Avrupa demografisi

Avrupa demografisi ile ilgili net bir tanım yapmak, Avrupa’nın sınırlarının nasıl tanımlandığına konusunda bir uzlaşma olmadığı için oldukça zordur. 2005 yılında Birleşmiş Milletler’in fiziksel coğrafi sınırlara göre yaptığı araştırmaya göre Avrupa’nın nüfusu 825 milyon’dur. Rusya ve Türkiye gibi her iki kıtada yer alan ülkeler de buna dahil edildiğinde 2009 yılında yapılan hesaplamalar ile bu rakam 831.4 milyon’a çıkmıştır. Avrupa'da nüfus artış hızı, diğer kıtalar ile karşılatırıldığında oldukça düşüktür; ayrıca ortalama yaş oranı da tüm kıtalar arasında en yüksek olanıdır.

Avrupa ve çevresindeki nüfus artış/düşüş oranları (2020)

Rönesans’tan beri Avrupa kültür, ekonomi ve sosyal hareketler konusunda dünyanın geri kalanını da etkilemiş önemli bir bölge olduğu için, Avrupa’nın demografisindeki değişiklikler hem tarihsel bağlamda hem de uluslararası ilişkiler ve nüfus konuları bağlamında oldukça önemlidir.

Avrupa’da geçmişte ve günümüzde yaşanan demografik değişikliklerin dinsel, ırksal, ekonomik ve göçler bağlamında sonuçları olmuştur. Mesela Polonya’da kürtaja kısıtlama getirilmiş, İrlanda ve Malta’da istisnalar dışında yasaklanmıştır. Geçmişte doğum kontrol yöntemlerine de bazı ülkelerde kısıtlamalar getirilmişse de bugün bu durum geçerli değildir. Günümüzde Belçika, Hollanda, Lüksemburg ve İsviçre gibi ülkelerde ötanazi serbesttir. Belirtilen bu hususların Avrupa’nın demografisinde nasıl değişikliklere yol açacağı henüz belli değildir.

Demografi'nin tarihsel dönüşümü

Diğer anakaralara göre, Avrupa'nın demografisinin dönüşüm hafiftir. 1950'lerden beri, Avrupa'nın nüfusunun önemi azalır[1].

Yıl	Avrupa nüfusu	Dünya nüfusu	Avrupa önemi
1950	549.043.000	3.525.779.000	%21,7
1960	605.517.000	3.026.003.000	%20,0
1970	657.369.000	4.691.173.000	%17,8
1980	694.510.000	4.449.049.000	%15,6
1990	723.248.000	5.320.817.000	%13,6
2000	729.105.000	6.127.700.000	%11,9
2010	740.308.000	7.916.183.000	%10,7
2014	742.813.000	7.243.784.000	%10,3

Avrupa’da yer alan ülkelere göre nüfus dağılımı

Modern Siyasi Harita (2006)

AB’ye göre “Avrupa Ülkeleri”

Avrupa Konseyi üyesi ülkeler

Birleşmiş Milletlere göre Avrupa’da yer alan bölgeler

Her ne kadar Avrupa’nın tanımlanması konusunda kesin bir uzlaşma yok ise de aşağıdaki liste bu bağlamda en kapsamlı olanıdır.

Ülke veya bölge ismi, bayrağı	Yüzölçümü (km²)	Nüfusu (1 Temmuz 2012 Tahmini) 1 Temmuz 2012)	Nüfus yoğunluğu (km² başına)	Başkent
Åland (Finlandiya)	1,551	26,008	16.8	Mariehamn
Arnavutluk	28,748	3,600,523	125.2	Tiran
Andorra	468	82,403	146.2	Andorra la Vella
Avusturya	83,858	8,469,929	97.4	Viyana
Ermenistan	29,800	3,029,900	101	Erivan
Azerbaycan	86,600	8,521,000	97	Bakü
Belarus	207,600	9,735,382	49.8	Minsk
Belçika	30,510	10,574,595	336.8	Brüksel
Bosna-Hersek	51,129	4,048,500	77.5	Saraybosna
Bulgaristan	110,910	7,621,337	68.7	Sofya
Hırvatistan	56,542	4,637,460	77.7	Zagreb
Kıbrıs Cumhuriyeti	9,251	863,457	85	Lefkoşa
Çek Cumhuriyeti	78,866	10,256,760	130.1	Prag
Danimarka	43,094	5,568,854	124.6	Kopenhag
Estonya	45,226	1,315,681	31.3	Tallinn
Faroe Adaları (Danimarka)	1,399	46,011	32.9	Tórshavn
Finlandiya	336,593	5,357,537	15.3	Helsinki
Fransa	547,030	65,165,983	109.3	Paris
Gürcistan	69,700	4,461,473	64	Tiblis
Almanya	357,021	82,551,851	233.2	Berlin
Cebelitarık (Büyük Britanya)	5.9	27,714	4,697.3	Cebelitarık
Yunanistan	131,940	11,245,343	80.7	Atina
Guernsey	78	64,587	828.0	St. Peter Port
Macaristan	93,030	10,075,034	108.3	Budapeşte
İzlanda	103,000	304,261	2.7	Reykjavík
İrlanda	70,280	4,434,925	60.3	Dublin
Man Adası	572	73,873	129.1	Douglas
İtalya	301,230	60,051,711	191.6	Roma
Jersey	116	89,775	773.9	Saint Helier
Letonya	64,589	2,366,515	36.6	Riga
Lihtenştayn	160	35,322	205.3	Vaduz
Litvanya	65,200	3,401,138	55.2	Vilnius
Lüksemburg	2,586	472,569	173.5	Lüksemburg
Kuzey Makedonya	25,333	2,054,800	81.1	Üsküp
Malta	316	408,009	1,257.9	Valletta
Moldova	33,843	3,834,547	131.0	Kişinev
Monako	1.95	32,087	16,403.6	Monako
Karadağ	13,812	598,258	44.6	Podgorica
Hollanda	41,526	16,518,199	393.0	Amsterdam
Norveç	324,220	4,725,116	14.0	Oslo
Polonya	312,685	38,125,478	123.5	Varşova
Portekiz	91,568	10,709,995	110.1	Lizbon
Romanya	238,391	21,398,181	91.0	Bükreş
Rusya	17,075,400	141,800,000	26.8	Moskova
San Marino	61	31,730	454.6	San Marino
Sırbistan	88,361	9,963,742	109.4	Belgrad
Slovakya	48,845	5,422,366	111.0	Bratislava
Slovenya	20,273	2,012,917	95.3	Ljubljana
İspanya	504,851	46,061,274	89.3	Madrid
Svalbard ve Jan Mayen (Norveç)	62,049	2,868	0.046	Longyearbyen
İsveç	449,964	9,290,113	19.7	Stockholm
İsviçre	41,290	7,507,000	176.8	Bern
Türkiye	783,562	83,154,997	93	Ankara
Ukrayna	603,700	45,996,470	80.2	Kiev
Büyük Britanya	244,820	61,600,835	244.2	Londra
Vatikan	0.44	900	2,045.5	Vatikan
Toplam	10,180,000	830,364,178	70

Kaynakça

1. (İngilizce) United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, Population Estimates and Projections Section. "World Population Prospects: The 2012 Revision". Birleşmiş Milletler. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.