Keles

Keles, Bursa ilinin, şehir merkezine 61 km uzaklıktaki bir ilçesidir. Doğu ve kuzeydoğuda İnegöl ilçesi, güneydoğuda Kütahya'nın Domaniç ve Tavşanlı ilçeleri, kuzeyde merkez ilçe, batıda Orhaneli ilçesi ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 640 kilometrekare, rakımı 1.050 metre civarındadır.

Keles
İlçe
Türkiye'de yeri
Ülke	Türkiye
İl	Bursa
Coğrafi bölge	Marmara Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Mustafa Türkcan [1]
• Belediye başkanı	Mehmet Keskin (AK Parti)
Yüzölçümü
• Toplam	658 km² (254 mil²)
Rakım	1.240 m (4.060 ft)
Nüfus  (2018)
• Toplam	12,355
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu	16740
İl alan kodu	0224
İl plaka kodu	16
Resmî site http://www.keles.gov.tr YerelNET

Keles Deresi vadisinde kurulmuştur. Keles Deresi, Uludağ- Eğriöz Dağları arasındaki platoyu yaran Kocasu Çayı’nın bir koludur. Batıdan Hüseyin Alanı Geçidi ile Bursa'ya, doğudan Tepel Geçidi ile İnegöl'e bağlanır.

Nüfus ve ekonomi

1 belediye ve 36 mahalleden oluşur. Nüfusu yaklaşık 15 bin’dir. İlçe halkının büyük bölümü geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Tarım ürünleri içerisinde en önemli gelir kaynağını çilek, kiraz, vişne, tütün, nohut, anason gibi ürünler oluşturmaktadır. Verimli tarım ancak Nilüfer Çayı vadisi ve Kocasu ırmağı vadisinde yapılmaktadır.

İlçede sanayi kuruluşu yoktur. Son yıllarda süt işleme tesisleri merkez ve köylerde kurulmaya başlanmıştır. İlçede Keles Linyitleri Başmühendisliği'ne ait linyit kömürü ocağı bulunmaktadır. Verimsiz olan bu işletme sürekli zarar etmektedir. Bölgenin doğal yapısına telafisi mümkün olmayan zararlar vermiştir.

İlçede Sanayii gelişmediği için Keles ilçesi, Sanayi Kentleri Bursa ve İnegöl'e Yoğun göç vermektedir. Halk tarım ve hayvancılık gelirlerinin yanında Bursa ve diğer illere mevsimlik işçilik için çalışmaya gitmektedirler.

Haydar ve Belenören (Hereke, Heracles) mahallesi yakınlarında doğal sıcak su kaynakları bulunur ancak turizme yönelik tesisler yapılmamıştır. Harmancık, trekking, kamp ve avcılık için uygun bir bölgedir.

Nüfus

İlçenin nüfusu 2008 genel nüfus sayımına göre 15.468'dir. Bunun 3.585'i ilçe merkezinde, 11.883'ü ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.

İlçe bağlısı ilçe merkezine bağlı 36 mahalleden oluşmaktadır.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[2]	20.218	1.643	18.575
1970[3]	20.956	1.762	19.194
1975[4]	22.296	2.423	19.873
1980[5]	22.453	2.113	20.340
1985[6]	22.125	2.492	19.633
1990[7]	21.675	2.910	18.765
2000[8]	18.613	3.636	14.977
2007[9]	15.959	3.749	12.210
2008[10]	15.468	3.585	11.883
2009[11]	15.242	3.681	11.561
2010[12]	14.641	3.606	11.035
2011[13]	14.327	3.570	10.757
2012[14]	13.876	3.570	10.306
2013[15]	13.639	13.639	veri yok
2014[16]	13.123	13.123	veri yok
2015[17]	12.773	12.773	veri yok
2016[18]	12.452	12.452	Veri yok

Tarih

1953 yılına değin Orhaneli'ne bağlı nahiye olan Keles bölgesinde Bitinya, Doğu Rum (Bizans) kalıntıları bulunur. Vaktinde önemli yerleşim birimlerinden biri olmuştur. M.S. 548’de yaygın bir vebadan sonra yöre önemini yitirmiş ve kent terkedilmiştir ancak Uludağ’ın (Keşiş Dağı) keşişler tarafından önem kazanması ile Keles’e canlılık gelmiştir. Osmanlı Beyliği’nin kurulduğu 12. yüzyılda göçmen Yörük boyları bölgeye gelip yerleşmiştir.(lütfen bu kıymetli bilgi için kaynak koyunuz). Moğol istilasından kaçarak Anadolu’ya göçen Türk boyları Selçuklu İmparatorluğu idaresinde uç beyliği olarak Karacadağ yöresine yerleşmişler, beylik genişleyince Keles ve civarındaki yaylalar yazlık olarak kullanılmıştır. Keles’e 4 km. mesafedeki Kocayayla’da o dönemde Sultan otağ çadırı kurulduğu bilinmektedir. Kocayayla’da yapılan Sultan Camii’nin ve ilçe merkezinde bulunan tarihi kilise zamanla tahrip edilmiş ve şu anda bu kalıntıntılara rastlamak artık mümkün değildir. Yıldırım Bayezid’in kardeşi Yakup Çelebi tarafından yaptırılan külliyeden geriye sâdece hamam kalmıştır ve ilçedeki en önemli tarihi eserdir.

Ahmet Vefik Paşa’nın valiliği döneminde Aydınlı (?) Yörükler Keles’e yerleştirilmiştir. Yunan işgali sırasında ilçe büyük zarar görmemiş, Kelesli milisler Türk Kurtuluş Savaşı’nda büyük yararlılık göstermiştir.

Keles uzunca bir süre Cebel (Dağ) ya da Cebel-i Cedîd (Yeni dağ) nahiyesi olarak anılmıştır, 1868-1882 arasında bir süre Bursa merkez kazaya bağlı nahiye yapılmış, sonra yeniden Adranos/Orhaneli kazasına bağlanmıştır, 1953'te ilçe olmuştur.

Bizanstan kalma olan Keles ismi Orta Asya kökenli zannedilmiş, hatta Özbekistan’da Taşkent’e bağlı bir yerleşim biriminin adının da Keles olduğu öğrenildikten sonra kardeş şehir ilân edilmiştir. Benzer şekilde İzmir'in Kiraz ilçesinin cumhuriyet evveli ismi de Keles olup eski Helen kolonilerindeki Koloê isminden kalmadır.

Coğrafya

Keles; 29° 10′ ve 29° 30′ batı meridyenleri, 39° 50′ ve 40° 10′ kuzey paralelleri arasında yer almakta olup ilçe topraklarının tamamı Ege Bölgesi sınırları içindedir. Topraklarını; doğuda İnegöl, güneydoğuda Domaniç ve Tavşanlı, güneyde Harmancık, batıda Orhaneli, kuzeyde Osmangazi ilçeleri çevirir.

İlçe; Uludağ’ın güneydoğu uzantılarından olan Tepel Dağı’nın yine güney ve güneybatı yamaçlarını içine alan, bazı bölümleri düz bazı bölümleri dalgalı bir araziye sahiptir. Arazinin hemen hemen tamamı dağlık olmasına rağmen genel olarak kültüre elverişlidir. Topraklarının % 57 ‘sini (364 km2) ormanların teşkil ettiği Keles, Bursa’nın orman bakımından en zengin ilçesidir.

İlçede hakim olan toprak tipi “kahverengi orman toprağı” olup fazla miktarda kireç ihtiva eder, ancak kil oranı düşük olduğundan kolay işlenir. Toprakta % 30 kireç, % 19 fosfor ve % 2 oranında organik madde bulunduğu, toprağın asidik derecesinin (PH) 7.70 olduğu tespit edilmiştir.

Kocasu yatağı ve havzası tamamen alüvyonlu topraklardan oluşur. Toprak kalınlığı bu sahalarda 8–10 m.yi bulur, diğer bölgelerde ise genellikle 50–100 cm.dir.

İlçe topraklarında birbirinden ayrı iki dağ sırası bulunmakta; bunlar güneydoğu-kuzeybatı doğrultusunda uzanmaktadır. Bu iki dağ sırası arasında yaylalar ve tepelik sahalar vardır. Genel olarak ilçenin deniz seviyesinden yüksekliği 1.050 m. olup en alçak yer Yazıbaşı Köyü’nün Kocasu kıyıları (500 m.), en yüksek yer Tepel Tepesi (2.052 m.) zirvesidir.[19]

İklimi

Yöre; Marmara Denizi’ ne yakın olmakla beraber Uludağ, deniz etkisinin içerilere kadar sokulmasını önler. Bu yüzden bölgede ılıman iklim ile karasal iklim arasında bir geçiş iklimi hüküm sürer. Yağışlar daha çok ilkbahar ve kış mevsimlerinde görülür. Kışın yağış genellikle kar şeklindedir. En soğuk ay Şubat, en sıcak ay ise Ağustos ayıdır. Yıllık ortalama 782,9 mm. ile Bursa’nın en çok yağış alan ilçesi Keles’ te günlük yağış değeri en fazla 129,9 mm. olarak 23 Aralık 1986 günü ölçülmüştür.

Yerel Seçimler

Keles Belediye Başkanları ve Partileri[20]
Yıl	Belediye Başkanı	Parti	Oy Oranı
1977	Mehmet Akif Orhan	AP	%41,32
1984	Mustafa Korkmaz	ANAP	%55,11
1989	İbrahim Türkmen	DYP	%60,60
1994	İbrahim Türkmen	DYP	%48,94
1999	Ali Hikmet Türkmen	ANAP	%31,82
2004	Mustafa Bektaş	AK Parti	%44,81
2009	Mustafa Bektaş	AK Parti	%48,74
2014	Mehmet Teke	AK Parti	%54,26
2019	Mehmet Keskin	AK Parti	%59,97

Genel Seçimler

Yıl	Parti	Oy Oranı
1961	AP	%63
1965	AP	%68
1969	AP	%70
1973	AP	%57
1977	AP	%65
1983	ANAP	%49
1987	ANAP	%36
1991	DYP	%37
1995	DYP	%29
1999	DYP	%22
2002	AK Parti	%39
2007	AK Parti	%58
2011	AK Parti	%63
Haziran 2015	AK Parti	%56
Kasım 2015	AK Parti	%66

Kaynakça

1. "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.
2. "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
3. "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
4. "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
5. "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
6. "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
7. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
8. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
9. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
10. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
11. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
12. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
13. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
14. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
15. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
16. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
17. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
18. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
19. "Bursa-Keles,Coğrafi durumu". Keles Belediyesi. Keles'in Coğrafi yapısı. 7 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
20. "yerelnet.org.tr, Silivri Belediyesi". 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016.

Dış bağlantılar

• Belediye 4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• YerelNET

• Keles Kaymakamlığı 4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Keles Belediyesi 12 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.