Saliha Sultan (II. Mustafa'nın eşi)

Saliha Sultan (ö. 21 Eylül 1739, İstanbul) Osmanlı padişahı I. Mahmud'un annesi,[3] Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'nın eşiydi.[1]

Başlığın diğer anlamları için Saliha Sultan sayfasına bakınız.
Saliha Sebkati Sultan
Saliha Sultan'ın Jean-Baptiste Vanmour tarafından yapılmış portresi (17. yüzyıl)
Doğum (?)[1]
1680[2]
Azapkapı, İstanbul[2]
Ölüm 21 Eylül 1739
İstanbul[2]
Defin yeri Yeni Camii Turhan Hatice Valide Sultan Cedîd Havâtîn Türbesi[2]
Din Müslüman
Evlilik II. Mustafa
Çocuk(lar) I. Mahmud

Hayatı
Saliha Sebkati Vâlide Sultan'ın oğlu I. Mahmut.

Bazı kaynaklarda İstanbul doğumlu [4][5] olduğu iddia edilmiştir ancak kökeni, saraya alınışı hakkında bilgi bulunmamaktadır.[1] Çocukluğunu Haliç’in kuzey kesimindeki mahallelerde geçirdi. IV. Mehmet’in eşi Rabia Gülnuş Valide Sultan tarafından saraya alınarak iyi bir eğitim gördü. İlerleyen zamanlarda oğlu II. Mustafa ile evlendirildi.[6] 1696 tarihinde Sultan I. Mahmud'u dünyaya getirdi. Oğlunun 1730 yılında tahta çıkmasıyla Valide Sultan oldu. Oğlunun 24 yıllık saltanatının ilk 9 yılı boyunca Valide Sultan olarak kaldı. İstanbul Azapkapı’da 1732-1733 yılında Saliha Sultan Çeşmesi'ni yaptırmıştır. Sokollu Mehmet Paşa Camii, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi ve Yeşildirek Hamamı ile bir külliye oluşturan çeşme, tarihsel süreçte çeşitli koruma sorunları ile karşı karşıya kalmıştır. Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi son olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2005 yılında “Kuveyt Türk” Katılım Bankası sponsorluğunda onarılmıştır.[7] 1739 yılında oğlunun saltanatı sırasında öldü. Cenazesi İstanbul Eminönü'nde Yeni Camii Turhan Hatice Valide Sultan Türbesi'ne gömüldü.

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 286. ISBN 978-9-753-29623-6.. (İstanbul'un Azapkapı semtindeki yoksul bir ailenin kızıdır.)
  2. "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 45, 2009". 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
  3. Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 326. ISBN 978-9-753-29623-6..
  4. Özlem İnay (Mayıs 2005). "Çeşm-i İstanbul". Bütün Dünya. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2015.
  5. Padişah anneleri | Ibrahim Pazan
  6. Saliha Sultan Sebil ve Çeşmesi. 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. haberkultur.net. Erişim Tarihi:17.10.2016
  7. Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi Koruma Sorunları ve Restorasyon Değerlendirilmesi. 25 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. istanbulavrupa.vgm.gov.tr. Erişim Tarihi: 24.10.2016

Bibliyografya
  • Barışta, H. Örcün (1995) İstanbul Çeşmeleri-Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları / 1790- Yayımlar Dairesi Başkanlığı Tanıtma Eserleri Dizisi / 65, Ankara.
  • Cesur, Selcen (2001) Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi ile Çevresinin Koruma ve Değerlendirmesi, Y.T.Ü. F.B.E., Mimarlık Anabilim Dalı Rölöve-Restorasyon Programı Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), İstanbul.
  • Çeçen, C.; Saadi, N. ve Ünver, A.S. (1954) Azapkapı Çeşmesi, T.C., İstanbul Belediyesi Sular İdaresi Müdürlüğü, İstanbul.
  • Eyice, Semavi (1991) Azapkapı Çeşmesi ve Sebili, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 4. Cild, s. 310-311.
  • Eyice, Semavi (1981-82) İstanbul’un Ortadan Kalkan Bazı Tarihi Eserleri IV – Sadi Efendi Çeşmesi, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi, Toklu Dede Mescidi, Tarih Enstitüsü Dergisi, Prof. Tayyip Gökbilgin Hatıra Sayısı, İstanbul Üniversitesi Ebediyet Fakültesi, Sayı 12, İstanbul, 847-879.
  • İncicyan, P.Ğ. (1976) 18. Asırda İstanbul, Tercüme ve Notlar: Hrand D. Andreasyan, 2. Baskı, İstanbul Fetih Cemiyeti İstanbul Enstitüsü yayınları: 43, İstanbul.
  • Kemalettin, A. (1934) Çeşme Abidelerimiz, Arkitekt Dergisi, sayı: 44, İstanbul, s. 210 (http://dergi.mo.org.tr)
  • Koçu, Reşad Ekrem (1958) Azebkapusu Çeşme ve Sebili, İstanbul Ansiklopedisi, 3. Cild, s.1679-1683.
  • Mamboury, Ernest (1953) The Tourists’ İstanbul, Çituri Birdarler.
  • Öztunçay, Bahattin (1992) James Robertson, Pioneer of Photography In Ottoman Empire, Eren Yayınları, İstanbul.
  • Tanışık, İbrahim Hilmi (1945) İstanbul Çeşmeleri II-Beyoğlu ve Üsküdar Cihetleri, T.C. Maarif Vekilliği Antikite ve Müzeler Müdürlüğü Seri: II, Sayı: 3, İstanbul.
  • Uluçay, M. Çağatay (1992) Padişahın Kadınları ve Kızları, 3. Baskı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları VII. Dizi, Sa.63b, Ankara.
Önce gelen:
Emetullah Rabia Gülnuş Sultan		 Valide Sultan
1730-1739		 Sonra gelen:
Şehsuvar Sultan
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.