Vitellius
Aulus Vitellius Germanicus (24 Ekim 15 – 22 Aralık 69) Dört İmparator Yılı olarak bilinen M.S. 69 tarihinde 17 Nisan 69'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma İmparatoru'dur (diğerleri Galba, Otho ve Vespasian). Lucius Vitellius' un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve Genç Lucius Vitellius adında bir kardeşi vardır.
Vitellius | |
---|---|
Augustus | |
8. Roma İmparatoru | |
Hüküm süresi | 17 Nisan 69 – 22 Aralık 69 |
Önce gelen | Otho |
Sonra gelen | Vespasian |
Eş(leri) | Petronia |
Hanedan | Aulus Vitellius Germanicus Augustus |
Babası | Lucius Vitellius |
Annesi | Sextilia |
Doğum |
24 Eylül 15 Roma |
Ölüm |
22 Aralık 69 (54 yaşında) Roma |
Vitellius ilk evliliğini Petronia ile yaptı(Publius Petronius'un kızı, babası Lucius Vitellius Suriye yönetimi sırasında). Bu evliliğinden bir gözü kör oğlu Petronianus Vitellius doğdu.İkinci evliliğini yaptığı Galeria Fundana'dan 69'da öldürülecek olan bir oğlu ve kızı oldu.
Hayatı
İmparatorluk Öncesi
48 ve (bir ihtimale göre 60-61 de dahil) Konsül, sonra yeteneğini kredi ile temize çıkarttığı Africa Prokonsül'lüğü görevlerinde bulundu. 68'de Galba, herkesi şaşırtan bir kararla, Vitellius'u Germania Inferior eyaleti ordu komutanlığına seçti. Vitellius burada astları ve askerlerinin gözünde sınırsız savurganlığı ve aşırı iyi doğasıyla oldukça popüler hale geldi.
İmparatorluğu
İmparatorluğa seçilmesini Ren'deki iki lejyonun komutanları Caecina ve Valens,e borçludur. Bu iki adam sayesinde askeri devrim hızlı bir şekilde başarıldı; 1 Ocak 69'da, İmparattor Galba'ya olan sadakatlarını yenilemekten vazgeçtiler ve 69'un başlarında Vitellius'u Colonia Agrippinensis'de (Köln) imparator ilan ettirdiler. Aslında tam olarak Germania Inferior (aşağı Germanya) ve Germania Superior (yukarı Germanya) ordularının imparatoru ilan edildi. Galya, Britanya ve Raetia orduları kısa bir süre sonra onların tarafına geçti. Bir süre sonra Roma üzerine yürüdüler, her nedense, onlara karşı koyan İmparator Galba değil Otho'ydu
Aslında Vitellius, Roma Senatosu tarafından kabul edilip bilinen İmparatorluk yetki ve unvanları verilse de hiçbir zaman bütün Roma Dünyasında bir İmparator olarak kabul görmedi. İtalya'ya, şehvet düşkünü ve kaba bir asker sınıfın başı olarak girdikten sonra Roma, bir kargaşa ve kılıçtan geçirme, gladyatör şovları ve müsrif şölenler sahnesi haline geldi. Vitellius, zafer kazanmış lejyonları ödüllendirdi, mevcut Praetorian Muhafızlarını terhis etti ve yerlerine kendi adamlarını yerleştirdi.
Temmuz 69'da, Vitellius doğu ordularının, komutanları Titus Flavius Vespasianus'u rakip İmparator olarak ilan ettiklerini öğrendi. Doğudaki ordunu yaptıkları öğrenilir öğrenilmez Dalmatia ve Illyricum eyaletleri Vespasian'ı destekledi. Taraftarlarınca terk edilen Vitellius, imparatorluk unvanından istifa etti.
Vitellius'un Vespasian'ın ordusunu Mevania'da beklediği söylenir. Yine söylendiğine göre Vitellius'un istifa şartları aslında Vespasian'ın baş destekçilerinden birisi olan Pannonia'daki altıncı Lejyondan Marcus Antonius Primus tarafından kabul edilmiş ancak praetorian'lar onu Concordia tapınağına imparatorluk nişanlarını bırakmaya giderken anlaşmadan vazgeçirmeyi başararak sarayına geri dönmek zorunda bırakmışlardır. Vespasian'ın birlikleri Roma'ya girerken sefil bir halde saklandığı yerden (Tacitus'a göre kapıcının kulübesi) sürüklenerek çıkarıldı, ölümcül Gemonian Merdivenleri'ne getirildi ve orada öldürüldü. Cesedi Tiber Nehri'ne atıldı. "Henüz sizin imparatorunuzdum" son ve bilindiği kadarıyla Vitellius'un en asil sözü oldu.
Kısa yönetimi boyunca Vitellius, akıllıca bir yönetim arzusu gösterdi ancak onu kendi amaçları için geçmişindeki daha iyi özelliklerinden, kötü aşırılıklar yönüne cesaretlendiren Valenler ve Caecina'nın tam kontrolü altındaydı.
Kurgu (edebiyatta)
Vitellius , Simon Scarrow'un Vespasian ve Lejyonlarının Britanya'daki yiğitliklerini anlattığı "Eagle" (Kartal) adlı kitabında düşman olarak anlatılır.
Kaynakça
Eldeki kaynaklar, özellikle de Suetonius'un Oniki Sezarın Hayatı, Vitellius hakkında olumsuz bir resim çizer; ancak Suetonius'un babasının Otho'nun ordusunda bir subay olduğu ve Vitellus'a karşı ilk Bedriacum Savaşı'nda dövüştüğü akıldan çıkarılmamalıdır.
Entrikadan ve hırslı olmaktan uzak biri olarak, tembel ve kendiyle barışık, yeme içmeye düşkün, günde dört defa ziyafet çeken obur bir şişman olarak dikkat çeker. Kaynaklar bir ziyafette 2,000 balık ve 4,000 kuşla birlikte en sevdiği yemekler olan Turna balığı ciğeri, Sülün beyni ve flamingo dili olduğunu, az bulunan malzemelerin tedariği içinse Roma Donanması'nı gönderdiğini yazar. Söylendiğine göre kendi annesi açlıktan ölmüştür.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Vitellius ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Birincil kaynaklar
- Life of Vitellius 10 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Suetonius;Latince orijinali ve İngilizce çevirisi)
- Cassius Dio, Book 64 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- http://de.wikipedia.org/wiki/Vitellius 13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
İkincil kaynaklar
- Vitellius 29 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Büyük Biyografisi (İngilizce)
- De Imperatoribus Romanis 24 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Otho |
Roma İmparatoru 69 |
Sonra gelen: Vespasian |