Tarihçe". Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Ege Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Tıbbi bitki kütüphanesi!". Milliyet. 17 Şubat 2018. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020.
- "Karadeniz Technical University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "BÖLÜM BİLGİLERİ". Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü. Selçuk Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Selçuk Üniversitesi". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "M.Ü. Eczacılık Fakültesi Herbaryumu". Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. 11 Şubat 2019. 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- "Art and Science Faculty". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Centre for Implementation and Research of Plant Health Clinic". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Kasım 2020.
- "Marmara University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Namik Kemal University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "NGBB Herbaryumu". Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi. ANG Vakfı. 2018. 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Ondokuz Mayis University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Pamukkale University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Siirt Üniversity Kezer Campus". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- "Siirt University Flora and Fauna Center". New York Botanical Garden (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Van Flora Application and Research Center". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Van Flora Application and Research Center Herbarium Catalogue". VANF Herbarium Catalogue (İngilizce). Van YYÜ Van Flora Application and Research Center. 2018. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- "VANF Herbarium". VANF Herbarium Catalogue (İngilizce). Van Y.Y.U Van Flora Application and Research Center. 2018. 17 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019.
- "Yuzuncu Yil University". New York Botanik Bahçesi (İngilizce). 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
- Hazer, Yasin (2010). "Bülent Ecevit Üniversitesi Bryofit Herbaryumu". Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Bryofit Herbaryumu. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
Dış bağlantılar
23 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.