Marcianus

Tam ismi
	Flavius Marcianus

Marcianus
Marcianus
	Marcianus'un zaferlerini ünleyen bir solidos sikkesi
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi	450 - 457
Önce gelen	II. Theodosius, Pulcheria
Sonra gelen	I. Leo
Eş(leri)	Pulcheria
Çocukları	Marcia Euphemia
Tam ismi
	Flavius Marcianus
Hanedan	Theodosius Hanedanı
Doğum	396; Trakya veya İlirya
Ölüm	Ocak 457; Konstantinopolis

Marcianus veya Markiyan (Lat: Flavius Marcianus, d. 396 - ö. 457), 450-457 arasında Doğu Roma İmparatoru (Bizans). İmparator I. Theodosius'la (ö. 395) başlayan hanedanın son hükümdarıdır. Marcianus'un imparatorluk döneminde Doğu Roma İmparatorluğu Marcianus'un ülkesini dış tehditlerden koruması ve malî ve ekonomik reformlar uygulaması nedeniyle bir altın çağı olarak değerlendirmektedir. Buna karşılık Marcianus'un Doğu'yu yalıtma politikası ile, Batı Roma İmparatorluğu'nu barbar hücumlarına karşı desteksiz bırakmıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferi ve Vandallar tarafından 455 yılında Roma'nın talan edilmesi Marcianus saltanat döneminde gerçekleşmiştir ve onun döneminde Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasına yol açan kargaşayla çarpıcı bir karşıtlık oluşturmuştur.

(Marcianus Sütunu) Kıztaşı, Fatih, İstanbul.

İmparatorluğa yükseliş

Marcianus ya Trakya ya da İlirya'da doğmuştur. Hayatının ilk çağlarını ismi bilinmeyen bir asker olarak yaşamıştır. Sonra 19 yıl Roma'nın gerçek idarecileri olan barbar generaller Ardaburius ve Aspar altında hizmet görmüş ve bu sırada Persler ve Vandallar ile olan savaşlara iştirak etmiştir. 431de Marcianus Hippo Regius civarında olan bir savaşta Vandallara esir düşmüş ve (428-477 döneminde) Vandal Kralı olan Genserik huzuruna çıkarılmıştır. Vandallar aleyhinde hayatının sonuna kadar hiç silah kullanmayacağına yemin ederek esaretten kurtulmayı başarmıştır.

Marcianus, II. Theodosius'un nüfuzlu komutanı Aspar'ın hizmetindeyken daha yüksek mevkilere getirilmiş; İmparatorluk Muhafızları komutanı; tribun ve senatör olmuştur. (408-450 arasında imparator olan) II. Theodosius'un ölümünden sonra, Aspar tarafından eski imparator II. Theodosius'un kız kardeşi Pulcheria ile bir bakıma sembolik olarak evlenmesi düzenlenerek, 25 Ağustos 450 günü Hunlar tarafından büyük tahribata maruz kalmış ve küçük düşürülmüş imparatorluğun tahtına çıkarılmıştır.

İmparatorluk dönemi

Marcianus İmparator olduktan hemen sonra (434-453 de hüküm süren) Hun Kralı Attila'ya, onun Roma topraklarına hücum etmesini önlemek üzere, II. Theodosios'un devamlı verdiği yıllık tazminat vermekten vazgeçtiğini ilan etmiştir. Attila Doğu Roma İmparatorluğu başkenti olan Konstantinopolis'i hiçbir zaman ele geçiremeyeceğini bildiği için hücumlarını Batı Roma İmparatorluğu'na çevirmiş ve Marcianus'un idaresinde bulunan arazilere hiç hücum etmeden 451'de Roma Galya eyaletine ve 452'de İtalya'ya hücumlar ve seferler düzenlemiştir.

Marcianus iç siyaset olarak devletin malî yapısına reformlar uygulamış; israfçı harcamaları kontrol etmeye çalışmıştır. Barbar kavimlerin istilalarına uğramış Doğu Roma eyaletlerine yeni Romalı ahali göçleri tertip etmiş ve tahrip edilmiş Roma yerleşkelerinin yenilenmesine yardım etmiştir.

Askerî alanda Doğu Roma eyaletlerine olan hücumları önlemeye çalışmıştır. Suriye'ye ve (452)de Mısıra olan hücumları geri püskürtmüş ve Ermenistan sınırları yakındaki isyanları bastırmıştır.

Hükümdarlık dönemindeki bir önemli olayda, Kadıköy (Kalkedon)'da 451'de topladığı IV. Ekumenik Konsil'dir. Bu konsil Hristiyanlığın İsa'nın tanrısal ve insansal olmak üzere iki tabiati olduğu biçimindeki öğretisini onayladı, Monofizit görüşü reddetti.

Marcianus Sütunu'nun kaidesi: bir çelenk içinde "chi-rho" harflerini gösterir.

Genellikle Marcianus'un Batı Roma İmparatorluğu'nun işlerine hiç karışmamış ve bu imparatorluğa olan hücumlara karşı hiç destek sağlamamıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferlerinde hiçbir yardımda bulunmamış ve Genserik'in idaresindeki Vandal'ların İtalya'yı yıkıp yakmasına, hatta 455 yılında Roma'yı talan etmesine karşı göz yummuştur.

Marcianus 453'te Attila'nin ölmesinden hemen önce onunla çatışma haline geçmiştir. Fakat Hun Kıralı birdenbire beklemedik şekilde ölünce bu çatışma ortaya çıkmamıştır. Son yıllarda yapılan araştırmalara göre, Atila'nin bu beklemedik ölümüne neden, Marcianus'un ona gönderdiği elçinin entrikaları ile ortaya çıkmıştır.[1] Efsaneye göre Atilla'nin ölüm gecesi Marcianus bir rüyada Atila'nin yayının kırıldığını görmüş; bunun Atila'nin öldüğüne yormuş ve birkaç gün sonra ölüm haberini almıştır.

Marcianus 457de bir uzun dinsel hac seyahati sırasında ortaya çıkan bir yaranın kangren olması dolayısıyla ölmüştür. Marcianus'un ölümünden sonra Doğu Roma tahtına I. Leo geçmiştir.

Kısa süren hükümdarlık dönemi ve bu dönemde Batı'yı elden çıkarırcasına ihmal etmesine rağmen, Marcianus ilk Bizans imparatorlarının en iyileri arasında anılmaktadır. Doğu Ortodoks Hristiyan Kilisesi onu ve karısı olan Pulcheria'yı aziz olarak kabul etmektedir ve onların azizlik günleri 17 Şubat'ta kutlanmaktadır.

Evlilikleri

Marcianus birinci evliliğini hâlen ismi bilinmeyen bir kadınla yapmıştır. Bu evlilikten Marcia Euphemia adlı ismi bilinen tek kızı olmuştur. Marcianus'un tek kızı Euphemia, 467-472 arasında Batı Roma imparatoru olan Anthemius'la evlenmiştir.[2][3][4]

İmparator II. Theodosius'in kızı olan ve taht varisi olan Pulcheria Marcianus'un ikinci karısıdır. Bu ikinci evlilik, Marcianus'u evlilik dolayısıyla Theodosius Hanedanı'nin bir üyesi yapmak için bir sadece politik hedefi olan aldatmaca bir evlilikti. Pulcheria bir rahibe gibi cinsel ilişkilerden uzaklaşma yemini etmiş ve bu yeminine hep uymuştur. Makranios ile Pulcheria arasındaki evlilik bu nedenle sembolik kalıp hiçbir karı-koca ilişkisi oluşturmamıştır.[2][5]

Kaynakça

Babcock, Michael A., (2005) The Night Attila Died: Solving the Murder of Attila the Hun, Berkley Books.
"Nathan,Geoffrey S. "Marcian (450-457 A.D.)"". 9 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.
"Marcianus ve kızının hayatları için kaynak: Cawley, Charler, "Medieval Lands"". 19 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.
Stewart,R.B. "My Lines: Aelia Marcia Euphemia"
Greatrex,Geoffrey, "Pulcheria (Wife of the Emperor Marcian)"

Dışsal kaynaklar

Norwich. John Julius, (1988), Byzantium: The Early Centuries, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5 (İngilizce) say.155

Resmî unvanlar
Önce gelen: II. Theodosius	Bizans İmparatoru 450 - 457	Sonra gelen: I. Leo

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Babcock, Michael A., (2005) The Night Attila Died: Solving the Murder of Attila the Hun, Berkley Books.

[roman-2] "Nathan,Geoffrey S. "Marcian (450-457 A.D.)"". 9 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.

[3] "Marcianus ve kızının hayatları için kaynak: Cawley, Charler, "Medieval Lands"". 19 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.

[4] Stewart,R.B. "My Lines: Aelia Marcia Euphemia"

[5] Greatrex,Geoffrey, "Pulcheria (Wife of the Emperor Marcian)"

Roma ve Bizans imparatorları
Principatus MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasianus Titus Domitianus Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus (Pescennius Niger) (Clodius Albinus) Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus
Kriz 235-284	I. Maximinus I. Gordianus ile II. Gordianus Pupienus ile Balbinus III. Gordianus Philippus Decius ile Herennius Etruscus Hostilianus Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus ve II. Valerianus II. Claudius Quintillus Aurelianus Tacitus Florianus Probus Carus Carinus ile Numerianus Galyalı imparatorlar: Postumus (Laelianus) Marius Victorinus (II. Domitianus) I. Tetricus ile II. Tetricus
Dominatus 284-395	Diocletianus Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) Diocletianus (Doğu) ile Maximianus (Batı) ile Galerius (Doğu) ve I. Constantius (Batı) Galerius (Doğu) ile I. Constantius (Batı) ve II. Severus (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile II. Severus (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Maxentius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Galerius (Doğu) ile Licinius (Batı) ve I. Konstantin (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) Maxentius Licinius (Batı) ile II. Maximinus (Doğu) ve I. Konstantin (augustus) ile Valerius Valens Licinius (Doğu) ile I. Konstantin (Batı) ve Licinius, II. Constantinus ile Crispus (Martinianus) I. Konstantin ile Crispus II. Constantinus I. Konstans Magnentius ile Decentius II. Constantius ile Vetranio Julianus Jovianus I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus ile Flavius Victor I. Theodosius (Eugenius)
Batı Roma 395-476	Honorius III. Constantius ile II. Constans III. Constantius Ravenna'daki gaspçı olarak Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus ile Palladius Avitus Majorianus sonrası Libius Severus sonrası Anthemius sonrası Olybrius Glycerius Julius Nepos (de jure) Romulus Augustus (gaspçı)
Bizans 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Marcianus I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus ile Marcus Zeno I. Anastasius I. Justinus I. Justinianus II. Justinus II. Tiberius Mauricius ile Theodosius Phocas Herakleios* III. Konstantinos Heraklonas II. Konstans IV. Konstantinos ile Herakleios ile Tiberios ile II. Justinianos II. Justinianos Leontios III. Tiberios II. Justinianos ile Tiberios Filippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leon V. Konstantinos Artabasdos IV. Leon VI. Konstantinos İrini I. Nikiforos Stavrakios I. Mihail ile Theofilaktos V. Leon ile Konstantinos II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantinos I. Romanos ile Hristoforos ile Stefanos ile Konstantinos II. Romanos II. Nikiforos I. İoannis II. Basileios VIII. Konstantinos Zoi ile III. Romanos Zoi ile IV. Mihail V. Mihail IX. Konstantinos Theodora VI. Mihail I. İsaakios X. Konstantinos Romen Diyojen VII. Mihail ile Andronikos ile Konstantios ile Konstantinos III. Nikiforos I. Aleksios II. İoannis ile Aleksios I. Manuil II. Aleksios I. Andronikos II. İsaakios III. Aleksios IV. Aleksios Senato tarafından seçilen gaspçı Nikolaos V. Aleksios
İznik 1204-1261	Konstantinos I. Theodoros III. İoannis II. Theodoros IV. İoannis
Bizans 1261-1453	VIII. Mihail II. Andronikos ile IX. Mihail III. Andronikos V. İoannis VI. İoannis ile V. İoannis ile Matheos V. İoannis IV. Andronikos VII. İoannis V. Andronikos II. Manuil VIII. İoannis XI. Konstantinos
Eğik yazılanlar gaspçı ya da ortak imparatordur. *Herakleios döneminden itibaren Grekçe resmî dil olmuş, bu tarihten itibaren imparatorların Latince yerine Grekçe adları yazılmıştır.